Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde farklı habitatlarda bulunan Coccinellidae (Coleoptera) türleri

Yıl 2012, Cilt: 3 Sayı: 1, 69 - 88, 13.07.2016

Celalettin Gözüaçık Abdurrahman Yiğit Nedim Uygun

Öz

Adıyaman, Diyarbakır ve Şanlıurfa illerindeki farklı habitatlarda 2007-2009 yıllarında yürütülen bu çalışma sonucunda Coccinellidae (Coleoptera) familyasına bağlı 40 tür belirlenmiştir. Belirlenen türlerden yaygın ve yoğun olanlar sırasıyla Hyperaspis quadrimaculata Redtb., Stethorus gilvifrons (Mulsant), Oenopia (Synharmonia) conglabata (Linneaus), Coccinella septempunctata (Linneaus), Nephus nigricans Weise, Scymnus (Pullus) araraticus Khnzorian Scymnus pallipediformis Günther, Scymnus (Pullus) subvillosus (Goeze) ve Exochomus quadripustulatus (Linneaus) olmuştur. Henosepilachna argus (Geoffr.), Myzia oblongoquttata (Linneaus), Nephus includens Kirsch, Oenopia (Synharmonia) oncina (Olivieri), Scymnus (Pullus) flagellisiphonatus (Fürsch), Scymnus frontalis (Fabricius), Scymnus rubromaculatus (Goeze) ve Scymnus inderihensis Mulsant, türleri ise nadir bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Coccinellidae, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, dağılım, habitat

Coccinellidae (Coleoptera) species in different habitats at Southeastern Anatolia Region of Turkey

Öz

Forty Coccinellidae (Coleoptera) specieswere determined in different habitats of Adıyaman, Diyarbakır and Şanlıurfa provinces of Southeastern Anatolia during the years of 2007 and 2009. The widespread and common species were namely Hyperaspis quadrimacula Redtb., Stethorus gilvifrons (Mulsant), Coccinella septempunctata (Linneaus), Oenopia (Synharmonia) conglabata (Linneaus), Nephus nigricans Weise, Scymnus (Pullus) araraticus Khnzorian, Scymnus pallipediformis Günther, Scymnus (Pullus) subvillosus (Goeze) and Exochomus quadripustulatus (Linneaus). Henosepilachna argus (Geoffr.), Nephus includens Kirsch, Oenopia (Synharmonia) oncina (Olivieri), Scymnus (Pullus) flagellisiphonatus (Fürsch), Scymnus inderihensis Mulsant, Myzia oblongoquttata (Linneaus), Scymnus frontalis (Fabricius) and Scymnus rubromaculatus (Goeze) were found rarely. Coccinula quatuordecimpustulata (Linneaus), C. sinuatomarginata (Faldermann), Hyperaspis polita Weise, Myzia oblongoquttata (Linneaus), Nephus includens Kirsch and N. quadrimaculatus (Herbst) were first time recorded in the Southeastern Anatolia region of Turkey.

