Sağlıklı görünümlü Eskişehir sokak köpeklerinde leishmaniosis ve toksoplasmosis seroprevalansının araştırılması

Yıl 2014, Cilt: 71 Sayı: 1, 27 - 34, 01.03.2014

Nihal Doğan Ayşegül Taylan Özkan Cahit Babür Cem Köse

Öz

Amaç: Zoonotik bir etken olan leishmaniosis ve toxoplasmosis, insan ve hayvanlarda çeşitli semptomlara yol açmakta ve halk sağlığı yönünden büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Eskişehir İl Merkezi’nde sağlıklı görünümlü barınak köpeklerinde leishmaniosis KanL ve toksoplasmosis seroprevalansının cinsiyet, yaş, ırk gibi değişkenlere göre belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Temmuz 2011-Kasım 2012 tarihleri arasında Eskişehir İl Merkezinden toplanan 185 sağlıklı görünümlü sahipsiz köpek, kuduz aşılaması ve kısırlaştırma nedeniyle Tepebaşı Belediyesi Veteriner İşleri Müdürlüğü Doğal Yaşam Merkezi yetkililerince toplanmıştır. Köpeklerin veteriner hekimler tarafından genel sağlık muayeneleri yapıldıktan sonra, kısırlaştırma operasyonu sırasında uygun koşullarda 5 ml kan örneği alınmış, serumları ayrılarak İndirekt Floresan Antikor Testi IFAT ile Leishmania infantum; Sabin Feldman Dye Testi SFDT ile de Toxoplasma gondii seropozitifliği araştırılmıştır. Sonuçlar SPSS versiyon 17,0 programı ile değerlendirilmiştir. Bulgular: SFDT ile 185 köpeğin 107 %54,1 ’sinde 1/16 ve üzeri titrede T. gondii seropozitifliği saptanmış; cinsiyet, yaş grupları ve köpek ırkları arasında istatistiksel açıdan önemli bir fark bulunmamıştır Herbiri için p>0,05 . IFAT ile örneklerin hiç birinde KanL açısından anlamlı olan 1/64 ve üzeri seropozitiflik saptanmamıştır. Ancak 1/16 titrede 34, 1/64 titrede bir olmak üzere toplam 35 köpekte düşük titrede seropozitiflik %19 belirlenmiştir. Bu olgularda herhangi bir klinik bulguya rastlanmamıştır. Sonuç: Eskişehir İl Merkezi’nde sağlıklı görünümlü sokak köpeklerinde T. gondii seropozitifliği yanı sıra düşük titrelerde de olsa KanL seropozitifliği belirlenmiştir. Halk sağlığı açısından önemli riskler taşıyabilen sahipli ve sahipsiz köpeklerde düzenli olarak zoonotik enfeksiyon kontrolleri ve korunma önlemleri alınması önerilir.

Anahtar Kelimeler

İndirekt Fluoresan Antikor Testi, Köpek, Leishmania infantum, Sabin Feldman Dye Testi, Toxoplasma gondii

Seroprevalance of leishmaniosis and toxoplasmosis in healthy appearanced street dogs in Eskisehir

Öz

Objective: Leishmaniosis and toxoplasmosis, zoonotic agent, can cause several symptoms in human and animal and have quite importance for public health. In this study, it is aimed to determine the seroprevalence of canin leishmaniosis CanL and toxoplasmosis with comparing sex, age and strain in healthy looking street dogs in Eskisehir Province. Method: Between July 2011-November 2012, 185 healthy lookig street dogs were caught in Eskişehir city center by officers of Tepebasi Municipality, Veterinary Directorate, Natural Life Center, Eskisehir because of rabies immunization and sterilization. After general health examination by veterinarian, during operation 5 ml blood samples were taken in appropriate conditions and sera were separated for Indirect Fluorescein Antibody Test IFAT for searching seropositivity against Leishmania infantum and Sabin Feldman Dye Test SFDT for Toxoplasma gondii. The results were evaluated by SPSS version 17.0 program. Results: Out of 107 of 185 dogs were found as seropositive 1/16 and over by SFDT for T. gondii; no important differences were obtained statistically according to sex, age groups and dog strains Each p>0.05 . None of the samples determined as seropositive 1/64 or over by IFAT. Total 35 dogs 19% were found as weak positive 34 dogs in 1/16 and only one in weak positive 1/64 titer and there were no clinical symptoms of leishmaniosis on these dogs. Conclusion: In healthy looking street dogs in Eskisehir Province, seropositivity of T. gondii and weak seropositivity of CanL were determined. It is recommended to take some measures for regular control and prevention of zoonotic infections in owned or street dogs, which could carry important risk for public health.

Anahtar Kelimeler

Indirect Fluorescein Antibody Test, Dog, Leishmania infantum, Sabin Feldman Dye Test, Toxoplasma gondii

