Bir Yapı Çözümlemesi "Beykoz, İshak Ağa Çeşmesi"

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 4 - Cilt: 3 Sayı: 4, 38 - 50, 14.07.2016

Demet Ulusoy Binan Tülay Çobancaoğlu Burcu Büken Cantimur

https://doi.org/10.23835/tasarimkuram.240789

Öz

Bizans Dönemi’nde suyunun varlığı bilinen İshak Ağa Çeşmesi, bugünkü şekli ile Gümrük Emini İshak Ağa tarafından H. 1159 (M. 1746) yılında Beykoz eski iskele meydanı karşısında yaptırılmıştır. Bugün meydan çeşmesi özelliğinde olan bu önemli yapı, yapıldığı dönemden günümüze, geçirmiş olduğu onarımlarla bugünkü mimari görünümünü kazanmıştır. Bu araştırmada, İshak Ağa Çeşmesi’nin ilk yapımından günümüze kadar geçirmiş olduğu değişim evreleri mimari açıdan irdelenerek, bir tarihsel çözümleme çalışmasına gidilmiştir. Elde edilen bulgular cephe ve plan çizimleri ile desteklenerek, çeşme yapısının, ilk yapımı, 1940’lı yılları ve günümüzdeki konumu, çevre ve mimarî özellikleri açısından yapısal çözümleme denemesi yapılmıştır. Bu tarihsel gelişim içindeki çözümlemeler ve günümüzdeki durumu doğrultusunda geleneksel çeşme yapısının restorasyonuna yönelik kriterler saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Çeşme, İshak Ağa Çeşmesi, Önçeşmeler, Beykoz, Tarihsel Çözümleme

Analysis of a Building “Beykoz, İshak Ağa Fountain”

Öz

The Ishak Aga fountain, the water of which had been known to exist since the Byzantine period was founded by Ishak Aga – the Director of Customs in H. 1159 (AD. 1746), facing the old square near the quay in Beykoz. This important monument that has become the fountain of the square today, has gained the appearance of today after the restorations it had passed through since its foundation date. In this research, the stages of change the Ishak Aga Fountain has gone through since its erection date have been examined in the aspect of architecture and a historical analysis has been made. The data obtained was supported with facade and plan drawings; so a structural analysis has been tried to be made in the aspect of condition of the fountain during the first construction period, in 1940s and today, and environmental and architectural features. The criteria for the restoration of the fountain have been found out in the direction of the historical development analysis and the condition today.

Anahtar Kelimeler

Fountain, Ishak Aga fountain, Onçeşmeler fountain, Beykoz, Historical development analysis