2023 FİLİSTİN-İSRAİL SAVAŞI BAĞLAMINDA DÜNYADAKİ ÇATIŞMALARIN ÖNLENMESİNDE BİRLEŞMİŞ MİLLETLERİN ETKİNLİĞİ VE BİR MODEL ÖNERİSİ

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: Filistin, 46 - 63, 31.12.2024

Harun Semercioğlu

https://doi.org/10.58702/teyd.1535665

Öz

II. Dünya Savaşı sonrasında, özellikle güvenlik gibi küresel meseleleri çözmek ve uluslararası politikayı uzlaşıyla yürütmek amacıyla kurulan Birleşmiş Milletler (BM), yıllar içinde işlevselliğini yitirmeye başlamıştır. Organizasyona katılan yeni devletler, değişen küresel şartlar, azalan kaynaklar, artan çatışmalar ve büyüyen çevre sorunları gibi faktörler, BM'nin mevcut yapısıyla bu hedeflerini tam anlamıyla yerine getiremediği yönündeki görüş dünya kamuoyunda giderek daha fazla kabul görmeye başlamıştır. Bu kapsamda, değişik platformlarda reform ihtiyacı olduğu dile getirilerek BM’in etkinliğini artırmak için yeniden düzenlenmesi ve itibarını güçlendirmek için birçok görüş öne sürülerek çaba sarf edilmiş ancak bir sonuç elde edilememiştir. Bu çalışmada, 7 Ekim 2023 Filistin-İsrail Savaşı’nda BM’in müdahalesinin yetersiz kalması ve savaşın sonlandırılmasının sağlanmasındaki etkisizliği bağlamında, çalışmanın başlangıcında BM’in mevcut yapısı ortaya konacak, etkisi değerlendirilecek ve barışın sağlanmasındaki yetersizlik nedenleri araştırılacak, sonrasında ise çatışmaların önlenmesine yönelik bir model önerisi sunulacaktır. Son olarak, incelenen konuyla ilgili genel bir değerlendirme yapılarak, oluşan yeni dünya düzeni, güç dengesinde sorunlarının çözülmesi ve çatışmaların önlemesine yönelik BM’in daha etkin bir uluslararası organizasyon haline gelmesi, dünyadaki tüm toplumların daha adil bir oluşumda temsili için önerilerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Birleşmiş Milletler, Filistin, İsrail, Savaş, Uluslararası Güvenlik

Etik Beyan

Bu makalede etik kurul onayı gerekli değildir. Etik kurul onayının gerekli olmadığını belirten imzalı bir onam formu sistemdeki makale işleme dosyalarına eklenmiştir.

THE EFFECTIVENESS OF THE UNITED NATIONS IN PREVENTING CONFLICTS IN THE WORLD IN THE CONTEXT OF THE 2023 PALESTINE-ISRAEL WAR AND A MODEL PROPOSAL

Öz

The United Nations (UN), founded after World War II to address global issues, especially security, and to promote international consensus, has struggled to maintain its effectiveness in preventing wars. Over the years, the addition of new member states, shifting global power centers, diminishing resources, and increasing environmental crises have further challenged its ability to achieve this goal. The view that it cannot fully function with it scurrent structure as a result of these factors has begun to gain weight in the World public opinion. In this context, various platforms have voiced the need for reform, calling for the UN to be restructured to enhance its effectiveness and restore its credibility, yet no concrete outcomes have been achieved. In this study, the inadequacy of the UN’s intervention in the October 7, 2023, Palestine-Israel War and its ineffectiveness in ending the conflict will be examined. The study will begin by presenting the current structure of the UN, evaluating its impact, and investigating the reasons for its failure to ensure peace. A model proposal will then be introduced to prevent future conflicts. Finally, a general evaluation of the subject will be made, offering suggestions for addressing power imbalances in the emerging world order, for preventing conflicts, and for making the UN a more effective international organization, ensuring fair representation for all societies globally.

Anahtar Kelimeler

United Nations, Palestine, Israel, War, International Security

Etik Beyan

In this article, ethics committee approval is not required. A signed consent form stating that ethics committee approval is not necessary is included in the article processing files on the system.

