SAĞLIK İŞLETMELERİNDE DIŞ KAYNAK KULLANIM STRATEJİLERİ: HİZMET ALIM İHALELERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: Özel, 67 - 85, 29.10.2023

İsa Gül

https://doi.org/10.58702/teyd.1351274

Öz

Sağlık işletmeleri teşhis ve tedavi gibi hizmetlerin yanı sıra destek hizmetleri veren işletmelerdir. Farklı hizmetlerin verildiği bu işletmeler finansal nedenler, maliyet azaltmak, kaliteyi artırmak ve temel hizmet alanlarına odaklanmak için dış kaynaklardan yararlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, üniversitelere bağlı sağlık işletmelerinin 2022 yılında gerçekleştirdikleri hizmet alım ihalelerini Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden incelemektir. Araştırmanın verileri, EKAP internet sitesinde ihale arama ekranında bulunan hizmet alım ihalelerine ait bilgilerden elde edilmiştir. Veriler ilk aşamada MS Excel programına ardından SPSS programına aktarılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, hizmet ihalelerinin %32’si laboratuvarla ilgili hizmetleri, %14’ü bakım onarımla ilgili hizmetleri, %13’ü görüntüleme veya nükleer tıpla ilgili hizmetleri, %7,3’ü yemek hizmetlerini kapsamaktadır. İhalelerin %38,1’i 12 aylık süreye, %15,1’i ise 24 aylık süreye sahiptir. Hizmet alımlarında en sık kullanılan ihale yöntemleri açık ihale ve pazarlık (madde 21-b) usulleridir. Gerçekleştirilen ihalelerin yalnızca %14’ü kısmi teklife açıktır. İhalelerin en sık yapıldığı ayların Aralık, Kasım ve Haziran ayları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırma hizmet ihalelerindeki dış kaynak kullanım alanlarını ve satın alma bilgilerini ortaya çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık İşletmeleri, Dış Kaynak, Hizmet Alım İhalesi, EKAP

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

OUTSOURCING STRATEGIES IN HEALTHCARE ORGANISATIONS: A RESEARCH ON SERVICE PROCUREMENT TENDERS

Öz

Healthcare organizations provide services such as diagnosis, treatment, and support services. These organizations, which provide different services, use outsourcing for financial reasons, cost reduction, quality improvement, and focus on core service areas. The aim of this study is to examine the service procurement tenders of university-affiliated health enterprises in 2022 through the Electronic Public Procurement Platform (EKAP). The data of the study were obtained from the information on service procurement tenders found on the tender search screen on the EKAP website. The data were first transferred to MS Excel and then to the SPSS program, and analyses were carried out. According to the findings obtained from the research, 32% of the service tenders cover laboratory-related services, 14% cover maintenance and repair services, 13% cover imaging or nuclear medicine-related services, and 7.3% cover catering services. Of the tenders, 38.1% had a 12-month duration, and 15.1% had a 24-month duration. The most frequently used procurement methods for service procurement are open and negotiation procedure (21-b). Only 14% of the tenders are open to partial tenders. It is concluded that the most frequent months for tenders are December, November and June. This research revealed outsourcing areas and procurement information for service tenders.

