Türkiye’de Çağdaş Konut Üretiminin Yeniden Okunması

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 19 - Cilt: 11 Sayı: 19, 19 - 36, 12.07.2016

Duygu Koca

https://doi.org/10.23835/tasarimkuram.239591

Öz

Mimarlık alanında temel bir araştırma alanı olan konut, günümüz dünyasında yapı sektöründen çok ekonomi, finans ve bankacılık sektörleri içerisinde kendine geniş bir yer bulmaktadır. Konutun bu disiplinler arası yer değişimi, zaman içerisinde tanımının değişmesi, böylece anlamının dönüşmesi sonucudur. Kullanıcının yaşamını sürdürdüğü, bireysel kimliğin ve aidiyetin merkezi olarak yorumlanabilecek yapısal bir eleman, tekil sahibi olmayan, yatırım ortaklıklarının sermaye artırımı doğrultusunda kullandığı bir menkul değere dönüşmüştür. Türkiye’de günümüz konut sektörü bu anlam dönüşümünü 1980lerden bu yana birinci elden yaşamaktadır. Bugüne kadar gerçekleşen konut üretim sürecini incelemek, mevcut durumun tespiti ve değerlendirmesi için değerlidir. Bu çerçeve içerisinde çalışmanın amacı, Türkiye’nin 2000 sonrasında özellikle konut mimarisinde gözlenen değişimi anlayabilmek, üretim sürecindeki yeni aktörleri, yeni konut sunum biçimlerini, konutun edindiği yeni anlamları ve bu süreçte mimarın rolünü tanımlayabilmektir

Anahtar Kelimeler

konut üretimi, konut sunum biçimleri, pazar değeri, mimarın rolü

RE-READING CONTEMPORARY HOUSING PRODUCTION IN TURKEY

Öz

As one of the major research area in the field of architecture, housing is mostly included in finance, economy and banking sector rather than construction industry in today’s professional world. The reason of the displacement of house conception is the change of definition and the meaning of the notion in time. A structural element, where user lives a life inside, interpreted as a center of the sense of belonging and personal identity, has transformed an asset which is merchandise for different purposes by its corporate, multi-partnered owner. The housing sector in Turkey has experienced this transformation from first hand since 1980s. Examination of the historical development of the residential architecture so far is valuable to identification and to evaluate the current situation. In this framework, aim of the study is to understand the change in the residential architecture in Turkey especially after 2000 and to define new actors involved in production process, new kinds of housing supply, new meanings of house and the role of architect in this process.

Anahtar Kelimeler

housing production, various kinds of housing supply, market value, the role of architect