Kaynakça

• Dubey JP, Tiwari K, Chikweto A, Deallie C, Sharma R, Thomas D, et al. Isolation and RFLP genotyping Toxoplasma gondii from the domestic dogs from Grenada, West Indies revealed high genetic variability. Vet Parasitol, 2013; 8; 197(3-4) 623-6.
• Ready PD. Leishmaniasis emergence in Europe, Euro surveil, 2010, 11;15(10):195
• Bettini S, Gradoni L. Canine leishmaniosis in the Mediterranean area and its implications for human leishmaniosis. Insect Sci Appl, 1986;7: 241-5.
• Beneth G, Koutinas AF, Solano-Gallego L, Bourdeau P, Ferrer L. Canine leishmaniosis-New concepts and insights on an expanding zoonosis part one. Trends Parasitol, 2008, 24(7): 324-30.
• Moreno J, Alvar J. Canine leishmaniasis: Epidemiological risk and the experimental model. Trends Parasitol, 2002:18 (9): 399-405.
• Gomes YM, Cavalcanti PM, Lira RA, Abath FGC, Alves LC. Diagnosis of canine visceral leishmaniasis. Biotechnological advances. Vet J, 2008; 175(1): 52.
• Gradoni LM. Canine reservoir of zoonotic visceral leishmaniasis in the Mediterranean area: Epidemiology and control. Information Circular, WHO Mediterranean Zoonoses Control Centre, Greece, 1993.
• Solano-Gallego L, Koutinas A, Miro G, Cardoso L, Pennisi MG, Ferrer L, et al. Directions for the diagnosis, clinical staging, treatment and prevention of canine leishmaniosis. Vet Parasitol ; 165(1-2): 1-18. Solano-Gallego L, Miró G, Koutinas A, Cardoso L, Pennisi MG, Ferrer L, et al. The LeishVet Group. LeishVet guidelines for the practical management of canine leishmaniosis. Parasit Vectors, 2011; 6:
• Babur C, Altaş MG, Çelebi B, Sevgili M, Taylan Özkan A, Gökcen A. Şanlıurfa sokak köpeklerinde toxoplasmosis, leishmaniosis ve listeriosis seroprevalansı. Türk Hij Den Biol Derg, 2007, (3): 11-6.
• Lindsay DS, Dubey JP, Buther JM, Blagburn BL. Mechanical transmission of Toxoplasma gondii oocysts by dogs. Vet Parasitol, 1997; 73: 27-33.
• Taylan Ozkan A, Celebi B, Babür C, Lucio-Forster A, Bowman DD, Lindsay DS. Investigation of anti- Toxoplasma gondii antibodies in cats of the Ankara Region of Turkey using the Sabin-Feldman dye test and an indirect fluorescent antibody test. J Parasitol, 2008; 94(4): 817-20. de Paula Dreer MK, Gonçalves DD, de Silva
• IC, Geronimo E, Menegas PH, Bergo D, et al. Toxoplasmosis, leptosporiosis and brucellosis in stray dogs haused at the shelter in Umuarama municipiality, Parana, Brasil. J Venom Anim Toxins Troop Dis, 2013; 25; 19(1): e pub ehad of print.
• Lopes MG, Mendonça IL, Fortes KP, Amaku M, Pena Hide, Gennari SM. Presence of antibodies against Toxoplasma gondii, Neospora caninum and Leishmania infantum in dogs from Piaui. Rev Bras Parasitol Vet, 2011; 20(2): 111-4.
• Şimşek S, Ütük AE, Babür C, Köroğlu E. Kocaeli yöresi köpeklerinde Toxoplasma gondii seroprevalansı. Turkiye Parazitol Derg, 2010; 34(1): 6-10.
• Içen H, Babür C, Bademkiran S, Celebi B, Simşek A, Ozyurtlu N, Taylan Özkan A. Seroprevalance of toxoplasmosis, leishmaiosis and listeriosis in shelter dogs of Diyarbakir, Turkey. Turkiye Parazitol Derg, 2010; 34(1): 6-10.
• İça A, İnci A, Yıldırım A, Atalay Ö, Düzlü Ö. Investigation of canine leishmaniosis by nested- PCR in Kayseri and vicinity. Turkiye Parazitol Derg, ; 32(3):187-91. Kılıç S, Babür C, Taylan Özkan A, Mamak N. Investigation of anti-Toxoplasma gondii and anti- Leishmania infantum antibodies among Sivas Kangal Dogs. Turk J Vet Anim Sci, 2008; 32(4): 304.
• Örgev C, Kılıç S, Taylan Özkan A, Babür, C. Seroprevalence of Toxoplasma gondii in stray dogs detected by the Sabin Feldman Dye Test. Pendik Vet Mikrobiyol Derg, 2001; 32: 21-5.
• Gicik Y, Sari B, Babür C, Celebi B. Kars yöresinde köpeklerde Toxoplasma gondii ve Listeria monocytogenes’in seropozitifliği. Turkiye Parazitol Derg, 2010; 34(2): 86-90.
• Miró G, Checa R, Montoya A, Hernández L, Dado D, Gálvez R. Current situation of Leishmania infantum infection in shelter dogs in northern Spain. Parasit Vectors, 2012; 6: 60.
• Miró G, Montoya A, Mateo M, Alonso A, García S, García A, et al. A leishmaniosis surveillance system among stray dogs in the region of Madrid: Ten years of serodiagnosis (1996–2006). Parasitol Res, 2007; : 253-7.
• Dereure J, Vanwambeke SO, Male P, Martinez S, Pratlong F, Balard Y, Dedet JP. The potential effects of global warming on changes in canine leishmaniasis in a focus outside the classical area of the disease in southern France. Vector Borne Zoonotic Dis, 2009; 6: 687-94.
• Schallig HD, Cardoso L, Semião-Santos SJ. Seroepidemiology of canine leishmaniosis in Évora (Southern Portugal): 20-year trends. Parasit Vectors, 2013; 15; 6: 100.
• Sideris V, Papadopoulou G, Dotsika E, Karagouni E. Asymptomatic canine leishmaniasis in Greater Athens area, Greece. Eur J Epidemiol, 1999, 15(3): 6.
• Ertabaklar H, Özensoy S, Taylan Özkan A, Rastgeldi S, Balcıoğlu İC, Özbel Y. Serological and entomological survey in a zoonotic visceral leishmaniasis focus of North Central Anatolia, Turkey: Corum Province. Acta Trop, 2005; 93: 46.