Uşak İli ve Çevresinde Kullanılan Yapı Malzemelerinin Doğal Radyoaktivitesinin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 35 - 40, 26.06.2018

Hakan Sarıkaya Oktar Soykan

Öz

İnşaat
sektörünün ülkemizde 170’den fazla sektöre doğrudan ya da dolaylı katkısı vardır.
Ülkemizin kalkınmasında lokomotif sektör konumundadır. Özellikle konut
yapımında kullanılan yapı malzemelerinin büyük bir kısmı ülkemiz doğal
kaynakları kullanılarak üretilmekte ve kullanılmaktadır. Bu yapı malzemelerinde
bulunan doğal radyoaktivite değerlerinin bilinmesi hem çevre hem de insan
sağlığı açısından çok önemlidir. Kullanılacak yapı malzemelerinin seçiminde
içerdiği doğal radyoaktivite değerleri de seçim kriterleri arasında olmalıdır.
Bu çalışmada Uşak ili ve çevresinde kullanılan ve üretilen yapı malzemelerinin
doğal radyoaktivite analizleri yapılarak sonuçları değerlendirilmiştir. Yapılan
analiz sonuçları uluslararası kabul edilen sınır değerler ile
karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlarda bazalt numunesinde sınır değerin
%58’ in üzerinde çıktığı görülmektedir. Bu sonucun bazalt kayacının volkanik
kökenli olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğal Radyoaktivite, Gama Spektrometresi, Yapı Malzemesi

Kaynakça

• [1] Gönen E., Edirne ilinin çevresel radyoaktivitesinin belirlenmesi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, pp. 68, 2012.
• [2] Higgy, R.H., El-Tahawy, M.S., Abdel-Fattah, A.T., and AlAkabawy, U.A.,. Radionuclide content of building materials and associated gamma dose rates in Egyptian dwellings. Journal of Environmental Radioactivity, pp. 253-261, 2000.
• [3] Yaramış B., Nükleer Fizik cilt 1, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, İstanbul. Sf: 233, 1995.
• [4] Kınacı S. R., Çekirdek ışımaları ve izotoplar, Radyoizotop Araştırma Merkezi Yayınları, İzmir, 1970.
• [5] Krane K. S., Nükleer Fizik, Palme Yayıncılık Cilt 1, Ankara, 2001.
• [6] Yaramış B., Neutron Fiziği, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1979.
• [7] Turhan Ş., Yücel, B., Acar B., B., Gökeri, G., Arıkan İ., H., Türkiye’de kullanılan yapı malzemelerindeki doğal radyoaktiviteden kaynaklanan radyasyon dozunun değerlendirilmesi, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2008-7, Ankara, 2009.
• [8] Walley El-Dine, N., El-Shershaby, A., Ahmed, F., and AbdelHaleem, A.S., Measurement of radioactivity and radon exhalation rate in different kinds of marbles and granites. Applied Radiation and Isotopes, 55, p. 853–860, 2001.
• [9] Unscear, United nations scientific committee on the effect of atomic radiation to the general assembly, sources, effects and risk of ionizing radiation, United Nations, New York, USA, 2000.
• [10] Kaya S., Karabıdak S. Mustafa, Çevik U., “Gümüşhane ili çevresinde toplanan toprak ve karayosunu örneklerinde doğal (226Ra, 232Th ve 40K) ve yapay (137Cs) radyoaktivite konsantrasyonlarının belirlenmesi” Gümüşhane Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, pp. 24-33, 2015.
• [11] Unscear, United nations scientific committee on the effect of atomic radiation to the gGeneral assembly, Sour-ces, Effects and Risk of Ionizing Radiation, United Nations, New York, USA, 2000. Oecd-nea, Exposure to Radiation From the Natural Radioactivity in Building Materials, 1979.