Kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut alevlenmesi olan hastalardan izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarında antibiyotik direnci

Yıl 2014, Cilt: 71 Sayı: 4, 179 - 186, 01.12.2014

Nagihan Demir Yelda Yazıcı Halit Çınarka Hülya Yılmaz Canan Şengül Mesiha Babalık

Öz

Amaç: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı KOAH akut alevlenmeler ile seyreden bir hastalıktır. Alevlenmeler dispne, balgam miktarı ve pürülansında artış ile kendini göstermektedir. Hastalığın tedavisinde bronkodilatatör ve antibiyotik kullanımı gerekebilmektedir. Hava akımı kısıtlılığının artışı ile alevlenme riskinin de arttığı bildirilmektedir. Akut alevlenmeler hastanın yaşam kalitesinde azalmaya, ciddi morbidite ve mortaliteye sebep olurken ekonomik açıdan yük oluşturmaktadır. KOAH’lı hastalarda Küresel Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Girişim Grubu Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease: GOLD ’nun yapmış olduğu spirometrik sınıflamada GOLD 2’de alevlenme sayısı yılda 0,7 - 0,9 iken GOLD 4 hastalarda yılda 1,2 - 2,0 alevlenme görülmektedir. Akut alevlenmelerde en sık görülen bakteriyel patojenler sırası ile Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae ve Moraxella catarrhalis’dir. GOLD 3 ve GOLD 4 KOAH akut alevlenmeli hastalarda Pseudomonas aeruginosa önemli etkendir. P. aeruginosa suşlarında antimikrobiyal ajanlara karşı giderek artan direnç tedavide sorun oluşturmaktadır. Enfeksiyonun tedavisi için ampirik tedavi başlamadan önce antibiyotik duyarlılık paternlerinin bilinmesi tedavide etkin olabilir. Ampirik antibiyotik tedavisine cevap alınamaması durumunda hastaya balgam kültürü ve antibiyotik direnç testleri yapılmalıdır. Bu nedenle bu çalışmada, hastanemize başvuran KOAH akut ataklı hastaların balgamından izole edilen P. aeruginosa suşlarının antibiyotik direnç paternlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntemler: Haziran 2007 ile Aralık 2010 tarihleri arasında Trabzon Ahi Evren Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvuran kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut atağı olan hastaların balgam örneklerinden izole edilen 78 P. aeruginosa suşunun antibiyotik hassasiyet sonuçları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. İzolatların tiplendirilmesi ve antibiyotik duyarlılıkları için Phoenix Becton Dickinson, USA bakteri tanımlama sistemi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan P. aeruginosa suşlarında %42,3 sefepim, %41 levofloksasin, %38,7 siprofloksasin, %29,4 seftazidim, %21,7 sefoperazon / sulbaktam, %17,9 gentamisin, %17,9 piperasilin / tazobaktam, %8,9 imipenem, %5,1 amikasin ve %2,5 meropenem direnci saptanmıştır. İzolatların 28 %35,9 ’i bu antibiyotiklerden tümüne hassas olarak bulunmuştur. Hastaların 46 %58,9 ’sında steroid, 56 %71,8 ’sında geniş spektrumlu antibiyotik kullanım öyküsü tespit edilmiştir.Sonuç: Kronik obstrüktif akciğer hastalığının akut ataklarında, Pseudomonas enfeksiyonlarının antibiyotik duyarlılıklarının belirli periyotlarla incelenmesi hasta sağlığı ve ülke ekonomisi açısından yararlı olacaktır

Anahtar Kelimeler

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, Pseudomonas aeruginosa, Antibiyotik direnci

Antibiotic resistance profiles of Pseudomonas aeruginosa strains isolated from patients with acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease

