Çanakkale İlinde Farklı Diyaliz Merkezlerinde Tedavi Gören Hastalarda Hepatit B, C Seroprevalansı Ve Hepatit Kronikleşme Oranları

Yıl 2009, Cilt: 66 Sayı: 4, 161 - 167, 01.12.2009

Filiz Arabacı Mehmet Oldacay

Öz

Amaç: Türk Nefroloji Derneği’nin 2004 yılı raporuna göre ülkemizde hemodiyaliz hastalarında hepatit C prevalansı % 19.4, hepatit B seroprevalansı ise % 4.9 olarak saptanmış ve %1.9’unda hepatik yetmezliğe bağlı ölüm bildirilmiştir. Bu çalışmada Çanakkale ilinde farklı diyaliz merkezlerinde tedavi edilen vakaların Hepatit B, C seroprevalanslarının ve seropozitif olgularda kronikleşme oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Ocak 2007’de Çanakkale’de faaliyet gösteren dört diyaliz merkezinde tedavi edilen toplam 226 kronik böbrek hastasının serumu toplanarak HBsAg, anti-HBs ve anti-HCV seropozitiflikleri 3. jenerasyon anti-HCV kiti Beckman Coulter kullanılarak enzim immün assay yöntemiyle değerlendirilmiştir. HBsAg ve anti HCV seropozitifliği saptanan 35 hastanın karaciğer transaminaz düzeyleri iki yıl süreyle 6 aylık periyodlarla değerlendirilmiş ve Ocak 2009’da PCR ile HBV DNA ve HCV RNA Cobas Tagman Roche düzeylerine bakılmıştır.Bulgular: İncelenen diyaliz birimlerinden A, B, C merkezlerinde HBsAg seropozitifliği sırasıyla % 7.21, % 5.66, % 2.38 iken D merkezinde HBsAg seropozitifliği saptanamamıştır. Anti HCV seropozitifliği A merkezinde % 9.27, B’de % 15.09, C’de % 11.90, D’de % 5.88 olarak belirlenmiştir. Seropozitif bulunan 35 olgunun iki yıllık izlemi sonunda hepatit C pozitif olguların % 25’inde, hepatit B pozitif olguların % 18.1’inde kronikleşme saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışmada hepatit B pozitifliği açısından sadece C ve D merkezleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Hepatit C pozitifliği açısından ilk üç merkez arasında fark görülmemiştir. İlimizde hemodiyaliz vakalarında hepatit B ve C seroprevalansı Türkçe literatüre göre daha düşük bulunurken, seropozitif vakalardaki kronikleşme oranları hemodiyalize girmeyen taşıyıcılarla benzer oranda tespit edilmiştir. Sonuç olarak, hemodiyaliz ünitelerinde hepatit seropozitifliği saptanan olguların uzun vadeli transaminaz takibine alınmasını, uygun vakalarda PCR testlerinin ve karaciğer biyopsisinin yapılmasını önermekteyiz

Anahtar Kelimeler

HBV, HCV, seroprevalans, hemodiyaliz, hepatit

Hepatitis B, C Seroprevalance and Chronicity Rates for Hepatitis in Patients Treated by Different Dialysis Centers in Çanakkale Province, Turkey

Öz

Objective: Turkish Nephrology Assocciation reported that seropositivity rate for hepatitis C was 19.4 % and 4.9 % for hepatitis B in haemodialysis patients and mortality rate from liver failure was 1.9% in those patients in 2004 annual report. In this study, it was aimed to determine the seroprevalances and chronicity rates of seropositive cases for hepatitis B and C among haemodialysis patients in Çanakkale province, Turkey. Method: In January 2007, totally 226 patients sera collected from four haemodialysis centers in Canakkale province were evaluated for the seropositivity of HBs Ag, anti-HBs, and anti-HCV by using Beckman Coulter enzyme immunassay method and 3rd generation EIA test. Liver transaminase levels of 35 patients determined as seropositive for HBs Ag and anti HCV were evaluated prospectively for 6 months periods for 2 years and in January 2009, they all were tested for HBV DNA or HCV RNA by PCR method Cobas Tagman Roche . Results: Seropositivity for HBsAg was found as 7.21% for unit A, 5.66% for unit B , 2.38% for unit C, no seropositivity was determined for unit D in haemodialysis centers which were examined. Seropositivity for Anti HCV was found as 9.27% for unit A, 15.09% for unit B, 11.9% for unit C and 5.88% for unit D. At the end of two years clinical survey, chronicity rates was 25% for hepatitis C positive cases and 18.1% for hepatitis B positive cases. Conclusion: In this study, seropositivity rates of Hepatitis B was statistically meaningful for only unit C and D. Seropositivity rates of Hepatitis C was not different for the first three units. Whereas, seropositivity for haemodialysis patient group for hepatitis B and C were found less than in Turkish literature, chronicity rates for seropositive cases was found same as carrier in general population. As a result, we recommend to control over a long period liver transaminase levels of the seropositive hepatitis cases in haemodialysis units, and perform PCR tests and liver biopsy.