Anahtar Kelimeler

Coccinellidae, Southeast Anatolia Region, distribution, habitat

Kaynakça

• Aslan M.M. & N. Uygun 2005. The aphidophagus Coccinellid (Coleoptera: Coccinellidae) species in Kahramanmaraş, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 29: 1-8.
• Bolu H. 2005. On the Coccinellid Fauna (Col.) of almond orchards in SouthEastern and Eastern Anatolia. Zoology in the Middle East, 35, 109-110.
• Bolu H., İ. Özgen, A. Bayram & M. Çınar 2007. Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde antepfıstığı, badem ve kiraz bahçelerindeki avcı Coccinellidae türleri, yayılış alanları ve avları. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1-2): 39-47.
• Bozan İ. & H. Aslıtürk 1975. Doğu Karadeniz çaylıklarında fauna tespiti üzerinde çalışmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 9: 31-32
• Cruz B., M.L. Chiang-Lok, & R.F. Castaneda-Ruiz 1990. Psyllobora nana (Coleoptera: Coccinellidae), biological control agent. Ciencias de la Agricultura, 40: 168 Çiftçi K., N. Türkyılmaz, F. Kumaş & A. Özkan 1985. Antalya ili elma bahçelerindeki önemli zararlılar ile doğal düşmanlarının tespiti üzerinde ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 25 (1-2): 49-61.
• Düzgüneş Z., S. Toros, N. Kılınçer & B. Kovancı 1980. Ankara İlinde bulunan Aphidoidea Türlerinin Parazitoit ve Predatörlerinin Tespiti. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Zirai Müc. ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, 251 s.
• Düzgüneş Z., S. Toros, N. Kılınçer & B. Kovancı 1982. Ankara İlinde Bulunan Aphidoidea Türlerinin Parazitoit ve Predatörlerinin Tespiti. Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Kararantina Genel Müdürlüğü, Ankara, 251 s.
• Efil L., A. Bayram, T. Ayaz & D. Şenal 2010. Şanlıurfa ili Akçakale ilçesi yonca alanlarındaki Coccinellidae (Coleoptera) türleri ile populasyon değişimleri ve Türkiye için yeni bir kayıt, Exochomus pubescens Küster. Bitki Koruma Bülteni, 50 (3): 101-109.
• Elekçioğlu N.Z. & D. Şenal 2007. Pest and natural enemy fauna in organic citrus production in the Eastern Mediterranean Region of Turkey. International Journal of Natural and Engineering Sciences, 1: 29-34.
• Elmalı M. 1996. Konya ilinde farklı mısır genotiplerinde yaprakbiti populasyon gelişimi ve doğal düşmanlarının tespiti üzerine araştırmalar 259-269. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 25-28 Ocak 1994, İzmir, S: 259-269
• Elmalı M., S. Toros 1994. Konya ilinde buğday tarlalarında yaprakbiti doğal düşmanlarının tesbiti üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, İzmir,13-28.
• Erkin E. 1983. Investigations on the hosts distribution efficiency on the natural enemies of the family Aphididae (Homoptera) harmful to pome and stone fruit trees in İzmir province of Aegean region. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7 (1): 29-49.
• Erler F. & İ. Tunç 2001. A survey (1992–1996) of natural enemies of Diaspididae species in Antalya, Turkey. Phytoparasitica, 29 (4): 299-305.
• Erler F. 2004. Natural enemies of the pear psylla Cacopsylla pyri in treated vs untreated pear orchards in Antalya, Turkey. Phytoparasitica, 32 (3): 295-304.
• Ghavami M.D. 1999. Adana ili Karataş ve Balcalı pamuk tarlalarında saptanan doğal düşmanların belirlenmesi. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildiri Özetleri, Adana, 52 s.
• Giray H. 1970. Harmful and useful species of Coccinellidae (Coleoptera) from Aegian Region with on their localities, Collecting Dates and Hosts. Yearbook of the Faculty of Agriculture, 1 (1): 35-52.
• Gözüaçık C., C. Mart & K. Kara 2007. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde mısırda zararlı Lepidoptera türlerinin doğal düşmanları ve doğal parazitlenme oranları. II. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 27-29 Ağustos 2007, Isparta, 8-9.
• Hawkins R.D. 2000. Ladybirds of Surrey. Pirbright: Surrey Wildlife Trust. 136 pp.
• Horion, A. 1961. Faunistik der mitteleuropischen käfer. Band VIII. Überlingen-Bodensee, Komissionsverlag Buchdruckerei Ang. Feysel, 283-365.
• Kaplan C., M. Büyük & S. Eren. 2011. Güneydoğu Anadolu Bölgesi zeytin bahçelerinde saptanan zararlı ve faydalı böcek türleri. Bitki Koruma Bülteni, 51(3): 267-275.
• Karaca İ. & N. Uygun 1990. Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgillerinde zararlı Aonidella aurantii (Maskell) ( Homoptera: Diaspididae)’nin doğal düşmanları ve bunların değişik turunçgil tür ve çeşitlerinde populasyon gelişmesinin saptanması. Türkiye II. Biyolojik Mücadele Kongresi, Ankara: 97-108.
• Kaydan M.B., N. Kılınçer, N. Uygun, G. Japosvilli, & S. Gaimari 2006. Parasitoids and predators of Pseudococcidae (Hemiptera: Coccoidea) in Ankara, Turkey. Phytoparasitica, 34 (4): 331-337.
• Khan I., S. Din, S.K. Khalil & M.A. Rafi 2007. Survey of predatory Coccinellids (Coleoptera: Coccinellidae) in the Chitral district, Pakistan. Journal of Insect Science, 7 (7): 1 - 6.
• Lodos N. 1991. Türkiye Entomolojisi: Genel, Uygulamalı ve Faunistik. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları. 282, İzmir, 366 s.
