Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİNİN TARİHÎ ROMANI “SETTAR HAN HAMASETİ”

Yıl 2022, Cilt: 130 Sayı: 257, 357 - 382, 30.04.2022
https://doi.org/10.55773/tda.872995

Öz

Günümüzde Türk dünyasının kara bağlantısı olan Güney Azerbaycan ve İran Türklerinin tarihi gerçeğinin aydınlatılması Türkoloji ve İranoloji çalışmalarına büyük katkısı olacaktır. Bununla ortaya çıkacak İran Türklerinin tarihi-kültürel varlığı, coğrafyanın Türk dünyası için jeopolitik ve stratejik önemini daha da belirgin kılacaktır.
“Settar Han Hamaseti” Abbas Penahî Makûyi’nin tarihi romanlarından biri olarak 1885-1914 döneminin siyasî-içtimâyi şartlarını yansıtan, meşruta harekâtına ışık tutan ender romanlardan biridir. 850 sayfalık hacimli roman İran coğrafyasında yaşayan Azerbaycan Türklerinin tarihî-siyasî hayatına dair geniş bir bakış açısı sunmaktadır. Romanın başkahramanı Settar Han Karadağlı olsa da eser, Güney Azerbaycan Türklerinin özgürlük uğruna verdikleri meşakkatli hayatı da yansıtmaktadır. Özellikle Tebriz şehrinin on bir ay boyunca muhasarası sırasında ortaya çıkan açlık ve kıtlıktan doğan zorluklar, halkın özveri ile bu zorlukları göğüslemesi, halkın azatlık uğruna çektiklerini meşakkatli hayat romanda yansıtılmaktadır.
“Settar Han Hamaseti” eserinden yola çıkarak Güney Azerbaycan Türklerinin o dönemki siyasi durumu, sömürgeci güçlerin tutumu ve Güney Azerbaycan Türklerinin tarihte uğradıkları zulümler üzerinde durularak Güney Azerbaycan Türklerinin yakın dönem tarihi olayları konusunda bilgiler verilmektedir.

Kaynakça

  • Adıgüzel, Sedat. (2006), “Bakı 1501”, Selçuk üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü Dergisi, sayı ‎‎15 sayfa1-18.
  • Akpınar, Yavuz. (1994), “Azeri Edebiyatı Araştırmaları”, Dergâh Yayınları, İstanbul.‎
  • Azizpour, Roghaiyeh. (2019). İran’da yayınlanan Dede Korkut Dergisi üzerine bir ‎inceleme (1980-1982). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halisdemir ‎Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Avrasya Araştırmaları Anabilim Dalı. Niğde.‎
  • Penahi, Makuyi, A. “Settar Han Hamasesi” 1957, Bakü.‎
  • Pedram, Muhammed Hasan (1378/‎‏1999‏‎), Trajediye Settar Han, Ahtar, ‎Tebriz.‎
  • Serdariniya, Semed (1380/2002), ‎تبریز شهر اولینها‎ Tebriz Şehr-i Evvelinha,” (Farsça) Tebriz: ‎Azerbaycan Senet ve Kültür yayını.‎
  • Ordubadi, Mehemmed. Said (1331/1952), Qanlı Seneler (Arap Harfli Azerbaycan ‎Türkçesinde), Diba Basımevi, Tehran.‎ انجمن، ارگان انجمن ایالتی آذربایجان، منصوره رفیعی، ص 5‏
  • براون، ادوارد، نامه هایی از تبریز ترجمه حسن جوادی. چاپ دوم ۱۳۶۱ شرکت سهامی انتشار تهران.‏
  • پناهی ماکویی، عباس،۱۳۵۸ ستارخان تهران- ایران.‏
  • عزیزی، محمد، انجمن ایالتی آذربایجان دردوره مشروطیت، ۱۳۸۵، اختر، تبریز.‏
  • رضوانی، محمد اسماعیل، انقلاب مشروطیت ایران، ۲۵۳۶شرکت سهامی کتابهای جیبی. ‏
  • پدرام، محمد حسن، تراژدی ستارخان، اختر- تبریز. ‏‎ ‎
Toplam 12 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Antropoloji, Sanat ve Edebiyat
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Nabi Kobotarıan Azeroğlu 0000-0002-0660-6746

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2022
Gönderilme Tarihi 2 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 130 Sayı: 257

Kaynak Göster

Chicago Kobotarıan Azeroğlu, Nabi. “GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİNİN TARİHÎ ROMANI ‘SETTAR HAN HAMASETİ’”. Türk Dünyası Araştırmaları 130, sy. 257 (Nisan 2022): 357-82. https://doi.org/10.55773/tda.872995.