Öz

Objective: Chronic Obstructive Pulmonary Disease COPD disease is characterized with acute exacerbation. Exacerbations are manifested with dyspnea and increased volume and purulence of sputum. Treatment may require the use of bronchodilators and antibiotics. With an increase in airflow restriction it is reported to also increase the risk of exacerbations. Acute exacerbations decrease the quality of life of the patients, cause significant morbidity, mortality and economic hardship. The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease GOLD group classified the COPD patients from 1 to 4. Number of exacerbation is 0.7-0.9 in GOLD 2 and 1.2-2.0 in GOLD 4 per year. The most common bacterial pathogens for acut exacerbation of COPD are Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae and Moraxella catarrhalis, respectively. Pseudomonas aeruginosa is the more important agent for GOLD3 and GOLD4 COPD patients. The rising antimicrobial resistance to P. aeruginosa strains is a problem in the treatment. For the treatment of infection, antibiotic susceptability pattern knowledge before starting empiric therapy may improve effectiveness. The sputum culture and antibiotic resistance tests should be performed if the patient has failed to respond to empirical antibiotic treatment. For this reason, in the current study we aimed to determine resistance patterns in P. aeruginosa strains isolated from the sputum with acute exacerbation of COPD patients in our hospital. Methods: Patients who were admitted to Trabzon Ahi Evren Chest and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital, with acute exacerbation of COPD between June 2007 and December 2010, had their sputum culture results reviewed. The results of antibiotics susceptibilities test in 78 P. aeruginosa strains isolated from sputum were evaluated retrospectively. For typing and antibiotic susceptibility of isolates the Phoenix bacterial identification system Becton Dickinson, USA was used. Results: The antibiotic resistance rates of P. aeruginosa were 42.3% for cefepime, 41% for levofloxacin, 38.7% for ciprofloxacin, 29.4% for ceftazidime, 21.7% for cefoperazone / sulbactam, 17.9% for gentamicin, 17.9% for piperacillin / tazobactam, 8.9% for imipenem, 5.1% for amikacin and 2.5% for meropenem. Twenty eight 35.9% of the isolates were found to be sensitive to all of these antibiotics. Forty six 58.9% of the patients had steroid and 56 71.8% of the patients had broad-spectrum antibiotic use. Conclusion: In acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease, the inspection of antibiotic susceptibility of Pseudomonas infection would be beneficial for patient’s health and the country’s economy.

Anahtar Kelimeler

Chronic obstructive pulmonary disease, Pseudomonas aeruginosa, Antibiotic resistance

