Şiddetle Mücadelede Hekimin Rolü; Trakya Tıp Fakültesi’nden Öğrenci Görüşlerinin Kalitatif Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 66, 15 - 29, 30.04.2023

F. Gülsüm Önal

https://doi.org/10.25282/ted.1175769

Öz

Amaç: Tıp Fakültesi 5. Sınıf öğrencilerinin, şiddetle mücadelede hekimin rolüne ve kırılgan grupların haklarına dair görüşlerini, tıp etiği bakımından değerlendirmektir. Çalışmanın aynı zamanda tıp eğitimi müfredatına, savunmasız grupların sağlık bakımına öğrencilerin katılımına ve dolayısıyla şiddetle mücadeleye katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Yöntem: Retrospektif olarak tasarlanan araştırmanın evrenini 2021-2022 yılında 5. sınıf öğrencilerine verilen “Şiddetle Mücadelede Hekimin Biyoetik Sorumluluğu” adlı ders kapsamında öğrencilerin hazırladıkları ödevler oluşturmaktadır. Çalışma verileri, gerekli izinler alınarak dersten sorumlu olan öğretim üyesinin/ komisyonun eğitim arşivinde bulunan ödev metinlerinden elde edilmiştir. 69 adet ödev metni kalitatif olarak değerlendirilmiş, tematik analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analize başlamadan önce Etik Kurul onay alınmıştır.
Bulgular: Öğrenci görüşleri “Davranışsal Sosyal Beşeri Bilimler (DSBB)” ve “Hekimin ve Sağlık Sisteminin Rolü” bağlamlarında sınıflanmıştır. DSSB bağlamında öğrenciler kadın hakları, eşitlik, ataerkillik, devletin savunuculuk rolü, bireysel faktörler, incinebilir gruplar ve kesişimsellik konularında görüşler dile getirmiştir. Bu görüşler “İnsan Hakları”, “Toplumsal Ayrımcılık”, “Kamu Yararı”, “Çevre Etiği” ana temalarında değerlendirilmiştir.
Şiddetle Mücadelede Hekimin ve Sağlık Sisteminin Rolü bağlamında ise öğrenciler hekim sorumluluğunun çok yönlü doğasını dile getirmiştir. Öğrenciler, hastaya yarar sağlama/zarar vermeme, hekim hasta iletişimi, hekime güven, hasta mahremiyetine saygı, incinebilir grupların hakları, doğaya saygı, sağlık kurumlarının sorumlulukları ve başta meslek içi eğitimler olmak üzere şiddetle baş etmek için gerekli önlemler konularında görüş ve beklentiler ifade etmiştir. Bu kapsamdaki görüşler “Hekim-Hasta iletişimi”, “Bildirim Zorunluluğu”, “Nitelikli Sağlık Hizmeti” ana temalarında ele alınmıştır.
Sonuç: Çalışmamızdaki öğrencilerin, sağlık ve şiddet kavramlarını bütünsel ve etkileşimli ele alarak, ayrımcılığa karşı insan hakları temelinde düşündükleri ve literatürle uyumlu biçimde şiddetle mücadelede hekim rolünün bilişsel düzeyde farkında oldukları görülmüştür. Ancak öğrencilerin neredeyse tümünün bilgisini uygulayamadığı ve beceri kazanması gerektiği, bir kısım öğrencinin ise haklar bağlamında bilgi açığı da olduğu görülmüştür. Bunlar ışığında çalışmanın sonuçları ve öneriler şöyle sıralanabilir:
•Öğrencilerin konuya daha çok zaman ayrılmasını istedikleri saptanmış olup, müfredatta konuya ayrılan süre gözden geçirilebilir.
•Müfredatın başta şiddetle mücadelenin daha karmaşık konuları olmak üzere, yeni eğitim stratejileriyle güncellenmesine ihtiyaç vardır.
•Öğrencilerin sağlık sisteminden beklentileri olan; nitelikli sağlık hizmetinin sağlanmasına ve tüm savunmasız grupları kapsayan, hekimler için yol gösterici yönergeler ve kılavuzlara gereksinim olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Savunmasız Gruplar, Şiddet, Hekim Sorumluluğu

Teşekkür

Çalışma verilerini oluşturan derse katılıp görüşlerini paylaşan öğrencilerimize teşekkür ederim.

