DENİZYOLU TAŞIMA İŞLETMELERİ TARAFINDAN KARŞILANAN YURTDIŞI GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 70 - 79, 24.10.2022

Beyhan Beller Dikmen , Esin Ülger

Öz

İnsanların ya da insanlara ait yüklerin yer değiştirme faaliyetinin gerçekleştirilmesi için kullanılan taşımacılık türlerinden biri de denizyolu taşımacılığıdır. Bu taşımacılık faaliyetinin yerine getirilebilmesi, denizlerde gemi ve benzeri araçların kullanımı ile sağlanmaktadır. Bu taşımacılık türü ile tek seferde büyük miktarda yükler taşınabilmektedir. Bu durum, denizyolu taşımacılığının uluslararası ticarette tercih edilebilirliğini arttırmaktadır. Denizyolu taşıma işletmeleri, denizyolu taşıma araçlarını kullanarak yolcu ya da yükleri taşıyan işletmelerdir. Bu işletmeler, gemi seferlerinin başlatılması ve tamamlanması sürecinde bazı giderlere katlanmaktadır. Bu süreç boyunca yararlanılacak yakıt, bakım – onarım, yiyecek – içecek ve yükleme – boşaltma vb. giderlerin örnek verilebileceği bu giderler, denizyolu taşıma işletmelerinde yurtdışı giderler olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada, denizyolu taşımacılığının açıklanması ve denizyolu taşıma işletmeleri tarafından sefer sürecinde meydana gelen yurtdışı giderlerinin karşılanması ile ilgili muhasebeleştirme işlemlerinin gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle denizyolu taşımacılığı hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra, denizyolu taşıma işletmeleri tarafından sefer süreci boyunca oluşan yurtdışı giderlerinin karşılanması ile ilgili bir uygulama örneği oluşturularak muhasebeleştirme işlemleri gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Denizyolu Taşımacılığı, Yurtdışı Giderler, Muhasebeleştirme

Accounting of Foreign Expenses Paid By Maritime Transport Companies

Öz

Maritime transport is among the modes of transport used for the movement of people or goods. Transportation is provided with the use of ships and similar vehicles in the sea. Large amounts of goods can be transported by sea at once, which, in turn, increases the preferability of maritime transport in international trade. Maritime transport companies move people or goods by using maritime transport vehicles. These companies face some expenses during the initiation and completion of shipping. The expenses, for instance, for fuel, repair and maintenance, food and drink, and discharge, etc. can be regarded as foreign expenses paid by maritime transport companies. The objective of this study is to explain the maritime transport and also to account the foreign expenses paid by maritime transport companies during the shipping process. With this aim in mind, first of all, a general overview has been given regarding the maritime transport. Then, accounting transactions have been done through a sample of practice regarding the foreign expenses paid by maritime transport companies during the shipping process.

Anahtar Kelimeler

Maritime Transport, Maritime Transport Companies, Foreign Expenses, Accounting, Maritime Transport, Maritime Transport Companies, Foreign Expenses, Accounting

Kaynakça

• Referans1 Akyurt, İ. (2019). Lojistik Yönetimi. İstanbul Üniversitesi Açık Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Referans2 Alıcı, M.(2018). Türkiye’de deniz taşımacılığına yönelik vergisel teşviklerin incelenmesi ve değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Denizcilik Uzmanlığı Tezi, Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Referans3 Arıkan, İ. ve Ahipaşaoğlu, S. (2005). Ulaştırma İşletmeleri, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Referans4 Daştan, A. ve Erol, S. (2015) “Denizyolu Taşıma İşletmeleri Muhasebesi”, Taşıma İşletmeleri Muhasebesi, (Editör: Yusuf Sürmen), Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Referans5 Denizcilik Sektör Raporu (2021), 109. https://www.denizticaretodasi.org.tr/tr/yayinlarimiz/sektorraporu, (Erişim tarihi: 01.07.2021)
• Referans6 Doğan, Z. ve Dikmen Beller, B. (2018). Türkiye’deki Ulaştırma Sektörü ve Ulaştırma Türlerinin Karşılaştırılması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(56), 759-770.
• Referans7 Elbirlik, G. (2008). Türk Lojistik Sektöründe Denizyolu Taşımacılığının Önemi ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Referans8 Eskin, İ. (2020). “Denizyolu Taşıma İşletmelerinin Muhasebe Sistemi”, Taşıma İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirilmesi, (Editör: Mehmet Maşuk Fidan), Ekin Basım Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Referans9 Görçün, Ö. (2018). Ulaştırma Sistemleri ve Yönetimi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Referans10 Ilgar, R. ve Koca, N. (2006). “Su yönetiminde ülkemiz kıyı sularının ekolojik taşımacılıkta kullanım potansiyeli”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(16), 122 – 134.
• Referans11 Keskin, H. (2015). Lojistik El Kitabı Küresel Aktörlerin Lojistik Pratikleri, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Referans12 Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2020). Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planı Taslağı.
• Referans13 Şahin, G.; Sipahioğlu, A.; Öztürk, Z.; Ertek, G.; Aba, B. ve Büyüközkan, G. (2018). Uluslararası Lojistik. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Referans14 Tanyaş, M. ve Düzgün, M. (2016). Uluslararası Lojistik Küresel Tedarik Zinciri Yönetimi. Nobel Yayınları, Ankara.
• Referans15 TDK, https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 01.07.2021).