Ara ekimin yaprakbitlerine karşı turunçgil bahçelerinde kullanımı

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 125 - 146, 15.12.2017

Mehmet Karacaoğlu Gül Satar Nedim Uygun Serdar Satar

Öz

Doğal düşmanların korunması, başarılı biyolojik mücadele
programının ana unsurlarından birisidir. Predatörler,
parazitoidler ve bunların avlarını ve konukçularını barındıram  bitki örtüsü insan faaliyetleri tarafından
tahrip edilebilir. Bu nedenle, turunçgil
ekosisteminin florası, yararlı böceklerin yanı sıra bu böceklerin üzerinde
yaşıyacağı bitki türlerinide göz önünde bulundurarak yönetilmelidir. Bu bağlamda, araştırmanın amacı, turunçgil
ağaçlarındaki yaprakbiti popülasyonunu baskı altına almak için doğal düşmanlara
kışlak sağlanarak bunların etkinliklerini arttırmaktır. Çalışma, Kasım
2006-Mayıs 2007 ve Kasım 2007-Mayıs 2008 tarihlerinde iki farklı 10 dekar genç
narenciye bahçesinde (Alata-Mersin ve Kayarlı-Adana) yürütülmüştür. Bu amaçla,
denemeler 6 farklı yem veya baklagil bitkisi ve bir kontrol parseli olmak üzere
7 parselde gerçekleştirilmiştir. Ekilen
bitki çeşitleri, bakla, bakla +  fiğ, bakla
+ fiğ + tritikale, tritikale + fiğ, tritikale + yonca ve tritikale + üçgül'dür. Denemeler, dört tekrarlı tesadüf blokları
deneme desenine uygun olarak kurulmuştur. Ekilen bitki çeşitlerine ait
tohumların çimlenmesinden sonra yaprak bitleri ve yararlı böcekleri saymak için
her hafta bahçe düzenli olarak kontrol edilmiştir. Turunçgilde
Aphis craccivora, Aphis spiraecola ve Aphis gossypii en sık görülen yaprakbiti türü olmasına rağmen, Aphis craccivora, Aphis fabae ve buğday yaprak bitleri, farklı yem bitkileri veya
baklagiller bitkilerinde en bol olan yaprakbiti türleri olarak tespit
edilmiştir. Aphis
craccivora,
Erdemli-Mersin bölgesindeki narenciye ağaçları için yaygın bir yaprakbiti
olmamasına rağmen, deneme  bahçesindeki en
yüksek popülasyon oluşturarak, deneme alanında turunçgil ağaçlarının en önemli
yaprakbiti türü olmasını neden olmuştur. Predatörler Coccinella septempunctata,
baklagiller ve tritikale ait bitkiler üzerinde yaygın bir tür iken, Scymnus türleri ise turunçgiller
üzerinde en sık rastlanan türlerden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ara ekim, trofik ilişkiler, entegre mücadele, yaprakbiti, örtücü bitki

