Enhancing sensitivity of chemoresistant ovarian cancer cells to TRAIL and FAS mediated apoptosis by radiation

Yıl 2017, Cilt: 74 Sayı: 3, 184 - 260, 01.09.2017

Ercan Cacan

Öz

Objective: Death receptors initiate apoptotic signals following interaction with their cognate ligands. However, expressions of death receptors are often downregulated during ovarian cancer progression and it has been recently asserted that suppression of death receptors is associated with resistance to chemotherapeutic drugs in ovarian cancer cells. Radiotherapy is a common treatment modality for several cancer types and it has been reported that low-dose ionizing radiation modulates tumor microenvironment. The purpose of the present study is to determine if sublethal ionizing radiation will modulate the expression of common death receptors in chemoresistant ovarian cancer cells and to investigate if reversed expression of death receptors will enhance TRAIL or FAS ligand FASL mediated apoptosis. Methods: Flow cytometry analyses were performed to determine the effects of chemotherapeutic drug, cisplatin, on chemosensitive and chemoresistant ovarian cancer cells viability, cellular expressions of death receptors and TRAIL or FAS mediated apoptosis, following sub-lethal irradiation in drug resistant ovarian cancer cells. Results: The majority of chemoresistant A2780- AD cells remain viable following a high dose of cisplatin treatment, while the drug sensitive A2780 cells started to die following low dose drug exposure. The results have demonstrated that 2 Gy or 5 Gy ionizing radiation enhances expression of death receptors, FAS and DR4, in multi drug resistant A2780-AD ovarian cancer cells. The data further have confirmed that sub-lethal ionizing radiation increases FAS/TRAIL-mediated apoptosis of the chemoresistant ovarian tumor cells. Conclusion: This study has suggested that sublethal radiation treatment may simultaneously increase immunogenicity of tumor cells and the induction of antitumor immunity to chemoresistant ovarian cancer cells

Anahtar Kelimeler

Ovarian cancer, chemoresistance, FAS, TRAIL, radiation

Kemorezistant over kanser hücrelerinin TRAIL ve FAS aracılı apoptoz duyarlılıklarının radyasyon ile arttırılması

Öz

Amaç: Ölüm reseptörleri, ligandları ile etkileşime girerek apoptotik sinyallerini başlatmaktadır. Ancak over kanserinin gelişimi sürecinde ölüm reseptörlerinin ekspresyonu sıklıkla baskılanmaktadır ve son yıllarda over kanser hücrelerindeki ölüm reseptörlerini baskılanmasının kemoterapötik ilaçlara karşı oluşturulan direnç mekanizmaları ile ilişkili olduğu öne sürülmüştür. Radyoterapi çeşitli kanser tiplerinde kullanılan yaygın bir tedavi yöntemidir ve düşük dozda iyonize radyasyonun tümörün mikro çevresini etkilediği rapor edilmiştir. Bu çalışmanın amacı ölümcül olmayan iyonize radyasyonun kemorezistan over kanseri hücrelerinde ölüm reseptörlerinin ekspresyonunu değiştirip değiştirmeyeceğinin belirlenmesi ve expresyonu arttırılmış ölüm reseptörlerinin TRAIL ya da FAS ligand FASL aracılı apoptozu arttırıp arttırmayacağının araştırılmasıdır. Yöntem: İlaca dirençli over kanseri hücrelerinde düşük dozlardaki radyasyona maruz bırakıldıktan sonra, kemoterapötik ilacın sisplatin kemosensitif ve kemorezistan over kanseri hücrelerinin canlılığını, ölüm reseptörlerinin hücresel expresyonunu ve FAS veya TRAIL aracılığıyla gerçekleşen apoptoz üzerine etkilerini saptamak amacıyla flow sitometri analizleri kullanılmıştır. Bulgular: İlaçlara duyarlılık gösteren A2780 hücreleri düşük dozdaki ilaca maruz kalmanın ardından ölmeyebaşladıkları halde yüksek dozdaki sisplatin muamelesinin ardından kemorezistan A2780-AD hücrelerinin büyük bir kısmı canlılığını sürdürmüştür. Sonuçlar 2 Gy yada 5 Gy iyonize radyasyonun çoklu ilaçlara dirençli A2780-AD over kanseri hücrelerinde ölüm reseptörlerinin, FAS ve DR4, expresyonunu arttırdığını göstermiştir. Veriler ölümcül olmayan iyonize radyasyon, kemorezistan over kanseri hücrelerinin FAS ve TRAIL aracılı apoptozu arttırdığını doğrulamıştır. Sonuç: Bu çalışma düşük doz radyasyon tedavisinin doğal olarak tümör hücrelerinin immünojenitisini arttırabileceğini ve anti-tümör immüniteyi indükleyebileceğini akla getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Over kanseri, kemoterapi, FAS, TRAIL, radyasyon

