Afyonkarahisar İli Dinar İlçesinde 2015 Yılı Ocak Ayında Görülen Tularemi Vakaları

Yıl 2016, Cilt: 73 Sayı: 3, 233 - 244, 01.09.2016

Ali Boz Gamze Aktuna Şenay Özgülcü Berna Sezgin Fehminaz Temel Bekir Çelebi

Öz

Amaç: Erken Uyarı Cevap ve Saha Epidemiyolojisi Daire Başkanlığı’na 26 Ocak 2015 tarihinde Afyonkarahisar ili Dinar ilçesinde tularemi vakalarının olduğu bildirilmiştir. Salgın, olayın boyutunun saptanması, bulaş kaynağının tespiti, koruma-kontrol önlemlerinin alınması ve ileride oluşabilecek salgınların önlenmesi amacıyla incelenmiştir. Yöntemler: 17 Şubat 2015 tarihinde ilçede bir saha araştırması başlatılmış ve 15 Mart 2015 tarihine kadar pozitif çıkan her vaka araştırmaya dâhil edilmiştir. Vaka kontrol çalışması için vaka tanımı ve kontrol seçim kriterleri geliştirilmiştir. Vakalar “10 Aralık 2014-15 Şubat 2015 tarihleri arasında Dinar ilçesinde bulunan ve laboratuvar analizlerinde Francisella tularensis mikroaglütinasyon testi pozitif saptanan kişiler” olarak belirlenmiştir. Kontrol grubu ise “belirtilen tarihler arasında ilçede bulunan; tularemi yönünden herhangi bir şikâyeti bulunmayan kişiler”den oluşmuştur. Bir vakaya karşılık kontrol grubundan 4 kişi yer almıştır. Bu çalışmada vaka tanımına ve kontrol seçim kriterlerine uyan toplam 29 vaka ve 116 kontrol bulunmuştur. Analizlerde yüzde dağılımları, atak hızı, t-testi, ki-kare testi, olası risk faktörlerini değerlendirmek için %95 güven aralığı GA , tahmini rölatif risk TRR ve lojistik regresyon kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p

Anahtar Kelimeler

tularemi, zoonotik hastalıklar, su kaynaklı salgın, Francisella tularensis, vaka-kontrol çalışması, Türkiye

Tularemia Cases In Dinar District, Afyonkarahisar Province, January 2015

Öz

Objective: Tularemia cases in Dinar, Afyonkarahisar were reported to Early Warning Response and Field Epidemiology Department on January 26, 2015. Outbreak was investigated to determine the scope, identify the source, to implement prevention and control measures and to avoid future outbreaks. Methods: In the district, an investigation was initiated on February 17, 2015 and all identified new positive cases were included in the study until March 15, 2015. Case definition and control selection criteria were developed for the case-control study. Case was “a resident in Dinar, who was detected positive with microagglutination test for Francisella tularensis between the dates of 10 December 2014 and 15 February 2015. Controls were selected from residents who don’t have any complaints regarding tularemia and are in that district between specified dates. Four controls were selected for each case. A total of 29 cases and 116 controls were found, all of which confirmed to the case definition and control selection criteria. In order to evaluate the possible risk factors in the analysis, it was used percentage distribution, attack rate, t-test, chi-squared test, 95% confidence interval CI , Odds Ratio OR and logistic regression. Statistically significant level was p

Anahtar Kelimeler

tularemia, zoonotic diseases, waterborne, outbreaks, Francisella tularensis, case-control studies, Turkey

