DETERMINING FINANCIAL DISTRESS WITH THE HELP OF THE ALTMAN Z-SCORE MODEL

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 327 - 341, 15.06.2024

Servet Say

https://doi.org/10.58702/teyd.1416150

Öz

Financial distress is a condition in which a company faces financial difficulties where its cash flows cannot meet its current obligations, such as trade payables or interest costs. Financial distress is the stages of deterioration in the financial condition of a company before bankruptcy or liquidation occurs. In this case, management cannot monitor the financial condition of the company, which causes increased business risk. Financial distress usually emerges with increasing liquidity pressures and then continues in the form of diminishing assets, the inability of the company to meet its financial obligations and dragging the company into bankruptcy. Considering the previous studies in the literature; many factors such as the size of the data used in the detection of financial distress, the type of sector from which it is obtained, the economic structure of the country affect the degree of success of the models. From this point of view, the main purpose of the study is to determine the financial failure degrees of the companies under the chemical, pharmaceutical, petroleum, rubber and plastic products sector classification, whose shares are traded in Borsa Istanbul. In this context, the Z Score Model developed by Altman was used. According to the results obtained from the study, most of the enterprises are either in the risky zone or in the gray zone for the studied 3-year period.

Anahtar Kelimeler

Financial Distress, Altman Z Score Model, Borsa İstanbul

ALTMAN Z-SKOR MODELİ YARDIMIYLA FİNANSAL BAŞARISIZLIĞIN TESPİT EDİLMESİ

Öz

Finansal başarısızlık kavramı, bir işletmeye ait nakit akışlarının faiz maliyetleri ya da ticari borçlar gibi var olan yükümlülüklerini karşılayamadığı yani finansal zorluklarla karşılaşması olarak tanımlanabilir. Finansal başarısızlık, tasfiye ya da iflas süreci başlamadan önce bir işletmenin finansal durumunda yaşadığı sıkıntılardır. Bu durumda yönetim şirketin mali durumu hakkında sağlıklı bilgiye sahip olamaz ve devamında sürekli olarak artan iş riski ortaya çıkar. Finansal başarısızlık genel olarak giderek artan likidite baskılarıyla ortaya çıkar ve sonra azalan varlıkların işletmenin finansal yükümlülüklerini yerine getirememesine neden olur. Bu da işletmenin iflasa sürüklenmesi anlamını taşır. Literatürde daha önce yapılmış çalışmalar dikkate alındığında; finansal başarısızlığın tespitinde kullanılacak verilerin büyüklüğü, ülkenin ekonomik yapısı ve verilerin sağlandığı sektör gibi birçok faktörün modellerin başarılı olmasını etkilediği görülmüştür. Buradan hareketle çalışmanın temel amacı hisseleri Borsa İstanbul’da işlem gören kimya, ilaç, petrol, lastik ve plastik ürünler sektör sınıflaması altında bulunan işletmelerin finansal başarısızlık derecelerinin belirlenmesidir. Bu kapsamda Altman tarafından geliştirilen Z Skor Modeli kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre genel olarak incelenen 3 yılda işletmelerin çoğu ya riskli bölgede ya da gri bölgede yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Finansal Başarısızlık, Altman Z Skor Modeli, Borsa İstanbul

Etik Beyan

Bu çalışma, 26-27 Mayıs 2023 tarihleri arasında Sivas’ta düzenlenen Uluslararası Ekonomi Finans ve İşletme Kongresi’nde sunulan bildirinin genişletilmiş halidir.