Kaynakça

• Al-Muhtaseb M, Kaygusuz A. Kan kültürlerinden izole edilen Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae suşlarında genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) sıklığı. ANKEM Derg, 2008; (4): 175-82.
• Akyar I, Kocagöz S, Kocagöz T, Sarıgüzel Sar N, Gültekin M, Ercis S ve ark. Beş yılda izole edilen Escherichia coli ve 3178 Klebsiella spp. suşunda genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üretiminin yıllara, kliniklere ve örnek türlerine dağılımı. ANKEM, 2010; 24 (1): 34-41.
• Ağca H. Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae suşlarının genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üretimleri ve antibiyotik duyarlılık oranları. DEÜ Tıp Fak Derg, 2011; 25 (3): 169-73.
• Mehli M, Zer Y, Gayyurhan E. Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Enterobactericeae suşlarında GSBL oluşturmanın ÇDST ve Vitek 2 yöntemleri ile araştırılması. ANKEM, 2007; 21 (2): 71-5.
• Baykal A, Çöplü N, Şimşek H, Esen B, Gür D. Kan izolatı E. coli ve K. pneumoniae suşlarında genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz, KPC tip karbapenemaz ve plazmid aracılı AmpC beta- laktamaz varlığının araştırılması. Mikrobiyol Bul, ; 46 (2): 159-69. Işıkgöz Taşbakan M, Pullukçu H, Sipahi OR, Yamazhan T, Arda B, Ulusoy S. A pooled analyses of the resistance patterns of Escherichia coli strains isolated from urine cultures from Turkey: a comparision of the periods 1997- and 2002-2007. Turk J Med Sci, 2011; 41 (3): 557-64.
• Işık F, Arslan U, Tuncer İ. Kan kültürlerinden izole edilen Klebsiella pneumoniae suşlarında genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz varlığı ve antibiyotik duyarlılıkları. Mikrobiyol Bul, 2008; 42: 131-6.
• Uyanık MH, Hancı H, Yazgı H, Karameşe M. Kan kültürlerinden soyutlanan Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae suşlarında GSBL sıklığı ve ertapenem dahil çeşitli antibiyotiklere in-vitro duyarlılıkları. Ankem, 2010; 24 (2): 86-91.
• Karahocagil MH, Yaman G, Göktaş U, Sünnetçioğlu M, Çıkman A, Bilici A ve ark. Hastane enfeksiyon etkenlerinin ve direnç profillerinin belirlenmesi. Van Tıp Derg, 2011; 18 (1): 27-32.
• Anonymous. Ulusal Antimikrobiyal Direnç Surveyans Sistemi, 2013 Yılı Yıllık Raporu, Türkiye Halk Sağlığı
• Kurumu, Sağlık Bakanlığı, Ankara. http://uamdss. thsk.gov.tr Erişim tarihi: 20.01.2016.
• Sader HS, Farrell DJ, Flamm RK, Jones RN. Antimicrobial susceptibility of Gram-negative organisms isolated from patients hospitalised with pneumoniae in US and European hospitals: results from the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program, 2009-2012. Int J
• Antimicrob Agents, 2014; 43 (4): 328-34.
• Anonymous. Antimicrobial resistance surveillance in Europe. Annual report of the European antimicrobial resistance surveillance network (EARS-Net) 2014. Stockholm: ECDC; 2015. Erişim
• Tarihi: 05.12.2015. Available from: www.ecdc. europa.eu.
• Endimiani A, Perez F, Bajaksouzian S, Windau AR, Good CE, Choudhary Y et al. Evaluation of updated interpretative criteria for categorising Klebsiella pneumoniae with reduced carbapenem susceptibility. J Clin Microbiol, 2010; 48 (12): 25.
• Dağlar D, Öngün G. Genişlemiş spektrumlu beta- laktamazlar (GSBL) ve tanı yöntemleri. İnönü Üni Sağ Bil Derg, 2012; 1: 1-19.
