Manisa İli Hepatit A Seronegatifliği ve Sosyal Belirleyicilerle İlişkisi, 2014

Yıl 2019, Cilt: 76 Sayı: 2, 131 - 140, 01.06.2019

Hilal Görgel Kahraman Özgen Alpay Özbek Mestan Emek Gonca Atasoylu Özgur Sekreter Belgin Unal

Öz

Amaç: Bu araştırmada 2014 yılında Manisa ilinde iki yaş üstü nüfusta hepatit A seronegatifliğinin sosyal belirleyicilerle ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmanın bağımlı değişkeni, hepatit A seronegatifliği; bağımsız değişkenleri cinsiyet, yaş grubu, öğrenim durumu, mesleksel durum, yıllık kişi başı eşdeğer gelir, algılanan gelir durumu, hane yoğunluğu odabaşına düşen kişi sayısı , yerleşim yeri ve çocukluk dönemi yerleşim yerinde oluşmaktadır. Serum örneklerinde anti-HAV pozitifliği elektrokemilüminesans metodu ile Cobas e 411 Roche Diagnostics GmbH, Mannheim, Germany analizörü ve bu analizörle uyumlu anti-HAV kitini Roche Cobas Elecsys üreticinin önerileri doğrultusunda çalışılmış ve yorumlanmıştır. Bağımsız değişkenlerle bağımlı değişken arasındaki ilişki kategorik değişkenler için ki-kare testi ile incelenmiştir. Her bir değişkene ait kaba ve yaşa göre düzeltilmiş Odds ratio OR ve %95 güven aralıkları GA lojistik regresyon yöntemiyle hesaplanmıştır.Bulgular: Araştırmada 1223 kişinin veri ve örneği değerlendirilmiştir. Hepatit A seronegatifliği %24,4 olarak saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliğinin en yüksek olduğu yaş grupları 2-9, 10-19 ve 20-29 olup sırasıyla, %78,5, %65,8 ve %31,3 olarak bulunmuştur. 30 yaş ve üzeri gruplarda seronegatiflik %0,0-%5,5 olarak değişmektedir. Hepatit A seronegatifliğinin en düşük olduğu ilçe Köprübaşı %8,30 , en yüksek olduğu ilçe ise Kırkağaç’tır %34,6 . Araştırmada hepatit A seronegatifliğinin sosyal belirleyicilerle ilişkisine bakıldığında; yıllık kişi başı eşdeğer geliri ≤3265 TL olma OR: 0,61, %95 GA: 0,42-0,90 ve hane yoğunluğuna göre kişi sayısı birden fazla olma OR: 0,48, %95GA: 0,32-0,71 ile hepatit A seronegatifliği arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliği ile cinsiyet, çocukluk dönemi yerleşim yeri, yerleşim yeri, öğrenim durumu, mesleksel durum, algılanan gelir düzeyi ve hanedeki tuvaletin konumu arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır

Anahtar Kelimeler

Hepatit A, seroepidemiyolojik çalışmalar, sosyal belirleyiciler

Hepatitis A seronegativity and its relationship with social determinants in Manisa Province, 2014

Öz

Objective: The aim of this cross-sectional study is to investigate the relationship between hepatitis A seronegativity and some social determinants above 2 years of age in Manisa province, in 2014.Methods: The study was carried out using the data and obtained from the study titled ‘Determining the Seroprevalence of Some Vaccine-Preventable Diseases in Manisa’. The dependent variable was hepatitis A seronegativity; gender, age group, educational level, occupational class, annual income per capita, perceived income status, household density number of people per room and childhood place of residence were the independent variables. Serum samples were analyzed for total anti-HAV positivity with electrochemiluminescence immunoassay method by a Roche-Cobas e 411 Roche Diagnostics GmbH, Mannheim, Germany analyzor Roche Cobas Elecsys and compatible kits. The relationship between dependent and independent variables were examined by using chi-square test for categorical variables. The adjusted odds ratios OR and 95% confidence intervals CI for each variable were calculated by logistic regression method.olarak saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliğinin en yüksek olduğu yaş grupları 2-9, 10-19 ve 20-29 olup sırasıyla, %78,5, %65,8 ve %31,3 olarak bulunmuştur. 30 yaş ve üzeri gruplarda seronegatiflik %0,0-%5,5 olarak değişmektedir. Hepatit A seronegatifliğinin en düşük olduğu ilçe Köprübaşı %8,30 , en yüksek olduğu ilçe ise Kırkağaç’tır %34,6 . Araştırmada hepatit A seronegatifliğinin sosyal belirleyicilerle ilişkisine bakıldığında; yıllık kişi başı eşdeğer geliri ≤3265 TL olma OR: 0,61, %95 GA: 0,42-0,90 ve hane yoğunluğuna göre kişi sayısı birden fazla olma OR: 0,48, %95GA: 0,32-0,71 ile hepatit A seronegatifliği arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Hepatit A seronegatifliği ile cinsiyet, çocukluk dönemi yerleşim yeri, yerleşim yeri, öğrenim durumu, mesleksel durum, algılanan gelir düzeyi ve hanedeki tuvaletin konumu arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır

Anahtar Kelimeler

Hepatitis A, seroepidemiologic studies, social determinants of health

Kaynakça

• 1. Anderson DA, Counihan NA. Hepatitis A and E Viruses. In: Jorgensen JH, Pfaller MA, eds. Manual of Clinical Microbiology. 11 thed. Washington DC. ASM Press,2015:1584-98.
• 2. Jacobsen KH, Wiersma ST. Hepatitis A virus seroprevalence by age and world region, 1990 and 2005. Vaccine. 2010;28(41):6653–7. doi: 10.1016/j. vaccine.2010.08.037
• 3. Hepatitis A [Internet]. [cited 2019 May 24]. Available from: https://www.who.int/news-room/ fact-sheets/detail/hepatitis-a.
• 4. The global prevalence of hepatitis A virus infection and susceptibility : a systematic review [Internet]. [cited 2019 May 24]. Available from: https://apps. who.int/iris/handle/10665/70180.
• 5. Islek D, Emek M, Ceylan A, Acikgoz A, Demirpence N, Saglam Y, et al. PP65 Prevalence and social determinants of mental illness in a district population in Turkey. J Epidemiol Community Health, 2015;69(Suppl 1):A80–1. doi: 10.1136/jech2015-206256.162.
• 6. Emek M, Islek D, Atasoylu G, Ozbek OA, Ceylan A, Acikgoz A, et al. Association between seroprevalence of measles and various social determinants in the year following a measles outbreak in Turkey. Public Health. 2017 Jun;147:51–8. doi: 10.1016/j. puhe.2017.01.026.
• 7. Boratav K. İstanbul ve Anadolu’dan Sınıf Profilleri. 2. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi. 2004.
• 8. Eşdeğerlik Ölçeği [Internet]. [cited 2019 May 24]. Available from: http://www.tuik.gov.tr/MicroVeri/ GYKA_2011/turkce/metaveri/tanim/essdeggerlikoelcceggi/index.html.
• 9. Yoldaş Ö, Bulut A, Altındiş M. Hepatit enfeksiyonlarına güncel yaklaşım. Viral Hepat J 2012;18 (3),81–6. doi: 10.4274/Vhd.35744.
• 10. Kurugol Z, Aslan A, Turkoglu E, Koturoglu G. Changing epidemiology of hepatitis A infection in Izmir, Turkey. Vaccine, 2011;29(37):6259–61. doi: 10.1016/j.vaccine.2011.06.069.
• 11. Tosun T. Viral hepatitlerin ülkemizdeki değişen epidemiyolojisi. Ankem, 2013;27(ek):128-134.
• 12. Ceyhan M, Yildirim I, Kurt N, Uysal G, Dikici B, Ecevit C, et al. Differences in hepatitis A seroprevalence among geographical regions in Turkey: a need for regional vaccination recommendations. J Viral Hepat. 2008 Oct;15 Suppl 2:69–72. doi: 10.1111/j.1365-2893.2008.01034.x.
• 13. Demiray T, Köroğlu M, Jacobsen KH, Özbek A, Terzi HA, Altındiş M. Hepatitis A virus epidemiology in Turkey as universal childhood vaccination begins: seroprevalence and endemicity by region. Turk J Pediatr, 2016;58(5):480–91. doi: 10.24953/ turkjped.2016.05.004.
• 14. Köroğlu M, Demiray T, Terzi HA, Altındiş M. Seroprevalence of Hepatitis A among Different Age Groups in Sakarya and Review of The Literature. Viral Hepat J, 2014;20(3):110–4. doi: 10.4274/ vhd.63825.
• 15. Çitil BE, Sayıner HS, Akgün S, Aksöz S. The seroprevalance of hepatitis A in Adıyaman -. Journal of Contemporary Medicine [Internet]. 2015 [cited 2019 May 24];5(3):157–62. doi: 10.16899/ ctd.05415.