• Ölmez S. 2000. Diyarbakır İlinde Aphidoidea (Homoptera) türleri ile bunların parazitoit ve predatörlerinin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 109 s.
• Ölmez S. & M.R. Ulusoy 2002. Diyarbakır ilinde Aphidoidea üst familyasına bağlı türlerin predatörlerinin saptanması. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kong., Erzurum, 237-245.
• Ölmez Bayhan S., M.R. Ulusoy & E. Bayhan 2006. Aphids and their predator in Malatya region and around, Turkey. Journal of Biology Science, 6 (5): 954-957. Öncüer C. 1991. Türkiye Bitki Zararlısı Böceklerinin Parazit ve Predatör Kataloğu (I. Kısım). Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, 505, Bornova, İzmir, 354 s.
• Özbek H. & G. Çetin 1991. Contribution to the fauna of Coccinellidae (Coleoptera) from Eastern Anatolia along with some new records from Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi. 15 (4): 193-202.
• Özgen İ. & Y. Karsavuran 2005. Siirt ili antepfıstığı (Pistacia vera L.) agroekosisteminde bulunan Coccinellidae (Coleoptera) türleri, yoğunlukları ve konukçuları üzerinde araştırmalar. GAP IV. Tarım Kongresi, Şanlıurfa, 2: 1393-1396.
• Özkan A. 1986. Antalya ve çevresi yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının Coleoptera ve Heteroptera takımlarına ait faydalı böcek türleri, tanınmaları, avları ve önemlilerinin etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Antalya Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Antalya, 5: 80 s.
• Portakaldalı M. & S. Satar 2010. Artvin ve Rize illeri Coccinellidae (Coleoptera) faunası üzerinde çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 50 (3): 89-99. Ratti E. 1996. Coleoptera associated with Oidium evonymi-japonici (Arc.) Sacc. (Fungi Imperfecti) in the urban gardens of Venice. Bollettino del Museo Civico di Storia Naturale di Venezia, 45: 47-51.
• Sadeqhi E. & M. Esmailli 1992. Preying hab its and hibernation site of Coecinella septempunctata L., Hippodamia (Adonia) variegeta (Goeze), Psyllobora vigintiduopunctatta L. in Karaj. Journal of Entomological Society of Iran, 11: 5-8.
• Soylu O. Z. 1978. Turunçgillerde zararlı, faydalı böcekler ve mücadele sistemi. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Çiftçi Broşürü, No; 46.
• Soylu O.Z. & N. Ürel 1977. Güney Doğu Anadolu Bölgesi turunçgillerinde zararlı böceklerin parazit ve predatörlerinin tespiti üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 17 (2-4): 77-112.
• Tezcan S. & N. Uygun 2003. İzmir ve Manisa yöresi ekolojik kiraz üretim bahçelerinde saptanan Coccinellidae (Col.) türleri üzerinde bir değerlendirme. Türkiye Entomoloji Dergisi, 27 (1): 73-79.
• Tunçyürek Soydanbay M. 1976. Türkiye’de bitki zararlısı bazı böceklerin doğal düşman listesi, Kısım I. Bitki Koruma Bülteni, 16 (1): 33-46.
• Ulusoy M.R. & S. Ülgentürk 2003. The natural enemies of whiteflies (Hemiptera: Aleyrodidae) in southern Anatolia. Zoology in the Middle East, 28: 119-124.
• Uygun N. 1981. Türkiye Coccinellidae (Coleoptera) faunası üzerine taksonomik araştırmalar. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:157, Bilimsel Araşt. ve İnceleme Tezi: 48, Dilek Matbaası, Adana, 110 s.
• Uygun N. & H. Fürsch 1981. Die Hyperaspis-Arten der Türkei (Coleoptera: Coccinellidae) Sonderabdruck aus dem Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen Jahrang, 30 (1): 12-15.
• Uygun N., H. Başpınar, E. Şekeroğlu, S. Kornoşor, A.F. Özgür, İ. Karaca, M.R. Ulusoy & C. Kazak 1995. GAP alanında zirai mücadele politikasına esas teşkil edecek zararlı ve yararlıların saptanması. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, Şanlıurfa, 99-119.
• Yiğit A. & N. Uygun 1982. Adana, İçel ve Kahramanmaraş illeri elma bahçelerinde zararlı ve yararlı faunanın saptanması üzerinde çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 22 (4): 163-178.
• Yigit A., R. Canhilal & U. Ekmekçi 2003. Seasonal population fluctuations of Serangium parcesetosum (Coleoptera: Coccinellidae), a predator of Citrus Whitefly, Dialeurodes citri (Homoptera: Aleyrodidae) in Turkey’s Eastern Mediterranean Citrus Groves. Environmental Entomology, 32 (5): 1105-1114.
• Yiğit A. & N. Uygun 1986. Elma ağaçlarında zararlı Akdiken Kırmızıörümceği, Tetranychus viennensis Zacher (Acarina: Tetranychidae) ile Avcısı Stethorus punctillum Weise (Col.: Coccinellidae) arasındaki ilişkiler üzerinde araştırmalar. Türkiye 1. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 12-14 Şubat 1986, Adana, 406-422.
• Yiğit A. & S. Soylu 2002. Külleme fungusları ile beslenen Psyllobora bisoctonotata (Muls.) (Coleoptera, Coccinellidae). Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 3–7 Eylül 2002, Erzurum, 353–358.
• Yumruktepe R. & N. Uygun 1994. Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil bahçelerinde Saptanan Yaprakbiti (Homoptera: Aphididae) türleri ve doğal düşmanları, Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi, İzmir, 481-492.
• Zeren O. & Z. Düzgüneş 1983. Çukurova Bölgesinde sebzelerde zararlı olan Aphidoidea türlerinin doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Dergisi, 7 (3): 199-211.