Obez Çocuklarda D Vitamini Düzeylerinin İnsülin Direnci ve Hepatosteatoz ile İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 1, 36 - 41, 27.01.2020

Eda Mengen

https://doi.org/10.12956/tjpd.2018.390

Öz

 Amaç: Son zamanlarda yaygınlaşan obezite sorunu ile birlikte çocuklarda, D vitamini eksikliğinin de daha sık olduğu saptanmıştır. Çalışmada obez çocuklarda, insülin direnci ve hepatosteatoz ile D vitamini arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. 

Gereç ve Yöntemler: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Endokrinoloji Polikliniği’ne başvuran yaşları 3-18 arası hastaların tıbbi kayıtları geriye dönük olarak incelenmiştir. Yaş ve cinsiyete göre vücut kitle indeksi (VKİ) 95 persentil üzerinde olan çocuk ve adölesan olgular çalışmaya dahil edildi. Serum 25(OH) vitamin D düzeylerine göre; 25 (OH) vitamin D konsantrasyonu < 12 ng/ml (< 30 nmol/L) altında olması eksiklik, 12–20 ng/ml (30–50 nmol/L) arasında olması yetersizlik ve > 20 ng/ml (>50 nmol/L) olması yeterlilik olarak sınıflandırıldı. 

Bulgular: Çalışmada 212’si (%59.6) kız olmak üzere toplam 356 hastanın dosya kaydı verilerine ulaşıldı. Hastaların yaş ortalamaları 12.3±3.26 yıl (3.11-18.0), VKİ SDS ortalaması 2.47±0.69 (1.66-8.32)’di. Hastaların serum 25 (OH) vitamin D düzeyleri ortalaması 12.54±5.23 ng/ml, HOMA-IR ortalaması 3.45±2.31 (0.44-18.9)’du. D vitamini eksikliği kızlarda (%55.2), erkeklere göre (%38.9) daha sık görülmekteydi (p=0.003). D vitamini eksikliği insülin direnci olanlarda (%58.4), insülin direnci olmayan gruba göre (%43.3) daha sık görülmekteydi (p=0.007). 

Sonuç: Çalışma özellikle, insülin direnci ve/veya hepatosteatozu olan obez hastalarda anlamlı derecede düşük D vitamini seviyeleri olduğunu göstermiştir. Elde ettiğimiz sonuçların doğrulanması için ileriye yönelik, geniş serili ve uzun dönem çalışmalara ihtiyaç vardır. 

Anahtar Kelimeler

D vitamini, Hepatosteatoz, İnsülin direnci

Kaynakça

• 1. Bouillon R, Carmeliet G, Verlinden L, van Etten E, Verstuyf A, Luderer HF, Lieben L, Mathieu C, Demay M. Vitamin D and human health: Lessons from vitamin D receptor null mice. Endocr Rev 2008;29:726-76.
• 2. Holick MF. Vitamin D: Extraskeletal health. Endocrinol Metab Clin North Am 2010;39:381-400.
• 3. Gilchrest BA. Sun exposure and vitamin D sufficiency. Am J Clin Nutr 2008;88:570S-7S.
• 4. Rajakumar K, Fernstrom JD, Holick MF, Janosky JE, Greenspan SL. Vitamin D status and response to Vitamin D(3) in obese vs. non-obese African American children. Obesity (Silver Spring) 2008;16:90-5.
• 5. Martini LA, Wood RJ. Vitamin D and blood pressure connection: Update on epidemiologic, clinical, and mechanistic evidence. Nutr Rev 2008;66:291-7.