HEMŞİRELERDE SANAL KAYTARMA DAVRANIŞININ İNCELENMESİ: BİR ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 139 - 145, 29.01.2021

Nükhet Bayer

Öz

Amaç: Araştırma, hemşirelerin sanal kaytarma davranış düzeylerini belirmek ve hemşirelerin sanal kaytarma davranışlarını sosyo-demografik özelliklere göre incelemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan çalışma Ankara’da yer alan özel bir hastanede gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi çalışmaya katılmayı kabul eden gönüllü 206 hemşireden oluşmuştur. Veriler Sosyodemografik Özellikler Formu ve Sanal Kaytarma Davranışı Ölçeği (SKDÖ) ile toplanmıştır. Veriler SPSS 20 programında değerlendirilmiş, istatistiksel analizde bağımsız örneklemlerde t testi, tek yönlü varyans analizi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin SKDÖ’nün Önemsiz Sanal Kaytarma alt boyutu puan ortalaması 3,17±0,85 bulunurken Önemli Sanal Kaytarma alt boyut puan ortalaması 2,84±0,81 bulunmuştur. Hemşirelerin yaşları (r=-0,221 p=0,001) ve meslekte çalışma süreleri (r=-0,239 p=0,001) ile “Önemsiz Sanal Kaytarma” alt boyut puan ortalaması arasında doğrusal negatif zayıf bir ilişki saptanmıştır. Hemşirelerin gelir durumuna göre (p<0,05) ve medeni durumuna göre (p<0,05) “Önemli Sanal Kaytarma” puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur.
Sonuç: Hemşirelerin hem önemli sanal kaytarma hem de önemsiz sanal kaytarma davranışları ortalamanın üzerindedir. Özellikle genç yaş grubunda, evli, gelir düzeyi yüksek ve meslekte yeni olan hemşirelerin sanal kaytarma davranışı açısından riskli oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sanal Kaytarma Davranışı, Hemşire, Hastane

Kaynakça

• Aghaz, A., Sheikh, A. (2016). Cyberloafing and job burnout: An investigation in the knowledge-intensive sector. Computers in Human Behavior, 62, 51–60. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.069
• Arslan T. E., Demir, H. (2016). Sanal kaytarma: bir kamu kurumunda hemşireler üzerinde ampirik bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(43), 1626-1627.
• Çelik, Y., Kılıç, İ. (2019). Hemşirelerde iş doyumu, mesleki tükenmişlik ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiler. Kocatepe Tıp Dergisi. 20(4), 230-238. Henle, C.A., Blanchard, A. L. (2008). The interaction of work stressors and organizational sanctions on cyberloafing. Journal of Managerial Issues, 20 (3), pp. 383-400.
• Hu, Q., West, R., Smarandescu, L. (2015). The role of self-control in ınformation security violations: ınsights from a cognitive neuroscience perspective. Journal of Management Information Systems, 31(4), 6–48. https://doi.org/10.1080/07421222.2014.1001255
• Lim V.K.G., Chen, D. J. Q. (2012). Cyberloafing at the workplace: gain or dain on work? Behaviour & İnformation Technology, 31(4), 343-353. https://doi.org/10.1080/ 01449290903353054
• Lim, V.K.G. (2002), The IT way of loafing on the job: cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organization Behaviour., 23, 675-694. https://doi.org/10.1002/job.161
• Lin, S. C., Tsai, K. W., Chen, M. W. et al. (2013). Association between fatigue and Internet addiction in female hospital nurses. Journal of advanced nursing, 69(2), 374–383. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2012.06016.x
• Mahatanankoon, P., Anandarajan, M., Igbaria, M. (2004). Development of a measure of personal web usage in the workplace. CyberPsychology & Behavior, 7(1), 93–104.
• McBride, D. L., LeVasseur, S. A., Li, D. (2015). Non-work-related use of personal mobile phones by hospital registered nurses. JMIR mHealth and uHealth, 3(1), e3. https://doi.org/10.2196/mhealth.4001
• Ophir, E., Nass, C., Wagner, A. D. (2009). Cognitive control in media multitaskers. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(37), 15583–15587. Örücü, E., Yıldız, H. (2014). İşyerinde kişisel internet ve teknoloji kullanımı: Sanal kaytarma. Ege Akademik Bakış. 14(1), 99-114.
• Page, D. (2015). Teachers’ personal web use at work. Behaviorand Information Technology, 34, 443-453.
• Ross, J. (2018). “Cyberloafing” in health care: A real risk to patient safety. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 33(4), 560–562. https://dx.doi:10.1016/j.jopan.2018.05.003
• Ugrin, J. C., Michael Pearson, J. (2013). The effects of sanctions and stigmas on cyberloafing. Computers in Human Behavior, 29(3), 812–820. https://dx.doi:10.1016/j.chb.2012.11.005
• Ürek, D., Bilgin, D., Uğurluoğlu, Ö. (2018). Sağlık çalışanlarının sanal kaytarma davranışlarının incelenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 135-148.
• Vitak, J., Crouse, J., LaRose, R. (2011). Personal ınternet use at work: Understanding cyberslacking. Computers in Human Behavior, 27, 1751-1759
• Wang, J., Okoli, C. T. C., He, H., et al. (2019). Factors associated with compassion satisfaction, burnout, and secondary traumatic stress among chinese nurses in tertiary hospitals: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Studies, 102, 103472. https://dx.doi:10.1016/j.ijnurstu.2019.103472
• Wagner, D.T., Barnes, C. M., Lim, V. K. G. et al. (2012). Lost sleep and cyberloafing: Evidence from the laboratory and a daylight saving time quasi-experiment. Journal of Applied Psychology, 97 (5), pp. 1068-1076, https://dx.doi:10.1037/a0027557
• Watson, J. M., Strayer, D. L. (2010). Supertaskers: Profiles in extraordinary multitasking ability. Psychonomic Bulletin & Review, 17(4), 479–485. https://dx.doi:10.3758/pbr.17.4.479
• Wu, J., Mei, W., Liu, L. et al. (2020). The bright and dark sides of social cyberloafing: Effects on employee mental health in China. Journal of Business Research, 112, 56–64. https://dx.doi:10.1016/j.jbusres.2020.02.043
• Yüksel-Kaçan, C., Örsal Ö., Köşgeroğlu, N. (2016). Hemşirelerde iş doyumu düzeylerinin incelenmesi, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 18(2-3), 1-12.