Anahtar Kelimeler

HBV, HCV, seroprevalance, haemodialysis, hepatitis

Kaynakça

• Midilli K. Nozokomiyal viral enfeksiyonların önlenmesi. Hastane Enfeksiyonları ve Yeni Yaklaşımlar’da. Ed: Atlaş K. Bulaşıcı Hastalıklarla Savaş Derneği yayını No:15, İstanbul 2002: 118.
• Azap A, Balık İ. Nozokomiyal Viral Enfeksiyonlar. Hastane Enfeksiyonları’nda. Ed: Doğanay M, Ünal S. Hastane Enfeksiyonları Derneği Yayını no:1 Bilimsel Tıp Kitabevi Ankara, 2003: 339.
• Akpolat T, Yavuz M, Utas C Ozener C et al. CAPD: A control strategy to prevent spread of HCV infection in end stage renal disease. Perit Dial Int 2001; 21: 77-9.
• Uzun Ö. Viral Hepatitler: Epidemiyoloji. Güncel Bilgiler Işığında Enfeksiyon Hastalıkları’nda. Ed: Uzun Ö, Ünal S. Bilimsel Tıp Kitabevi Ankara 2002: 562.
• Ustaçelebi Ş, Ergünay K. Hepatit C Virusu, Bölüm: 11. Moleküler, Klinik ve Tanısal Viroloji’de. Ed: Ustaçelebi Ş, Abacıoğlu H, Badur S. Güneş Kitabevi Ltd. Şti. Ankara 2004: 208.
• Registry of the Nephrology, Dialysis and Transplantation in Turkey. Registry, 2004. http://www.tsn.org.tr/ documents/registry/Registry_2004_Eng.pdf
• Thomas DL, Mahley RW, Badur S, Palaoğlu E, Quinn TC. The epidemiology of hepatitis C in Turkey. Infection ; 22(69): 411-4. Candan F, Topçu S, Poyraz Ö. Hemodiyaliz hastalarında Hepatit B ve C Virüs Enfeksiyon Sıklığı. Mikrobiyoloji Bült. 1995; 29(2): 164-9.
• Hemodiyaliz hastalarında hepatit belirleyicilerinin araştırılması. Mikrobiyoloji Bült. 1993; 27(4): 321-6.
• Köksal I, Biberoğlu K, Biberoğlu S, Koç F, Ayma Y, Aker F, Köksal A. Hepatitis C virus antibodies among risk groups in Turkey. Infection, 1991: 19(4): 228-9.
• Z. Kronik hemodiyaliz hastalarında HBsAg, anti-HBs, anti HCV ve anti HIV prevalansı. Mikrobiyoloji Bült. ; 29(4): 397-403. Ş, Telatar H. Hemodiyaliz hastalarında hepatitis C virus antikoru prevalansı. Gastroenteroloji 1992; 3(4): 50.
• N. Hemodiyaliz ünitesinde hepatitis C virüs antikorları prevalansı. Gastroenteroloji 1993; 4 (4): 594-7. o, Telatar H. Anti-HCV pozitifliğinin tespitinde ikinci ve üçüncü jenerasyon Elisa testinin önemi.
• Gastroenteroloji 1996; 7 (ek 1): 74.
• HBsAg ve anti-HBs görülme sıklığı. Mikrobiyoloji Bült. ; 26(3): 261-5. Yücesoy M. Kronik hemodiyaliz hastalarında hepatit C virus antikorları prevalansı: Hepatit B serolojik işaretleri ve ALT ile ilişkisi. Mikrobiyoloji Bült. 1994; (3): 240-45.
• H, Arıtürk S. Değişik gruplarda anti-HCV seropozitifliği. İnfeksiyon Dergisi 1992; 6(3): 167-68.
• Varer S, Aycan Ü, Sonbahar M, Soyak T, Özgören M. İzmir Atatürk Devlet Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesinde Pramoolsinsap C. Acute hepatitis A and acquired immunity to hepatitis A virus in hepatitis B virus Fabrizi F, Lunghi G, Martin P. Hepatitis B virus infection in hemodialysis: recent discoveries. Jnephrol 2002;
• Arhan M, Kuran SÖ, Köksal AŞ, Oğuz D. Kronik böbrek yetmezlikli ve renal transplantasyonlu hastalarda viral Akpolat T, Arık N, Günaydın M et al. Prevalance of anti-HCV among haemodialysis patients in Turkey: S, Akız H. Hemodiyaliz hastalarında anti HCV sıklığı. Gastroenteroloji; 7(1): 17-21. Hemodiyaliz hastalarında viral hepatit tip B serolojik göstergeleri. Alsancak Devlet Hastanesi Tıp Dergisi ; 1 (1): 11-4. Anti-HCV Prevalansı. Atatürk Sağlık Sitesi İzmir Devlet Hastanesi Tıp Dergisi 1993; 31(4): 455-60.
• (HBV) carriers and in HBV- or hepatitis C virus-related chronic liver diseases in Thailand. J Viral Hepatol ; 7 Suppl 1: 11-2. (5): 463-8. hepatitler. Güncel Gastroenterol, 2004; 8(1): 68-74. a multicentre study. Nephrol Dial Transplant 1995; : 479-80.
• Sırmatel F, Sırmatel Ö, Usalan C, Barlıoğlu C ve ark. Hemodiyaliz hastalarında viral hepatit B ve C seroprevalansı. Enfeksiyon Derg 2008; 22(1): 23-8.