Bir tıp fakültesinde klinik öncesi eğitim alan öğrencilerin içme kullanma suyu tercihleri ve nedenleri

Yıl 2020, Cilt: 77 Sayı: EK-4, 179 - 186, 01.05.2020

Ayşe Taş Pelin Bilgin Kahveci Emine Didem Evci Kiraz

Öz

Amaç: İyileştirilmiş kullanılabilir su kaynakları arasında şebeke suyu bulunmasına rağmen ambalajlı su tüketimi giderek artmaktadır. Mezun olduklarında su analizinde ve denetiminde aktif rol oynayan hekim adaylarının içme suyu tercihleri ve bu tercihlerin nedenleri önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinde okuyan klinik öncesi eğitim sürecinde olan tıp fakültesi öğrencilerinde şebeke ve ambalajlı su tercihlerini etkileyen faktörleri ve su kullanım profillerini saptamaktır.Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi klinik öncesi eğitim almakta olan 200 öğrenciye Ekim 2018- Ocak 2019 tarihleri arasında hazırlanan anket formu kullanılarak yapılmıştır. Normal dağılıma uyan veriler, ortalama ve standart sapma ile uymayanlar ise ortanca ve minimummaksimum değerleri ile birlikte verilmiştir. Bağımsız değişken olan su kaynağını güvenli bulma ve bağımlı değişken olan su kaynağını tüketim oranları arasındaki ilişki ki-kare testi ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Günde tüketilen su ortancası yedi su bardağıdır. Katılımcıların sadece %16,0’sı içme suyu olarak şebeke suyunu kullandığını ve sadece %12,5’i şebeke suyunu güvenilir bulduğunu bildirmiştir. İçme için en sık damacana daha sonra pet şişe su kullanılmaktadır. Su kaynağı seçiminde en çok dikkat edilen faktörler, suyun temizliği ve tadı olmuştur. Şebeke suyunun tercih edilmemesinde en önemli etken temiz olmadığının düşünülmesidir. Şebeke suyu katılımcıların %86,5’i tarafından son sırada güvenilir bulunmuştur. Şebeke suyu kullanmayanların yaklaşık yarısı suların temiz ve güvenilir olması ve sonuçlarının kurumlarca açıklanması durumunda şebeke suyu kullanabileceklerini belirtmiştir.Sonuç: Gelecekte il/ilçe sağlık müdürlüklerinde çalışacak olan tıp fakültesi öğrencileri de suyu denetleme sürecinin bir parçası olarak su tüketim ürünlerinin özelliklerini bilmeli ve öğrencilerin şebeke suyu hakkındaki yanlış bilgileri düzeltilmelidir. Resmi kurumlar su denetim sonuçlarını tüketiciler ile paylaşarak güven sağlamalıdır

Anahtar Kelimeler

Su tüketimi, içme suyu, su alımı

Water consumption preferences and reasons of pre-clinical students of a faculty of medicine

Öz

Objective: Despite the fact that tap water is one of the improved available water resources, bottled water consumption is increasing gradually. Drinking water preferences of the physician candidates who play an active role in water analysis and supervision upon graduation and the reasons for these preferences are important. The aim of this study is to determine the factors affecting water and bottled water preferences and water usage profiles of medical students in preclinical education in Aydın.Methods: This cross-sectional study was carried out on 200 students who received pre-clinical education at Aydın Adnan Menderes University Faculty of Medicine between October 2018 and January 2019 using a questionnaire prepared. The data fitting to the normal distribution are given with the mean and standard deviation, and those that do not fit together with the median and minimummaximum values. The relationship between finding the independent variable water source safe and the dependent variable water source consumption rates was evaluated by chi-square test.Results: The median of water consumed per day is seven cups. Dispenser size botteled water is used most şebeke suyunu güvenilir bulduğunu bildirmiştir. İçme için en sık damacana daha sonra pet şişe su kullanılmaktadır. Su kaynağı seçiminde en çok dikkat edilen faktörler, suyun temizliği ve tadı olmuştur. Şebeke suyunun tercih edilmemesinde en önemli etken temiz olmadığının düşünülmesidir. Şebeke suyu katılımcıların %86,5’i tarafından son sırada güvenilir bulunmuştur. Şebeke suyu kullanmayanların yaklaşık yarısı suların temiz ve güvenilir olması ve sonuçlarının kurumlarca açıklanması durumunda şebeke suyu kullanabileceklerini belirtmiştir.Sonuç: Gelecekte il/ilçe sağlık müdürlüklerinde çalışacak olan tıp fakültesi öğrencileri de suyu denetleme sürecinin bir parçası olarak su tüketim ürünlerinin özelliklerini bilmeli ve öğrencilerin şebeke suyu hakkındaki yanlış bilgileri düzeltilmelidir. Resmi kurumlar su denetim sonuçlarını tüketiciler ile paylaşarak güven sağlamalıdır

