İstanbul’un sivrisinek faunası ve Culex pipiens larvalarının Bacillus cinsi bakterilere karşı duyarlılığı

Yıl 2016, Cilt: 73 Sayı: 2, 149 - 156, 01.06.2016

Erdal Polat Serdar Mehmet Altınkum Fadime Yılmaz Sema Turan Uzuntaş Yaşar Bağdatlı

Öz

Amaç: Çalışmada İstanbul’un sivrisinek faunasını oluşturan Culex pipiens larvalarına karşı kullanılan Bacillus cinsi bakterilerin etkisine bakılmıştır. Yöntemler: Çalışmada 15 Nisan - 30 Haziran 2013 tarihleri arasında ilaçlama yapılmadan önce İstanbul’un 39 ilçesinde sivrisinek larvalarının geliştiği kaynaklardan 501 örnek alınmıştır. Alınan örnekler laboratuvara getirilmiş, 24 oC’de tutularak larvaların III. ve IV evreye gelmesi bir kısmından da erişkin sivrisinek oluşması sağlanmıştır. C. pipiens türüne ait III. ve IV. evre larvalara karşı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin larvasit olarak kullandığı; Bacillus sphaericus 200 g/ha, 300 g/ha ve 400 g/ha ; Bacillus thuringiensis H-14 200 g/ha, 300 g/ha ve 400 g/ha ; Bacillus sphaericus H5a5b, Strain 2362 + Bacillus thuringiensis israelensis 5000 g/ha türlerine ait liyofilize preparatlar kullanılmıştır. Bu liyofilize preparatlardan Unat’ın balıklı buyyon besiyerinde hazırladığımız 6,1x108 CFU/ml ve 12,6x108 CFU/ml kültürler kullanılmıştır. Kalan sivrisinek larvaları ve erişkin hale gelen sivrisinekler stereo ve ışık mikroskobunda incelenerek sivrisineklerin türleri belirlenmiştir. Bulgular: İstanbul’un 39 ilçesinden alınan örneklerin tümünde C. pipiens türüne ait larvalara rastlanmıştır. Büyükçekmece, Silivri ve Ümraniye ilçelerinden alınan örneklerde yoğun olarak görülen C. pipiens larvalarının yanı sıra az sayıda Anofel ve Aedes cinsi sivrisineklerin larvalarına da rastlanmıştır. Liyofilize preparatların ve Unat’ın balıklı buyyonun da liyofilize preparatlardan hazırladığımız kültürlerinin 12,6x108deneylerde ilk larva ölümü 50. dakikada başlamıştır. Kültürlerin 6,1x108 CFU/ml yoğunluğunun kullanıldığı deneylerde ise ilk larva ölümü 60. dakikada izlenmiştir.CFU/ml yoğunluğunun kullanıldığı Sonuç: Tüm deneylerde larvaların tamamının 6. saatte öldüğü görülmüştür. Unat’ın balıklı buyyonunda hazırlanan kültürlerin liyofilize preparatlara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir. Kültürdeki bakteri yoğunluğu azaldığında ölümün daha geç başladığı, ancak larvaların tümünün ölmesi için geçen sürede bir değişikliğin olmadığı tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Culex pipiens, Bacillus sphaericus, Bacillus thuringiensis, Bacillus sphaericus - Bacillus thuringiensis israelensis, Unat’ın balıklı buyyonu

The mosquito fauna of Istanbul and susceptibility of Culex pipens larvae to Bacillus spp. bacteriae

Öz

Objective: In the study the impact of the Bacillus species bacteria used in the fight against larvae of Culex pipiens which constitute mosquito fauna of Istanbul was evaluated.Methods: In the study, 501 samples were taken from the sources of mosquito larvae before disinfection, in 39 towns of Istanbul, from 15 April to the end of June, in 2013. Samples were brought to the laboratory, by maintaining at 24 oC to ensure larvae come to stages III and IV, and some of them to adult mosquitoes. Lyophilized preparations of Bacillus sphaericus 200 g/ha, 300 g/ha and 400 g/ha ; Bacillus thuringiensis H-14 200 g/ha, 300 g/ha and 400 g/ha ; Bacillus sphaericus H5a5b, Strain 2362 + Bacillus thuringiensis israelensis 5000 g/ha species which are used as larvacide by Istanbul Metropolitan Municipality agaist C. pipiens III and IV stage larvae, were used. The cultures 6,1x108 CFU/ml and 12,6x108 CFU/ml which prepared from these lyophilized preparations in the medium Unat’s fish broth were used. Remaining mosquito larvae and adult mosquitoes were examined under stereo and light microscope to identify the species of mosquitoes.Results: The larvae of C. pipiens species were ilçelerinden alınan örneklerde yoğun olarak görülen C. pipiens larvalarının yanı sıra az sayıda Anofel ve Aedes cinsi sivrisineklerin larvalarına da rastlanmıştır. Liyofilize preparatların ve Unat’ın balıklı buyyonun da liyofilize preparatlardan hazırladığımız kültürlerinin 12,6x108deneylerde ilk larva ölümü 50. dakikada başlamıştır. Kültürlerin 6,1x108 CFU/ml yoğunluğunun kullanıldığı deneylerde ise ilk larva ölümü 60. dakikada izlenmiştir.CFU/ml yoğunluğunun kullanıldığı Sonuç: Tüm deneylerde larvaların tamamının 6. saatte öldüğü görülmüştür. Unat’ın balıklı buyyonunda hazırlanan kültürlerin liyofilize preparatlara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir. Kültürdeki bakteri yoğunluğu azaldığında ölümün daha geç başladığı, ancak larvaların tümünün ölmesi için geçen sürede bir değişikliğin olmadığı tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Culex pipiens, Bacillus sphaericus, Bacillus thuringiensis, Bacillus sphaericus - Bacillus thuringiensis israelensis, Unat’s fish broth

