ROTATOR MANŞET LEZYONU OLAN OLGULARDA ÜST EKSTREMİTE VE SKAPULAR PROPRİOSEPTİF NÖROMUSKÜLER FASİLİTASYON TEKNİĞİNİN ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 30 Sayı: 1, 40 - 47, 16.04.2019

Sümeyye Tunç Esra Atılgan Candan Algun

https://doi.org/10.21653/tfrd.370564

Öz

Amaç: Bu çalışma rotator manşet lezyonu tanısı alan olgularda proprioseptif nöromusküler fasilitasyon (PNF) tekniğinin ağrı, fonksiyonellik ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Çalışmaya rotator manşet lezyonu tanısı alan 40 olgu dahil edildi. Olgular randomize olarak iki gruba ayrıldı. PNF grubuna konservatif tedaviye ek olarak üst ekstremite ve skapular PNF tekniği, Kontrol grubuna ise, sadece konservatif tedavi uygulandı. Hastalar haftada üç gün altı hafta süre ile tedaviye alındı. Olguların ağrı değerlendirmesi için Vizüel Analog Skalası (VAS), normal eklem hareketi değerlendirmesi için gonyometre, fonksiyonellik ve aktivite düzeyinin değerlendirmesi için Kol, Omuz ve El Sorunları Anketi ve Constant Skoru (CS), yaşam kalitesinin değerlendirmesi için ise, SF-36 anketi kullanıldı. Değerlendirmeler başlangıçta ve altıncı haftada yapıldı.

Sonuçlar: Her iki grupta da anlamlı düzeyde ağrının azaldığı ve eklem hareket açıklığının arttığı belirlendi (p<0,05). PNF grubunun aktivite (p<0,001) ve gece (p=0,013) VAS skoru ve omuz eksternal rotasyon eklem açıklığı (p=0,003) sonuçlarında, kontrol grubuna göre daha fazla iyileşme görüldü. Fonksiyonellik ve genel sağlık durumu değerlendirme sonuçlarında her iki grupta da anlamlı gelişme gözlendi (p<0,05). CS (p=0,046) ile SF-36 enerji (p=0,016) ve mental sağlık (p=0,014) alt parametreleri PNF grubu lehine anlamlıydı.

Tartışma: Rotator manşet lezyonunda PNF tekniğinin ağrıyı azaltmak, fonksiyonelliği ve yaşam kalitesini iyileştirmek açısından klinikte etkin şekilde kullanılabilecek bir yöntem olduğu saptandı. Omuz rehabilitasyonunda özellikle skapular PNF patern ve tekniklerinin ihmal edilmemesi gerektiği sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Kelimeler

Ağrı; Günlük Yaşam Aktiviteleri; Proprioseptif Nöromusküler Fasilitasyon; Rotator Manşet; Yaşam Kalitesi

