Bir üniversite hastanesindeki yardımcı personelin hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi

Yıl 2016, Cilt: 73 Sayı: 1, 39 - 48, 01.03.2016

Selma İnfal Tahir Kemal Şahin

Öz

Amaç: Bu çalışma, bir üniversite hastanesinde hizmet veren yardımcı personelin hastane enfeksiyonları HE konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesine yönelik olarak yapılmıştır. Yöntemler: Verileri toplamak için kullanılan anket formu, konu ile ilgili soruları içeren iki bölümden oluşmuştur. Birinci bölüm, araştırmaya katılan kişilerin sosyo-demografik özellikleri ve çalışma durumlarını belirlemeye yönelik sorulardan oluşmaktadır. İkinci bölümde ise HE konusundaki bilgi ve tutumun saptanmasına yönelik sorulara yer verilmiştir. Bu sorulardan bilgi soruları puanlandırılarak değerlendirme toplam 100 puan üzerinden yapılmış, tutum sorularına verilen yanıtların ise yüzde % dağılımı değerlendirilmiştir. Bulgular: Yardımcı personelin %32,1’i yaptığı her işlem öncesi, %14,1’i yaptığı her işlem sonrası el yıkadığını, %83,1’i ellerini yıkamak için sabunlu su kullandığını ifade etmiştir. Tıbbi atık, evsel atık ve geri kazanılabilir atık poşetlerindeki renk ayrımını tam ve doğru olarak yapabilen yardımcı personel oranı %6 olarak bulunmuştur. Görev sırasında HE’den korunmak için %38,1’i eldiven giydiğini, %26,3’ü maske taktığını, %21,2’si el yıkadığını ifade etmiştir. Yardımcı personelin HE’ye ilişkin bilgi sorularından aldığı puan ortalaması 40,9 ± 15,7’dir.

Anahtar Kelimeler

Hastane enfeksiyonu, bilgi, tutum

Evaluation of knowledge and attitudes of a university hospital auxiliary staff about hospital infections

Öz

Objective: This study was carried out on the auxiliary staff working in a university hospital, to assess their knowledge and attitudes about nosocomial infections NI . Methods: A questionnaire was used to collect the data, including questions related to the subject. The questionnaire consists of two parts. The first part includes some questions aiming to determine the socio-demographic characteristics and working status of the participants. In the second part, there is a list of questions intended to detect the knowledge and attitudes about NI. The knowledge related questions were scored and the assessment was made out of 100 points, whereas the attitude related questions were assessed in percentage % terms. Results: 32.1% of auxiliary staff stated that they wash their hands before each treatment, whereas 14.1% of them wash hands after each treatment. Moreover, 83.1% of staff use soapy water for washing their hands. The percentage of the auxiliary staff who could make the color separation of medical, household and recyclable waste bags thoroughly was found to be 6%. In order to protect themselves from NI while they are carrying out their duties, 38.1% of the auxiliary staff said that they wear gloves, 26.3% of them said that they use masks and 21.2% of them said that they wash their hands. Sonuç:Yardımcı personelin enfeksiyonu önlemedeki kendi rollerini ve HE’nin önemini yeterince kavrayamadığı sonucuna varılmıştır. Yardımcı personelin HE’nin önemini ve enfeksiyonu önlemedeki rollerini kavramaya yönelik konu ile ilgili hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi, eğitimin sürekliliğinin ve güncelliğinin sağlanması, ayrıca eğitimde bilgiye ve bilginin davranışa dönüştürülmesinde yetersiz olunan konulara ağırlık verilmesi, HE’nin önlenmesi ve kontrolünde önemli rol oynayabilir

