AN ANALYSIS TO DETERMINE THE CAUSAL RELATIONSHIP BETWEEN HOUSING PRICES AND MACROECONOMIC INDICATORS IN TURKEY

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 8, 83 - 100, 31.12.2023

Saim Aydın

https://doi.org/10.51727/tbj.1347523

Öz

In addition to non-financial factors, macroeconomic factors also play a dominant role in the determination of housing prices, which are used by people as a means of housing and investment and have a large share in the economy of countries. Therefore, it is important to investigate the relationship between housing prices and macroeconomic factors. In this study, the housing price index (KFE), construction materials wholesale priceindex (IMTEFE), consumer price index (TUFE), housing loan interest rate (KKFO), dollar rate (DOLAR) and industrial production index It is aimed to investigate the causality relationship between selected macroeconomic variables such as SU. For this purpose, monthly data for theperiod 2010:01-2023:03 were used. Toda-Yamamoto causality test was used as the analysis method. As a result of the analyzes made using the natural logarithms of the data, it was found that there is a bidirectional causality relationship between KFE and IMTEFE, DOLLAR and CPI; It has been determined that there is a one-way causality relationship from KFE to SU and from SU to KFE. Within the framework of the findings, suggestions were made that it is important for politicians to develop a more effective policy for the housing sector and to take a sound investment decision in orderto solve the housing affordability problem.

Anahtar Kelimeler

House Price Index, Industrial Production Index, Toda-Yamamoto Causality Method

TÜRKİYE’DE KONUT FİYATLARI İLE MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER ARASINDA NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK ANALİZ

Öz

İnsanların gerek barınma gerek yatırım aracı olarak kullandığı ve ülkelerin ekonomisinde büyük bir paya sahip olan konut fiyatlarının belirlenmesinde mali olmayan faktörlerin yanı sıra, makroekonomik faktörler de başat rol oynamaktadır. Bundan dolayı konut fiyatları ile makroekonomik faktörler arasındaki ilişkinin araştırılması önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'de konut fiyat endeksi (KFE) ile inşaat malzemeleri toptan eşya fiyat endeksi (IMTEFE), tüketici fiyat endeksi (TUFE), bankalarca verilen konut kredi faiz oranı (KKFO), dolar kuru (DOLAR) ve sanayi üretim endeksi (SU) gibi seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla 2010:01-2023:03 dönemine ait aylık veriler kullanılmıştır. Analiz yöntemi olarak Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmıştır. Verilerin doğal logaritmaları kullanılarak yapılan analizler sonucunda, KFE ile IMTEFE, DOLAR ve TUFE arasında çift yönlü Granger nedensellik ilişkisi olduğu; KFE ’den KKFO ’ya doğru ve SU ’dan KFE ’ye doğru tek yönlü Granger nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular çerçevesinde politikacıların konut sektörüne yönelik daha etkin bir politika geliştirmeleri gerektiği ve konut satın alınabilirliliği sorununu çözmek amacıyla sağlıklı bir yatırım kararı almalarının önemli olduğu önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Konut Fiyat Endeksi, Sanayi Üretim Endeksi, İnşaat Malzemeleri Toptan Eşya Fiyat Endeksi, Toda-Yamamoto Nedensellik Yöntemi

