Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Farmakoloji Dersine Yönelik Tutumları: Ölçek Geliştirme ve Uygulama Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 68, 83 - 97, 31.12.2023

Ender Tekeş

https://doi.org/10.25282/ted.1330258

Öz

Amaç: Bu araştırmada tıp fakültesi öğrencilerinin farmakoloji dersine yönelik tutumlarını belirleyerek geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirmek ve bu tutumları öğrencilerin cinsiyeti, öğrenim dönemi, tıp fakültesini seçme nedenleri, ders notu dışında kaynak takip etme, gelecekte tıpta uzmanlaşma isteği gibi değişkenler bakımından incelemek amaçlanmıştır.
Yöntem: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı dönemlerden toplam 250 kadın ve 248 erkek olmak üzere 498 öğrencinin katılımı ile yürütülen bu araştırmada veri toplama aracı olarak 21 maddelik 5 dereceli Likert tipi bir ölçek kullanılmıştır. Uygulama dönem 4, 5 ve 6 öğrencileriyle yüz yüze, dönem 3 öğrencileriyle ise çevrimiçi olarak yapılmıştır. Ölçek geliştirme aşamasında Kaiser-Meyer-Olkin testi, Bartlett's Test of Sphericity kullanılmış, Principal Axis Factoring (PAF) yöntemi ile faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Faktör adaylarının belirlenmesi için özdeğerin 1’i aşması kriteri aranmıştır. Güvenirlik düzeyi belirlemek için Cronbach Alpha ve McDonald’s Omega güvenirlik düzeyleri incelenmiştir.
Bulgular: Tıp fakültesi öğrencilerinin farmakoloji dersine yönelik tutum ölçeği 12 madde iki faktör olarak geliştirilmiştir. Ölçekte “vazgeçilmez ders farmakoloji” ve “işe yaramaz ders farmakoloji” olmak üzere öz değeri 1’den büyük iki faktör belirlenmiştir. Faktörlerin Cronbach alfa ve McDonald's omega güvenirlik değerleri 0,70 üzerinde olduğu ve ölçeğin yüksek düzeyde güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Öğrenciler farmakoloji tutum ölçeğinin iki olumsuz maddesinde yüksek ortalama ve ortanca değere ulaşmış olmasına karşın daha çok olumlu anlamlı maddede yüksek ortalama ve ortanca değere ulaşmışlardır. Öğrenciler genel anlamda farmakoloji dersini gerekli görmüş ve olumlu tutum sergilemişlerdir. Öğrencilerin cinsiyeti farmakoloji dersine yönelik tutumda farklılık oluşturmazken, öğrenim gördüğü dönem ve tıp fakültesini seçme nedenleri, farmakoloji dersine yönelik tutumlarda anlamlı farklılık oluşturmuştur. Ayrıca öğrencilerin ders notları ile öğretim üyelerinin sağladığı kaynaklar dışında da tıp kaynağı takip etmesi ve uzman olmak isteğinin bulunması farmakoloji dersine yönelik tutumlarında anlamlı farklılık yaratmıştır.
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, geliştirilen farmakoloji tutum ölçeğinin, öğrencilerin farmakoloji dersine yönelik tutumlarının güvenilir ve geçerli bir ölçüsü olduğunu göstermektedir. Bu bulgular farmakoloji öğretimini geliştirmek ve tıp öğrencileri arasında derse karşı olumlu tutumları teşvik etmek için kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Farmakoloji, Tutum, Ölçek Geliştirme, Tıp Eğitimi, Öğrenci

Proje Numarası

-

The Attitudes of Medical School Students Towards Pharmacology Course: Scale Development and Implementation Study

Öz

Aim: In this study, it was aimed to develop a valid and reliable attitude scale by determining the attitudes of medical school students towards the pharmacology course and to examine these attitudes in terms of variables such as students' gender, year of education, reasons for choosing medical school, following sources other than lecture notes, and desire to specialize in medicine in the future.
Methods: In this research, which was conducted with the participation of 498 students, 250 female and 248 male, from the third, fourth, fifth and sixth terms of Canakkale Onsekiz Mart University Faculty of Medicine, a 21-item 5-point Likert-type scale was used as a data collection tool. The survey was carried out face to face with term 4, 5 and 6 students, and online with term 3 students. During the scale development phase, Kaiser-Meyer-Olkin test and Bartlett's Test of Sphericity were used, and factor analysis was performed with the Principal Axis Factoring (PAF) method. To identify factor candidates, the criterion was that the eigenvalue exceeded 1. To determine the reliability level, Cronbach Alpha and McDonald's Omega reliability levels were examined.
Results: The attitude scale of medical school students towards pharmacology course was developed as 12 items and two factors. Two factors with eigenvalues greater than 1 were determined in the scale: "indispensable course pharmacology" and "useless course pharmacology". It was determined that the Cronbach's alpha and McDonald's omega reliability values of the factors were above 0.70 and the scale was highly reliable. Although the students reached high mean and median values in the two negative items of the pharmacology attitude scale, they reached high mean and median values in the mostly positive items. In general, the students considered the pharmacology course necessary and exhibited positive attitudes. While the gender of the students did not make a difference in their attitudes towards the pharmacology course, the term of education and their reasons for choosing the medical school created a significant difference in their attitudes towards the pharmacology course. In addition, students' following medical sources other than lecture notes and resources provided by faculty members and their desire to be an expert created a significant difference in their attitudes towards the pharmacology course.
Conclusions: The results of this study show that the developed pharmacology attitude scale is a reliable and valid measure of students' attitudes towards the pharmacology course. These findings can be used to improve pharmacology teaching and encourage positive attitudes towards the course among medical students.

Anahtar Kelimeler

Pharmacology, Attitude, Scale Development, Medical Education, Student

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• 1. Norris ME, Cachia MA, Johnson MI, Rogers KA, Martin CM. Expectations and Perceptions of Students’ Basic Science Knowledge: Through the Lens of Clerkship Directors. Med Sci Educ. 2020;30(1):355–65.
• 2. Fidalgo-Neto AA, Lopes RM, Ribeiro RRM, de Souza CAM, de Souza Cavalcanti RL, da Silva Ferreira NC, et al. Teaching and learning pharmacology in Brazil before COVID-19 pandemic: a case study in Rio de Janeiro. BMC Med Educ. 2023;23(1):471.
• 3. Quesnelle KM, Zaveri NT, Schneid SD, Blumer JB, Szarek JL, Kruidering M, et al. The importance of collaboratively designing pharmacology education programs. Pharmacol Res Perspect. 2021;9(3):e00773.
• 4. McHugh D, Yanik AJ, Mancini MR. An innovative pharmacology curriculum for medical students: promoting higher order cognition, learner-centered coaching, and constructive feedback through a social pedagogy framework. BMC Med Educ. 2021;21(1):90.
• 5. Finch A. Attitude Change Through Learning. In: Encyclopedia of the Sciences of Learning. Boston, MA: Springer US; 2012. p. 369–71.
• 6. Lipnevich AA, Gjicali K, Krumm S. Understanding Attitudes in Education. In: Noncognitive Skills and Factors in Educational Attainment. Rotterdam: SensePublishers; 2016. p. 111–27.