İŞYERİ ARKADAŞLIĞI VE İŞGÖREN PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 29 - 50, 30.06.2020

Esra Uluçay Yunus Zengin

Öz

Bu çalışmada temel amaç konaklama işletmelerindeki işyeri arkadaşlığı ile işgören performansı arasında herhangi bir ilişki durumunun olup olmadığını varsa bu ilişkinin yönünü ve düzeyini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda ele alınan çalışmada örneklem olarak Kars ilinde ve ilçelerinde faaliyette bulunan 3,4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde istihdam edilen 241 çalışanı kapsamaktadır. Araştırmada kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Veriler demografik, işyeri arkadaşlığı ve işgören performansını değerlemeye yönelik ifadeleri içeren anket tekniğiyle elde edilmiş ve SPSS 20 programında analiz edilmiştir. Çalışmada amaca ulaşmaya yönelik oluşturulan hipotezler korelasyon ve çoklu regresyon analizleri ile test edilerek yorumlanmıştır. Analizler neticesinde elde edilen bulgularda işyeri arkadaşlığı ve işgören performansı arasında yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki görülmüştür. Ayrıca alt boyutlar arasında da orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşyeri Arkadaşlığı, İşgören Performansı, Turizm, Otel

Kaynakça

• AbuAlRub, R. F. (2004). Job Stress, Job Performance, and Social Support Among Hospital Nurses. Journal of Nursing Scholarship, 36(1), 73-78. Akal, Z. (1992). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi Çok Yönlü Performans Göstergeleri, MPM Yayınları, No: 473, Ankara. Aksoy, S. (2019). Çalışma Arkadaşlarına Güvenin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisinde İşyerinde Yalnızlığın Aracılık Rolü. Business and Economics Research Journal, 10(1), 203-218. Asgharian, R., Anvari, R., Ahmad, U.N.U.B., & Tehrani, A. M. (2015). The mediating effect of job satisfaction on the relationship between workplace friendships and turnover intention in Iran hotel industry. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(6 S2), 304. Bayram, L. (2006). Geleneksel Performans Değerlendirme Yöntemlerine Yeni Bir Alternatif: 360 Derece Performans Değerlendirme. Sayıştay Dergisi, 62, 47- 65. Befort, N., & Hattrup, K. (2003). Valuing task and contextual performance: Experience, job roles, and ratings of the importance of job behaviors. Applied HRM Research, 8(1), 17-32. Beğenirbaş, M. ve Çalışkan, A. (2014). Duygusal emeğin iş performansı ve işten ayrılma niyetine etkisinde kişilerarası çarpıklığın aracılık rolü. Business and Economics Research Journal 5(2), 109-127. Berman, E. M., West, J. P., ve Richter, M. N. Jr. (2002) “Workplace Relations: Friendship Patterns and Consequences (According to Managers)”, Public Administration Review, Vol. 62 (2) 217-230. Biçer, C., (2017) Örgütsel Politika Algısının İşyeri Arkadaşlığına Etkisi ve Bireysel Sonuçları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük. Bingöl, D. (2013), İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta, İstanbul. Borman, W. C., & Motowidlo, S. J. (1993). Expanding the criterion domain to include elements of contextual performance. (Schmitt & W. C. Borman Eds.), Personnel Selection in Organizations San Francisco: Jossey Bass, 71- 98. Chen, C. Y., Mao, H. Y., & Hsieh, A. T. (2012). Role ambiguity, employee gender, and workplace friendship. Psychological reports, 110 (3), 719-730. Cranmer, G. A., Goldman, Z. W., & Booth-Butterfield, M. (2017). The mediated relationship between received support and job satisfaction: An initial application of socialization resources theory. Western Journal of Communication, 81(1), 64-86. Çınar, O. (2010). Okul Müdürlerinin İletişim Sürecindeki Etkililiği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (26): 267-276. Dickie, C. (2009). Exploring Workplace Friendships in Business: Cultural Variations of Employee Behaviour, Research and Practice in Human Resource Management, 17(1), 128-137. Doğan, B, Elçi, M, & Murat, G . (2019). Örgütsel İletişimin ve İşyeri Arkadaşlıklarının Psikolojik Güçlendirmeye Olan Etkileri: Bir Kamu Kurumunda Ampirik Bir Çalışma. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (2), 25-43. Dotan, H. (2009). Workplace Frıendshıps: Orıgıns And Consequences For Managerıal Effectıveness. In Academy of Management Proceedings. No. 1, 1-6. Briarcliff Manor, NY 10510: Academy of Management. Gavcar, E., Bulut, Z. A. & Engin, K. (2006). Konaklama İşletmelerinde Uygulanan Performans Değerleme Sistemleri ve Uygulama Alanları (Muğla İli Örneği). Yönetim ve Ekonomi. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31. Gürbüz, S. & Ayhan, Ö. (2017). Lidere Yakın Olmanın Dayanılmaz Hafifliği: Lider-Üye Etkileşimi, Görev Performansı, Tecrübe ve Terfi Edebilirlik Arasındaki İlişkilerin Testi, Türk Psikoloji Dergisi, 32(80), 1-15. Huang, S.P., (2016). A Study on the Effects of Emotional Intelligence and Workplace Friendship on Job Satisfaction and Performance of Employees in Micro-enterprises. Journal of Interdisciplinary Mathematics, 19(3), 567-583. Ilıyas, M. (2016)."İşyeri Arkadaşlık Fırsatları Ve İş Çıktıları Arasındaki İlişkileri Ve Bu İlişkilerde Birlik Çabası Motıvasyonun Rolü. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul Intelligence. (2014) Employees Thrive on Work Friendships, December, s.21. İlhami F. (1999), İnsan Kaynakları Yönetimi, (3. Baskı), Alfa Yayınları, İstanbul Kalay, F. (2016). İşletmelerde Örgütsel Adaletin İşgören Performansı Üzerindeki Etkisi: Teorik Bir İnceleme. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 11, 147-158 Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80. Mao, H. Y., Hsieh, A. T., & Chen, C. Y. (2012). The relationship between workplace friendship and perceived job significance. Journal of Management & Organization, 18(2), 247-262. Morrison, R. L., & Nolan, T. (2009). I get by with a little help from my friends… at work. Kōtuitui: New Zealand Journal of Social Sciences Online, 4(1), 41-54. Morrison, R. L., & Macky, K. A. (2017) “The Demands and Resources Arising from Shared Office Spaces”, Applied Ergonomics, 60, 103-115. Nielsen, I.K.& Jex, S.M.& Adams, G.A. (2000) “Development and Validation of Scores On A Two-Dimensional Workplace Friendship Scale”, Educationaland Psychological Measurement,No.60. 628-643. Onay, M. (2011). Çalışanların Sahip Olduğu Duygusal Zekânın ve Duygusal Emeğinin, Görev Performansı ve Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(4), 587-60 Özdamar, K. (2002). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. Kaan Kitabevi. Eskişehir: Özdemir, İ. (2007). Performans Değerleme Yöntemleri; Performans Değerleme Yöntemi Tercihlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma Ve Model Önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Özdevecioğlu, M. &Kanıgür, S. (2009). Çalışanların İlişki Ve Görev Yönelimli Liderlik Algılamalarının Performansları Üzerindeki Etkileri. K.M.U. İ.İ.B.F. Dergisi, 11 (16), 53-82. Özyer, K., Irk, E. & Anaç, S. (2015). İş Tatmini Ve Yaşam Tatmini İlişkisinde İş Arkadaşlığının Aracılık Rolü, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 16, Sayı 1 Reohr, J.R. (1991). Friendship: An exploration of structure and processes. New York: Garland Publishing, Inc. Robbins, P. S. & Judge, A. T. (2005). Organizational Behavior, 15. Edition, Pearson. Rotundo, M., & Sackett, P. R. (2002). The relative importance of task, citizenship, and counterproductive performance to global ratings of job performance: A policy-capturing approach. Journal of Applied Psychology, 87(1), 66-80. Rumens, N. (2011). Minority support: Friendship and the Development of Gay and Lesbian Managerial Careers and Identities. Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal, 30(6), 444-462. Sias, P. M. Gallagher, E. B., Kopaneva, I.&Pedersen, H. (2012) Maintaining Workplace Friendships: Perceived Politeness and Predictors of Maintenance Tactic Choice, Communication Research, Vol. 39, No.2. 239-268. Song, S.H. (2005) Workplace Friendship and Its Impact on Employees’ Positive Work Attitudes, A Comparative Study of Seoul City and New Jersey State Government Public Officials, PhD Dissertation, Graduate School- Newark Rutgers, the State University of New Jersey, U.S.A. Sykes, A. T. & Venkatesh, V. (2017). Explaining Post-Implementation Employee System Use And Job Performance: Impacts Of The Content And Source Of Social Network Ties. Mis Quarterly, 41(3), 917-936. Şahinbaş, F. (2018). Pozitif Örgütsel Davranış Yaklaşımıyla İşyeri Arkadaşlığı ve İşe Adanma İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making Sense of Cronbach’s Alpha. International Journal of Medical Education, (2). 53-55. Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Algılanan örgütsel desteğin işgörenlerin iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: savunma sektöründe bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 209-232. Tutar, H. & Altınöz, M. (2010). Örgütsel İklimin İşgören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalat İşletmeleri İşgörenlerin Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(02), 196-218. Van Scotter, J. R. (2000). Relationships of task performance and contextual performance with turnover, job satisfaction, and affective commitment. Human Resource Management Review, 10(1), 79-95. Yen, W. W., Chen, S. C. & Yen, S. (2009) “The Impact of Perceptions of Organizational Politics on Workplace Friendship”, African Journal of Business Management, Vol.3 (10), 548-554.