Anahtar Kelimeler

Nosocomial infection, knowledge, attitude

Kaynakça

• 1. Aşcıoğlu S. Hastane enfeksiyonları. Turk Hij Den Biyol Derg, ER-1, 2007; 64(1): 1-3.
• 2. Ağırbaş İ. Hastane enfeksiyonları maliyet analizi. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu, 2013.
• 3. Eti Aslan F, Badır A. Hastane enfeksiyonlarını önlemede genel bir yaklaşım: Tıbbi cihaz ve aletlerin dekontaminasyon, dezenfeksiyon ve sterilizasyonunda genel prensipler. Yoğun Bakım Hemşireliği Derg, 2003; 7 (1): 45 – 53.
• 4. Ertek M. Hastane enfeksiyonları: Türkiye verileri, İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi no: 60, 2008: 9-14.
• 5. Sengupta S, Sirkar A, Shivananda PG. Stethoscopes and nosocomial infection. Indian J Pediatr, 2000; 67(3): 197-9.
• 6. Yaylı G, Gürdal H, Duran A. Bir üniversite hastanesinde 1998-2000 yılları arasında saptanan hastane enfeksiyonları. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2003; 33: 57-60.
• 7. Yalçın AN. Hastane enfeksiyonlarının maliyeti. Klimik Derg, 2004; 17(1): 19-21.
• 8. Vançelik S, Özden K, Özkurt Z, Altoparlak Ü, Aktaş E, Savcı AB. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde hastane enfeksiyonları: 2005 yılı sonuçları. TSK Koruyucu Hekimlik Bült, 2006; 5(3): 159-164.
• 9. Yalçın AN. Hastane infeksiyon kontrolünün ekonomik değerlendirmesi: Hastane enfeksiyonlarının maliyeti. Hastane İnfek Derg, 2006; 10: 9-11.
• 10. Garipçin M, Şeker E. İnsanlarda ve hayvanlarda metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) enfeksiyonları. Elekt Mikrobiyol Derg TR (Eski adı: OrLab On-Line Mikrobiyol Derg), 2013; 11(1): 44- 60. (www.mikrobiyoloji.org/pdf/702130105.pdf) Erişim Tarihi: 05.08.2014.
• 11. Saçar S, Turgut H, Tuncay ÖL, Ayberk Z, Toprak S, Asan A. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi üroloji kliniğinin hastane enfeksiyonu sürveyansı. Klimik Derg, 2006; 19(1): 22-24.
• 12. Çelik D. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan, hastane personelinin, hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgi ve uygulamalarının saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005.
• 13. Kişioğlu AN, Öztürk M, Uskun E, Kırbıyık S. Bir üniversite hastanesi sağlık personelinde kesici delici yaralanma epidemiyolojisi ve korunmaya yönelik tutum ve davranışlar. Turkiye Klinikleri J Med Sci, 2002; 22(4): 390-6.
• 14. Deniz I. Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) Hastanesi temizlik görevlilerinin hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgi ve uygulamaları, Yüksek Lisans Dönem Projesi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2006.
• 15. Yamazhan T, Taşbakan M, Çalık Ş, Pullukçu H, Sipahi OR, Ulusoy S. Evalution of the knowledge of hospital cleaning staff about prevention of nosocomial infactions. Turk J Med Sci, 2009; 39(1): 77-80.
• 16. Deveci SE, Açık Y, Ercan E, Oğuzöncül AF. Bir üniversite hastanesinde temizlik çalışanlarının temizlik ve hijyen konusundaki davranışlarının değerlendirilmesi. FÜ Sağ Bil Tıp Derg, 2010; 24 (2): 123-7.
• 17. Demirtürk N, Demirdal T. Letter to the editor. Infect Control Hosp Epidemiol, 2006; 27(12): 1410-2.
• 18. Rızalar S. Hasta bakımına doğrudan katılan hastane personelinin hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgi ve uygulamalarının saptanması. Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1996.
• 19. Ulutaşdemir N. Temizlik elemanlarının hastane enfeksiyonlarından korunmaya yönelik bilişsel davranış özellikleri (Hacettepe üniversitesi erişkin hastanesi örneği). Yüksek Lisans Dönem Projesi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2004. 20. İnan D. El hijyeni ve önemi. ANKEM Derg, 2011; 25(Ek 2): 22-4.
• 21. Keçeligil HT, Kolbakır F. El hijyenin enfeksiyon kontrolündeki yeri. Klimik Derg, 1994; 7(1): 20-1.
• 22. Güçlü E, Tuna N, Yahyaoğlu M, Çalıca Utku A, Özcan Ö, Ceylan S ve ark. Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora, 2012; 17(3):118-25.
• 23. Steenhoff A, Saloojee H. The health professional's role in preventing nosocomial infections. Postgrad Med J, 2001; 77: 16-19. (http://pmj.bmj.com/ content/77/903/16.full) Erişim tarihi: 25.04.2013
• 24. Kaçmaz B, Sultan N, ve Şanal L. Dezenfektanların mikroorganizmalara karşı etkinliğinin temiz ve kirli yüzeylerde değerlendirilmesi. Turk Hij Den Biyol Derg, 2005; 62 (1,2,3): 27–34.
• 25. Ulutaşdemir N, İpekçi N, Dokur M, Dağlı Ö. Hemşirelik öğrencilerinin mezuniyet öncesi süreçte hastane enfeksiyonlarından korunmaya yönelik bilgilerin ve sağlık inanç kuramına göre davranışlarının değerlendirilmesi. Fırat Sağ Hiz Derg, 2008; 3(9): 87-101.
• 26. Terzi Ö, Aker S, Terzi Ö, Sünter AT, Pekşen Y. Hastane temizlik elemanları ve mesleki enfeksiyon riski: bilgi ve davranışlar üzerine bir çalışma. İnönü Üni Tıp Fak Derg, 2009; 16(1): 7-12.