Subakut Sklerozan Panensefalit tanısında kızamık spesifik intratekal antikor sentez indeksi sonuçlarının önemi

Yıl 2019, Cilt: 76 Sayı: 3, 335 - 340, 01.09.2019

Yasemin Cosgun Pervin Özelci Omur Altınsoy Gülay Korukluoğlu

Öz

Amaç: Subakut Sklerozan Panensefalit SSPE ; kızamık virüsünün merkezi sinir sisteminde latent olarak kalması sonucu ortaya çıkan, yavaş ilerleyen ve 1-3 yıl içinde ölümle sonuçlanan ciddi bir hastalıktır. Çocukluk çağında yapılan rutin kızamık aşılaması ile hastalığın görülme sıklığını azaltmak mümkündür. Hastalığın laboratuvar tanısında eş zamanlı alınan beyin omurilik sıvısı BOS ve serum örneklerinde yapılan analizler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, SSPE ön tanısıyla laboratuvarımıza gönderilen BOS ve serum örneklerinin kızamık spesifik intratekal antikor indeksi sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: 2014-2015 yıllarında SSPE ön tanılı 80 hastaya ait 160 örnek 80 BOS ve 80 serum eş zamanlı olarak alınarak laboratuvarımıza gönderilmiştir. Hastaların serum ve BOS örneklerinde kızamık immunglobulin G IgG düzeyi, kantitatif olarak BOS’ta özgül antikor saptayan indirekt enzim-linked immunosorbent assay ELISA kiti Measles Virus IgG ELISA for BOS Diagnostics, Euroimmun, Almanya ile üretici firmanın önerileri doğrultusunda araştırılmıştır. Ayrıca nefelometre cihazında BN Prospec, Siemens, Germany albümin ve total IgG kitleri Albumin, IgG, Siemens, Germany ile serum ve BOS örneklerinin total IgG ve total albümin düzeyleri mg/L olarak saptanmıştır. Bu testlerden elde edilen sonuçlara göre kızamık spesifik antikor indeksi hesaplanmıştır. Elde edilen CSQrel relative BOS/serum quotient değerinin ≥ 1.50 olması, olgularda intratekal kızamık antikor üretiminin göstergesi olarak kabul edilmiş, 1.30-1.50 arası aradeğer, ≤1.30 ise negatif olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Örnekleri analiz edilen toplam 80 hastanın 50 %62 ’si erkek, 30 %38 ’u kadındı. Kızamık ASI değeri; 80 hastanın 15 %18,75 ’inde pozitif, 2 %2,5 ’sinde aradeğer, 63 %78,75 ’ünde ise negatif olarak saptandı. ASI değeri; ≥ 1.50 saptanan 15 hastanın 9 %60 ’u erkek, 6 %40 ’sı kadındı. Yaşları 8 ile 21 arasındaydı ve yaş ortalaması 16.6 hesaplandı. Bu 15 hastanın indeks değerleri 1.94 ile 107.75 arasında hesaplandı. Sonuç: Ensefalitli hastaların ayırıcı tanısında SSPE düşünülmeli ve gerekli testler yapılmalıdır. Tanıda hastaya ait klinik ve EEG bulguları önemli olmakla birlikte intratekal antikor sentezi varlığının gösterilmesi önemli bir kriterdir. Teşhisin erken konulması, hastanın uzun süreli, gereksiz ve invaziv tedavilerden korunmasını ve uygun tedavi almasını sağlamaktadır

Anahtar Kelimeler

SSPE, kızamık, tanı

Importance of measles-specific intrathecal antibody synthesis index results in the diagnosis of subacute sclerosing panencephalitis

Öz

Objective: Subacute sclerosing panencephalitis SSPE is a serious disease that occurs after the measles virus is latent in the central nervous system CNS , resulting in slow progression and death within 1-3 years. It is possible to reduce the incidence of the disease with routine measles vaccination during childhood. Analysis of cerebrospinal fluid CSF and serum samples taken simultaneously are used in the diagnosis of the disease as laboratory. In this study, it was aimed to evaluate the results of measlesspecific intrathecal antibody index of CSF and serum samples sent to our laboratory with SSPE pre-diagnosis.Methods: In 2014-2015, 160 samples 80 CSF and 80 sera of 80 patients with SSPE were collected simultaneously and sent to our laboratory. Measles immunoglobulin IgG levels in serum and CSF samples of patients were investigated in accordance with the manufacturer’s recommendation with an indirect enzyme-linked immunosorbent assay ELISA kit Measles Virus IgG ELISA for BOS Diagnostics, Euroimmun, Germany which quantitatively detects specific antibodies in CSF. Total IgG and total albumin levels of serum and CSF samples with total IgG and albumin kits BN Prospec, Siemens, Germany with nephelometric method were determined as mg/L. The measles-specific total IgG ve total albümin düzeyleri mg/L olarak saptanmıştır. Bu testlerden elde edilen sonuçlara göre kızamık spesifik antikor indeksi hesaplanmıştır. Elde edilen CSQrel relative BOS/serum quotient değerinin ≥ 1.50 olması, olgularda intratekal kızamık antikor üretiminin göstergesi olarak kabul edilmiş, 1.30-1.50 arası aradeğer, ≤1.30 ise negatif olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Örnekleri analiz edilen toplam 80 hastanın 50 %62 ’si erkek, 30 %38 ’u kadındı. Kızamık ASI değeri; 80 hastanın 15 %18,75 ’inde pozitif, 2 %2,5 ’sinde aradeğer, 63 %78,75 ’ünde ise negatif olarak saptandı. ASI değeri; ≥ 1.50 saptanan 15 hastanın 9 %60 ’u erkek, 6 %40 ’sı kadındı. Yaşları 8 ile 21 arasındaydı ve yaş ortalaması 16.6 hesaplandı. Bu 15 hastanın indeks değerleri 1.94 ile 107.75 arasında hesaplandı. Sonuç: Ensefalitli hastaların ayırıcı tanısında SSPE düşünülmeli ve gerekli testler yapılmalıdır. Tanıda hastaya ait klinik ve EEG bulguları önemli olmakla birlikte intratekal antikor sentezi varlığının gösterilmesi önemli bir kriterdir. Teşhisin erken konulması, hastanın uzun süreli, gereksiz ve invaziv tedavilerden korunmasını ve uygun tedavi almasını sağlamaktadır

