Van ili içme sularının Cryptosporidium spp. ookistleri yönünden incelenmesi

Yıl 2011, Cilt: 68 Sayı: 3, 122 - 126, 01.09.2011

Mutalip Çiçek Hanifi Körkoca Önder Akkaş

Öz

Amaç: İçme suyu ile bulaşan ve insanlarda salgın hastalıklara sebep olan birçok mikroorganizma vardır. Bunlardan biri olan Cryptosporidium spp. kontamine sularla bulaşarak enterite neden olan bir protozoondur. İnsan ve hayvan dışkısıyla atılan bu parazitin ookistleri sanitasyonu kötü çevrelerde içme suyu kaynaklarının kontaminasyonuna yol açmaktadır. Ookistler çevre şartlarına ve bakterileri etkisiz hale getirecek konsantrasyondaki dezenfektanlara dirençlidir. Su ortamında uzun süre canlı kalabilmeleri ve dezenfeksiyona dayanıklı olmaları su arıtma işlemlerinde önemli sorunlar oluşturmaktadır. Bu çalışmada Cryptosporidium’un yöremiz içme sularındaki yaygınlığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: İçme suyu olarak kullanılan toplam 440 kaynaktan su örnekleri alınmış ve beşer litrelik temiz plastik bidonlara alınarak laboratuvara getirilmiştir. Su örnekleri 0,45 µm’lik selüloz asetat membran filtresi bulunan vakum pompalı filtrasyon cihazından süzülmüştür. Filtre üzerindeki partikülat aynı su örneğinin 20 ml’si içinde yıkanarak santrifüj edilmiş ve çökelti lam üzerine bırakılmıştır. Hazırlanan preparatlar filtrasyon cihazından süzüldükten sonra modifiye asit-fast yöntemiyle boyanarak incelenmiştir. Her bir örnek için üçer preparat hazırlanmıştır.Bulgular: Toplam 440 su örneğinin %1,13’ünde Cryptosporidium spp. ookistleri saptanmıştır. İçme suyu olarak kullanılan 191 yüzeysel kaynak suyunun %1,57’sinde, şehir merkezi ve ilçelerden temin edilen 241 şebeke içme suyunun %0,82’sinde ookistler görülmüştür. Su örneklerinin 193’ü kırsal alanlardan elde edilen içme suları olup bunların %1,55’inde, şehir ve ilçe merkezlerinde içme suyu olarak kullanılan 247 suyun ise %0,80’inde pozitiflik saptanmıştır. Sonuç: Cryptosporidium su ile bulaşan patojen protozoonlardan biridir. Bu yüzden su analizlerinin yapıldığı laboratuvarlarda Cyrptosporidium rutin analizler içine alınmalı ve bu laboratuvarlar bu parazitin teşhisine yönelik donanımlı hale getirilmelidir. Suyla bulaşan bu protozoonun bulaşma riskini azaltmak için klasik su arıtma yöntemleri ile birlikte ultraviyole, ozonloma ve monitoring sistem gibi modern su arıtma tekniklerinin kullanılmasının halk sağlığı tehditlerini ortadan kaldırabileceği kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Cryptosporidium spp., İçme suyu, Van

Investigation for Cryptosporidium spp. oocysts of drinking water in Van

Öz

Objective: There are many microorganisms transmitted by drinking water and causing epidemic diseases in humans. One of these, Cryptosporidium spp is a protozoon causing enteritis transmitted with contaminated waters. Oocysts of the parasite thrown with human and animal feces cause contamination of drinking water sources in environments with poor sanitation. Oocysts are resistant to the environmental conditions and disinfectants concentrations which are effective on bacteria. Oocysts rise to important problems in water treatment due to remaining alive for a long time in water and the resistance to disinfectants. This study aimed to determine the prevalence of this parasite in the drinking water of the Van region.Method: Drinking water samples were taken from 440 sources totally. Water samples were brought to laboratory in five liter clean plastic bins and filtrated from filtration device with vacuum pump which has 0.45 µm cellulose acetate membranes. Particles on the filter were centrifuged by washing in 20 ml of the same water sample, and the sediment was left on the slide. Prepared slides were examined by staining with modified acid fast method after filtering through filtration devices. Three stained slides were prepared for each sample.Results: Cryptosporidium oocysts were detected in 1.13% of the total 440 water samples. Oocysts were determined in 1.57% of 191 surface water sources and %1,57’sinde, şehir merkezi ve ilçelerden temin edilen 241 şebeke içme suyunun %0,82’sinde ookistler görülmüştür. Su örneklerinin 193’ü kırsal alanlardan elde edilen içme suları olup bunların %1,55’inde, şehir ve ilçe merkezlerinde içme suyu olarak kullanılan 247 suyun ise %0,80’inde pozitiflik saptanmıştır. Sonuç: Cryptosporidium su ile bulaşan patojen protozoonlardan biridir. Bu yüzden su analizlerinin yapıldığı analizler içine alınmalı ve bu laboratuvarlar bu parazitin teşhisine yönelik donanımlı hale getirilmelidir. Suyla bulaşan bu protozoonun bulaşma riskini azaltmak için klasik su arıtma yöntemleri ile birlikte ultraviyole, ozonloma ve monitoring sistem gibi modern su arıtma tekniklerinin kullanılmasının halk sağlığı tehditlerini ortadan kaldırabileceği kanaatindeyiz. laboratuvarlarda Cyrptosporidium rutin 0.82 % of 241 drinking water of city and town networks. Cryptosporidium oocysts were positive in 1.55% of 193 water samples from drinking water in rural areas and in 0.80% of 247 water used as drinking water in the city and district centers. Conclusion: Cryptosporidium is one of the pathogen protozoa transmitted by contaminated water. For this reason, Cryptosporidium should been checked routinously in water analysis laboratories and these laboratories should be equipped to diagnose this protozoon. We think that to reduce the risk of waterborne transmission of Cryptosporidium, which threats public health, modern water treatment techniques such as ultraviolet, ozonation and water monitoring systems should be used with conventional water treatment methods