Anahtar Kelimeler

Healthcare Organisations, Outsourcing, Service Procurement Tender, EKAP

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Akbulut, Y., G. Terekli ve T. Yıldırım (2012). “Outsourcing in Turkish Hospitals: A Systematic Review”. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 11 (2), 25–33.
• Akpınar, N. (2020). “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda Öngörülen Kamu İhale Usulleri (5812 Sayılı Kanun Değişikliği İle Genel Bir İnceleme)”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (38), 132–154.
• Aswini, K. (2018). “Advantages and Disadvantages of Outsourcing”. Shanlax International Journal of Commerce, 6 (1), 7–9.
• Atasever, M., Z., Karaca ve E. Uçar (2017). Türkiye Sağlık Hizmet Alımları Rehberi: Yönetim, Mevzuat, Tedarik, Uygulama, Muhasebe, Harcama Rakamları ve Analiz. Ankara: Ayrıntı Basımevi.
• Augurzky, B. ve M. Scheuer (2007). “Outsourcing in the German Hospital Sector”. The Service Industries Journal, 27 (3), 263–277.
• Bailey, W., R. Masson ve R. Raeside (2002). “Outsourcing in Edinburgh and the Lothians”. European Journal of Purchasing ve Supply Management, 8 (2), 83–95.
• Belcourt, M. (2006). “Outsourcing—The Benefits and the Risks”. Human resource management review, 16 (2), 269–279.
• Berry, L. L., S. Letchuman, N. Ramani ve P. Barach (2021). “The High Stakes of Outsourcing in Health Care”. Mayo Clinic Proceedings, 96 (11), 2879–2890.
• Borowska, M., A. Augustynowicz, K. Bobiński, M. Waszkiewicz ve A. Czerw (2020). “Selected Factors Determining Outsourcing of Basic Operations in Healthcare Entities in Poland”. Health Policy, 124 (4), 486–490.
• Bozdemir, E. ve Y. Öcel (2016). “Hastanelerde Dış Kaynak Kullanımının Maliyet Minimizasyonu Açısından Analizi: Bolu İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Manyetik Rezonans (MR) Cihazı Örneği”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (3), 1051–1070.
• Ekin, A., A. Yanık ve M. Kıyak (2012). “Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Dışarıdan Satın Alınan Hizmetlerin Ekonomik Değerlendirmesi”. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 15 (1), 1–23.
• Ergin, G. ve İ. Şahin (2005). “Dış Kaynaklardan Yararlanma Aracı Olarak Hizmet İhaleleri: T.C. Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin Değerlendirmeleri Üzerine Bir Çalışma”. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8 (1), 51–70.
• Franceschini, F., M. Galetto, A. Pignatelli ve M. Varetto (2003). “Outsourcing: Guidelines for A Structured Approach”. Benchmarking: an İnternational Journal, 10 (3), 246–260.
• Glaa, B., N. Zoghlami ve A. Taghipour (2014). “Outsourcing and Off-Shoring Healthcare Services: A Way to Cut The Costs and Improve Quality”. 2014 International Conference on Advanced Logistics and Transport (ICALT), 189–194.
• Gözüküçük, M. ve Y. Çelik (2012). “Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Dışarıdan Sağlık Hizmeti Alımı: Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 15 (2), 1–25.
• Kalkan, M., A. Sökmen ve Y. Bıyık (2015). “Sağlık Hizmetlerinde Dış Kaynak Kullanımı: Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü Uygulaması”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (2), 35-56.
• Karaca, M., M. Ö. Daş ve A. Şengül (2022). “Dış Kaynak Kullanımının Maliyet Minimizasyonu Bakımından İncelenmesi: Bir Sağlık Kurumunda Çamaşırhane Hizmetleri Örneği”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32 (1), 203–214.
• Koçyiğit, S. Ç., Z. Kadı ve A. Sorucuoğlu (2019). “Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin Dış Kaynaktan Yararlanma Durum Analizi: Ankara İli Örneği”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22 (2), 325–344.
• Laamanen, R., N. Simonsen-Rehn, S. Suominen, J. Øvretveit ve M. Brommels (2008). “Outsourcing Primary Health Care Services—How Politicians Explain the Grounds for Their Decisions”. Health policy, 88 (2-3), 294-307.
• Liu, X., D. R. Hotchkiss ve S. Bose (2007). “The Impact of Contracting-Out on Health System Performance: A Conceptual Framework”. Health Policy, 82 (2), 200-211.
• Machado Guimarães, C. ve J. Crespo de Carvalho (2012). “Outsourcing in Healthcare Through Process Modularization-A Lean Perspective”. International Journal of Engineering Business Management, 4, 4–45.
• Macinati, M. S. (2008). “Outsourcing in The Italian National Health Service: Findings From A National Survey”. The International Journal of Health Planning And Management, 23 (1), 21–36.
• Nicholson, L., A. J. Vakharia ve S. S. Erenguc (2004). “Outsourcing Inventory Management Decisions in Healthcare: Models and Application”. European Journal of Operational Research, 154 (1), 271–290.
• Raeissi, P., M. Sokhanvar ve E. Kakemam (2018). “Outsourcing in Iranian Hospitals: Findings From A Qualitative Study”. The International Journal of Health Planning And Management, 33 (4), 1250–1261.
• Resmî Gazete (2002). 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, Tarih: 22/1/2002, Sayı: 24648.
• Roberts, J. G., J. G. Henderson, L. A. Olive ve D. Obaka (2013). “A Review of Outsourcing of Services in Health Care Organizations”. Journal of Outsourcing and Organizational Information Management, 1–8.
• SGK (2023). Sosyal Güvenlik Kurumu 2022 Yılı Faaliyet Raporu, https://www.sgk.gov.tr/Download/DownloadFile?f=63c0742f-0cf1-4a14-a630-4d730c19c97d.pdf&d=65521b2e-039e-4819-abd1-77503ab4383e, (24.09.2023).
• Troacă, V. A. ve D. A. Bodislav (2012). “Outsourcing. The Concept”. Theoretical and Applied Economics, 6 (6), 51.
• TÜİK (2022). Sağlık Harcamaları İstatistikleri, 2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Saglik-Harcamalari-Istatistikleri-2021-45728, (10.07.2023).
• Varadarajan, R. (2009). “Outsourcing: Think More Expansively”. Journal of Business Research, 62 (11), 1165–1172.
• Yiğit, V., D. Tengilimoğlu, A. Kısa ve M. Z. Younis (2007). “Outsourcing and Its Implications for Hospital Organizations in Turkey”. Journal of Health Care Finance, 33 (4), 86–92.