• 16. Halicioglu O, Akman SA, Tatar B, Atesli R, Kose S. Hepatitis A seroprevalence in children and adolescents aged 1-18 years among a low socioeconomic population in Izmir, Turkey. Travel Med Infect Dis. 2012 Jan;10(1):43–7. doi: 10.1016/j. tmaid.2012.01.001.
• 17. Ceran N, Yüksel Kocdogan F, Mert D, Erdem İ, Dede B, Adaleti R, et al. Hepatitis a seroprevalence in children and young adults in Istanbul, Turkey: seroprevalence change and associated factors. J Viral Hepat, 2012;19(1):72–6. doi: 10.1111/j.1365- 2893.2011.01454.x.
• 18. Yessé ZN, Thérèse KAB, Serge OA, Everali A, Guillaume LY. Seroprevalence and risk factors of hepatitis A virus among school children from different socioeconomic status in Abidjan, Cote D’Ivoire. J Med Med Sci, 2010;1(3):65-70.
• 19. Termorshuizen F, Dorigo-Zetsma JW, de Melker HE, van den Hof S, Conyn-Van Spaendonck MA. The prevalence of antibodies to hepatitis A virus and its determinants in The Netherlands: a populationbased survey. Epidemiol Infect, 2000;124(3):459– 66. [PubMed:10982070].
• 20. Karaman S, Karaman K, Kızılyıldız BS, Ceylan N, Kaba S, Parlak M, et al. Seroprevalence of hepatitis a and associated factors among 1-15 year old children in Eastern Turkey. Int J Clin Exp Med, 2015;8(10):19394–9. [PubMed: 26770581].
• 21. Koroglu M, Jacobsen KH, Demiray T, Ozbek A, Erkorkmaz U, Altindis M. Socioeconomic indicators are strong predictors of hepatitis A seroprevalence rates in the Middle East and North Africa. J Infect Public Health, 2017;10(5):513-17. doi: 10.1016/j. jiph.2016.09.020.
• 22. Sa-nguanmoo P, Posuwan N, Vichaiwattana P, Vuthitanachot V, Saelao S, Foonoi M, et al. Declining Trend of Hepatitis A Seroepidemiology in Association with Improved Public Health and Economic Status of Thailand. PLoS ONE. 2016;11(3):e0151304. doi: 10.1371/journal.pone.0151304.
• 23. Chung GE, Yim JY, Kim D, Lim SH, Park MJ, Kim YS, et al. Seroprevalence of Hepatitis A and Associated Socioeconomic Factors in Young Healthy Korean Adults. Gut Liver, 2011;5(1):88–92. doi: 10.5009/ gnl.2011.5.1.88.
• 24. Özkınay F, Kurugöl Z, Koturoğlu G, Özacar T, Altuğlu i, Vardar F, et al. The epidemiology of Hepatitis A infection in the population of Bornova, İzmir,Turkey. Ege Tıp Derg, 2007;46(1):1-6.
• 25. Yapicioglu H, Alhan E, Yildizdas D, Yaman A, Bozdemir N. Prevalence of hepatitis A in children and adolescents in Adana, Turkey. Indian Pediatr, 2002;39(10):936–41. [PubMed:12428039].
• 26. Kaya AD, Ozturk CE, Yavuz T, Ozaydin C, Bahcebasi T. Changing patterns of hepatitis A and E sero-prevalences in children after the 1999 earthquakes in Duzce, Turkey. J Paediatr Child Health, 2008;44(4):205–7. doi: 10.1111/j.1440- 1754.2007.01248.x.
• 27. Salama II, Samy SM, Shaaban FA, Hassanin AI, Abou Ismail LA. Seroprevalence of hepatitis A among children of different socioeconomic status in Cairo. East Mediterr Health J. 2007 Dec;13(6):1256–64. [PubMed:18341176].