Kaynakça

• Aguilar-Fenollosa, E., S. Pascual-Ruiz, M. Hurtado-Ruiz & J. A. Jacas 2011. Efficacy and economics of ground cover management as a conservation biological control strategy against Tetranychus urticae in clementine mandarin orchards. Crop Protection, doi:10.1016/j.cropro.2011.05.011.
• Blua, M. J., & T. M. Perring 1992. Effects of zucchini yellow mosaic virus on colonization and feeding behavior of Aphis gossypii (Homoptera: Aphididae) alatae. Environmental entomology, 21(3), 578-585.
• Castle, S., J., T. M. Perring, C. A. Farrar, & A. N. Kishaba 1992. Field and laboratory transmission of watermelon mosaic virus 2 and zucchini yellow mosaic virus by various aphid species. Phytopathology, 82(2), 235-240.
• Düzgüneş, Z. 1982. Türkiye’de Bulunan Pseudococcidae (Homoptera:Coccoidea) Türleri Üzerinde İncelemeler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 836, Ankara
• Fereres, A., M. J. Blua & T. M. Perring 1992. Retention and transmission characteristics of zucchini yellow mosaic virus by Aphis gossypii and Myzus persicae (Homoptera: Aphididae). Journal of economic entomology, 85(3), 759-765.
• Fibla-Queralt J.M., M.T. Martínez-Ferrer, J. Pastor-Audí, J. Pons-Mas & F. Barceló-Salanguera 2000. Establecimiento de cubiertas vegetales en parcelas de producción integrada de cítricos. Fruticultura Profesional 112, 67-72.
• Grafton-Cardweli E. E., Y.Ouyang & R. L. Bugg 1998. Leguminous Cover Crops to Enhance Population Development of Euseius tularensis (Acari: Phytoseiidae) in Citrus Biological Control 16, 73-80 .
• Hickman J. M. & S. D. Wratten 1996. Use of Phacelia tanacetifolia strips to enhance biological control of aphids by hoverfly larvae in cereal fields. J. Econ. Entomol. 89:832–40.
• Idris A.B., & E. Grafius 1995. Wildflowers as nectar sources for Diadegma insulare (Hymenoptera: Ichneumonidae), a parasitoid of diamondback moth (Lepidoptera: Yponomeutidae). Environ. Entomol. 24:1726–35
• Landis, D.A., S. D. Wratten & G.M. Gurr 2000. Habitat management to conserve natural enemies of arthropod pests in agriculture. Annual review of Entomology, 45(1), 175-201.
• Liang, W. & M. Huang, 1994. Influence of citrus orchard ground cover plants on arthropod communities in China: a review. Agriculture, ecosystems & environment, 50(1), 29-37.
• Satar S. 2003. Aphis spiraecola Patch (homoptera: Aphididae)’nın Bazı Biyolojik Özellikleri ile Parazitoit Lysiphlebia japonica (Ashmead) (Hymenoptera: Aphididae) Arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana 98 s.
• Satar, S. & N. Uygun 2008. Life cycle of Aphis spiraecola Patch (Homoptera: Aphididae) in East Mediterranean Region of Turkey and its development on some important host plants. Integrated Control in Citrus Fruit Crops, IOBC/WPRS Bull 38, 216-224.
• Satar, S. & N. Uygun 2011. Lysiphlebia japonica (Ashmead) (Hymenoptera: Braconidae)’nın Aphis spiraecola Patch ve Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae) üzerinde bazı biyolojik özeliklerinin belirlenmesi. Türk. Biyo. müc. derg., 2 (2): 103-118.
• Satar, S., G. Satar, M. Karacaoğlu, N.Uygun, N. G. Kavallieratos, P. Starý, & C. G. Athanassiou 2014. Parasitoids and hyperparasitoids (Hymenoptera) on aphids (Hemiptera) infesting citrus in east Mediterranean region of Turkey. Journal of Insect Science, 14(1), 178. doi: 10.1093/jisesa/ieu040.
• Satar, S., U. Kersting, & N. Uygun 2007. Transmission of Turkish citrus tristeza virus isolates by Aphis gossypii Glover (Homoptera: Aphididae) in the laboratory condition. Integrated Control in Citrus Fruit Crops, IOBC/WPRS Bull, 38, 328-335.
• Satar, S., U. Kersting, & N. Uygun 1998. Effect of different citrus host plants and temperatures on development rate and fecundity of apterous Aphis gossypii Glover (Homoptera: Aphididae). Turkish Journal of Entomology, 22(3): 187-197.
• Silva E.B., J.C. Franco, T. Vasconcelos & M. Branco 2010. Effect of ground cover vegetation on the abundance and diversity of beneficial arthropods in citrus orchards Portugal. Bulletin of Entomological Research 100, pp 489–499.
• TÜİK 2014. Türkiye İstatistik Kurumu. URL: http://www.tuik.gov.tr [Erişim: 15. 12. 2015].
• Uygun, N., İ. Karaca & M.R. Ulusoy 1992. Türkiye ' de turunçgil zararlılarına karşı integre savaş çalışmaları. Uluslararası Entegre Zirai Mücadele Simpozyumu Bildirileri, 15-17 Ekim 1992 İzmir. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Bornova - İzmir, Yayın No: 92-1, 95-108.
• Uygun, N. & S. Satar 2007. "Life Cycle Of Aphis Spiraecola Patch (Homoptera: Aphididae) In East Mediterranean Region Of Turkey And It is Development On Some Important Host Plants ", . IOBC/wprs Bulletin, Catania, Italya, 5-7 Kasım 2007, pp.216-224.
• Uygun, N., Ulusoy, M. R., & S., Satar 2010. Biyolojik mücadele. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 1(1), 1-14.
• Whitfield, A. E., B. W. Falk & D. Rotenberg 2015. Insect vector-mediated transmission of plant viruses. Virology, 479, 278-289.
• Yumruktepe, R. & N. Uygun 1994. Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil bahçelerinde saptanan yaprakbiti (Homoptera: Aphididae) türleri ve doğal düşmanları. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 25-28 Ocak 1994, İzmir, S: 1-12.
• Zeren, O. 1989. Çukurova Bölgesinde Sebzelerde Zararlı Olan Yaprakbitleri (Aphidoidae) Türleri, Konukçuları, Zararları ve Doğal Düşmanları Üzerinde Araştırmalar. Tar. Orm. Ve Köyişleri Bakanlığı Araştırma Yayınları Serisi, Yayın No: 59, 205 s.