Bazı biyorasyonel insektisitlerin tarla koşullarında Tuta absoluta’nın ergin öncesi dönemleri ile verime etkileri

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 223 - 235, 15.12.2020

Yaşar Mutlu Türkmen Cengiz Kazak

https://doi.org/10.31019/tbmd.791895

Öz

Bu çalışmada, biyorasyonel insektisitlerden Azadirachta indica A. Juss (azadirachtin, neem), Bacillus thrungiensis var. kurstakii Berliner, Heterorhabtidis bactheriophora Poinar ile sentetik insektisit chlorantraniliprole (CTPR)+abamectinin tarla koşullarında Domates yaprak galeri güvesi Tuta absoluta Meyrick’nın ergin öncesi dönemlerine etkileri karşılaştırılmıştır. T. absoluta bulaşıklık oranları 2014 yılı üretim sezonunda sırasıyla %11.27, 12.86, 15.16 ve 7.94 olarak gerçekleşmiştir. Bu değerler 2015 yılı üretim sezonunda ise yukarıda bildirilen sıraya bağlı olarak %3.11, 3.72, 5.22 ve 2.61 olmuştur. T. absoluta’ya karşı mücadele uygulanmayan kontrol uygulamalarında ise bulaşıklık oranları 2014 ve 2015 yılları üretim sezonu için sırasıyla %15.08 ve 4.72 olarak bulunmuştur. Mücadelede kullanılan preparatların verim değerlerine etkileri; azadirachtin (Neem), B. thrungiensis var. kurstakii, H. bactheriophora, CTPR+abamectin ve kontrol uygulamaları için 2014 yılı üretim sezonunda sırasıyla 4.19, 3.91, 4.64, 5.02, 3.62 kg/bitki, 2015 yılı üretim sezonunda ise 1.76, 1.62, 1.41, 1.97 ve 1.52 kg/bitki olarak saptanmıştır. Her iki yıl için de tüm sonuçlar birarada değerlendirildiğinde T. absoluta’ya karşın en iyi etkiyi sentetik insektisit göstermiş, bunu azadirachtin, B. thrungiensis var. kurstakii ve H. bactheriophora izlemiştir.

Anahtar Kelimeler

Tuta absoluta, Domates, Biyorasyonel insektisit

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

FDK-2014-3036

Teşekkür

Çalışmayı maddi olarak destekleyen Çukurova Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi’ne teşekkür ederiz.

The effects of some biorational insecticides on immature stages of Tuta absoluta and tomato yields under field conditions

Öz

In this study, the effects of the biorational insecticides, azadirachtin (neem) from Azadirachta indica A. Juss, Bacillus thrungiensis var. kurstakii Berliner and the entomopathogenic nematode, Heterorhabtidis bactheriophora Poinar, were compared with product containing the synthetic insecticide, chlorantraniliprole (CTPR)+abamectin, against the immature stages of the tomato leaf borer, Tuta absoluta Meyrick under field conditions during the 2014 and 2015 tomato-grown seasons. In 2014, the T. absoluta infestation rates were 11.27, 12.86, 15.16 and 7.94%, as per the order of insecticides given above. In 2015, these values (in the same order) were 3.11, 3.72, 5.22 and 2.61%. For the 2014 and 2015 tomato growing-seasons, the infestation rates were 15.08% and 4.72%, respectively, in the control plots which had received no pesticideapplications against T. absoluta. In 2014, the tomato yields for azadirachtin, B. thuringiensis var. kurstakii, H. bacteriophora, CTPR+abamectin treatments and the control treatment were 4.19, 3.91, 4.64, 5.02 and 3.62 kg/plant, respectively. In 2015, in the same order, these yields were 1.76, 1.62, 1.41, 1.97 and 1.52 kg/plant. Across both years, the synthetic insecticides (CTPR+abamectin) had the highest effect against T. absoluta, followed by azadirachtin, B. thuringiensis var. kurstakii and H. bacteriophora.