Kaynakça

• Adana Karaağaç, G., Altınırmak, S. (2018) Türkiye Konut Fiyat Endeksi ve Düzey Bazlı Konut Fiyat Endeksleri İle Seçili Değişkenler Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Cilt;39, Sayı;39, s;222-240
• Ahmed, D.E.E.A. (2020) Impact of Macroeconomic Variables on Housing Prices in Saudi Arabia: A VAR Approach. Preprints 2020120715. https://doi.org/10.20944/preprints 202012.0715 .v1.
• Akça, T. (2022). House Price Dynamics And Relations With The Macroeconomic İndicators İn Turkey. International Journal Of Housing Markets And Analysis.
• Aliefendioğlu, Y., Tanrivermis, H., Salami, M. A. (2022) House Price İndex (HPI) and Covid-19 Pandemic Shocks: evidence from Turkey and Kazakhstan. International Journal of Housing Markets and Analysis, Cilt;15, Sayı;1, s;108-125.
• Aslan, M. (2023) Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları’nın Borsa İstanbul’a Olan Etkisinin Tespitine Yönelik Bir Analiz, Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt;7, Sayı; 1, s;43-52.
• Aydın, R., Aydın, B., Lögün, A. (2021) Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörler: TR72 Bölgesi Örneği Factors Affecting The Housing Price Index: The Case Of TR72. Tam Metin kitabı.
• Azam Khan, M., Ali, N., Khan, H., Yien, L. C. (2022) Factors Determining Housing Prices: Empirical Evidence From A Developing Country’s Pakistan. International Journal Of Housing Markets And Analysis.
• Badurlar, İ. Ö. (2008) Türkiye’de Konut Fiyatları İle Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt;8, Sayı;1, s;223-238.
• Baharuddin, N. S., Isa, I. N. M., Zahari, A. S. M. (2019) Housing Price İn Malaysia: The İmpact Of Macroeconomic İndicators. Journal Of Global Business and Social Entrepreneurship (GBSE), Cilt;15, Sayı;16, s;69-80.
• Çetin, A. C. (2021) Türkiye’de Konut Fiyatlarına Etki Eden Faktörlerin Analizi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, Cilt;15, Sayı;1, s;1-30.
• Çıl Yavuz, N. (2006) Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi, Doğuş̧ Üniversitesi Dergisi, Cilt;7, Sayı;2, s; 162-171.
• Dickey DA, Fuller WA (1979) Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. J Am Stat Assoc 74(366a), s.427–431
• Dilber, İ., Sertkaya, Y. (2016) 2008 Finansal Krizi Sonrası Türkiye’de Konut Fiyatlarının Belirleyicilerine Yönelik Analiz, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt;4, Sayı;1, s;11-29.
• Eryüzlü, H., Ekici, S. (2020) Konut Fiyat Endeksi ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye Örneği, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, Cilt;5, Sayı;12, s;97-105.
• Gasparėnienė, L., Remeikienė, R., Skuka, A. (2016) Assessment Of The İmpact Of Macroeconomic Factors On Housing Price Level: Lithuanian Case, Intellectual Economics, Cilt;10, Sayı;2, s;122-127.
• Gebeşoğlu, P. F. (2019) Housing Price Index Dynamics in Turkey, Special Issue on Applied Economics and Finance. Journal of Yaşar University, Cilt; 14, s;100-107.
• Hepşen, A., Vatansever, M. (2012) Relationship Between Residential Property Price İndex And Macroeconomic İndicators in Dubai Housing Market. International Journal Of Strategic Property Management, Cilt;16, Sayı;1, s;71-84.
• Karadaş, H. A., Salihoğlu, E. (2020) Seçili Makroekonomik Değişkenlerin Konut Fiyatlarına Etkisi: Türkiye Örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt;16, Sayı;1, s;63-80.
• Karamelikli, H. (2016) Linear and Nonlinear Dynamics of Housing Price in Turkey, Ekonomia, Cilt;46, s;81-98.
• Katrakilidis, C., Trachanas, E. (2012) What Drives Housing Price Dynamics in Greece: New Evidence From Asymmetric ARDL Cointegration, Economic Modelling, Cilt;29, Sayı;4, s;1064-1069.
• Kearl, James R. (1979) Inflation, Mortgage, and Housing, Journal of Political Economy, Cilt;87, Sayı;5, s;1115-1138
• Korkmaz, Ö. (2019) The Relationship Between Housing Prices And İnflation Rate in Turkey: Evidence From Panel Konya Causality Test. International Journal of Housing Markets and Analysis.
• Mohan, S., Hutson, A., MacDonald, I., Lin, C. C. (2019) Impact of Macroeconomic İndicators on Housing Prices. International Journal of Housing Markets and Analysis.
• Özcan, G., Başaran Tormuş, N. (2018) Konut Fiyat Endeksi ve Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. In 5. International Congress On Political, Economic And Social Studies (ICPESS), Cilt; 2, s; 505-514.
• Parrikar, J. G. P. (2019) The İnfluence of Macroeconomic Factors on Housing Prices İn India: An Empirical Study. Indian Journal of Economics and Development, Cilt;7, Sayı;3, s;1-7.
• Phillips, P.C. B., Perron, P. (1988) Testing For A Unit Root in Time Series Regression, Biometrika, Cilt;75, Sayı;2, s;335 346.
• Shınwar,A. Özdemir, D.(2022) Türkiye'de Sanayi Üretim ve Tüketici Fiyat Endeksinin Konut Fiyat Endeksi Üzerindeki Etkisi: ARDL Sınır Testi Analizi, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt;26. Sayı;1, s;61-81.
• Toda, H.Y., T. Yamamoto (1995) Statistical Inference in Vector Auto Regressions With Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, Cilt;66, Sayı;1-2, s; 225-250.
• Turgut, E., UÇAN, O. (2021) Housing Price Index and Exchange Rate Nexus Sample of Turkey. Presented at the IKSAD International Congress on Social Sciences-VI, Szcehenyi.
• Yalçın, E. C., Tıraşoğlu, M., Çevik, E. (2017) Bölgesel Bazlı Konut Fiyat Endeksi İle Ekonomik Güven Endeksi Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: Türkiye Örneği. Girişimcilik Ve Kalkınma Dergisi. Cilt;12, Sayı;2, s;123-137.
• Yıldırım, S. , Karakaya Kırmızı, B., Zeren, F. (2021) Türkiye’de Konut Fiyatlarını Belirleyen Makroekonomik Göstergelerin Analizi / Analysis of Macroeconomic Indicators Determining Housing Prices in Turkey . Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, Cilt;5, Sayı;1, s;1-15 .
• Yılmaz, N. K. (2021). Investigation of The Relationship Between Gold, Dollars, Euro Exchange Rates And Housing Sales: A Study with Granger Causality Analysis. Florya Chronicles of Political Economy, Cilt;7, Sayı;2, s;169-193.
• Zhang, Y., Hua, X., Zhao, L. (2012) Exploring Determinants of Housing Prices: A Case Study of Chinese Experience in 1999–2010, Economic Modelling, Cilt;29, Sayı;6, s;2349-2361.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., Shin, Y. (1992) Testing The Null Hypothesis of Stationarity Against The Alternative of A Unit Root: How Sure Are We That Economic Time Series Have A Unit Root?. Journal Of Econometrics, Cilt;54, Sayı;1-3, s;159-178.