• Karatuna O, Altınkanat G, Söyletir G. Performance of Vitek 2 for the detection of carbapenemase and extended-spectrum β-lactamase activity in selected Klebsiella pneumoniae isolates and evaluation of different methods (Abstract). 20th ECCMID. April, 10-13, Vienna-Austria. 2010.
• Spanu T, Sanguinetti M, Tumbarello M, D’lnzeo T, Fiori B, Posteraro B et al. Evaluation of the new Vitek 2 extended-spectrum beta-lactamase (ESBL) for rapid detection of ESBL production in Enterobactericeae isolates. J Clin Microbiol, 2006; (9): 3257-62.
• Wiegand I, Heinrich KG, Dietrich M, Stürenburg E, Seifert H. Detection of extended-spectrum beta- lactamases among Enterobactericeae by use of semiautomated microbiology systems and manual detection procedures. J Clin Microbiol, 2007; 45 (4): 74.
• Bradford PA, Kazmierczak KM, Biedenbach DJ, Wise MG, Hackel M, Sahm DF. Colistin-resistant Enterobactericeae: correlation of beta-lactamase production and colistin resistance among isolates from a global surveillance program. Antimicrobiob Agents Chemother, Doi: 10.1128/AAC.01870-15;
• Accepted manuscript posted online 14 December Mammina C, Bonura C, Bernardo F Di, Aleo A, Fasciana T, Sodano C et al. Ongoing spread of colistin-resistant Klebsiella pneumoniae in different wards of an acute general hospital, Italy, June to December 2011. Euro Surveill. 2012; 17(33): pii=20248. Erişim tarihi: 05.01.2016. Available online:
• ViewArticle.aspx?Articleld=20248.
• Antoniadou A, Kontopidou F, Poulakou P, Koratzanis E, Galani E, Papadomichelakis E. colistin-resistant isolates of Klebsiella pneumoniae in intensive care unit patients: first report of a multiclonal cluster. J Antimicrob Chemother, 2007; 59: 786-90.
• Monaco M, Giani T, Raffone M, Arena F, Garcia- Fernandez A, Pollini S et al. Colistin resistance superimposed to endemic carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae: a rapidly evolving problem in Italy, November2013 to April 2014. Euro Surveill, ; 19 (42): pii=20939. Erişim tarihi: 05.01.2016.
• Available online: http://www.eurosurveillance. org/ViewArticle.aspx?Articleld=20939.
• Iraz M, Düzgün AÖ, Sandallı C, Doymaz MZ, Akkoyunlu Y, Saral A et al. Distribution of β-lactamase genes among carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae strains isolated from patients in Turkey. Ann Lab Med, 2015; 35: 595
• Tumbarello M, Viale P, Bassetti M, De Rosa FG, Spanu T, Viscoli C. Infections caused by KPC- producing Klebsiella pneumoniae: differences in therapy and mortality in a multicentre study- author’s response. J Antimicrob Chemother, doi: 1093/jac/dkv200 First published online: 13 July 2015.
• Saidel-Odes L, Borer A. Limiting and controlling carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae. Infectand Drug Resist, 2014; 7: 9-14.
• Methods: Various samples were sent from different clinics to our laboratory for the isolation of P. aeruginosa were inoculated on blood agar and EMB agar plates and incubated at 37° C for 18-24 hours. Grown bacteria were identified by conventional techniques and MALDI Biotyper (Bruker, Germany) system. While antimicrobial susceptibility testing of isolates for the years 2011-2014 were studied in accordance to recommendations of
• Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI) and for the year of 2015 according to The European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (EUCAST) recommendations. were evaluated by the disk diffusion method with
• Mueller-Hinton medium in outpatients and by Phoenix automated system (BD, Sparks, MD, USA) in service and intensive care patients. susceptibilities Results: P. aeruginosa strains isolated from 1026 outpatients and 408 inpatients between the years fazla idrar kültürlerinden izole edilmiş olup poliklinik
• Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Bölümü, Ankara : Ayşe Nuriye VARIŞLI Hacettepe Mahallesi Talatpaşa Bulvarı No: 44 Altındağ 06100 Ankara - Türkiye : [e-mail]
• Varışlı AY, Aksoy A, Baran I, Aksu N. Klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının yıllara göre antibiyotik direnci. hastalarında %78, yatan hastalarda ise %40 oranında bulunmuştur. 2011-2015 yılları arasında poliklinik hastalarının antimikrobiyal duyarlılıklarına bakıldığında; abse ve yara örneklerinin siprofloksasin (CIP) direncinde yıllara göre bir değişim bulunmazken idrar kültürlerinin
• CIP direncinde belirgin bir artış gözlenmiştir (%14-20,3). Bu hastaların idrar, abse ve yara kültürlerinin Amikasin ve Gentamisin direncinde yıllara göre belirgin bir değişim göstermezken, Seftazidim direnci idrar, abse ve yara örneklerinde sırasıyla; %6,6-9,3, %18-20 ve % 8,3-11 olarak bulunmuş olup, yıllara göre azalma eğiliminde olduğu gözlenmiştir. 2015 yılı yatan hastalarda imipenem
• When it is examined the antimicrobial susceptibility rates between 2011 and 2015; we did not observe any changes in ciprofloxacin (CIP) resistance in abscess and wound culture buy years. But it was seen as significant increase in the CIP resistance of urine cultures (14- 3%). The patient’s urine, abscesses and wound cultures showed no significant change in amikacin and gentamicin resistance according to the years.
• P. aeruginosa izolasyonu için laboratuvarımıza farklı kliniklerden gönderilen çeşitli örnekler kanlı agar ve EMB agara ekim yapılarak 37°C’de 24 saat inkübe edilmiştir. Üreyen bakteriler konvansiyonel yöntemlerle ve MALDI Biotyper (Bruker, Almanya) sistemi ile tanımlanmıştır. Tüm izolatların antimikrobiyal duyarlılıkları 2011-2014 yılları için
• Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI) ve 2015 yılı için The European Committee on Antimicrobial
• (%48) ve piperasilin tazobaktam (%32) direncinden daha az bulunmuştur (10). Çalışmamızda 2011-2014 yıllarında polikliniklere başvuran hastaların yara örneklerinde %13,2’den
• Akduman Alaşehir E, Karadeniz A, Balıkçı A, Eren Topkaya A. Klinik örneklerinden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. Maltepe Tıp Derg, 2013;5(3):12-6.
• Vahaboğlu H, Akhan SÇ. Pseudomonas aeruginosa ve diğer Pseudomonas türleri. In. Topçu WA, Söy- letir G, Doğanay M eds. İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. 2. Baskı İstanbul: Nobel Matbaacılık, ; 1608-8.
• Dağı HT, Arslan U, Fındık D ve ark. Kan kültürlerinden izole edilen P. aeruginosa suşlarının antibiyotiklere direnç oranları. ANKEM Derg, 2011;25(2):107-10.
• Akalın H. Pseudomonas aeruginosa infeksiyonları ve tedavisi. Klimik Derg, 2007; 20 (Suppl. 1): 208