Role of Physician in Combating Violence; Qualitative Evaluation of Student Opinions from Trakya Faculty of Medicine

Öz

Aim: To evaluate the views of 5th grade students of the Faculty of Medicine about physician responsibility in combating violence in terms of physician-patient relationships and ethics. The study will also contribute to the medical education curriculum, the participation of students in the health care of vulnerable groups and defending their rights to fight against violence.
Methods: The contents of the retrospectively designed research consist of the assignments prepared by the students within the scope of the course "Physician's Bioethics Responsibility in Combating Violence" given to 5th-grade students in 2021-2022. The study data were analyzed using the thematic analysis method, with the necessary permissions obtained and 69 homework texts in the education archive, which is responsible for the course. Before starting the analysis, Ethics Committee approved the use of data.
Results: Student opinions were classified in the contexts of “Behavioral Social Humanities (DSBB)” and “The Role of the Physician and the Health System”. In the context of the DSSB, students expressed views on women's rights, equality, patriarchy, the state's advocacy role, individual factors, vulnerable groups, and intersectionality. These views were evaluated under the main themes of "Human Rights", "Social Discrimination", "Public Benefit", "Environmental Ethics".In the context of the Role of the Physician and the Health System in Combating Violence, the students expressed the multifaceted nature of the physician's responsibility. The students expressed their views and expectations on the issues of benefiting/not harming the patient, doctor-patient communication, trust in the physician, respect for patient privacy, rights of vulnerable groups, respect for nature, responsibilities of health institutions and necessary precautions to deal with violence, especially in-service training. Opinions in this context are discussed in the main themes of "Physician-Patient Communication", "Requirement to Notify", "Qualified Health Care".
Conclusions: The students in our study were aware of the physician's role in combating violence by the literature by considering the concepts of health and violence holistically and interactively based on human rights against discrimination. However, almost all students need help transferring their knowledge and acquired skills into practice. Some students are aware of their shortcomings in the rights of vulnerable groups. The results and recommendations of the study can be listed as follows:
•It has been determined that students want to spend more time on the subject, and the time allocated to the subject in the curriculum can be reviewed.
•Curriculum needs to be updated with new educational strategies, particularly on the more complex issues of combating violence. •Students' expectations from the health system: There is a need to provide quality health care and guidelines for physicians covering all vulnerable groups.