Kaynakça

• Unat EK, Samastı M. (Unat EK, Yücel A, Altaş K, Samastı M). Unat'ın Tıp Parazitolojisi, İnsanın Ökaryonlu Parazitleri ve Bunlarla Oluşan Hastalıkları. V. baskı, Cerrahpaşa Tıp Fak. Vakfı yayınları, 1995; 15: 140-57.
• Daldal N, Atambay M. Sivrisinekler Familya Culicidae Stephens, 1829). Özcel M, Özbel Y, Ak M. Editörler. Özcel’in Tıbbi Parazit Hastalıkları. İzmir, 2007; 811-5.
• Merdivenci A. Türkiye Sivrisinekleri. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları. 1984.
• Merdivenci A. Medikal Entomoloji. 3. Baskı. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, 1981; 81-116.
• Yarsan E. Vektör mücadelesinde biyopestisitler. Turk Hij Den Biyol Derg, 2007; 64(1): 61-70.
• Akıner MM. Malathion and propoxur resistance in Turkish populations of the Anopheles maculipennis (Diptera: Culicidae) and relation to the insensitive acetylcholinesterase. Türk Parazitol Derg, 2014; 18: 111-5.
• Leroux CN, Pasquier F, Charles JF, Sinerge G, Gaven B, Pasteur N. Resistance to Bacillus sphaericus involves different mechanisms in Culex pipiens (Diptera: Culicidae) larvae. J Med Entomol, 1997; 34(3): 321-7.
• Nielsen-LeRoux C, Rao DR, Murphy JR, Carron A, Mani TR, Hamon S, Mulla MS. Various Levels of Cross- Resistance to Bacillus sphaericus Strains in Culex pipiens (Diptera: Culicidae) Colonies Resistant to B. sphaericus Strain 2362. Appl Environ Microbiol, 2001; 67(11): 5049–54.
• Sun F, Yuan Z, Li T, Zhang Y, Yu J, Pang Yi. Reduction of resistance of Culex pipiens larvae to the binary toxin from Bacillus sphaericus by coexpression of cry4Ba from Bacillus thuringiensis subsp. israelensis with the binary toxin gene. World J Microbiol Biotech, 2001; 17: 385-9.
• Unat EK. Tıp Bakteriyolojisi ve Virolojisi Cilt 1, II. Baskı. Dergah Yayınları, İstanbul, 1986: 75-6.
• Unat EK, Çalışır B, Polat E. İstanbul’un Altınşehir, Halkalı ve Yedikule bölgelerinden toplanan Culex pipiens molestus (Farks) larvalarının kullanılmakta olan insektisidlere karşı duyarlılığı. Türk Parazitol Derg, 1994; 18(4): 503-6.
• Unat EK, Çalışır B, Polat E. Enez bölgesinden toplanan Culex pipiens molestus (Farks) larvalarının kullanılmakta olan insektisidlere karşı duyarlılığı. Türk Parazitol Derg, 1994; 18(4): 507-10.
• http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-73090/h/ turreporttur.pdf [cited 2015 Aralık 524].
• Aldemir A, Ege M. Temephos aktif maddeli iki insektisitin sivrisinek (Diptera: Culicidae) larvaları üzerindeki etkinlik ve kalıcılığı. Türk Parazitol Derg, 2005; 29(2): 126-30.
• Bursalı F, Şimşek FM. Anopheles maculipennis kompleksi populasyonlarında DDT, deltametrin ve permetrin insektisitlerine karşı direnç düzeyi ve kdr (knock-down resistance) mutasyonuyla ilişkisi. 18. Ulusal Parazitol Kong, Denizli, 2013; 139-40.