• Pier GB, Ramphal R. Pseudomonas aeruginosa, “Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (eds): Principles and Practice of Infectious Diseases, 6. baskı” kitabında s. 2587-615. Churchill Livingstone. New York 2005.
• Eyigör M, Telli M, Tiryaki Y, Okulu Y, Aydın N. Yatan Hastalardan İzole Edilen Pseudomonas aeruginosa Suşlarının Antibiyotik Duyarlılıkları. Ankem Derg, ; 23(3):101-5. Fidan I, Çetin Gürelik F, Yüksel S, Sultan N. Pseudomonas aeruginosa Suşlarında Antibiyotik Direnci Ve Metallo-Beta-Laktamaz Sıklığı. Ankem Derg, 2005; 19:68-70.
• Şener AG, Atay T, Gülay Z, Türker M. Çoklu dirençli Pseudomonas aeruginosa kökenlerinde siprofloksasin- amikasin, amikasin, sefepim- amikasin kombinasyonlarının in vitro sinerjistik etkinliklerinin araştırılması. Ankem Derg, 2003; 17(4): 388-92.
• (2011–12). J Antimicrob Chemother, 2014; 69: 2713- doi:10.1093/jac/dku184.
• Köseoğlu E Ö, Kocagöz S, Ergin A, Altun B, Hasçelik G. Yoğun bakım ünitelerinde infeksiyon etkeni olan Gram-negatif basillerin değerlendirilmesi. İnfeksiyon Derg, 2005; 19:75-80. Pseudomonas
• Duman Y, Kuzucu Ç, Kaysadu H, Tekerekoğlu MS. Bir Yıllık Sürede İzole Edilen Pseudomonas aeruginosa Suşlarının Antibiyotik Duyarlılığının Araştırılması. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1: 5.
• Durmaz S, Özer TT. Klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarında antibiyotik direnci. abantmedj.2015.38981. doi: 10.5505.
• Cesur S, Albayrak F, Birengel S, Kolcu Z, Tekeli E. Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının karbapenem ve diğer beta-laktam antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2002;33(3-4):203-6.
• Gayyurhan E, Zer Y, Mehli M, Akgün S. Yoğun bakım ünitesi hastalarından izole edilen Pseudomonas aeruginosa suşlarının antibiyotik duyarlılıkları ve metallo-beta laktamaz oranlarının belirlenmesi. İnfeksiyon Derg, 2008; 22(1): 49-52.
• Hitit Üniversitesi Çorum Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde lenfadenopati ön tanılı olguların Toksoplazmoz açısından irdelenmesi Investigation of Toxoplasmosis in patients prediagnosed as lymphadenopathy in Hitit University Corum Training and Research Hospital A. Semra GÜRESER1, Derya YAPAR2, Leyla TAŞÇI3, Z. İlkay BOYACIOĞLU3, Ebru TURGAL4, Nurcan BAYKAM2, Ayşegül TAYLAN-ÖZKAN1 yaklaşım. J Pediatr Res, 2014; 1 (1): 6-12.
• Gül M, Aliosmanoğlu İ, Türkoğlu A, Dal S, Ülger BV, Uslukaya Ö ve ark. Peripheral lymphadenopathy in adults: results of 67 cases of excisional biopsy. Dicle Med J, 2013; 40 (2): 245-9.
• Jones JL, Parise ME, Fiore AE. Neglected parasitic infections in the United States: toxoplasmosis. Am J Trop Med Hyg, 2014; 90 (5): 794-9.
• Sunay T, Süoğlu Y, Katırcıoğlu S, Ünal M, Ağan M. Baş-boyunda toksoplazma infeksiyonu. KBB ve BBC Derg, 1995; 3: 272-5.
• Cengiz SA, Cengiz L, Us E, Cengiz AT. Gebe kadınların serumlarında Rubella IgG ve IgM’nin ELISA ile araştırılması. İnfek Derg, 2005; 19 (1): 19-24.
• Cook AJ, Gilbert RE, Buolano W, Zufferey J, Petersen E, Jenum PA, et al. Sources of toxoplasma infection in pregnant women: european multicentre case-control study. European Research Network on Congenital Toxoplasmosis. BMJ, 2000; 321 (7254): 7.
• Montoya JG, Liesenfeld O. Toxoplasmosis. Lancet, ; 363 (9425): 1965-76.
