Two Lake Poets of the Turkish World: Haşim and Alıkul

Yıl 2018, Sayı: 46, 229 - 239, 31.10.2018

Vedat Yeşilçiçek

Öz

The “lake” theme which became a poetic figure by Haşim in the 20th century of
Turkish Literature also has been evaluated in a special place in Kyrgyz Poetry for Issykkul Lake with its sacredness and endless landscape. For Kyrgyz Poets, the Issykkul
Lake has been a source of inspiration and a shelter to rest their souls by its serenity
of the cool waters resting on the Ala Mountains. The “lake” theme which allures
Turkey’s great poets also expanded the imagination of great Kyrgyz poets. Alıkul Osmonov, one of the greatest names of Modern Kyrgyz Poetry, is one of those poets. In
this study the “lake” theme in the poems of Ahmet Haşim, known as the “lake poet”
in Turkish literature and Alıkul Osmonov - the admirer of “Issykkul Lake” in Kyrgyz
Literature- will be compared.   

Anahtar Kelimeler

Ahmet Haşim, Alıkul Osmonov, lake, poem, Kyrgyz poetry, Turkish literature.

TÜRK DÜNYASININ İKİ ‘GÖL ŞAİRİ’ HAŞİM VE ALIKUL

Öz

Türkiye edebiyatının 20. asrında Haşim’de şiirsel bir niteliğe kavuşan ‘göl’ teması, Kırgız Türklerinin şiirlerinde de, kutsallığı ve uçsuz bucaksız duruşuyla Isıkköl,
özel bir yerde değerlendirilmiştir. Kırgız şairleri Isıkköl’ü kendileri için bir ilham
kaynağı olarak görmüşler, ruhlarını dinlendirmek için Isıkköl’ün Alatoo’ya yaslanmış
serin sularının dinginliğine sığınmışlardır. Türkiye edebiyatının büyük şairlerini cezbeden ‘göl’ teması, Kırgız şairlerinin büyüklerinin de muhayyilelerini genişletmiştir.
İşte bu şairlerden biri de modern Kırgız şiirinin en büyük isimlerinden biri olan Alıkul
Osmonov’dur. Bu çalışmada, Türkiye edebiyatının ‘göl şairi’ diyebileceğimiz Ahmet
Haşim ile Kırgız edebiyatının ‘Isıkköl’ âşığı Alıkul Osmonov’un şiirlerindeki ‘göl’
temaları mukayese edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Haşim, Alıkul Osmonov, göl, şiir, Kırgız şiiri, Türkiye edebiyatı

Kaynakça

• AKTAŞ, Ş., OKAY, O. (Dü) (1992), Büyük Türk Klasikleri, C 12, İstanbul, Ötüken Neşriyat.
• APAYDIN, Mustafa (1997), “Ahmet Haşim’in Bir Günün Sonunda Arzu Şiiri Üzerine Düşünceler”, Türkoloji Dergisi, Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayınları, C 12, S 1, s. 189-207.
• AYVAZOĞLU, Beşir (2000), Ömrüm Benim Bir Ateşti, İstanbul, Ötüken Neşriyat. BİNGÖL, Necdet (1973), “Haşim’in Şiirinde Renkler”, Türkoloji Dergisi, Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayınları, C 5, S 1, s. 55-91.
• CAKIPBEKUULU, Cekşenbek (2001), Alıkuldun Batpas Künü, Bişkek, Kırgızistan Yazarlar Birliği.
• ÇOBAN, Ahmet (2004), Göller ve Çöller Şairi Ahmet Haşim, Ankara, Akçağ Yayınları. HAŞİM, Ahmet (2001), Bütün Şiirleri, Piyale/ Göl Saatleri/ Diğer Şiirleri, (Haz.: İnci Enginün- Zeynep Kerman), İstanbul, Dergâh Yayınları.
• HAŞİM, Ahmet (1987), Şiir Hakkında Bâzı Mülâhazalar, (Haz.: M. Cunbur, B. Ercilasun, İ. Parlatır, S. K. Tural), Doğumunun Yüzüncü Yılında Ahmet Hâşim (s. 144-145), Ankara, Tarih Kurumu Basımevi.
• KALLİMCİ, İsmail Turan (2002), Çağdaş Kırgız Şiiri ve Alıkul Osmanov’ un Kırgız Şiirindeki Yeri, Muğla, Muğla Üniversitesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• KAPLAN, Mehmet (2004), Şiir Tahlilleri 1- Tanzimat’tan Cumhuriyet’e, İstanbul, Dergâh Yayınları.
• KAYA, Hatice (2002), Modern Kırgız Edebiyatı Şairi Alıkul Osmanoğlu’ nun HayatıSanatı ve Şiirleri, İzmir, Ege Üniversitesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• TUNCER, H. (1996), Arayışlar Devri Türk Edebiyatı I Tanzimat Edebiyatı, İzmir, Akademi Kitabevi.
• YUMUŞAK, Firdevs CANBAZ (2012), “Ahmet Haşim’in Şiir Dünyası ve Şiirinin Kaynakları Üzerine Bazı Notlar”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research), C 5, S 23, s. 108-113.