İTTİHAT VE TERAKKİ HÜKÜMETİ DÖNEMİNDE LİBERAL İKTİSAT VE MİLLİ İKTİSAT POLİTİKALARI (1908-1918)

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 38 - 46, 30.11.2021

Ömer Faruk Temizgül

Öz

İttihat ve Terakki Hükümeti döneminde uygulanmış olan liberal ve milli iktisat politikaları İttihat ve Terakki Hükümeti’nin siyasi politikalarına göre şekil almış ve gelişmiştir. İttihat ve Terakki Hükümeti döneminde uygulanmış olan liberal iktisat ve milli iktisat politikalarının ortak noktası Türk- Müslüman halkı ticarete ve girişimciliğe alıştırmak, bir Türk-Müslüman burjuvazisi ortaya çıkarmak olmuştur.
İktisadın şahısta şekillendiği ve geliştiği liberal iktisat politikası Avrupa sermayesinin desteğini arkasına almamış ve ticari işlerde gayrimüslimler kadar etkin olmamış Türk-Müslüman halkın daha fazla zarara uğramasına sebep olmuştur. İktisadın devlet eli ile geliştiği ve şekillendiği milli iktisat modeli ise savaş döneminde uygulandığı için ülkedeki ekonomik kalkınmadan daha çok savaşın olağanüstü giderlerini ve savaştan kaynaklı ekonomik sorunlarla mücadele eden bir milli iktisat politikası uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İttihat ve Terakki, Liberal İktisat, Milli İktisat

LIBERAL ECONOMY AND NATIONAL ECONOMIC POLICIES IN THE PERIOD OF THE GOVERNMENT OF CUP AND (1908-1918)

Öz

Liberal and national economic policies implemented during the Ittihat ve Terakki (Union and Progress) Government were shaped and developed according to the political policies of the Ittihat ve Terakki (Union and Progress) Government. The common points of liberal economic and national economic policies implemented during the period of the Ittihat ve Terakki (Union and Progress) Government were to accustom the Turkish Muslim people to trade and entrepreneurship and to create a Turkish Muslim bourgeoisie.
The liberal economic policy, in which the economy is shaped an developed by individuals, did not get the support of the European capital and was not as effective as the non muslims in commercial affairs, causing more losses to the Turkish Muslim people. Since the national economy model, in which the economy was developed and shaped by the state, was implemented during the war, a national economy policy was implemented during the war, a national economy policy was implemented that struggled with the extraordinary expenses of the war and the economic problems arising from the war rather than the economic development in the country.

Anahtar Kelimeler

Committee of Union and Progres, Liberal Economics, National Economy

Kaynakça

• Ahmad, F. (1999). İttihat ve Terakki (1908-1914). İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Akşin, S. (2018). Kısa Türkiye Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Akyıldız, A. (2018). Osmanlıda Kâğıt Para Maliye ve Toplum. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Boratav, K. (2010). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2007. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Çavdar, T. (1991). İttihat ve Terakki Cemiyeti. İstanbul: İletişim yayınları.
• Çavdar, T. (1992). Türkiye’de Liberalizm 1860-1990. Ankara: İmge Kitabevi.
• Çetinkaya, Y. D. (2014). 1908 Osmanlı Boykotu Bir Toplumsal Hareketin Analizi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eldem, V. (1994). Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Karabekir, K. (2011). İttihat ve Terakki Cemiyeti. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Karpat, K. H. (2019). Osmanlı Modernleşmesi: Toplum, Kurumsal değişim ve Nüfus. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Ortaylı, İ. (1981). II. Abdülhamid döneminde Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfusu. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Toprak, Z. (1995). Türkiye’de Ekonomi ve Toplum. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Toprak, Z. (2018). Türkiye’de Milli İktisat 1908-1918. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Tunaya, T. Z. (1989). Türkiye’de Siyasi Partiler; İttihat ve Terakki Bir Kuşağın, Bir Parti’nin Tarihi Cilt 3. İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
• Uran, H. (2017). Meşrutiyet, Tek Parti, Çok Parti Hatıralarım (1908-1950). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yıldız, Ö. (2014). Osmanlı Devleti’nde Deniz Ticareti 1908-1914. İstanbul: Tarihçi Kitabevi.