• Pullukçu H. Toksoplazmoz. Türkiye’de görülen zoonotik hastalıklar: dağılım, tanı ve tedavide yenilikler özel sayısı. Turkiye Klinikleri J Inf Dis- Special Topics, 2015; 8 (2) : 41-9.
• Yarıktaş M, Demirci M, Döner F, Kaya S, Doğru H. Baş-boyun bölgesi lenfoid hiperplazisi olan olgularda tokzoplazmosis. Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg, 2004 (5-6); 13: 132-4.
• Aydil U, Özçelik T, Kutluay L. Parotis kitlesini taklit eden toksoplazma lenfadeniti. Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg, 2010; 20 (2): 97-9.
• Montoya JG, Huffman HB, Remington JS. Evaluation of the immunoglobulin G avidity test for diagnosis of toxoplasmic lymphadenopathy. J Clin Microbiol, ; 42 (10): 4627-31.
• Durlach RA, Kaufer F, Carral L, Hirt J. Toxoplasmic lymphadenitis-clinical and serologic profile. Clin Microbiol Infect, 2003; 9 (7): 625-31.
• Bakacak M, Serin S, Aral M, Ercan Ö, Köstü B, Kireçci A ve ark. Seroprevalance differences of toxoplasma between Syrian refugees pregnants and indigenous Turkish pregnants in Kahramanmaraş. Turkiye Parazitol Derg, 2015; 39 (2): 94-7.
• Da Silva MG, Avelino MM, Amaral WN, de Castro AM. Optimizing the parasitological diagnosis of congenital toxoplasmosis. Universitas: Ciencias da Saude, 2013; 11: 75-81.
• Brooks RG, McCabe RE, Remington JS. Role of serology in the diagnosis of toxoplasmic lymphadenopathy. Rev Infect Dis, 1987; 9 (4): 775-82.
• Da Silva MG, Vinaud MC, de Castro AM. Prevalence of toxoplasmosis in pregnant women and vertical transmission of Toxoplasma gondii in patients from basic units of health from Gurupi, Tocantins, Brazil, from 2012 to 2014. PLoS One, 2015; 10 (11): e0141700.
• Liu Q, Wang ZD, Huang SY, Zhu XQ. Diagnosis of toxoplasmosis and typing of Toxoplasma gondii. Parasit Vectors, 2015; 8: 292-7.
• McCabe RE, Brooks RG, Dorfman RF, Remington JS. Clinical spectrum in 107 cases of toxoplasmic lymphadenopathy. Rev Infect Dis, 1987; 9 (4): 754
• Kojima M, Kashimura M, Itoh H, Noro M, Matsuda H, Tsukamoto N, et al. Infectious mononucleosis lymphoadenitis showing histologic findings in distinguishable from toxoplasma lymphadenitis. A report of three cases. Pathol Res Pract, 2010; 206 (6): 361-4.
• Hosokawa S, Kusama Y, Ono T, Mineta H. toxoplasma lymphadenitis diagnosed by fine-needle aspiration cytology: a rare finding. J Laryngol Otol, 2014; 128 (6): 561-4.
• Haholu A, Yıldırım Ş, Koru Ö, Ardıç N, Baloğlu H. Toksoplazma gondii lenfadenitinin sitolojik tanısı: olgu sunumu. Türk Patoloji Derg, 2006; 22 (1): 57
• Chen X, Remotti F, Tong GX, Gorczyca E, Hamele- Bena D. Fine-needle aspiration cytology of subcutaneous toxoplasmosis: a case report. Diagn Cytopathol, 2010; 38 (10): 716-20
• Weiss LM, Dubey JP. Toxoplasmosis: a history of clinical observations. Int J Parasitol, 2009; 39 (8): 901.
• Bossi P, Bricaire F. Severe acute disseminated toxoplasmosis. Lancet, 2004; 364 (9434): 579.
• Montoya JG, Remington JS. Management of Toxoplasma gondii infection during pregnancy. Clint Infect Dis, 2008; 47 (4): 554-66.
• Olgu Sunumu/Case Report Olgu sunumu: Yurt dışı kaynaklı üç Plasmodium falciparum olgusu Case report: Three imported Plasmodium falciparum cases Müzeyyen CÖMERT-AKSU1, Hasan BAYRAK2, Sevilay AYDEMİR3