Kaynakça

• Altuğ, S. G., Demers, F. S., & Demers, M. 2009. The Investment Tax Credit and Irreversible Investment. Journal of Macroeconomıcs .
• ANKA. 2012. ANKA. Retrieved April 12, 2012, from Haberler.com: http://www.haberler.com/ demir-celikci-efesan-dan-halic-e-uc-cepheden-ba- kan-haberi/
• Arkiv. 2008, June 23. Mavisu Residence. Retrieved May 06, 2012, from Arkiv: http://www.arkiv.com.tr/p7878
• Arkiv. 2010, March 03. Yeşil Vadi Konakları. Retrieved April 16, 2012, from Arkiv: http://www.arkiv.com. tr/p7804
• Astrumtowers. (n.d.). Astrumtowers. Retrieved May 06, 2012, from Astrumtowers site yönetimi: astrumtowers.net
• Baudrillard, J. 1983. Simulations. New York: Foreign Agent Series.
• Baudrillard, J. 2005. The System of Objects. New York: Verso.
• Benjamin, W. 2007. The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction. In t. b. ed. by Hannah Arendt. Illuminations: Essays and Reflections (pp. 217-251). New York: Schocken Books.
• Bilgin, D. C. 2009, September 24. Güneş pilleriyle az enerji tüketecek yağmur sularıyla tasarruf sağlayacak. Hürriyet Yaşam Emlak .
• Bilgin, İ. 2002. Modernizmin Şehirdeki İzleri 1. Retrieved May 10, 2012, from Arkitera: http://www.arkitera. com/v1/diyalog/ihsanbilgin/modernizm1.htm
• Bilgin, İ. 1998. Modernleşmenin ve Toplumsal Hareketliliğin Yörüngesinde Cumhuriyet’in İmarı. In Y. S. ed., 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık (pp. 255-272). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Blox Haliç. 2009. May 04. press release. Retrieved May 6, 2012, from Blox Haliç: www.bloxhalic.com/index. cgi?basinbultenleri
• Boyer, M. C. 1994. The City of Collective Memory. Cambridge: The MIT Press.
• Buvan Yatırım. 2009. Buvan Yatırım. Retrieved May 04, 2012, from Buvan Yatırım: www.buvanyatirim. com/arketip.aspx
• Colomina, B. 1995. The Media House. Assemblage (27), 55-66.
• Conversation. 2009. Ortadoğu Grup, enerji ve inşaat sektörlerine odaklanacak. Dünya İnşaat , 62-63.
• Demirci, S. 2011. Krizler Ve Mortgage. Akademik Araştırmalar Dergisi. n.4 , 57-78.
• Dictionary.com. 2012. Dictionary.com. Retrieved May 06, 2012, from Dictionary.com: http://dictionary. reference.com/browse/archetype
• DNA Architecture. (n.d.). Plus flats Housing Block. Retrieved April 12, 2012, from DNA Architecture: http://www.dnamimarlik.com/ eng/?sayfa=proje&proje_id=9
• Dome Doğal Mekan Mimarlık. 2009. Milpark’ta Fonksiyonel Mimari Çözümler. İnşaat Dünyası , 126.
• Donat, N. 2009, July 04. Bodrum’da doğayla iç içe ömür boyu tatil Milliyet .
• Dumankaya. 2011. Dumankaya. Retrieved May 06, 2012, from Dumankaya: http://en.dumankaya.com/ projects/proje-detayi
• Dumankaya. 2011. Dumankaya. Retrieved April 16, 2012, from Dumankaya: http://www.dumankaya.com/ projeler
• EAA. 2011. Arketip Housing. Retrieved April 12, 2012, from Emre Arolat Architects: http://www.emrearolat.com/2006/01/17/ gokturk-arketip-housing-istanbul-turkey-2006/
• ed. by David McLellan. 2003. Karl Marx: Selected Writings. Oxford. New York: Oxford University Press.
• Eğilmez, M. 2009. Küresel Finans Krizi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Estatium. 2007. Estatium. Retrieved April 12, 2012, from Estatium: http://www.estatium.com/Default. aspx?pageID=46&type=1&pid=32
• Figueiredo, S. M. 2011. Imaging buildings and building images: from De Kiefhoek to Hageneiland and beyond. ARQ , 35-46.
• Friedmann, J. 1986. The World City Hypothesis. Development and Change , 17 (1), 69-84.
• GAD. 2009. One&Ortaköy. Retrieved April 12, 2012, from GAD Architecture: http://www.gadarchitecture. com/?p=312
• Galfetti, G. G. 2003. Introduction Pisos Piloto. In B. Leupen, & J. Leupen, Dwelling: Architecture and Modernity (pp. 87-102). Delft: TU Delft: Faulteit Bouwkunde.
• Goldberg, J. J. 1995. Corporate Capital and the Techniques of Modernity: Problems in the Mass Production of Space, Image and Experience. Journal of Architectural Education. 48 (4), 227-239.
• Gottdiener, M. 2001. The Theming of America on American Dreams, Media Fantasies and Themed Environment. Cambridge: Westview Press.