Kaynakça

• African Union. (2005). The Ezulwini Consensus on the reform of the United Nations Security Council. Retrieved September 4, 2024 from https://www.au.int/en/pressreleases/20050604/ezulwini-consensus-reform-un-security-council
• Anderson, K. (2009). United Nations collective security and the United States security guarantee in an age of rising multipolarity: The Security Council as the talking shop of the nations. Chicago Journal of International Law, 10(1), 55-90.
• Armaoğlu, F. (2012). 20. yüzyıl siyasi tarihi (18. Baskı). Alkım Yayınevi.
• Bellamy, A. J. (2008). Conflict prevention and the responsibility to protect. Global Governance, 14(2), 135–156.
• Bourantonis, D. (1998). Reform of the UN security council and the non‐aligned states. International Peacekeeping, 5(1), 89-109. https://doi.org/10.1080/13533319808413709
• Carnegie Endowment for International Peace. (2023). UN Security Council reform: What the world thinks. Retrieved September 4, 2024 from https://carnegieendowment.org/2023/06/28/un-security-council-reform-what-world-thinks-pub-90032
• Çolak, Ö. and Köse, İ. (2020). Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin reformu sorunsalı: İtalya’nın beklentileri ve stratejileri. Gazi Akademik Bakış, 13(26), 21-48. https://doi.org/10.19060/gav.750303
• Euro News. (2024). ABD, İsrail'e destek için Akdeniz'e gönderdiği savaş gemilerini çekme kararı aldı. Retrieved September 4, 2024 from https://tr.euronews.com/2024/01/01/abd-israile-destek-icin-akdenize-gonderdigi-savas-gemilerini-cekme-karari-aldi
• Gray, C. (2007). A crisis of legitimacy for the UN collective security system? The International and Comparative Law Quarterly, 56(1), 157–170.
• Güdek, Ş. (2019). Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin reform sorunsalı. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(4), 466-477. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.512311
• Guterres, A. (2024). Secretary-General's statement to the press on the Middle East, UN. Retrieved September 11, 2024 from https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2024-01-15/secretary-generals-statement-the-press-the-middle-east
• Güneylioğlu, M. (2021). BM kolektif güvenlik sisteminin etkinliği sorunu: Realist bir değerlendirme. Akdeniz İİBF Dergisi, 21(1), 107-120. https://doi.org/10.25294/auiibfd.836865.
• Hossain, S. S. (2023). “Efficacy of United Nations collective security system to prevent another World War”. Law and Society Students’ Journal, 1(1), 1-11. https://doi.org/10.5281/zenodo.7541994
• Lewis, B. (2021). Ortadoğu (16. Baskı). Arkadaş Yayınevi.
• López, J., E. (2010). The UN Collective security system and its relationship with economic sanctions and human rights. Max Planck Yearbook of United Nations Law Online, 14(1), 273-335. https://doi.org/10.1163/18757413-90000054
• Ministry of Foreign Affairs of Japan. (2024). United Nations Security Council reform. Retrieved September 4, 2024 from https://www.mofa.go.jp/files/100059111.pdf
• Nournews. (2024). Retrieved September 4, 2024 from https://nournews.ir/en/news/154672/Al-Aqsa-Flood;-A-necessary-option
• Salim, F. H. (2021). A more responsive united nations security council: Necessary reforms, PKSOI Papers. Retrieved September 4, 2024 from https://pksoi.armywarcollege.edu/wp-content/uploads/2021/12/A-More-Responsive-United-Nations.pdf
• Silva, M.M. (2014). Spoiler of reformer? The uniting for consensus group and UN Security Council reform [Doctoral dissertation]. The Osaka School of International Public Policy.
• United Nations. (2005). 2005 world summit outcome. United Nations General Assembly, A/RES/60/1. Retrieved September 4, 2024 from https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_60_1.pdf
• United Nations. (2024). Retrieved September 14, 2024 from https://www.un.org/en/about-us/un-charter/full-text
• United Nations. (2024a). Meetings coverage and press releases, 9556th Meeting. Retrieved September 14, 2024 from https://press.un.org/en/2024/sc15600.doc.htm.
• United Nations. (2024b). Meetings coverage and press releases, 9052nd Meeting. September 14, 2024 from https://press.un.org/en/2022/sc14919.doc.htm
• United Nations Digital Library. (2024). Retrieved September 24, 2024 https://digitallibrary.un.org/record/252117?v=pdf
• United Nations General Assembly. (2009). Inter-Governmental negotiations on the reform of the United Nations Security Council. A/63/250. Retrieved September 24, 2024 from https://undocs.org/en/A/63/250.
• United Nations Türkiye, (2024). Retrieved September 24, 2024 from https://turkiye.un.org/en/264315-un-security-council-demands-%E2%80%98immediate-ceasefire%E2%80%99-gaza-ending-months-longdeadlock#:~:text=Resolution%202728%20(2024)%2C%20adopted,to%20a%20lasting%20sustainable%20ceasefire%E2%80%9D
• Weiss, T. G. (2003). The illusion of UN Security Council reform. The Washington Quarterly, 26(4), 147–161. https://doi.org/10.1162/016366003322387163