Anahtar Kelimeler

Cryptosporidium spp., drinking water, Van

Kaynakça

• Fayer R. Cryptosporidium: a water–borne zoonotic parasite. Vet Parasitol, 2004; 126: 37-56.
• Karanis P, Papadopoulou C, Kimua A, Economou E, Kourenti C, Sakkas H. Cryptosporidium and Giardia in natural, drinking and recraational water of Northwestern Greece. Acta Hydrochim Hydrobiol, 2002; 30: 49-58.
• Tamburrini A, Pozio E. Long-term survival of Cryptosporidium parvum oocysts in seawater and in experimentally infected mussels (Mytilus galloprovincialis). Int J Parasitol, 1999; 29: 711-5.
• Redlinger T, Corella-Barud V, Graham J, Galindo A, Avita R, Cardenas V. Hyperendemic Cryptosporidium and Giardia in households lacking municipal sewer and water on the United States-Mexico Border. Am J Med Trop Hyg, 2002; 66: 784-98.
• Chappell CL, Okhuysen PC, Langer-Curry R, Widmer G, Akiyoshi DE, Tanrıverdi S et al. Cryptosporidium hominis: experimental challenge of healthy adults. Am J Trop Med Hyg, 2006; 75: 851-7.
• Schaefer FW. Detection of Protozoon Parasites in Source and Finished Drinking Waters. “Hurst CJ, Knudsen GR, Melnerney MJ, Stetzenbach LD, Walter MV (eds) Manual of Environmental Microbiology, ASM Press Washington, D.C. 1997.
• Richardson AJ, Frankenberg RA, Buck AC, Selkon JB, Colbourne JS, Parsons JW et al. An outbreak of waterborne cryptosporidiosis in Swindon and Oxfordshire. Epidemiol Infect, 1991; 107: 485-95.
• Mac Kenzie WR, Hoxie NJ, Proctor ME, Gradus MS, Blair KA, Peterson DE et al. A massive outbreak in Milwaukee of Cryptosporidium infection transmit- ted through the public water supply. N Engl J Med, 1994; 331:161-7.
• Cacciò SM, Thompson RC, McLauchlin J, Smith HV. Unravelling Cryptosporidium and Giardia epidemi- ology. Trends Parasitol, 2005; 21:430-7.
• McLauchlin J, Amar C, Pedraza-Díaz S, Nichols GL. Molecular epidemiological analysis of Cryptosporidium spp. in the United Kingdom: results of genotyping Cryptosporidium spp. in 1,705 fecal samples from humans and 105 fecal samples from livestock animals. J Clin Microbiol, 2000; 38 :3984-90.
• Ong CS, Eisler DL, Goh SH, Tomblin J, Awad-El- Kariem FM, Beard CB et al. Molecular epidemiology of cryptosporidiosis outbreaks and transmission in British Columbia, Canada. Am J Trop Med Hyg, 1999; 61: 63-9.
• Peng MM, Xiao L, Freeman AR, Arrowood MJ, Escalante AA, Weltman AC. Genetic polymorphism among Cryptosporidium parvum isolates: evidence of two distinct human transmission cycles. Emerg Infect Dis, 1997; 3:567-73.
• Sulaiman IM, Xiao L, Yang C, Escalante L, Moore A, Beard CB et al. Differentiating human from animal isolates of Cryptosporidium parvum. Emerg Infect Dis, 1998; 4: 681-5.
• Xiao L, Fayer R, Ryan U, Upton SJ. Cryptosporidium taxonomy: Recent advances and implications for public health. Clin Microbiol Rev, 2004; 17: 72-97.
• LeChevallier MW, Norton WD, Lee RG. Giardia and Cryptosporidium sp, in filtered drinking water supplies. Appl Environ Microbiol, 1991; 26: 17-21.
• Almeida A, Moreira MJ, Soares S, Delgado Mde L, Figueiredo J, Silva E et al. Presence of Cryptosporidium spp. and Giardia duodenalis in drinking water samples in the north of Portugal. Korean J Parasitol, 2010; 48: 43-8.
• Razzolini MT, da Silva Santos TF, Bastos VK. Detection of Giardia and Cryptosporidium cysts/oocysts in watersheds and drinking water sources in Brazil urban areas. J Water Health, 2010; 8: 399-404. 18.Köksal F. Kaynak sularının Giardia ve Cryptosporidium yönünden incelenmesi. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2002; 32: 275-7.
• Çeber K, Aslan G, Otağ F, Delialioğlu N, Öztürk C, Babür C et al. Mersin İlinde içme suyu, kullanma suyu, atık su ve deniz sularında Cryptosporidium spp. ookistlerinin araştırılması, Türkiye Parazitol Derg, 2005; 29: 224-8.
• Aksoy U, Akısü Ç, Şahin S, Usluca S, Yalçın G, Kuralay F et al. First reported waterborne outbreak of cryptosporidiosis with Cyclospora co-infection in Turkey. Euro Surveill, 2007;12: E070215.