Examination of easement rights applications in technical infrastructure projects specific to land consolidation project

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 32 - 42, 26.02.2024

Serhat Aktaş , Şaban İnam

https://doi.org/10.51765/tayod.1393517

Öz

Water, energy transmission, sewage, communication, and natural gas pipelines, which constitute an important part of the technical infrastructure projects constructed by public institutions and organizations today; It is moved from one place to another to meet the needs of cities, neighborhoods, villages, and industrial areas. Public institutions and organizations need an expropriation corridor whose dimensions are limited by regulation to realize technical infrastructure projects. These projects, prepared as strip-like routes; It affects real estate located within the borders of many provinces, districts, neighborhoods, and villages. For this reason, some of the needed land is obtained through expropriation from privately owned real estate. In technical infrastructure projects, easement rights are registered in the annotations and declarations section of the land registry by consent through expropriation or through the court by specifying the purpose of use on privately owned lands. Due to the length of the routes, easement rights registered in the land registry remain within the scope of application of many new projects throughout our country and are included in the scope of reregulation. In this study, before and after regulation of easement rights in land consolidation projects, which is one of the technical infrastructure projects, by evaluating the project applications made and registered at various addresses; The problems of 'easement right expropriation' is examined.

Anahtar Kelimeler

Land Consolidation, Easement Rights, Expropriation, Technical infrastructure

Teknik altyapı projelerinde irtifak hakkı uygulamalarının arazi toplulaştırma projesi özelinde incelenmesi

Öz

Günümüzde kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapımı gerçekleştirilen teknik altyapı projelerinin önemli bir bölümünü oluşturan su, enerji nakil, kanalizasyon, iletişim ve doğal gaz boru hatları; şehir, mahalle, köy ve sanayi bölgelerinin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla belirli bir yerden bir yere taşınmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşları, teknik altyapı projelerini gerçekleştirmek için boyutları yönetmelikle sınırlandırılmış kamulaştırma koridoruna ihtiyaç duymaktadır. Şeritvari güzergâh olarak hazırlanan bu projeler; birçok il, ilçe, mahalle ve köy sınırlarında bunulan taşınmazlara isabet etmektedir. Bu sebeple, ihtiyaç duyulan arazilerin bir kısmı özel mülkiyete konu taşınmazlardan kamulaştırma yoluyla elde edilmektedir. Teknik altyapı projelerinde irtifak hakları, özel mülkiyete konu arazilerde kullanım amacını belirtmek suretiyle kamulaştırma yoluyla rıza-en veya mahkeme aracılığıyla tapu sicilinde şerh ve beyanlar hanesine tescil edilmektedir. Güzergâhların uzun olması sebebiyle tapu siciline tescil edilen irtifak hakları, ülkemiz genelinde birçok yeni projelerin uygulama alanı içinde kalmakta ve yeniden düzenleme kapsamına alınmaktadır. Bu çalışmada, teknik altyapı projelerinden biri olan arazi toplulaştırma projelerinde irtifak haklarının düzenleme öncesi ve sonrası durumlarını muhtelif adreslerde yapılmış ve tescil ettirilmiş proje uygulamaları üzerinde değerlendirmeler yapılarak; oluşan ‘irtifak hakkı kamulaştırması’ sorunları incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arazi Toplulaştırma, İrtifak Hakları, Kamulaştırma, Teknik Altyapı

Kaynakça

• Akdeniz, H. B., Çay, T., & İnam, Ş. (2022). Evaluation of land consolidation impact criteria for rural development. 4th Intercontinental Geoinformation Days (IGD), Tabriz, Iran, 151-154.
• Akdeniz, H. B., İnam. Ş., & Çay, T. (2023). Türkiye’de uygulanmış arazi toplulaştırma projelerinin kırsal kalkınmaya etkisi bakımından değerlendirilmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(1), 18-30. https://doi.org/10.33202/comuagri.1232016
• Arıcı, İ. (1994). Arazi toplulaştırması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Ders notları.
• Çay, T. (2013). Arazi düzenlemesi ve mevzuatı, Dizgi Ofset.
• Döner, F., Karataş, K., & Bıyık, C. (2009). Teknik altyapı tesislerinin yönetimi: Türkiye-Hollanda karşılaştırması. TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, İzmir, Türkiye.
• Erdin, H. E. (2009). Şehirsel yerleşmelerde teknik altyapı projelerinin ortak–eşgüdümsel niteliklerinin belirlenmesi, örnek alan: Tire Belediyesi/İzmir, (Yayın No. 243554), [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi], YÖK Ulusal tez Merkezi.
• Karataş, K., & Bıyık, C. (2005). Kentsel altyapı tesislerinde irtifak hakkı uygulamaları ve sonuçlarının irdelenmesi, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara, Türkiye.
• Kılıç Seyyar, E. (2019). Arazi toplulaştırma çalışmalarının sosyal ve ekonomik yönden analizi: Kırıkkale ili-Delice İlçesi köy toplulaştırma çalışma örneği, , (Yayın No. 558214), [Yüksek Lisans tezi, Ankara Üniversitesi], YÖK Ulusal tez Merkezi.
• Köktürk, E., & Köktürk, E. (2016). Taşınmaz değerlemesi. Seçkin Yayınları.
• Soysal, C. C. (2018). İrtifak hakkı değerlemesi, (Yayın No. 517735), [Yüksek Lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi], YÖK Ulusal tez Merkezi.
• 2709 Sayılı Türk Cumhuriyeti Anayasası, Kabul Tarihi: 18/10/1982, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi: 9/11/1982 ve Sayısı: 17863, Yayımlandığı Düstur; Tertip: 5, Cilt: 22.
• 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu, Kabul Tarihi: 4/11/1983, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi: 8/11/1983 ve Sayısı: 18215, Yayımlandığı Düstur; Tertip: 5, Cilt: 22.
• 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu, Kabul Tarihi: 22/11/2001, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi: 08/12/2001 ve Sayısı: 24607, Yayımlandığı Düstur; Tertip: 5, Cilt: 41.