FARKLI İNDİRGEN (REDÜKTİF) YIKAMA MADDELERİYLE GERÇEKLEŞTİRİLEN BOYARMADDE SÖKÜMÜ İŞLEMİNİN KUMAŞ BOYUTSAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2006, Cilt: 16 Sayı: 3, 194 - 199, 01.12.2006

Onur Balcı R Tuğrul Oğulata

Öz

Tekstil terbiyesinde yıkama, ürünün nihai performansını etkileyen çok önemli bir prosestir ve uygulama şartları işlem görecek kumaşın cinsine ve görmüş olduğu diğer terbiye işlemlerine bağlı olarak belirlenmektedir. İndirgen yıkama maddeleri de bu çerçevede uygulama açısından en çok kullanılan yıkama maddeleridir. Ancak İndirgen yıkama maddeleri terbiye prosesleri içinde yıkama işleminin yanı sıra farklı uygulamalar (boyarmadde sökümü, boyama vb..) için de kullanılmaktadır. İndirgen yıkama maddeleriyle gerçekleştirilen işlemlerde yıkama maddesiyle tekstil materyali arasında, gerek yıkama maddelerinin kimyasal yapıları gerekse uygulama koşulları nedeniyle farklı etkileşimler oluşma riski bulunmaktadır. Bu çalışmada İndirgen yıkama maddeleriyle gerçekleştirilen ve uygulamada en zor parametreleri bünyesinde bulunduran boyarmadde söküm işlemi seçilmiş ve bu işlemin kumaşın boyutsal özellikleri (elastikiyet, kalıcı uzama, sanfor (yıkamayla boyut değişimi), wira (buharla boyut değişimi) üzerindeki etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

İndirgen Yıkama Maddesi, Boyarmadde Sökümü İşlemi, Elastikiyet, Kalıcı Uzama

RESEARCHING OF EFFECT OF DYESTUFF DISCOLORING MADE BY DIFFERENT REDUCTIVE WASHING AGENTS ON FABRIC DIMENSIONAL PROPERTIES

Öz

Washing in textile finishing is very important process to be affected the product performance and its application parametres are determined according to fabric and other finishing process applied to. Reductive washing agents are the most common in these application. But in finishing, reductive washing agents are used for different application (dyestuff discoloring, dyeing) except washing. In the process used reductive washing agent, there is risc to form different physical and chemical interaction between washing agent and fabric because of washing agents chemical structure and applicaiton parametres. In this study, dye discoloring process which is applied with reductive agents and has the hardest parametres in process has been choosed and tried to determine effects of this process on fabric dimension properties (elongation, recovery, dimension stability to washing, dimension stability to vapour)

Anahtar Kelimeler

Reductive Washing Agent, Dyestuff Discoloring Process, Elongation, Recovery

Kaynakça

• [1] UHRİ, N., 2000. Dispers Boyamada Redüktif Yıkamanın Önemi, Setaş Kimya Yayınları, 2003, Yayın No : 013, s.2-22.
• [2] CANTÜRK, Y., R., 1996. Boyarmaddelerin Soldurulması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Anabilim Dalı, Fiziksel Kimya Programı, İstanbul.
• [3] BALCI, O., 2004. Tekstil Terbiyesinde Yeniden Değerlendirme Yöntemlerinin Uygulanması ve Bu Yöntemlerin Kumaş Performansına Olan Etkilerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana.
• [4] Redüktif Yıkama Maddeleri, www.akkim.com.tr, Web Sayfası, 2004.
• [5] James Heal Ürün Kataloğu, 2004.
• [6] BS 4952, BS 4952 (2.4.), BS 4323, ISO 6330 Test Standardı. [7] Saville, B, P., Physical Testing of Textiles. Textile Institute, Woodhead Publishing, Cambridge, 2003, England