Gelişen İletişim Teknolojilerinin Kentsel Yaşam ve Kamusal Mekânlar Üzerindeki Yansımaları

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 20 - Cilt: 11 Sayı: 20, 63 - 75, 12.07.2016

Serkan Sınmaz

https://doi.org/10.23835/tasarimkuram.239583

Öz

Yeni iletişim sistemleri 2000'li yılların başından itibaren toplumun her kesimini etkisi altına almıştır. Alternatif bir dünyada yeni iletişim biçimlerine uyum sağlayan bireylerin özel mekânlara bağımlılığı giderek artmaktadır. Bu süreçte iletişim teknolojilerinin gelişimi kamusal mekânlara duyulan rasyonel ihtiyaçları azaltarak, insanları doğasına uygun olan “fiziksel etkileşime dayalı” yaşam biçiminden uzaklaştırmaktadır. Özellikle sağlıksız kentlerde büyüyen bilgi toplumuna yeterli hizmeti veremeyen kentsel kamusal mekânlar, sanal dünyanın çekiciliği karşısında anlamını kaybetmektedir. Değişmekte olan sosyal yaşam ile birlikte özel mekânlar arasında artan hareketlilik kamusal mekânların niteliğini, algılanma düzeyini, kullanım biçimini etkilemektedir. Bu makalede yeni gelişen iletişim biçimlerinin günümüzdeki yeri ve sosyal yaşamdaki etkileri açıklanarak, kentsel kamusal mekânlar üzerindeki dolaylı etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. İletişim teknolojileri günümüzde her ne kadar özel mekânlara ve donanımlara bağımlı hareket biçimini ortaya koysa da gelecekte mekândan bağımsızlığı vadetmektedir. Günümüzdeki durum geleceğin mekânsal bağımsızlığına kamusal, değerlerini yitirmiş bir toplumun taşınması riskini barındırmaktadır. Bu nedenle kentsel kamusal mekânların değişen ihtiyaçlara uygunluğu için yeni iletişim ve etkileşim biçimlerinin kamusal mekânlar üzerindeki dolaylı etkilerinin ortaya konması önem taşı- maktadır.

Anahtar Kelimeler

kentsel kamusal mekân, iletişim teknolojileri

Reflections Of Developing Communication Technologies On Urban Life And Urban Public Spaces

Öz

New communication systems has influenced all sections of society since the early 2000s. The dependence of the individuals on private spaces is increasing as they adapt themselves to new modes of communication. The needs fulfilled in public spaces are reduced and people became alienated to a way of life based on physical interaction which is convenient for the human nature by the development of communication technologies. Especially urban public spaces became meaningless encountering the attractiveness of virtual world. Changing social life and increasing mobility between private spaces are influencing the quality, level of perception and the way of using the public spaces. The objective of this article is to explain the present position of communication technologies and their direct affects on social life, and then to evaluate indirect effects on urban public spaces. Communication technologies considers the way of mobilization depending on private spaces and appliances nowadays. But they promise independence from the space in the future. Present conditions contain a risk of transferring the society that lost the public values towards the spatial independence of future. For this reason, it is important to reveal the indirect effects of new mode of interaction and communication technologies on public spaces to make public spaces suitable for changing needs.