• Görgülü, T., & Kaymaz Koca, S. 2007. Türkiye’de Barınma Biçimlerinde Yaşanan Değişimler: Son Dönemde Yapılan Tüketim Odaklı Konutlar. Mimarlık (337), 29-33.
• Habermas, J. 2006. The Divided West. Cambridge, Massachusetts: Polity Press.
• Hall, S. 1991. The Local and the Global: Globalization and Ethnicity. In A. D. King, Culture, Globalization and the World-System. Binghamton: State University of New York.
• Hancı, D. 2004, November 08. Mimaride Zen Yaklaşımı. Akşam .
• Hannerz, U. 1996. Transnational Connections: Culture, People, Places. London: Routledge.
• Harvey, D. 1990. The Condition of Postmodernity. Oxford, Massachusetts: Blackwell Publishers Ltd.
• Haug, W. F. 1986. Critique of Commodity Aesthetics: Appearance, Sexuality and Advertising in Capitalist Society. Great Britain: Polity Press.
• Hertzberger, H. 1991. Lessonsfor Students in Architecture. Rotterdam, The Nederland: 010 Publishers.
• Hitchcock, H.-R., & Johnson, P. 1995. The International Style. New York: Norton.
• Holmes, B. 2004. Artistic Autonomy and the Communication Society. Third Text , 18 (6), 547-555.
• Jameson, F. 1991. Post-modernism or the Cultural Logic of Late Capitalism. London: Duke University Press.
• Kaminer, T. 2007. Autonomy and commerce: the integration of architectural autonomy. arq , 11 (1), 63-70.
• Karabey, H. 2005. Maslak Plazalar Dünyasına İki Bakış: Levent ve Çeliktepe Perspektifleri. Retrieved May 25, 2012, from Arkitera: http://www.arkitera.com/ article.php?action=displayArticle&ID=89
• Keleş, R. 2012. Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Keleş, R. 1978. Konut sorunları ve politikası. In F. Yavuz, R. Keleş, & C. Geray, Şehircilik (pp. 587-721). Ankara: A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi.
• Kieran, S. 1987. The architecture of plenty: theory and de- sign in the marketing age. Harvard Architecture Review , 6, 103-113.
• King, A. D. 1990. Global Cities: Post-Imperialism and the Internationalization of London. London: Routledge.
• Kiptaş. (n.d.). Kiptaş. Retrieved May 22, 2012, from http:// www.kiptas.com.tr
• Kiptaş. (n.d.). Kiptaş. Retrieved May 06, 2012, from Kiptaş: http://www.kiptas.com.tr/EN/YASAM/yas_genel. asp
• Koca, D. 2009. Understanding Façade Between Design and Manufacturing. Saarbrücken: VDM Verlag.
• Koza Ispartakule Evleri. 2010. Koza Ispartakule Evleri. Retrieved April 10, 2012, from Koza Ispartakule Evleri, Koza Yönetim: http://www.kozaispartaku- leevleri.com/
• Kuban, D. 1981. Turkey. In W. Sanderson (Ed.), International Handbook of Contemporary Developments in Architecture. London: Greenwood Press.
• Kumcu, E. 2009. Krizler, Para ve İktisatçılar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Latin Dictionary. 2008. Latin Dictionary. Retrieved May 06, 2012, from Latin-Dictionary.org: http://www. latin-dictionary.org/astrum
• Levitt, T. 1983. Globalization of Markets. Harvard Business Review .
• Lynch, K. 1960. The Image of the City. Cambridge, Massachussets: MIT Press.
• Mashattan. (n.d.). Mashattan. Retrieved April 10, 2012, from Mashattan: http://www.mashattan.com/
• Mesa-Nurol Bahçeşehir Partnership. (2012). Mesa-Nurol Bahçeşehir Partnership. Retrieved April 16, 2012, from Mesa: http://www.mesagrup.com/tr/ mesa-nurol-bahcesehir-ortak-girisimi
• Mesa-Nurol. (n.d.). Mesa-Nurol. Retrieved May 06, 2012, from Mesa Nurol Bahçeşehir Evleri: http://www. mesa-nurol.com/en/index.html
• Middleist. (n.d.). Middleist. Retrieved April 10, 2012, from Middleist: Middleist [online]. (n.d) from http:// www.middleist.com/ [Accessed at 10.04.2012]
• Milpark. 2009. Milpark. Retrieved April 10, 2012, from Milpark Konutları: http://www.milpark.com.tr/ tr.html
• mm project. 2012. mm project. Retrieved April 11, 2012, from mm project: http://www.mmproje.com.tr/ tr/projects
• National Statistical Service. (n.d.). Basic Survey Design. Retrieved May 20, 2012, from National Statistical Service: http://www.nss.gov.au/nss/home.nsf/ NSS/
• Norberg-Schulz, C. 1984. Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture. New York: Rizzoli International Publications.
