Anti-Globalization Movement in the Context of Social Movements: Causes, Development and End

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 49 - 78, 09.02.2022

Emine Meliha Kurtdaş

https://doi.org/10.30626/tesamakademi.891239

Cited By: 1

Öz

In social life, it is seen that the interests of individuals and groups conflict in accessing and using resources from time to time.. Individuals who are disturbed by inequalities can come together from time to time and take organized action against discontent. These organized movements are called social movements and they aim to alleviate discontent. Various movements originating from discontent have been encountered in various periods in history and in various societies. However, as a phenomenon, social movements are the product of the modern period. In the modern period, social movements originated from economic inequalities and emerged on a class basis. However, social movements have also changed over time, and movements known as new social movements have emerged. Globalization, which started at the end of the 20th century and explained a process of great change and transformation, also led to a social movement with its large discontent. The aim of this study is to make a theoretical analysis of the factors causing the anti-globalization movement, the characteristics of the movement and the causes that bring it to an end.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Social Movements, New Social Movements, Anti-Globalization

Sosyal Hareketler Bağlamında Küreselleşme Karşıtı Hareket: Sebepleri, Gelişimi ve Sonu

Öz

Toplumsal yaşamda zaman zaman kaynaklara erişimde ve kaynakları kullanmada birey ve grupların çıkarlarının çatıştığı görülmektedir. Kaynakların dağılımında avantajlı olanlar ve bu durumdan çıkar sağlayanlar var olan düzenin devam etmesini isterken, kaynaklara ulaşamayanlar ve daha az fayda sağlayan bireylerin ise hoşnutsuzlukları artmaktadır. Çıkar çatışmalarından ve bundan kaynaklı eşitsizliklerden muzdarip olan bireyler zaman zaman bir araya gelerek hoşnutsuzluklara karşı örgütlü bir şekilde harekete geçebilmektedir. Sosyal hareketler olarak da adlandırılan bu örgütlü hareketler hoşnutsuzluğa sebep olan şeylerin giderilmesi amacını taşımaktadır. Tarihte çeşitli dönemlerde ve çeşitli toplumlarda hoşnutsuzluklardan kaynaklı çeşitli hareketlere rastlansa da bir olgu olarak sosyal hareketler modern dönemin ürünüdür. Modern dönemde ekonomik eşitsizliklerden kaynaklı ve sınıf temelli ortaya çıkan sosyal hareketler de zamanla değişime uğramış, yeni sosyal hareketler adı ile anılan hareketler ortaya çıkmıştır. 20.yy’ın son çeyreğinde başlayan büyük bir değişim ve dönüşüm sürecini anlatan küreselleşme de yaratmış olduğu geniş hoşnutsuzluklar ile bir sosyal harekete yol açmıştır. Bu çalışmanın amacı küreselleşme karşıtı harekete neden olan etkenler, hareketin özellikleri ve sonunu getiren nedenlere dair teorik çerçevede bir analiz yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