Anahtar Kelimeler

Tuta absoluta, tomato, biorational insecticides

Proje Numarası

FDK-2014-3036

Kaynakça

• Anonim 2008. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Web sayfası: https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Belgeler/yayin/BitkiZararlilari/ ZiraiMucadele/TeknikTalimatlar/pdf), Bitki Zararlıları Zirai Mücadele Teknik Talimatları, s. 98-103 (Erişim Tarihi: 5 Mayıs 2014).
• Aslan M.M., S. Gençoğlan & S. Aysel 2014. Kahramanmaraş ilinde sera koşullarında Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) (Domates Güvesi)’nin popülasyon yoğunluğu. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20 (4): 339-343.
• Başpınar H., E.M. Yıldırım & M. Şenel 2014. Domates güvesi Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın mücadelesinde zararlı ile bulaşık yaprakların ortamdan uzaklaştırılması ve azadrachtin uygulamasının birlikte etkisinin araştırılması. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 5 (2): 111-120.
• Batalla-Carrera L., A. Morton & F.G. Del-Pino 2010. Efficacy of entomopathogenic nematodes against the tomato leafminer Tuta absoluta in laboratory and greenhouse conditions. Biocontrol, 55: 523-530.
• Birgücü A.K., A. Bayındır, Y. Çelikpençe & İ. Karaca 2014. Growth inhibitory effects of bio- and synthetic insecticides on Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 38 (4): 389-400.
• Braham M. & L. Hajji 2012. Management of Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) with Insecticides on Tomatoes. https://cdn.intechopen.com/ dfs-wm/28268.pdf
• Dağlı F., I. Toure & B. Ünsal 2018. Tuta absoluta (Meyrick)’nın Dalaman, 2017 popülasyonunun chlorantraniliprole ve flubendiamide karşı hassaslık düzeyleri. Türkiye VII. Bitki Koruma Kongresi (Uluslararası Katılımlı), Muğla, 14-17 Kasım, 59 s.
• Deleva E.A. & V.B. Harizonova, 2014. Efficacy and evaluation of insecticides on larvae of the Tomato borer Tuta absoluta, Meyrick (Lepidoptera: Gelechiidae) under laboratory conditions. Journal of International Scientific Publications: Agriculture and Food, 2: 158-164.
• Doğanlar M., A.E. Yıldırım & A. Yiğit 2015. Domates güvesi Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) mücadelesinde Bacillus thuringiensis var. kusrtakii ve bazı çevre dostu pestisitlerin etkisi. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 6 (1): 13-24.
• Durmuşoğlu E., A. Hatipoğlu & H. Balcı 2011. Bazı bitkisel kökenli insektisitlerin laboratuar koşullarında Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) larvalarına etkileri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 35 (4): 651-663.
• EPPO 2005. Tuta absoluta. Data sheets on quarantine pests. EPPO Bulletin, 35: 434-435.
• EPPO 2009. Pests and diseases. In European and Mediterranean Plant Protection Organisation Reporting Service. http://archives.eppo.org/EPPOReporting/ 2009/Rse-0908.pdf (Erişim tarihi: 11 Mart 2015).
• Ghanim N.M. & S.B.A. Ghani 2014. Controlling Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) and Aphis gosypii (Homoptera: Aphididae) by aqueous plant extracts. Life Science Journal, 11 (3): 299-307.
• Giustolin T.A., J.D. Vendramim, S.B. Alves, S. Vieira & Pererira 2001. Susceptibility of Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.: Gelechiiade) reared on two species of Lycopersicon to Bacillus thuringiensis var. kurstakii. Journal Applied Entomology, 125: 551-556.
• Gonçalves-Gervasio R.D.R. & D.J. Vendramim 2007. Bioactivity of aqueous neem seeds extract on the Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) in three ways of application, Ciência e Agrotecnologia, 31 (1): 28-34.
• Gonzalez-Cabrera J., O. Molla, H. Monton & A. Urbaneja, 2010. Efiicacy of Bacillus thuringiensis (Berliner) in controlling the tomato borer, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). Biocontrol, 56 (1): 71-80.