• Ockman, J. 1993. Architecture Culture 1943-1968 A docu- mentary Antholog. New York: Colombia Boks of Architecture, Rizzoli.
• Oxford English Dictionary. 2012. global. Retrieved May 06, 2012, from Oxford English Dictionary: http://www.oed.com/view/ Entry/79019?redirectedFrom=global#eid
• Ozus, E., Sence Turk, Ş., & Dökmeci, V. 2011. Urban Restructuring of Istanbul. European Planning Studies , 19 (2), 331-356.
• Plus Flats. (n.d.). Plus Flats. Retrieved May 04, 2012, from Plus Flats: www.plusflats.com
• Sassen, S. 1991. The Global City: New York, London, Tokyo. Princeton: Princeton University Press.
• Schneider, T., & Till, J. 2007. Flexible Housing. Oxford, United Kingdom: Architectural Press.
• Sey, Y. 1998. Cumhuriyet Döneminde Konut. In Y. S. ed., 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık (pp. 273-300). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Simmel, G. 1997. Metropolis and Mental Life. In N. Leach, Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory (pp. 69-82). London, New York: Routledge.
• Simmel, G. 2003. The Philosophy of Money. London, New York: Routledge.
• Sklair, L. 2006. Iconic architecture and capitalist globaliza- tion. City , 10 (1), 21-47.
• Sklair, L. 2006. Iconic Architecture and Capitalist Globalization. City , 10 (1), 21-47.
• Sklair, L. 2006. Iconic Architecture and Capitalist Globalization. City , 10 (1), 21-47.
• Sudjic, D. 1992. The 100 Mile City. London: Andre Deutsch.
• Susam, N., & Bakkal, U. 2008. Kriz Süreci Makro Değişkenleri ve 2009 Bütçe Büyüklüklerini Nasıl Etkileyecek? Maliye Dergisi, n.155 , 72-88.
• Şengezer, B., Ökten, A., & Kozaman Som, S. 2011. İstanbul'da son 20 yıldaki konut gelişmeleri. Konut Sempozyumu (pp. 391-409). İstanbul: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi.
• Tapan, M. 2005. International Style: Liberalism in Architecture. In A. E. R. Holod, Modern Turkish Architecture. Ankara: Chamber of Architects of Turkey.
• Taş, D. 2009, December 22. One&Ortaköy, çatıda boğaza karşı havuz keyfi yaptıracak. Sabah Emlak Mortgage .
• Tekeli, İ. 2009. Konut Sorununu Konut Sunum Biçimleriyle Düşünmek. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. 1979. Türkiye Kentlerinde Apartmanlaşma Sürecinde İki Aşama. Çevre Mimarlık ve Görsel Sanatlar Dergisi (4).
• Till, J., & Schneider, T. 2005. Flexible Housing: The Means To The End. Arq , 287-296.
• TOKİ. 2011. Corporate Profile 2010/2011. İstanbul: Housing Development Administration of Turkey.
• Tveter, O. 2009. Anarchist Urban Theory Planning&Place Theory. Pomona: The Anarchist Planner Collective.
• Uygur, E. 2001. Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri, Tartışma Metni 2001/1. Retrieved March 30, 2012, from Türkiye Ekonomi Kurumu: www.tek.org.tr/dosyalar/KRIZ-2000- 20013.pdf
• van Berkel, B., & Bos, C. 2006. After Image. In C. B. Ben van Berkel, UN Studio: Design Models, Architecture, Urbanism Infrastructure (pp. 370- 379). New York: Rizzoli.
• van Nes, A. 2008. The Heaven, the Earth and the Optic Array: Norberg-Schulz’s Place Phenomenology and its Degree of Operationability. Footprint Architecture and Phenomenology , 113-134.
• van Ostaijen, M. 2008. Between differance and hyper-re- ality. Blind , http://www.ziedaar.nl/article. php?id=333.
• Yakut, A., & Gulkan, P. 2003, October 15. Housing Report, Tunnel form building. Retrieved April 21, 2012, from World Housing Encyclopedia: http://wor- ld-housing.net/whereport1view.php?id=100104
• Yapı Kredi Koray. 2007. İstanbul Zen. Retrieved April 12, 2012, from Yapı Kredi Koray: http://www. yapikredikoray.com/zen.asp
• Yavuz, Z. 2005, September 28. Manhattan ‘Mashattan’la İstanbul’da. Akşam .
• Yılmaz, M. 2008. Sustainable Housing Design Considerations for Turkey. Ankara: Hacettepe University Publications.
• Yırtıcı, H. 2010. Rant Ediminde Kent Toprağı. dosya 21 , 5-9.
• Yuvacan, N. 2010, 01 18. Gazete Vatan. Retrieved April 12, 2012, from Gazete Vatan: http://haber. gazetevatan.com/Yabanci_oteller_Bilgilinin_or- tagi_oldugu_OneOrtakoyun_pesinde/282429/2/ Haber
• Zukin, S. 1991. Landscapes of Power: From Detroit to Disney World. Berkeley: University of California Press.