Fatigue in Post Covid Period and Strategies for Coping with Fatigue: A Pilot Study

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 120 - 129, 24.10.2022

Ayşenur Gökşen , Hikmet Kocaman

Öz

The aim of this study is to investigate the symptoms seen post-Covid period, which are fatigue and musculoskeletal system dysfunction. Another aim of the study is to proposes some suggestions to manage the fatigue symptom that occurs in the post Covid period. A total of 94 volunteers, aged 20–65 years, who had never had Covid-19 before (40 people) and who had returned from positive to negative for Covid (54 people), participated in the study. The clinical and demographic data of the individuals were recorded. Fatigue severity was measured with the Fatigue Severity Scale; musculoskeletal system symptoms were evaluated with Arthritis Research Uk Musculoskeletal Health Questionnaire (MSK-HQ). In the study, it was reported that individuals who had Covid-19 had a higher level of fatigue than those who did not (p<0.05). In terms of musculoskeletal injury, there was no difference between individuals who had Covid-19 and those who did not. To cope with the symptoms of fatigue seen in the post-Covid-19 period, it is recommended to gradually increase the physical activity levels of individuals by following the symptoms of shortness of breath and palpitation. Conservative treatment methods are also among the suggestions given to relax the muscles and reduce pain.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Fatigue, Symptom, Health management, Musculoskeletal system

Kovid Sonrası Dönemde Yorgunluk ve Yorgunlukla Başa Çıkma Stratejileri: Bir Pilot Çalışma

Öz

Bu çalışmanın amacı, Kovid-19 sonrası dönemde görülen yorgunluk ve kas-iskelet sistemi işlev bozukluğu belirtilerini araştırmaktır. Çalışmanın bir diğer amacı da Kovid-19 sonrası dönemde ortaya çıkan yorgunluk semptomunu yönetmek için bazı önerilerde bulunmaktır. Çalışmaya 20-65 yaşları arasında, daha önce hiç Kovid-19 geçirmemiş (40 kişi) ve pozitiften negatife dönen (54 kişi) toplam 94 gönüllü katıldı. Bireylerin klinik ve demografik verileri kaydedildi. Yorgunluk şiddeti Yorgunluk Şiddet Ölçeği ile ölçüldü; kas-iskelet sistemi semptomları Kas-İskelet Sistemi Sağlık Sorgulaması (KİS-SS) ile değerlendirildi. Çalışmada, Kovid-19 olan bireylerin, olmayanlara göre daha yüksek yorgunluk düzeyine sahip olduğu bulundu (p<0,05). Kas-iskelet sistemi yaralanmaları açısından ise Kovid-19 olan ve olmayanlar arasında fark bulunmadı. Kovid-19 sonrası dönemde görülen yorgunluk semptomu ile başa çıkabilmek için; nefes darlığı ve çarpıntı belirtileri takip edilerek bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin kademeli olarak artırılması önerilmektedir. Konservatif tedavi yöntemleri ise kasları gevşetmek ve ağrıyı azaltmak için verilen diğer öneriler arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kovid-19, Yorgunluk, Belirti, Sağlık yönetimi, Kas-iskelet sistemi

Kaynakça

• Agergaard, J., Leth, S., Pedersen, T., Harbo, T., Blicher, J., Karlsson, P., Østergaard, L., Andersen, H. and Tankisi, H. (2021). Myopathic changes in patients with long-term fatigue after COVID-19. Clinical Neurophysiology, 132(8), 1974-1981.
• Akkubak, Y. (2017). Kas-İskelet Sistemi Sağlık Sorgulaması'nın Türkçe Uyarlaması, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alawna, M., Amro, M. and Mohamed, A. A. (2020). Aerobic exercises recommendations and specifications for patients with COVID-19: a systematic review. European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 24(24), 13049-13055.
• Ali, A. M. and Kunugi, H. (2021). Skeletal muscle damage in COVID-19: a call for action. Medicina, 57(4), 372.
• Çıbık, M., Yılmaz, K. and Sert Akkoyun, Ö. (2022). COVID-19 Geçiren ve Geçirmeyen Bireylerde Anksiyete, Depresyon ve Yorgunluk Düzeyi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 31-39.
• Fernández-de-Las-Peñas, C., de-la-Llave-Rincón, A. I., Ortega-Santiago, R., Ambite-Quesada, S., Gómez-Mayordomo, V., Cuadrado, M. L., Arias-Navalón, J. A., Hernández-Barrera, V., Martín-Guerrero, J. D. and Pellicer-Valero, O. J. (2021).
• Prevalence and risk factors of musculoskeletal pain symptoms as long-term post-COVID sequelae in hospitalized COVID-19 survivors: a multicenter study. Pain.
• Ferrandi, P. J., Alway, S. E. and Mohamed, J. S. (2020). The interaction between SARS-CoV-2 and ACE2 may have consequences for skeletal muscle viral susceptibility and myopathies. Journal of Applied Physiology, 129(4), 864-867.
• Gaber, T. (2021). Assessment and management of post‐COVID fatigue. Progress in Neurology and Psychiatry, 25(1), 36-39. Gencay-Can, A. and Can, S. S. (2012). Validation of the Turkish version of the fatigue severity scale in patients with fibromyalgia. Rheumatology International, 32(1), 27-31.
• Lira, F. S., Dos Santos, T., Caldeira, R. S., Inoue, D. S., Panissa, V. L., Cabral-Santos, C., Campos, E. Z., Rodrigues, B. and Monteiro, P. A. (2017). Short-term high-and moderate-intensity training modifies inflammatory and metabolic factors in response to acute exercise. Frontiers in Physiology, 8, 856.
• Maccarone, M. C., Magro, G., Tognolo, L. and Masiero, S. (2021). Post COVID-19 persistent fatigue: a proposal for rehabilitative interventions in the spa setting. International Journal of Biometeorology, 65(12), 2241-2243.
• Masiero, S., Maccarone, M. C. and Magro, G. (2020). Balneotherapy and human immune function in the era of COVID-19. International Journal of Biometeorology, 64(8), 1433-1434.
• Perrin, R., Riste, L., Hann, M., Walther, A., Mukherjee, A. and Heald, A. (2020). Into the looking glass: Post-viral syndrome post COVID-19. Medical Hypotheses, 144, 110055.
• Raveendran, A., Jayadevan, R. and Sashidharan, S. (2021). Long COVID: an overview. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 15(3), 869-875.
• Sandler, C. X., Wyller, V. B., Moss-Morris, R., Buchwald, D., Crawley, E., Hautvast, J., Katz, B. Z., Knoop, H., Little, P. and Taylor, R. (2021). Long COVID and post-infective fatigue syndrome: a review. Paper presented at the Open Forum Infectious Diseases.
• Yancey, J. R. and Thomas, S. M. (2012). Chronic fatigue syndrome: diagnosis and treatment. American Family Physician, 86(8), 741-746.