Anahtar Kelimeler

urban public space, communication technologies

Kaynakça

• Aksoy, E. 2007. Suç ve Güvenli Kent Yaklaşımı. Dosya: Kent ve Suç. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Bülten 55.
• Altunışık, R. ve Mert, K. 2001. Tüketicilerin Alışveriş Merkezlerindeki Satınalma Davranışları Üzerine Bir Saha Çalışması. 6. Ulusal Pazarlama Kongresi. Erzurum, 28 Haziran – 1Temmuz, 2001.
• Arendt, H. 2003. 5. Baskı 1956. İnsanlık Durumu. çev. Bahadır Sina Şener, Chicago: The University of Chicago Press.
• Auge, M. 1997. Yer Olmayanlar, Üstmodernliğin Antropolojisine Giriş. İstanbul: Kesit Yayıncılık.
• Ataç, E. 2007. Suçun Kentsel Mekândaki Algısı: Güvensizlik Hissi. Dosya: Kent ve Suç. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Bülten 55.
• Baym, N., Zhang, Y.B. and Lin, M.2004. Social Interactions across Media: Interpersonal Communication on the Internet,Telephone and Face-to-Face. New Media & Society 6(3), pp. 299–318.
• Boase, J., Horrigan, J., Wellman, B. and Rainie, L. 2006. The Strength of Internet Ties. Washington, DC: Pew Internet & American Life Project.
• Broadband Commission. 2012. The State Of Broadband 2012: Achieving Digital Inclusion For All. Geneva, International TelecommunicationUnion. [çevrimiçi]. Erişim yeri: http://www.broadban- dcommission.org/Documents/bb-annualre- port2012.pdf [erişim tarihi: 15 Ekim 2012].
• Campbell, S. W. and Park, Y.J. 2008. Social Implications of Mobile Telephony: The Rise of Personal Communication Society. Sociology Compass 2(2), pp. 371-387.
• Castells, M. 1996. The Information Age, Vol. 1 The Rise of the Network Society. Oxford Blackwell.
• Ceyhun ,Y. ve Çağlayan, M.U. 1996. Bilgi Teknolojileri Türkiye İçin Nasıl Bir Gelecek Hazırlamakta. İstanbul:Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Çankaya, M.N. 2005. Chef Information Officer. Seçkin Yayıncılık.
• Fhea, K. N. 2011. Rejecting the Communicative Paradigm of Public Space. International Journal of Humanities and Social Science 1(4), pp.7-12.
• Fischer, C. 1992. America Calling: A Social History of the Telephone to 1940. Berkeley. CA: University of California Press.
• Gehl, J. 1996. Life Between Buildings. Copenhaggen: Danish Architectural Press.
• Graham, S. 2002. Bridging Urban Digital Divides, Urban Polarisationand Information and Communications Technologies. Urban Studies 39, s.33–56.
• Graham, S. and Marvin, S. 1996. Telecommunications and the City: Electronic Space Urban Places. London: Routledge.
• Hampton, K.N., Goulet, L.S. and Albanesius, G. 2014. Change in the Social Life of Urban Public Spaces: The Rise of Mobile Phones and Women, and the Decline of Aloneness Over Thirty Years. Urban Studies 52. s.1489-1504.
• Harvey, D. 1997. Postmodernliğin Durumu: Kültürel Değişimin Kökenleri. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Kaplan, Y. 1991. Enformasyon Devrimi Efsanesi. İstanbul: Rey Yayınları.
• Karakurt, E. 2004. Bilgi Toplumu Sürecinde Yeniden Yapılanan Kentsel Mekânı Okumak. 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. Eskişehir , 25-26 Kasım, 2004, Osmangazi Üniversitesi.
• Karancı, N. 2002. Bilgi Toplumu ve Psikoloji. Günce Dergisi 24, s.12.
• Kitchin, R. 2014. The real-time city? Big data and smart urbanism. Geo Journal 79, pp.1-14.
• Komninos, N. 2013. Smart Cities and the Future Internet: Innovation ecosystems of embedded spatial intelligence. International Conference for Entrepreneurship, Innovation and Regional Development. İstanbul, 20-21 June.
• Konuk, G. 1979. Kentsel Tasarımda Boyutlandırma Ölçütleri ve Ülkemiz İçin Geniş Kapsamlı Bir Model Önerisi. Basılmamış doktora tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi.
• Kurfürst, S. 2011. Redefining Public Space in Hanoi: Places, Practices and Meaning. Ph.D. disserta- tion, University of Passau, Faculty of Arts and Humanities.