Kaynakça

• Afrin, R. (2014). Analysing the potential of Altman’s Z-Score for prediction of market performance and share returns – A case study of the cement industry in Bangladesh. The AUST Journal of Science and Technology, 6(1-2), 1-16.
• Akdeniz, F. and Güven, B. (2023). Altman Z ve Springate S Skor modelleri ile finansal başarısızlık tahmini: Çimento sektörü üzerine Borsa İstanbul’da bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 14(2), 728-738. https://doi.org/10.36362/gumus.1269369
• Akkaya, G. C., Demireli, E. and Yakut, Ü. H. (2009). İşletmelerde finansal başarısızlık tahminlemesi: Yapay sinir ağları modeli ile İMKB üzerine bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 187-216.
• Al-Manaseer, S. R. and Al-Oshaibat, S. D. (2018). Validity of Altman Z-Score Model to predict financial failure: Evidence from Jordan. International Journal of Economics and Finance, 10(9), 181-189. https://doi.org/10.5539/ijef.v10n8p181
• Alothaim, R. (2019). Financial failure prediction using financial ratios: An empirical application on the saudi stock exchange. Research Journal of Finance and Accounting, 10(9), 45-58.
• Altman, E. (1968). Financial Ratios, Discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
• Altman, E. (2000). Predicting financial distress of companies, revisiting Z-Score and ZETA models. Stern School of Business, New York University, 9-12.
• Altman, E. and Hotchkiss, E. (2006). Corporate financial distress and bankruptcy. John Wiley and Sons, Inc.
• Anjum, S. (2012). Business bankruptcy prediction models: A significant study of the Altman’s Z-Score model. Asian Journal of Management Research, 3(1), 212-219.
• Boubaker, S., Cellier, A., Manita, R. and Saeed, A. (2020). Does corporate social responsibility reduce financial distress risk?. Economic Modelling, 91, 1-32. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2020.05.012
• Çelik, M. and Dursun, G. D. (2021). Z Skor modeli ile finansal risk tahmini ve BIST100 tekstil, giyim eşyası ve deri imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmalar üzerine bir uygulama. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(14), 1931. https://doi.org/10.25204/iktisad.786034
• Elia, J., Toros, E., Sawaya, C. and Balouza, M. (2021). Using Altman Z- Score to predict financial distress: Evidence from Lebanese Alpha Banks. Management Studies and Economic Systems (MSES), 6(1/2), 47-57.
• Gerantonis, N., Vergos, K. and Christopoulos, A. G. (2009). Can Altman Z-Score models predict business failures in Greece?. Research Journal of International Studies, 12, 21-28.
• Grice, J. S. and Dugan, M. T. (2001). The limitations of bankruptcy prediction models: Some cautions for the researcher. Review of Quantitative Finance and Accounting, 17(2), 151–166.
• Hedija, V. (2019). Are bankruptcy models a good predictor of firm financial distress of travel agents in the Czech Republic?. Economy and Business Journal, 13(1), 87-93.
• Izquierdo, N.M., Laitinen, E. K., Camacho-Minano, M. M. and Ezama, D. P. (2020). Does audit report information improve financial distress prediction over Altman's traditional Z‐Score model?. Wiley Online Library Journal of International Financial Management Accounting, 3, 65–97.
• Kahl, M. (2002). Economic distress, financial distress an dynamic liquidation. The Journal of Finance, 1(7), 135-168.
• Karadeniz, E. and Öcek, C. (2020). Finansal başarısızlık tahmin modellerinin geçerliliğinin analizi: Thomas Cook örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(3), 394-406. https://doi.org/10.24010/soid.719656
• Kendirli, S. and Çıtak, F. (2022). Altman modeli ile finansal başarısızlık tahmini: BİST orman, kağıt ve basım endeksinde faaliyet gösteren şirketlerde bir uygulama. Econder International Academic Journal, 6(1), 86-97. https://doi.org/10.35342/econder.1077823
• Kılıç, Y. and Seyrek, İ. (2012). Finansal başarısızlık tahmininde yapay sinir ağlarının kullanılması: İmalat sektöründe bir uygulama. [Oral presentation]. 1. International Symposium on Accounting and Finance, Gaziantep, Türkiye.
• Kumar, M. and Madhu, A. (2013). Assessing financial health of a firm using Altman's original and revised Z-Score models: A case of kingfisher airlines ltd (India). Journal of Applied Management and Investments, 2, 36-48.
• Li, L. and Faff, R. (2019). Predicting corporate bankruptcy: What matters?. International Review of Economics and Finance, 62, 1-19.
• Medetoğlu, B. and Tutar, S. (2023). Springate S ve Fulmer H Skor modelleri ile finansal başarısızlık tespiti: Borsa İstanbul tekstil, giyim eşyası ve deri sektörü üzerine bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(1), 307-319. https://doi.org/10.31671/doujournal.1186265
• Natasya, N. and Sienatra, K. B. (2020). Faktor – Faktor Keuangan Sebagai Prediktor Kegagalan Bisnis Pada Bisnis Mahasiswa. Development of Research Management, 15(1), 104-119.
• Tekin, B. and Gör, Y. (2022). Finansal başarısızlık tahmin modelleri ve bankacılık sektörü mali tabloları üzerinden bir uygulama: Altman ve Springate modelleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 373- 404. https://doi.org/10.14520/adyusbd.992296
• Thai, S. B., Goh, H. H., Hengteh, B., Wong, J. and San Ong, T. (2014). A revisited of Altman Z-Score model for companies listed in Bursa Malaysia. International Journal of Business and Social Science, 5(12), 197-207.
• Tian, S. and Yu, Y. (2017). Financial bankruptcy prediction: An international evidence. International Review of Economics and Finance, 51, 510-526.
• Yakut, E. and Elmas, B. (2013). İşletmelerin finansal başarısızlığının Veri Madenciliği ve Diskriminant Analizi modelleri ile tahmin edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 237-254.
• Yıldız, Ş. and Gürkan, S. (2022). Finansal başarısızlık tahmin modellerinin karşılaştırılması: Borsa İstanbul turizm şirketlerinde bir araştırma. Ekonomi İşletme ve Yönetim Dergisi, 6(2), 235-262. https://doi.org/10.7596/jebm.31122022.005