Kaynakça

• Global Strateji for the Diagnosis, Management and Prevention of COPD, Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2014; available from: http://www.goldcopd.org/.
• Brook I. Antimicrobial management of acute exacerbation of chronic bronchitis in the elderly. Clin Geriat, 2002; 10(12).
• Murphy TF. Pseudomonas aeruginosa in adults with chronic obstructive pulmonary disease. Curr Opin Pulm Med, 2009; 15: 138–42.
• Fidan I, Gürelik F.Ç, Yüksel S, Sultan N. Pseudomonas aerugınosa suşlarında antibiyotik direnci ve metallo-beta-laktamaz sıklığı. ANKEM Derg, 2005; 19(2): 68-70.
• Montero M, Dominguez M, Orozco-Levi M, Salvado M, Knobel H. Mortality of COPD patients infected with multi-resistant Pseudomonas aeruginosa: a case and control study. Infection, 2009; 37: 16–19.
• Bilgehan H. Alt solunum yolu enfeksiyonları mikrobiyolojik tanısı. Klinik Mikrobiyolojik Tanı, 2002; 338-340.
• Clinical and Laboratory Standarts Institute (CLSI); Performance Standarts for Antimicrobial Susceptibility Testing, 2010.http://www.clsi.org.
• Yetkin G, Otlu B, Cicek A, Kuzucu C, Durmaz R. Clinical, microbiologic, and epidemiologic characteristics of Pseudomonas infections in a University Hospital, Malatya, Turkey. Am J Infect, 2006; 34(4): 188-92. aeruginosa
• Woodhead M, Blasi F, Ewig S, Garau J, Huchon G, Ieven M, et al. Guidelines for the management of adult lower respiratory tract infections – summary. Society and European Society for Clinical Microbiology and Infectious Diseases. Clin Microbiol Infect, 2011; 17(6): 1–24.
• Yurdakul AS, Çalışır HC, Atasever M, Ordulu L, Öğretensoy M. Solunum yollarından elde edilen bakterilerde antibiyotik duyarlılığı. Solunum Hastalıkları, 2001; 12: 289-93. Özgenç O, Urbarlı A, Erdenizmenli M, Fidan N, Arı A. Pseudomonas aeruginosa kökenlerinin çeşitli antimikrobiklere direnç oranlarının araştırılması. İnfeksiyon Derg, 2002; 16(2): 179-82.
• Eldere JV. Multicentre surveillance of Pseudomonas aeruginosa susceptibility patterns in nosocomial infections. J Antimicrob Chemother, 2003; 51(2): 347-52.
• Yücel M, Yavuz T, Kaya D, Behçet M, Öztürk CE, Şahin İ. Pseudomonas aeruginosa izolatlarının antibiyotiklere direnç oranlarının yıllar içinde değişimlerinin izlenmesi. ANKEM Derg, 2006; 20(3): 152-5.
• Raja NS, Singh NN. Antimicrobial susceptibility pattern of clinical isolates of Pseudomonas aeruginosa, in a tertiary care hospital. J Microbiol Immunol Infect, 2007; 40(1): 45-9.
• Cavallo Jd, Hocquet D, Plesiat P, Fabre R, Roussel- Delvallez M on behalf of GERPA: susceptibility of Pseudomonas aeruginosa to antimicrobials: a 2004 French multicentre hospital study. J Antimicrob Chemother, 2007; 59(5): 1021-4.
• Gad FG, El-Domany RA, Ashour HM. Antimicrobial susceptibility profile of Pseudomonas Isolates in Egypt. J Urol, 2008; 180(1): 176-181.
• Kalem F, N. Gündem S, Feyzioğlu B, Arslan U, Tuncer İ. Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarında antibiyotik direnci. ANKEM Derg, 2008; 22(3): 123-6.
• Kireçci E, Sevinç İ. Klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının çeşitli antibiyotiklere in-vitro duyarlılıkları. ANKEM Derg, 2008; 22(4): 209-12.
• Dündar D, Tamer GS. Çeşitli Klinik Örneklerden İzole Edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının antimikrobiyal direnci: üç yıllık değerlendirme. ANKEM Derg, 2009; 23(1): 17-21.
• Aktepe OC, Gülşah Aşık G, Çetinkaya Z, Çiftçi İH Altındiş M. Klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarında antibiyotik direnci. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2010; 40(4), 225-31.
• Özyurt M, Haznedaroğlu T, Baylan O, Hoşbul T, Ardıç N, Bektöre B. Yatan hastalardan izole edilen Pseudomonas izolatlarında antibiyotik direnci. ANKEM Derg, 2010; 24(3): 124-9.
• Aktaş E, Terzi AH, Külah C, Cömert F. Pseudomonas aeruginosa izolatlarının antibiyotik duyarlılıklarının değerlendirmesi: çeşitli antibiyotiklere azalan duyarlılık. ANKEM Derg, 2010; 24(4): 188-92.
• Türk Dağı H, Arslan U, Fındık D, Tuncer İ. Kan kültürlerinden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının antibiyotiklere direnç oranları. ANKEM Derg, 2011; 25(2): 107-10.
• Gül M, Şensoy A, Çetin B, Korkmaz F, Seber E. Hastane enfeksiyonu etkeni Pseudomonas aeruginosa suşlarında seftazidime duyarlılığın E-Test ve disk diffüzyon yöntemleri ile araştırılması. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2004; 34: 33-6.
• Zer Y, Balcı İ, Karslıgil T, Bayram A, Ekşi F. Çeşitli örneklerden izole edilen Pseudomonas’ların tiplendirilmesi, antibiyotik duyarlılıkları ve sefepimin anti- Pseudomonas etkinliği. KLİMİK Derg, 2000; 13(1): 33-5. Ersöz G, Otağ F, Bayındır İ, Kandemir Ö, Aslan G, Kaya A. Nozokomiyal Pseudomonas aeruginosa izolatlarında antibiyotik direnci ve karbapenemlere dirençli suşlar için meropenemin MİK değerleri. ANKEM Derg, 2004; 18(1): 28-31.
• American Thoracic Society. Guidelines for the manegment of adults with community-acquired pneumonia. Am J Respir Crit Care Med, 2001; 163: 1730-54.
• Ko FW, Ip M, Chan PK, Ng SS, Chau SS, Hui DS. A one-year prospective study of infectious etiology in patients hospitalized with acute exacerbations of COPD and concomitant pneumonia. Respiratory Medicine, 2008; 102: 1109-16.
• Graczyk J, Szmidt M, Fijałkowski M, Minc P, Cieślak M. Pseudomonas aeruginosa pneumonia in patients treated at the hospital for chest diseases. Pneumonol Alergol Pol, 2000; 68(3-4): 101-8.