Bağ Artıklarının Parçalanmasında Kullanılan Bir Makinanın Bazı Çalışma Parametrelerine Bağlı Olarak Güç Tüketiminin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 112 - 121, 29.08.2024

Abdullah Sessiz , İlyas Demirel

Öz

Bu çalışmanın amacı, budama artıklarının parçalanmasında kullanılan bir makinanın parçalayıcı bıçak sayısı ve bıçakların dönü sayısına bağlı olarak üç farklı üzüm çeşidi için güç gereksinimini belirlemek ve seçilen parametrelere bağlı olarak bağcılık yapan işletmeler için satın alınacak makinalar için uygun güç seçimini yapmaktır. Bu amaçla, çalışmada bitkisel materyal olarak Diyarbakır ili Dicle ilçesinde bir üreticiye bağ alanlarından Boğazkere (şaraplık), Öküzgözü (şaraplık) ve Mazurmi (şıralık) üzüm (Vitis vinifera L.) çeşitlerinin budama artıklarından yararlanılmıştır. Bağ budama artıklarının değerlendirilmesine ve devam eden sorunların çözümüne yönelik yürütülen bu çalışmada; dal öğütme amacıyla üretimi yapılan bir makinada ikili, üçlü ve dörtlü kıyıcı bıçak kullanılarak, üç farklı bıçak devir (1500 d/d, 2000 d/d ve 2500 d/d) sayısında ve sabit besleme miktarlarında gerçekleştirilmiştir. Üç üzüm çeşidi için parçalayıcı bıçak sayısının ve kıyıcı bıçak devir sayısının güç tüketimine olan etkisi belirlenmiştir. Sonuçlarına göre güç tüketim açısından çeşitler arasında istatistiksel olarak fark önemli bulunmuştur (p<0.01). En yüksek güç tüketimi Şire üzüm çeşidinde 4,565 kW olarak elde edilirken, Boğazkere ve Öküzgözü üzüm çeşitleri arasında fark istatistiksel açıdan önemli bulunmamıştır. Her üç çeşitte de bıçak devir sayılarının güç tüketimine olan etkisi çok önemli olmuştur. Bıçak devir sayılarının artışına bağlı olarak güç tüketiminde doğrusal bir artış meydana gelmiştir. En fazla güç tüketimi değeri 4,722 kW olarak 2500 d/d’lık kıyıcı bıçak devir sayısında elde edilirken, 2000 d/d’da 4,102 kW ve 1500 d/d’da 3,574 kW olarak elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Budama artıkları, Dal parçalama, Makine tasarımı, Modifikasyon

Destekleyen Kurum

(DÜBAP)

Proje Numarası

Ziraat.23.005

Teşekkür

Bu makale, İlyas Demirel’in Yüksek Lisan Tezinden üretilmiştir. Bu çalışmanın yürütülmesinde sağladıkları finansal destek için Dicle Üniversitesi Rektörlüğüne ve Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne , (Proje No: Ziraat.23.005) teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Adamchuk, V., Bulgakov, V., Skorikov, N., Yezekyan, T. ve Olt, J. (2016). Developing a new design of wood chopper for grape vine and fruit tree pruning and the results of field testing. Agronomy Research, 14(5):1519-1529.
• ASABE Standarts (2006). S358. 2:1:1. Measurement Forages. 52nd edn. American Society of Agricultural Engineers, St Joseph MI
• Aygün, I. ve Çakır, E. (2014). Development and determination of the field performance of stalk choppers equipped with different blade configurations. Bulgarian Journal of Agriculture, 20:1273-1276.
• Çanakçı, M., Topakçı, M., Karayel, D., Ünal, İ., Çakır, M., Yiğit, M. ve Özdemir, E. (2018). Kendi yürür bir budama artığı parçalama makinası işletme giderlerinin belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 14(2):127-134. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/622610
• Çanakçı, M., Topakçı, M., Karayel, D., Ağsaran, B., Kabaş, Ö. ve Yiğit, M. (2019). The effect of different blades on the performance values of a pruning chopper used to improve soil properties. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 25(5):1052-1059. Retrieved from https://www. agrojournal.org/
• Dereli, İ. (2009). Bağ çubuklarını parçalama makinalarında kullanılan farklı bıçak tiplerinin parçalama performansına etkileri (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Bornova-İzmir.
• Goering, C.E. ve Hansen, A.C. (2004). Power efficiencies and measurement. In Engine & Tractor Power, 4th Edition (pp. 75-110). American Society of Agricultural and Biological Engineers.
• Öngören, N. (2021). Bağ budama atıklarının parçalanmasında kullanılacak bir makinanın modifikasyonu ve performansının değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Öngören, N. ve Sessiz, A. (2023). Determination of fuel and power requirement of a branch shredder for different vineyard pruning wastes. International Journal of Agriculture, Environment and Food Sciences, 7(4):847-852. https://doi.org/10.31015/jaefs.2023.4.15
• Sabancı, A. 1993. Termik Motorlar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 45, Ders Kitapları Yayın No: 8, 220 s. Adana.
• Saral, A., Onurbaş A.A. ve Eliçin, A.K. 2008. Termik Motorlar Uygulama Örnekleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1564, Ders Kitabı No: 517, 111 s. Ankara.
• Sessiz, A. ve Öngören, N. 2022. Bir dal öğütme makinası için dal parçalama kapasite ile kesme özellikleri arasındaki ilişkisinin değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 9(3):786-793. https://doi.org/10.3910/turkjans.1056276.
• Sessiz, A., Elçin, A.K., Turgut, M.M. ve Pekitkan, F.G. 2020. Tarım Makinaları Esasları. Nobel Yayınları, Yayın No: 3056, 224 s. Ankara.
• Spinelli, R., Cavallo, E., Facello, A., Magagnotti, N., Nati, C. ve Paletto, G. (2012a). Performance and energy efficiency of alternative comminution principles: Chipping versus grinding. Scandinavian Journal of Forest Research, 27(4):393-400. https://doi.org/10.1080/02827581.2011.644577
• Spinelli, R., Nati, C., Pari, L., Mescalchin, E. ve Magagnotti, N. (2012b). Production and quality of biomass fuels from mechanized collection and processing of vineyard pruning residues. Applied Energy, 89(1):374-379. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2011.07.049.
• Srivastava, A.K., Goering, C.E., Rohrback, R.P. ve Buckmaster, D.R. (2006). Engineering principles of agricultural machines, second edition. American Society of Agricultural and Biological engineers. https://doi.org/10.13031/epam.2013
• Şeflek, A.Y., Çarman, K. ve Özbek, O. (2006). Budama atıklarının parçalanmasında kullanılan makinenin performans değerlerinin irdelenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 2(3):219-224.
• Yiğit, M. (2023). Bir budama artığı parçalama makinasının farklı çalışma koşullarında işletme parametrelerinin belirlenmesi (Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Antalya.