Cemil Sena Ongun’un Umûmi Usul-i Tedris Adlı Eserinde Ele Aldığı Öğretim Yöntemlerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 2, 1160 - 1177, 28.12.2021

Veysel Elkatmış Faruk Kayman

https://doi.org/10.37217/tebd.939109

Öz

Bu çalışmada, Cemil Sena Ongun’un Umumî Usul-i Tedris adlı eserinde yer alan öğretim yöntem ve tekniklerinin incelenmesi ve bugün kullanılmakta olan yöntem ve tekniklerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, eserin orijinal nüshası Konya Yazma Eserler Kütüphanesinden elektronik ortamda talep edilmiş ve e-kitap olarak temin edilmiştir. Eser Arap asıllı Türk alfabesinden Latin alfabesine aktarıldıktan sonra eserde hangi öğretim yöntemlerine yer verildiğine bakılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma materyalini İstanbul Orhaniye Matbaası tarafından 1928 yılında basılan Cemil Sena Ongun’un Umumî Usul-i Tedris adlı eseri oluşturmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiş ve bu veriler ışığında oluşturulan başlıklar altında açıklanmıştır. Çalışma sonunda sekiz bölümden oluşan Umumî Usul-i Tedris adlı eserin özellikle “usuller” bölümünde çok sayıda öğretim yöntemine yer verildiği görülmüş ve bu yöntem ve tekniklerin günümüzde kullanılan yöntem ve tekniklerle benzerlik gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cemil Sena Ongun, Umumi Usul-i Tedris, Öğretim Yöntemleri, Öğretim Teknikleri

Investigation of Teaching Methods Handled by Cemil Sena Ongun in His Work Named Umûmî Usul-i Tedris

Öz

In this study, it is aimed to examine the teaching methods and techniques in Cemil Sena Ongun's work called Umumî Usul-i Tedris and to compare them with the methods and techniques used today. For this purpose, the original copy of the work was requested electronically from the Konya Manuscripts Library and provided as an e-book. After the work was transferred from the Arabic-origin Turkish alphabet to the Latin alphabet, it was examined which teaching methods were included in the work. In the study, the document analysis method, one of the qualitative research methods, was used. The study material of the research is Cemil Sena Ongun's work called Umumî Usul-i Tedris, which was published by Istanbul Orhaniye Printing House in 1928. The data obtained in the study were analyzed by content analysis method and explained under the headings created in the light of these data. At the end of the study, it was seen that there are many teaching methods, especially in the "methods" section of the work called Umumî Usul-i Tedris, which consists of eight chapters, and it has been determined that these methods and techniques are similar to the methods and techniques used today.

Anahtar Kelimeler

Cemil Sena Ongun, Umumi Usul-i Tedris, Teaching Methods, Teaching Tecniques

Kaynakça

• Ağcaoğlu, A. (2012). Cemil Sena'nın Türkçe'nin öğretimi üzerine yaptığı çalışmalarının değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Akyürek, S. (2013). Din öğretimi, model, strateji, yöntem ve teknikler. Ankara: Nobel Akademik.
• Arslan, M. (2016). Aktif öğrenme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 92-105. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aibuefd/issue/1490/18012 sayfasından erişilmiştir.
• Aşılıoğlu, B. (1993). Ortaokullarda Türkçe öğretimi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Aydın, A. (2000). Sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ayvazof, H. S. (1906). Usûl-i tedrîs ve ta’lîm-terbiye. Azerbaycan: Bahâriye Matbaası.
• Demirel, R. (2009). Tevhid-i Tedrisat Kanunu ve Atatürk Dönemi uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Doğanay, A. & Tok, Ş. (2011). Öğretimde çağdaş yaklaşımlar. A. Doğanay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 239-301). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Karatepe, S. (2005). Ödüllendirme yönetimi: örgütlerde güdülemeye duyarlı bir yaklaşım. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 117-132. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ausbf/issue/3217/44790 sayfasından erişilmiştir.
• Kavcar, C. & Oğuzkan, F. (1987). Türkçe öğretimi. Ankara: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Kayıkcı, M. (2013). İlkokullarda sınıf öğretmenlerinin sınıf içinde karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bu davranışlarla baş etme yolları (ödül ceza yöntemi). (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kelecioğlu, H. (1992). Güdülenme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 175-181. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7829/102968 sayfasından erişilmiştir.
• Newman, R. S. (1990). Children's help-seeking in the classroom: the role of motivational factors and attitudes. Journal of Educational Psychology, 82(1), 71-80. doi: 10.1037/0022-0663.82.1.71
• Ongun, C. S. (1928). Umumî usul-i tedris. İstanbul: Orhaniye Matbaası.
• Ongun, C. S. (1976). Filozoflar ansiklopedisi (4. cilt). Ankara: Remzi Kitapevi.
• Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Basımevi.
• Öztürk, T. (2011). Cemil Sena'nın estetik ve sanat anlayışı. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Parın, K. (2015). Cemil Sena Ongun'un Milli Mecmua'daki sanat ve edebiyat yazıları. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Pilav, S. & İnaç, S. (2019) Türkçe eğitimi açısından Celal Nuri İleri’nin “Yeni Alfabe ve İmla Dersleri” adlı eseri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1179-1194. doi: 10.16916/aded.582026
• Pintrich, P. R. & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33-40. doi: 10.1037/0022-0663.82.1.33
• Pokay, P. & Blumenfeld, P. C. (1990). Predicting achievement early and late in the semester: the role of motivation and use of learning strategies. Journal of Educational Psychology, 82(1), 41-50. doi: 10.1037/0022-0663.82.1.41
• Sübaşı, G. (2000). Etkili öğrenme: öğrenme stratejileri. Milli Eğitim Dergisi, 146. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/146/subasi.htm sayfasından erişilmiştir.
• Tan, M. & Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(13), 89-101. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/ 11130/133117 sayfasından erişilmiştir.
• Tok, T. N. (2011). Etkili öğretim için yöntem ve teknikler. A. Doğanay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 161-237). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Tokcan, H. (2015). Sosyal bilgilerde kavram öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Topuz, Ş. (2004). Felsefeci olarak Cemil Sena ve Türk düşüncesindeki yeri. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Türk, İ. C. (2009). Osmanlı Devleti’nde öğretim yöntemlerinin gelişimi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 3, 267-291. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbedergi/issue/11252/134482 sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.