küreselleşme, sosyal hareketler, yeni sosyal hareketler, küreselleşme karşıtlığı

Kaynakça

• Aguiton, C. (2005). Bu dünya bizim. (U. Konuş ve B. Onar, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Aktan, C. C., ve Vural, İ. Y. (2004). Globalleşme fırsat mı, tehdit mi? İstanbul: Zaman Kitap.
• Bauman, Z. (2006). Küreselleşme. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Beck, U. (2006). Küreselleşme nedir? (K. Bülbül, Çev.). Küreselleşme Okumaları içinde. K. Bülbül (Ed.). Ankara: Kadim Yayınları.
• Castells, M. (2006). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür, İkinci cilt: Kimliğin gücü. (E. Kılıç, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Cohen, J. (1999). Strateji ya da kimlik: Yeni teorik paradigmalar ve sosyal hareketler. K. Çayır. (Yay. Haz.). Yeni Sosyal Hareketler içinde. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Çayır, K. (1999). Toplumsal sahnenin yeni aktörleri: Yeni sosyal hareketler. K. Çayır. (Yay. Haz.). Yeni Sosyal Hareketler içinde. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Çetin, B. N. (2012). Küreselleşme karşıtlarının şiddet olgusuna ilişkin temel yaklaşımları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 22.(1): 221-234.
• Çetinkaya, Y. D. (2008). Tarih ve kuram arasında toplumsal hareketler. Y. D. Çetinkaya. (Ed.). Toplumsal Hareketler içinde. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çopuroğlu, Y.C., ve Çetin, B. N. (2010). Yeni sosyal hareketler paradigması bağlamında Türkiye›deki küreselleşme karşıtı grupların birbirleriyle ve dünyadaki karşıtlarla karşılaştırılması. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 13(1):67-100.
• Dede, A. (2018). Talepkâr bir hareket olarak yeni toplumsal hareketler. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2(13):48-66.
• Falk, R. (2002). Yırtıcı küreselleşme. (A. Çaksu, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Falk, R. (2005). Dünya düzeni nereye. (N. Domaniç ve N. Arhan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Fichter, J. (1996). Sosyoloji nedir? (N. Çelebi, Çev.). Ankara: Atilla Kitapevi.
• Friedman, T. (2003). Küreselleşmenin geleceği. (E. Özsayar, Çev.). İstanbul: Boyner Yayınları.
• Giddens, A. (1998). Modernliğin sonuçları. (E. Kuşdil, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens, A. (2005). Sosyoloji. C. Güzel. (Haz.). Ankara: Ayraç Yayınevi.
• Giddens, A., ve Sutton P. W. (2014). Sosyolojide temel kavramlar. (A. Esgin Yay. Haz. ve Çev.). Ankara: Phonex Yayınevi.
• Habermas, J. (2002). Küreselleşme ve milli devletlerin akıbeti. (M. Beyaztaş, Çev.). İstanbul: Bakış Yayınları.
• Held, D., - Mcgrew, A., - Goldblatt, D., - Perraton, J. (2006). Küresel dönüşümler, siyaset, ekonomi ve kültür. (İ. Aktar, Çev.). K. Bülbül. (Ed.). Küreselleşme Okumaları içinde. Ankara: Kadim Yayınları.
• Jasper, M. J. (2002). Ahlaki protesto sanatı. (S. Öner, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karadeli, C. (2005). Küreselleşme ve karşıtlığının sorunları ve sonuçları. C. Karadeli. (Der.). Küreselleşme ve Alternatif Küreselleşme içinde. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Macionis, J. J. (2017). Sosyoloji. (V. Akan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Melucci, A. (1999). Çağdaş hareketlerin sembolik meydan okuması. K. Çayır. (Yay. Haz.). Yeni Sosyal Hareketler içinde. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Newman, D. M. (2013). Sosyoloji günlük yaşamın mimarisini keşfetmek. (A. Aslan, Çev.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Offe, C. (1999). Yeni sosyal hareketler: Kurumsal politikanın sınırlarının zorlanması. K. Çayır. (Yay. Haz.). Yeni Sosyal Hareketler içinde. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Özensel, E. (2016). Sosyal Hareketler ve ‘Yeni Medya’: Mısır Örneği. F. Tekin ve E. Tecim (Ed.). Sosyal Hareketler Çağı içinde. İstanbul: Açılım Kitap.
• Ritzer, G. (2011). Küresel dünya. (M. Pakdemir, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Rivero, O. D. (2003). Kalkınma efsanesi. (Ö. Karakurt, Çev.). İstanbul: Çitlenbik Yayınları.
• Steger, M. B. (2006). Küreselleşme. (A. Ersoy, Çev.). Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
• Stiglitz, J. E. (2006). Küreselleşme büyük hayal kırıklığı. (A. Taşcıoğlu ve D. Vural, Çev.). İstanbul: Plan B Yayıncılık.
• Şentürk, Ü. (2006). Küresel ve yeni sosyal hareketler ve savaş karşıtlığı. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 30(1): 31-46.
• Şerif, M., ve Şerif, C. (1996). Sosyal psikolojiye giriş II. (M. Atakay ve A. Yavuz, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Tecim, E. (2016). Toplumsal hareketler ve yenilik bağlamı: Eleştirel bir teorik konumlandırma. F. Tekin ve E. Tecim (Ed.). Sosyal Hareketler Çağı içinde. İstanbul: Açılım Kitap. Tekin, F. (2016). Toplumsal hareketlerde bedenin temsili. F. Tekin ve E. Tecim (Ed.). Sosyal Hareketler Çağı içinde. İstanbul: Açılım Kitap.
• Toprak, M. (2001). Küreselleşme ve kriz. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Touraine, A. (1999). Toplumdan toplumsal harekete. K. Çayır. (Yay. Haz.). Yeni Sosyal Hareketler içinde. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Touraine, A. (2007). Bugünün dünyasını anlamak için yeni bir paradigma. (O. Kunal, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tuna, O. D. (2005). Küreselleşme karşıtlığının gelişimi üzerine. C. Karadeli. (Der.). Küreselleşme ve Alternatif Küreselleşme içinde. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Türkdoğan, O. (2004). Sosyal hareketlerin sosyolojisi. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Yılmaz, A. (2004). İkinci küreselleşme dalgası. Ankara: Vadi Yayınları.