Üçüz Açık Hipotezinin Gelişmiş Ülkeler için Analizi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 697 - 724, 28.07.2023

Yakup Öztürk

https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1333821

Öz

Literatürde cari açığın, kamunun gelir gider dengesinin açık vermesi ile ilişkili olduğu ve ikisi arasında nedensellik ilişkisi olduğu durum ikiz açık olarak adlandırılmaktadır. Üçüz açık ise, cari açık ile bütçe açığının yanında tasarruf yatırım açığının birlikte görüldüğü durumu anlatmaktadır. Bu çalışmada gelişmiş beş ülke verileri kullanılarak üçüz açık hipotezinin geçerli olup olmadığı Panel veri analiziyle test edilmiştir. Üçüz açıklara ilişkin literatür incelendiğinde çoğunlukla zaman serisi yöntemiyle hipotezin geçerliliği sınanmıştır. Panel veri analiziyle yapılan çalışmalara çok az rastlanmaktadır. Özellikle cari açık veren gelişmiş ekonomilerle cari fazla veren ülkeleri kıyaslayan ve hipotezini panel veri analiziyle yapan bir çalışmaya rastlanılmamaktadır. Bu çalışma literatüre katkı niteliğindedir. Çalışmanın konusu olan beş ülkeye ilişkin 2000-2020 yıllarına ait yıllık veriler kullanılmıştır. Veriler IMF veri tabanından elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda bütçe ve özel kesim tasarruf açıklarının cari işlemler hesabı açıklarını pozitif yönde (artırdığı/azalttığı) etkilediği ve bir korelasyon olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Cari Açık, Bütçe Açığı, Tasarruf Açığı, Üçüz Açık

Analysis of the Triple Deficit Hypothesis for Developed Countries

Öz

In this study, using data from 5 developed countries, the validity of the triple deficit hypothesis was tested with Panel data analysis. When the literature on triple deficits is examined, the validity of the hypothesis has been tested mostly by the time series method. Studies with panel data analysis are rare. In particular, there is no study that compares developed economies with current account deficits and countries with current account surpluses and makes the hypothesis with panel data analysis. This study is a contribution to the literature. Annual data for the years 2000-2020 for the 5 countries that are the subject of the study were used. The data were obtained from the IMF database, and the symbols of CA, current account deficit, BA budget deficit, and TA, which are mentioned in the analysis, are expressed with the symbols of private sector savings deficit. As a result of the analyzes made, it is seen that the budget deficit and the private sector savings deficits affect the current account deficits positively and there is a correlation.

Anahtar Kelimeler

Current Account Deficit, Budget Deficit, Savings Deficit, Triple Deficit

Kaynakça

• Akan, B. (2017). Gümrük vergilerinin dördüz açık üzerine etkisi. ECONDER International Academic Journal, 1(2), 127-141.
• Akbaş, Y. E. Lebe, F. and Zeren, F. (2014). Testing the validity of the triplet deficit hypothesis for Turkey: Asymmetric causality analysis. Journal Of Business And Economics, 7(14), 137-154.
• Akıncı M., Akıncı G. Y. ve Yılmaz Ö. (2016). Dördüz açıklar; Ütopya mı yoksa gerçek mi?. PARADOX Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 12(1), 22-47.
• Akıncı, Vd., (2016). Dördüz açıklar ütopya mı? Yoksa gerçek mi? PARADOKS Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 12(1).
• Altun, N. ve Tunç, İ. (2014). Türkiye’de üçüz açıklara ampirik bir yaklaşım: 1975-2010. Sakarya İktisat Dergisi, 3(2), 40-61.
• Altunöz, U. (2014). İkiz açık hipotezinin geçerliliğinin sınır yöntemiyle sınanması: Türkiye örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014(17).
• Altunöz, U. (2018). Cari açık, bütçe açığı ve yatırım-tasarruf açığı bağlamında Türkiye’nin üçüz açık analizi. Maliye Dergisi,175, 115-139.
• Arpazlı, F. T. (2020). Türkiye ve PIIGS (Portekiz, İrlanda, İtalya, Yunanistan, İspanya) ülkelerinde dördüz açık analizi, (Doktora Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Ay. A., Karaçor, Y., Mucuk, Z., M. ve Erdoğan, S. (2004). Bütçe açığı-cari işlemler açığı arasındaki ilişki: Türkiye örneği (1992-2003). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 75-82.
• Belke, A. H. ve Dreger, C. (2011). Current account imbalances in the Euro area: Catching up or competitiveness?. Ruhr Economic Paper. No: 241.https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1776984.
• Berke ,B., Temiz, D. ve Karakurt, E. (2015). Üçüz açık ve büyüme ilişkisi: Türkiye örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ağustos, 10(2), 67- 89.
• Ganchev, G. T. (2010). The twin deficit hypothesis: The case of Bulgaria. Financial Theory And Practice, 34(4), 357-377.
• International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, October 2021.
• İpek ve Kızılgöl (2016). Türkiye ekonomisinde üçüz açık. Ege Academic Review, 16(3).
• Karanfil, M. ve Kılıç, C. (2015). Türkiye ekonomisinde üçüz açık hipotezinin geçerliliği: Zaman serisi analizi1/Validity Of triplet deficit hypothesis for Turkish economy: Time series analysıs. International Journal Of Management Economics & Business, 11(24), 1.
• Kılavuz, E. ve Dumrul, Y. (2012). İkiz açıklar hipotezinin geçerliliği: Teori ve uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4).
• Nickel, C. ve Tudyka, A. (2014). Fiscal stimulus in times of high debt: Reconsidering multipliers and twin deficits. Journal of Money, Credit and Banking, 46(7), 1313-1344.
• Sever, E. ve Demir, M. (2007). Türkiye’de bütçe açığı ile cari açık arasındaki ilişkilerin var analizi ile incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İibf Dergisi, 2(1), 47-63.
• Shastri, S., Giri, A. K., Mohapatra, G. (2017). Assessing the triple deficit hypothesis for major South Asian countries: A panel data analysis. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 292-299.
• Sulikova, V. ve Tykhonenko A. (2017). The impact of public debt on the twin imbalances in Europe: A threshold model. Economic Annals. LXII (213), 27-44.
• Summers, H.L. (1988). Tax policy and international competitiveness. In International Aspects of Fiscal Policies, 349-386. University of Chicago Press.
• Tezer, H. (2020). İktisat literatüründe dördüz açılar hipotezi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir araştırma. Business& Management Studies: An İnternational Journal, 8(2), 1479-1500.
• Tülümce, S. (2021). Türkiye’de dördüz açık hipotezinin ampirik analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(1).