• Hafsi A., K. Abbes, B. Chermiti & B. Nasraoui 2012. Response of the tomato leafminer Tuta absoluta Meyrick (Lepidoptera: Gelechiidae) to thirteen insecticides in semi-natural conditions in Tunisia. Journal of Agriculture and Veterinary Science, 5 (4): 7-10.
• Jallow M.F.A., A.A. Dahab, M.S. Albaho & M.S. Devi 2018. Efficacy of some biorational insecticides against Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) under laboratory and greenhouse conditions in Kuwait. Journal of Applied Entomology, 143 (3): 187-195.
• Karut K., C. Kazak, İ. Döker & M.R. Ulusoy 2011. Mersin ili domates seralarında Domates yaprak galeri güvesi Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın yaygınlığı ve zarar durumu. Türkiye Entomoloji Dergisi, 35 (2): 339-447.
• Kasap İ., U. Gözel & A. Özpınar 2011. Yeni bir zararlı; domates güvesi Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae). Çanakkale Tarım Sempozyumu (Dünü, Bugünü, Geleceği) Bildirileri, s. 284.
• Khidr A.A., S.A. Gaffar, S.M. Nada, Taman & F.A. Salem 2012. New approaches for controlling Tomato leaf miner, Tuta absoluta (Meyrick) in tomato fields in Egypt. Egyptian Journal Agricultural Research, 91 (1): 335-348.
• Kılıç T. 2010. First record of Tuta absoluta in Turkey (Meyrick, 1917). Phytoparasitica, 38 (3): 243-244.
• Kona M., N,E. Taha, & M.E.E. Mahmoud 2014. Effect of botanical extracts of neem (Azadrachta indica) and jatropha (Jatropha curcus) on eggs and larvae of Tomato leaf miner, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiiade). Persian Gulf Crop Protection, 3 (3): 41-46.
• Lietti M.M.M., E. Botto & R.A. Alzogaray 2005. Insecticide resistance in Argentine populations of Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). Neotropical Entomology, 34(1):113-119.
• Lo Bue P., S. Abbas, E. Peri & S. Colazza 2012. Use of biorational insecticides for the control of Tuta absoluta (Meyrick) infestations on open field tomato. New Medit N. 4/2012, 39-41.
• Mahmoud Y.A., H.A. Salem, E.M. Shalaby, A.S. Abdel-Rezak & I.M.A. Ebadah 2014. Effect of certain low toxicity insecticides against Tomato leaf miner, Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) with reference to their residues in harvested tomato fruits. International Journal of Agricultural Research, 9 (4): 210-218.
• Manavoğlu M., A. Kayahan & İ. Karaca, 2019. Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) ile mücadelede topraktan uygulanan bazı pestisitlerin etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23 (1): 133-139.
• Raheem A., I.A. Ismail, M.A. Abdel-Rahman, R.S. Abdel-Rahman, I.E. Abdel-Rahman & N.F. Reyad, 2015. Efficacy of three nntomopathogenic fungi on Tomato leaf miner Tuta absoluta in tomato crop in Egypt. Swift Journal of Agricultural Research, 1: 15-21.
• Reyes M., K. Rocha, L. Alarcón, M. Siegwart & B. Sauphanor 2012. Methabolic mechanism involved in the resistance of field populations of Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) to spinosad. Pesticide Biochemistry and Physiology, 102 (1): 45-50.
• Roditakis E., C. Skarmoutsu & M. Staurakaki 2013. Toxicity of insecticides to populations of tomato borer Tuta absoluta (Meyrick) from Greece. Pest Management Science, 69: 834-840.
• Shalaby H.H., F.H. Fargalla & H.M. El-Saadany 2013. Efficiacy of three entomopathogenic agents for control the tomato borer, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). Nature and Science, 11 (7): 63-72.
• Siqueira H.A.A., R.N.C. Guedes, D.B. Fragoso & Magalhaés 2001. Abamectin resistance and synergism in Brazilian populations of Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). International Journal of Pest Management, 47 (4): 247-251.
• Urbaneja A., R. Vercher, V. Navarro, J.L. Porcuna, & F. García-Marí 2007. La polilla del tomate, Tuta absoluta. Phytoma-España, 194: 16-24.