Kaynakça

• Helvacı S. Tularemi. Topçu Willke A, Söyletir G, Doğanay M. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi, 3. Baskı, 1. Cilt, Nobel Tıp Kitapevleri, 2008: 990-5.
• WHO Guidlines on Tularemia. http://www.cdc.gov/tularemia/resources/ whotularemiamanual.pdf (27.11.2015).
• Kılıç S. A General Overview of Francisella tularensis and the Epidemiology of tularemia in Turkey. FLORA 2010; 15 (2): 37-58.
• Kılıç S. Tularemi: Etken ve Epidemioloji. Turkiye Klin Enfek Hast Özel Sayısı, 2014; 7 (2): 52-61.
• Gürcan Ş. Tularemia in Turkey. Balkan Med J 2014; 31: 3-10.
• Petersen JM, Schriefer ME, Araj GF. Francisella and Brucella. In: Versalovic J, eds. Manual of Clinical Microbiology. 10th ed. Washington D.C.: ASM Press; 2011; 751-69.
• Sjöstedt A. Tularemia: history, epidemiology, pathogen physiology, and clinical manifestations. Ann N Y Acad Sci 2007; 1105: 1-29.
• Kılıç S, Yeşilyurt M. Tularemi: Güncel tedavi seçeneklerine güncel bir bakış. Klimik Derg, 2011; 24 (1): 2-10.
• Tularemi Saha Rehberi. http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-71840/h/ tularemi-saha-rehberi.pdf (27.11.2015).
• Türkiye Sağlık Raporu 2014. https://sosyolojivefelsefe.files.wordpress. c o m / 2 0 1 5 / 0 1 / t c 3 b c r k i y e - s a c 4 9 f l c 4 b 1 k - raporu-2014.pdf (27.11.2015).
• Eliasson H, Broman T, Forsman M, Bäck E. Tularemia: current epidemiology and disease management. Infect Dis Clin North Am, 2006 Jun; 20 (2): 289-311.
• Arslanyılmaz M, Aslan D, Akın L, Aktaş D. Tularemi: Güncel değerlendirmeler. Türk Hij Den Biyol Derg, 2014; 71 (2): 99-106.
• Gedikoğlu S. Francisella tularensis. Topçu Willke A, Söyletir G, Doğanay M. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. 3. Baskı, 2. Cilt, Nobel Tıp Kitapevleri, 2008: 2252-55.
• Aktas D, Celebi B, Isik ME, Tutus C, Ozturk H, Temel F, et al. Oropharyngeal tularemia outbreak associated with drinking contaminated tap water, Turkey, July–September 2013. Emerg Infect Dis, 2015; 21 (12): 2194-96. doi:10.3201/ eid2112.142032.
• Leblebicioglu H, Esen S, Turan D, Tanyeri Y, Karadenizli A, Ziyagil F, et al. Outbreak of tularemia: A casecontrol study and environmental investigation in Turkey. Int J Infect Dis, 2008; 12 (3): 265-9.
• Kilic S, Celebi B, Acar B, Ataş M. In vitro susceptibility of isolates of Francisella tularensis from Turkey. Scand J Infect Dis, 2013; 45 (5): 337- 41.
• Kılıç S, Birdsell DN, Karagöz A, Çelebi B, Bakkaloglu Z, Arikan M, et al. Diverse Francisella tularensis from water sources match those found in humans, Turkey. Emerg Infect Dis. Volume 21, Number 1-January 2015 https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/21/1/14-1087_ article
• Gotschlich E, Berkin T. The epidemiological and bacteriological investigation related to tularemia in Thrace in 1936. Turk Hij Tec Biol Der 1938; 1: 115-34.
• Oz TV. Dr. Talat Vasfi Oz’ investigation of tularemia in Thrace in 1937 summer. Turk Hij Tecr Biyol Derg 1938; 1: 1-30.
• THSK Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Başkan Yardımcılığı, Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanlığı İstatistikleri 2014 (Yayınlanmamış Rapor).
• Kılıç S. Ülkemizde Önem Kazanan Zoonotik Hastalıkların Güncel Durumu:“Tularemi”. 2. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi-2013, 10-13 Kasım 2013, Antalya.
• Görpelioğlu S, Demiralp N, Çelebi B, Sezen F, Zhu B. P, Temel F. THSK İzmir İli, Ödemiş İlçesi Hamamköy’de Tularemi Salgını İnceleme Raporu, Nisan 2014 (Yayınlanmamış Rapor).
• Demirdal T, Demirturk N, Kilic S. Tularemia outbreak in Afyonkarahisar, Turkey. (Poster presentation no: 088). The 4th Eurosia Congress of Infectious Diseases, 1-5 June 2011, Sarajevo, Bosnia & Herzegovina.
• Eliasson H, Lindback J, Nuorti JP, Arneborn M, Giesecke J, Tegnell A. The 2000 tularemia outbreak: a case-control study. Emerg Infect Dis. 2002 Sep; 8 (9): 956-60.
• Olgen K, Kilic S, Kurtcebe O, Celebi B, Torunoglu MA, Doganay M. “Effects of climate variability on tularemia outbreaks in Turkey: A preliminary study”. (Poster presentation no: 019) International Symposium on Francisella tularensis and Tularemia, 19-23 June 2013, Urgup, Nevsehir, Turkey.