Anahtar Kelimeler

Vulnerable Groups, Violence, Physician Responsibility

Kaynakça

• 1. Mezuniyet Öncesi Tip Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programi 2020; https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/mezuniyet-oncesi-tip-egitimi-cekirdek-egitimi-programi.pdf
• 2. Addressing violence against children, women and older people during the COVID-19 pandemic: key actions, 17 June 2020 https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/332458/WHO-2019-nCoV-Violence_actions-2020.1-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• 3. T. C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış “Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadelede Sağlık Hizmetleri, 2008 Ankara, https://ekutuphane.aile.gov.tr/media/yyznz1cq/kad%C4%B1na-y%C3%B6nelik-aile-i%C3%A7i-%C5%9Fiddetle-m%C3%BCcadelede-sa%C4%9Fl%C4%B1k-hizmetleri.pdf
• 4. Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi Sağlık Çalışanları Kılavuzu, 2016 Ankara, https://kirsehirism.saglik.gov.tr/Eklenti/71125/0/saglik-calisanlari---klavuzpdf.pdf
• 5. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu, 2004, Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 12/10/2004 Sayı : 25611, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf
• 6. Fawole OI, Balogun BO, Adejimi AA, Akinsola OJ, Van Wyk JM. Training medical students: victim's perceptions of selectively screening women for intimate partner violence in health care settings. BMC Med Educ. 2019 Jun 11;19(1):196. doi: 10.1186/s12909-019-1627-6. PMID: 31185978; PMCID: PMC6558861. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31185978/
• 7. Ambikile, J.S., Leshabari, S., Ohnishi, M., 2021. Curricular Limitations and Recommendations for Training Health Care Providers to Respond to Intimate Partner Violence: An Integrative Literature Review. Trauma, Violence, & Abuse 152483802199595.. doi:10.1177/1524838021995951
• 8. Keleş Ş. , Demir M. , Örnek Büken N. A Thematic Assessment of Medical Students’ Approaches to the Phenomenon of Euthanasia. Tıp Eğitimi Dünyası. 2019; 18(55): 25-40.
• 9. Oğuz NY, Tepe H, Örnek Buken N, Kirimsoy Kucur D. , Biyoetik Terimleri Sözlüğü,. Ankara Türkiye Felsefe Kurumu. 2005)
• 10. Dyer, Carmel B. MD; Halphen, John M. MD, JD; Lee, Jessica MD; Flores, Renee J. MD; Booker, James G. PhD; Reilley, Barbara PhD; Burnett, Jason PhD. Stemming the Tide of Elder Mistreatment: A Medical School–State Agency Collaborative. Academic Medicine: April 2020 - Volume 95 - Issue 4 - p 540-545 doi: 10.1097/ACM.0000000000003028Stemming the Tide of Elder Mistreatment: A Medical School–St... : Academic Medicine (lww.com)
• 11. Thirteenth General Programme of Work 2019-2023 https://www.who.int/about/what-we-do/thirteenth-general-programme-of-work-2019---2023
• 12. Using multidimensional poverty and vulnerability indices to inform equitable policies and interventions in health emergencies © World Health Organization 2021) https://www.who.int/publications/i/item/9789240031852
• 13. García-Díaz V, Fernández-Feito A, Bringas-Molleda C, Rodríguez-Díaz FJ, Lana A. Tolerance of intimate partner violence and sexist attitudes among health sciences students from three Spanish universities. Gac Sanit. 2020 Mar-Apr;34(2):179-185. doi: 10.1016/j.gaceta.2019.01.003. Epub 2019 Mar 5. PMID: 30846295. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30846295/
• 14. Semin, J.N., Skrundevskiy-Coburn, A., Smith, L.M., Rajaram, S.S., 2020. Understanding the Needs and Preferences of Domestic and Sexual Violence Education for Health Profession Students. Violence Against Women 26, 1876–1896.. doi:10.1177/1077801219890420https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31802693/
• 15. Responding to intimate partner violence and sexual violence against women: WHO clinical and policy guidelines, © World Health Organization 2013, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/85240/9789241548595_eng.pdf
• 16. Caring for women subjected to violence: A WHO training curriculum for health care providers. Revised edition, 2021 © World Health Organization 2021https://www.who.int/publications/i/item/9789240039803
• 17. Kadına Yönelik Evlilik İçi Cinsel Şiddet Ve Adli Raporlandırma Sürecinin Değerlendirilmesi Erenç Yasemin Dokudan¹- I. Uluslararası Şiddeti Anlamak Kongresi Bildiri Kitabı 21-23 Mart 2019, İstanbul https://www.imdat.org/_files/ugd/837a3b_5a78bae6cdaa4449badd1cd501ce4cb3.pdf
• 18. 6284 Sayılı Ailenin Korunması Ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Kabul Tarihi : 8/3/2012, Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 20/3/2012 S https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6284.pdf
• 19. Roy A, Roy A, Roy M. The human rights of women with intellectual disability. J R Soc Med. 2012 Sep;105(9):384-9. doi: 10.1258/jrsm.2012.110303. PMID: 22977048; PMCID: PMC3439660. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3439660/
• 20. West A, Cawley C, Crow E, Stoner AM, Fadel NM, Ford-Scales K, Cheng N. The Impact of an Educational Program on Medical Students' Knowledge and Awareness of Elder Abuse. J Med Educ Curric Dev. 2021 Jun 18;8:23821205211016487. doi: 10.1177/23821205211016487. PMID: 34212112; PMCID: PMC8216339. The Impact of an Educational Program on Medical Students’ Knowledge and Awareness of Elder Abuse - PMC (nih.gov)
• 21. Soldatou, A., Pantzios, S.I., Panagiotou, M.-R., Panagiotopoulos, T., Nicoletos, T., Michala, L., 2021. Child sexual abuse among medical school students: experiences and perceptions. International Journal of Impotence Research 33, 364–368.. doi:10.1038/s41443-020-0254-4https://www.nature.com/articles/s41443-020-0254-4
• 22. Ozan S. , Miman Ö. , Güvercin C. H. , Demiroğlu Uyanıker Z. Yapılandırılmış Bir Eğitim Modülünün, Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet ve Flört Şiddetine Yönelik Algı ve Tutumlarına Etkisi. Tıp Eğitimi Dünyası. 2020; 19(58): 24-41. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1202100
• 23. Lickiewicz J, Jagielski P, Hughes PP, Makara-Studzińska M. The Gender-Related Impact of a Violence Management Training Program on Medical School Students-Preliminary Results. Int J Environ Res Public Health. 2020 Sep 29;17(19):7130. doi: 10.3390/ijerph17197130. PMID: 33003429; PMCID: PMC7579454. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33003429/
• 24. Potter, L.C., Feder, G., 2018. Domestic violence teaching in UK medical schools: a cross-sectional study. The Clinical Teacher 15, 382–386.. doi:10.1111/tct.12706https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28984416/
• 25. Turner, D., Nieder, T.O., Dekker, A., Martyniuk, U., Herrmann, L., Briken, P., 2016. Are medical students interested in sexual health education? A nationwide survey. International Journal of Impotence Research 28, 172–175.. doi:10.1038/ijir.2016.25, https://www.nature.com/articles/ijir201625
• 26. Kong HH, Im S, Seo JH, Kim DK, Roh H. Medical students' clinical performance of dealing with patients in the context of domestic violence. Korean J Med Educ. 2018 Mar;30(1):31-40. doi: 10.3946/kjme.2018.79. Epub 2018 Feb 28. PMID: 29510606; PMCID: PMC5840562., Medical students’ clinical performance of dealing with patients in the context of domestic violence - PMC (nih.gov)
• 27. İnanıcı S. , Yardımcı G. , Binatamir Y. R. , Yüksel R. G. Tıp Fakültesi 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin hekime yönelik şiddet deneyimlerinin, eğitim, hasta beklentisi ve başa çıkma stilleri ile ilişkisi. Tıp Eğitimi Dünyası. 2020; 19(58): 73-88.