Kaynakça

• 1. Struyf F, Geraets J, Noten S, Meeus M, Nijs J. A multivariable prediction model for the chronification of non-traumatic shoulder pain: a systematic review. Pain Physician.2016;19(2):1–10.
• 2. Peek AL, Miller C, Heneghan NR. Thoracic manual therapy in the management of non-specific shoulder pain: a systematic review. J Man Manip Ther.2015;23(4):176–87.
• 3. Oliveira FCL, Fontenay BP, Bouyer LJ, Desmeules F, Roy JS. Effects of kinesiotaping added to a rehabilitation programme for patients with rotator cuff tendinopathy: protocol for a single-blind, randomised controlled trial addressing symptoms, functional limitations and underlying deficits. BMJ Open.2017;7(9):e017951.
• 4. Osborne JD, Gowda AL, Wiater B, Wiater JM. Rotator cuff rehabilitation: current theories and practice. Phys Sportsmed.2016;44(1):85-92.
• 5. Longo UG, Franceschi F, Berton A, Maffulli N, Droena V. Conservative treatment and rotator cuff tear progression. Med Sport Sci.2012;57:90–9.
• 6. Michener LA, McClure PW, Karduna AR. Anatomical and biomechanical mechanisms of subacromial impingement syndrome. Clin Biomech.2003;18(5):369–79.
• 7. Faber E, Kuiper JI, Burdorf A, Miedema HS, Verhaar JA. Treatment of impingement syndrome: a systematic review of the effects on functional limitations and return to work. J Occup Rehabil.2006;16(1):7-25.
• 8. Lin Y, Karduna A. Exercises focusing on rotator cuff and scapular muscles do not improve shoulder joint position sense in healthy subjects. Hum Mov Sci.2016;49:248–57.
• 9. Dilek B, Gulbahar S, Gundogdu M, Ergin B, Manisali M, Ozkan M, et.al. Efficacy of Proprioceptive Exercises in Patients with Subacromial Impingement Syndrome: A Single-Blinded Randomized Controlled Study. Am J Phys Med Rehabil. 2016;95(3):169-82.
• 10. Godges JJ, Mattson-Bell M, Thorpe D, Shah D. The immediate effects of soft tissue mobilization with proprioceptive neuromuscular facilitation on glenohumeral external rotation and overhead reach. J Orthop Sports Phys Ther.2003;33(12):713-8.
• 11. Marek SM, Cramer JT, Fincher AL, Massey LL, Dangelmaier SM, Purkayastha S, et al. Acute Effects of Static and Proprioceptive Neuromuscular Facilitation Stretching on Muscle Strength and Power Output. J Athl Train.2005;40(2):94–103.
• 12. Spernoga SG, Uhl TL, Arnold BL, Gansneder BM. Duration of Maintained Hamstring Flexibility after a One-Time, Modified Hold-Relax Stretching Protocol. J Athl Train. 2001;36(1):44–8.
• 13. Akbaş E, Güneri S, Taş S, Erdem EU, Yüksel İ. The Effects of Additional Proprioceptive Neuromuscular Facilitation Over Conventional Therapy In Patients With Adhesive Capsulitis. Turk J Physiother Rehabil.2015;26(2):78-85.
• 14. Kim JJ, Lee SY, Ha K. The effects of exercise using PNF in patients with a supraspinatus muscle tear. J Phys Ther Sci.2015;27(8):2443–6.
• 15. Al Dajah SB. Soft Tissue Mobilization and PNF Improve Range of Motion and Minimize Pain Level in Shoulder Impingement. J Phys Ther Sci.2014;26(11):1803-5.
• 16. Balcı NC, Yuruk ZO, Zeybek A, Gulsen M, Tekindal MA. Acute effect of scapular proprioceptive neuromuscular facilitation (PNF) techniques and classic exercises in adhesive capsulitis: a randomized controlled trial. J Phys Ther Sci.2016;28(4):1219–27.
• 17. Livanelioğlu A, Erden Z, Günel MK. Proprioseptif Nöromuskuler Fasilitasyon Teknikleri. 3.baskı. Ankara: Ankamat Matbaacılık San. Ltd. Şti; 2014.
• 18. Adler SS, Beckers D, Buck M. PNF in Practice- An Illustrated Guide. 3th ed. Heidelberg: Springer; 2008.
• 19. Düger T, Yakut E, Öksüz Ç, Yörükan S, Bilgütay BS, Ayhan Ç, ve ark. Kol, Omuz ve El sorunları (Disabilities of the Arm,Shoulder and Hand-DASH) Anketi Türkçe uyarlamasının güvenirliği ve geçerliği. Fizyoterapi Rehabilitasyon.2006;17(3):99-107.
• 20. Çelik D. Turkish version of the modified Constant-Murley score and standardized test protocol: reliability and validity. Acta Orthop Traumatol Turc.2016;50(1):69-75.
• 21. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa. Form-36 (KF-36)'nın Türkçe Versiyonunun Güvenilirliği ve Geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi.1999;12(2):102-06.
• 22. White JJE, Titchener AG, Fakis A, Tambe AA, Hubbard RB, Clark DI. An epidemiological study of rotator cuff pathology using the Health Improvement Network database. Bone Joint J.2014;96-B(3):350–3.
• 23. Bodin J, Ha C, Chastang JF, Descatha A, Leclerc A, Goldberg M, et al. Comparison of risk factors for shoulder pain and rotator cuff syndrome in the working population. Am J Ind Med.2012;55(7):605–15.
• 24. Roquelaure Y, Ha C, Leclerc A, Touranchet A, Sauteron M, Melchior M, et al. Epidemiologic surveillance of upper-extremity musculoskeletal disorders in the working population. Arthritis Rheum.2006;55(5):765–78.
• 25. Itoi E. Rotator cuff tear: Physical examination and conservative treatment. J Orthop Sci. 2013;18(2):197–204.
• 26. Ellenbecker TS, Cools A. Rehabilitation of shoulder impingement syndrome and rotator cuff injuries: an evidence-based review. Br J Sports Med.2010;44(5):319-27.
• 27. Page MJ, Green S, Mrocki MA, Surace SJ, Deitch J, McBain B, et al. Electrotherapy modalities for rotator cuff disease. Cochrane Database Syst Rev.2016;10(6):CD012225.
• 28. Robertson VJ, Baker KG. A review of therapeutic ultrasound: effectiveness studies. Phys Ther.2001;81(7):1339–50.
• 29. Demirdel E. Subakromial Sıkışma Sendromu Tedavisinde Farklı Proprioseptif Nöromuskuler Fasilitasyon Patern Uygulamalarının Etkinliğinin İncelenmesi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 2015.
• 30. Nakra N, Kumar S, Khan SA, Sharma VP, Kumar S. Efficacy of proprioceptive neuromuscular facilitation on shoulder function in subjects with secondary shoulder impingement in males and females. Global science research journals.2014;2(3):22-9.
• 31. Bagheri F, Ebrahimzadeh MH, Moradi A, Bidgoli HF. Factors Associated with Pain, Disability and Quality of Life in Patients Suffering from Frozen Shoulder. Arch Bone Jt Surg.2016;4(3):243–47.
• 32. Karakuş S, Gelecek N, Yeşilyaprak SS. Effects of Proprioceptive Neuromuscular Facilitation and Mulligan Concepts on the Pain, Functional Level and Quality of Life on Subacromial Impingement Syndrome. Orthop J Sports Med. 2014;2(Suppl 3).
• 33. Kibler WB, McMullen J. Scapular dyskinesis and its relation to shoulder pain. J Am Acad Orthop Surg.2003;11(2):142-51.
• 34. Celik D. Comparison of the outcomes of two different exercise programs on frozen shoulder. Acta Orthop Traumatol Turc.2010;44(4):285-92.
• 35. Paine R, Voight ML. The role of the scapula. Int J Sports Phys Ther.2013;8(5):617–29.