• Kostof, S. 1992. The City Assembled: The Elements Of Urban Form Through History . London: Thamesand Hudson.
• Kraut, R., Patterson, M., Lundmark, V., Kiesler, S., Mukhopadhyay, T. and Scherlis, W. 1998. Internet Paradox: A Social Technology that Reduces Social Involvement and Psychological Well-being?. American Psychologist 53(9), pp. 1017–1031.
• Laing, A. 2013. Work And Workplaces in the Digital City. New York: The Center for Urban Real Estate at Columbia University.
• Liao, T. and Humphreys, L. 2014. Layar-ed places: Using mobile augmented reality to tactically reengage, reproduce, and reappropriate public space. New Media&Society 1(18).
• Lughi, G. 2015. Interactıve Medıa In Urban Space. Screencity Journal Special Issue 3.
• Lynch, K. 1960. The Image Of The City. Cambridge: The MIT Press.
• McPherson, M., Smith-Lovin, L. and Brashears, M.E. 2006. Social Isolation in America: Changes in Core Discussion Networks over Two decades. American Sociological Review 71(3), pp. 353–375.
• Mcquire, S. 2009. Mobility, Cosm opolitanism and Public Space in the Media City. İçinde: Mcqıire, S., Martin, M. and Niederer, S. Urban Screens Readers. Amsterdam: Institute of Network Cultures, pp.45-64.
• Mitchell, J. 1995. City of Bits : Space, Place, and The Infobahn. Cambridge: MIT Press.
• Mitchell W. 2005. E-topia: Information and Communication Technologies and the Transformation of Urban Life. The Network Society From Knowledge to Policy, Ed. Castells M. ve Cardoso G., Washington, DC: Johns Hopkins Center for Transatlantic Relations. s.325-338.
• Moss M. and Townsend A. 2000. How Telecommunication Systemsare Transforming Urban Spaces. İçinde :James O. Wheeler, YukoAoyama, Barney L. Warf, Cities in the Telecommunications Age. New York: Routledge, s. 31-54.
• Osoba, S.B. 2013. Telecommunication (GSM) and Urban Spatial Structure in Ibadan North Local Governmnet Area, Nigeria. Current Research Journal of Social Sciences 5(1), pp.11-16.
• Özkök, E. 1985. İletişim Kuramları Açısından Kitlelerin Çözülüşü. Ankara: Tan Yayınları.
• Park, N. 2010. Integration of Internet Use with Public Spaces: College Students’ Use of the Wireless Internet and Offline Socializing. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace 4(2).
• Putnam, R. 2000. Bowling Alone. New York: Simon & Schuster.
• Quan Haase, A., Wellman, B., Hampton, K. and Witte, J. 2002. Internet, Social Capital and Information Seeking. The Internet in Everyday Life, pp. 291–324.
• Ribeiro, A.P., Barranha, H. and Pereira, R. 2015. Towards the metaphorical transformation of urban space: Digital Art and the City after Web 2.0. 1st International Symposium Global Cities and Cosmopolitan Dreams. International Network for Alternative Academia. Barcelona, 18-20 May 2015.
• Rios, D.I.I. 2011. Urban environments and New Media: Redefining a Fitness Facility through a Technologically Mediated Space. University of Porto, Faculty of Engineering.
• Robinson, J.P., Kestnbaum, M., Neustadl, A. and Alvarez, A. 2002. The Internet and Other Uses of Time. The Internet in Everyday Life, pp. 244–262.
• Sayar, K. 2002. New Symposium. Psikiyatri, Nöroloji ve Davranış Bilimleri Dergisi 40 (2), s.60–67.
• Sassen, S. 2002. Towards a Sociology of Information Technology. Current Sociology 50(3), pp.365-388.
• Sennett, R. 1996. Kamusal İnsanın Çöküşü. çev. Serpil Durak. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sınmaz, S. 2008. Kentsel Mekânda İletişim, İletişim Teknolojilerinin Gelişimi Prespektifinde Kentsel Kamusal Mekân Tasarımına Bakış. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Silva, A.S. 2006. From Cyber to Hybrid: Mobile Technologies as Interfaces of Hybrid Spaces. Space and Culture 9 (3), s.261-278.
• Sökmenoğlu A. ve Çağdaş G. 2005. Enformasyon ve