Anahtar Kelimeler

SSPE, measles, diagnosis

Kaynakça

• 1. Weekly epidemiological record, 13 January 2006, 81th year, ANNÉE No. 2, 2006, 81, 13–20 World Health Organization, Geneva / Abonnement annuel Sw. fr. / Fr. s. 334.– 01.2006 ISSN 0049-8114.
• 2. Anlar B, Yalaz K. Prognosis in subacute sclerosing panencephalitis. Dev Med Child Neurol. 2011; 53 (10): 965.
• 3. Bellini WJ, Rota JS, Lowe LE, RS Katz, PR Dyken, SR Zaki, et al. Subacute sclerosing panencephalitis: more cases of this fatal disease are prevented by measles immunization than was previously recognized. J Infect Dis. 2005; 192 (10): 1686-93.
• 4. Anlar B, Söylemezoğlu F, Aysun S, Köse G, Belen D, Yalaz K, et al. Tissue inflammatory response in subacute sclerosing panencephalitis (SSPE). J Child Neurol. 2001; 16 (12): 895–900.
• 5. Anlar B, Saatci I, Kose G, Yalaz K. MRI findings in subacute sclerosing panencephalitis. Neurology.1996; 47 (5): 1278-83.
• 6. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/ meas.html#complications (accessed 12 October 2018).
• 7. Connolly JH, Allen IV, Hurwitz LJ, Millar JH. Measlesvirus antibody and antigen in subacute sclerosing panencephalitis. Lancet. 1967; 1 (7489): 542-4.
• 8. Horta-Barbosa L, Fuccillo DA, Sever JL, Zeman W. Subacute sclerosing panencephalitis: isolation of measles virus from a brain biopsy. Nature. 1969; 221 (5184): 974.
• 9. Reiber H, Lange P. Quantification of virus-specific antibodies in cerebrospinal fluid and serum: sensitive and specific detection of antibody synthesis in brain. Clin Chem. 1991; 37 (7): 1153- 60.
• 10. Euroimmun Medizinische Labordiagnostica AG. Antibody determination in BOS. http://www. euroimmun.de/products/techniken/mikrotiterelisa/elisa-beschreibung.html (accessed 18 October 2018).
• 11. BN Prospec, Siemens, Germany, https://www. healthcare.siemens.com.tr/plasma-protein/ systems/bn-prospec-system (accessed 28 October 2018).
• 12. Reiber H, Otto M, Trendelenburg C, Wormek A. Reporting Cerebrospinal Fluid Data: Knowledge Base and Interpretation Software. Clin Chem Lab Med. 2001; 39(4) :324–32.
• 13. Reiber H. External Quality Assessment in Clinical Neurochemistry: Survey of Analysis for BOS Proteins Based on BOS / serum Quotients, Clin Chem. 1995; 41 (2): 256-63.
• 14. İrdem A, Ecer S, Özbek MN, Akay H, Devecioğlu C. Subakut Sklerozan Panensefalit Hastalarının Klinik ve Görüntüleme Özellikleri, Dicle Tıp Dergisi. 2004; 31 (1): 48-54.
• 15. Jacobi C, Lange P, Reiber H. Quantitation of intrathecal antibodies in cerebrospinal fluid of subacute sclerosing panencephalitis, herpes simplex encephalitis andmultiple sclerosis: discrimination between microorganism-driven and polyspecific immune response. J Neuroimmunol. 2007; 187 (1–2): 139–46.
• 16. Campbell H, Andrews N, Brown KE, Miller E. Review of the effect of measles vaccination on the epidemiology of the SSPE. Int J Epidemiol. 2007; 36 (6): 1334-48.
• 17. Ozturk A, Gurses C, Baykan B, Gokyigit A, Eraksoy M. Subacute sclerosing panencephalitis: clinical and magnetic resonance imaging evaluation of 36 patients. J Child Neurol. 2002; 17 (1): 25-9.
• 18. Ergüven M, Fedakar A, Saltık S, İscan M, Usta M, Ocal S, et al. Subakut sklerozan panensefalit. Göztepe Tıp Dergisi. 2006; 20 (1): 20-2.
• 19. Honarmand S, Glaser CA, Chow E, Sejvar JJ, Preas CP, Cosentino GC, et al. Subacute sclerosing panencephalitis in the differential diagnosis of encephalitis. Neurology. 2004; 63 (8): 1489–93
• 20. Şamlıoğlu P, Ünalp A, Gökçay A, Altuğlu İ, Ozturk A, Zeytinoğlu A. Yüksek BOS / serum Kızamık Antikor İndeksi ile Tanımlanan Subakut Sklerozan Panensefalit Olguları. Mikrobiyol Bul. 2012; 46 (4): 716-8.