Anahtar Kelimeler

Water consumption, drinking water, water intaken

Kaynakça

• Human hydration. https://www. europeanhydrationinstitute.org/human_hydration, (Erişim Tarihi: 05.07.2019).
• Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri. https:// sustainabledevelopment.un.org/sdg6, Tarihi: 05.07.2019). (Erişim
• The Australian Non-alcoholic Beverages Sector. Australian Soft Drinks Association Industry. 2004.
• 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2014.
• 2003 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2004.
• İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. Ankara: Sağlık Bakanlığı, 2005.
• Borlu A, Balcı E, Öztürk A. Opinions and behaviors on use of packaged water among the people applying to family health centers in Kayseri city center. Turk Hij Den Biyol Derg, 2017; 74: 113-8.
• Durduran Y, Uyar M, Boyraz YK, Demir LS, Tekin Ö, Şahin TK. Konya ili Meram ilçesine bağlı aile sağlığı merkezlerine başvuran kadınlarda içme suyu kullanım tercihleri. Turk Hij Den Biyol Derg, 2017, Ek(Su Kongresi): 125-30.
• Ward LA, Cain OL, Mullally R.A, Holliday KS, Wernham AG, Baillie PD, et al. Health beliefs about bottled water: a qualitative study. BMC Public Health, 2009; 9(1): 196.
• Uzundumlu AS, Fakıoğlu Ö, Köktürk M, Temel T. Erzurum ilinde en uygun içme suyu tercihinin belirlenmesi. Alınteri Zirai Bil Derg, 2016; 30(1):1- 7.
• Sayılı M, Ekmekçi Bal Z, Gilgener B. Tokat il merkezinde tüketicilerin ambalajlı su tüketimleri üzerine bir araştırma. 12. Ulusal Tarım Ekonomi Kongresi. Mayıs, 25-27, Isparta-Türkiye. 2016.
• EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies (NDA). Scientific opinion on dietary reference values for water. EFSA Journal 2010; 8(3):1459.
• Appel LJ, Baker D, Bar-Or O, Minaker KL, Morris RC, Resnick L, et al. Dietary Reference İntakes For Water, Potassium, Sodium, Chloride, And Sulfate. Washington, DC: Institute of Medicine. 2005.
• Karagöz A, Karaalp E, Kulaklı F, Öncel L, Aslan D. Ankara’da yerel bir belediye’de çalışanların su tüketim sıklıklarının saptanması. Den Klin Tıp Derg, 2009; 21(4): 163-8.
• Pehlivan E, Mete B, Bektaş D, Bayat S, Kart A. Evaluation of water consumption behaviors of young adults living in Malatya. Turk Hij Den Biyol Derg, 2017; 74: 135-42.
• Bulut M, Seçer A. Bottled water consumption habits and purchase behaviours of consumers in the urban areas of Adana. Turk J Agric-Food Sci Technol, 2019; 7(5): 767-73.
• Westrell T, Andersson Y, Stenström TA. Drinking water consumption patterns in Sweden. J Water Health, 2006; 4 (4): 511-22.
• Roche SM, Jones AQ, Majowicz SE, McEwen SA, Pinta KDM. Drinking water consumption patterns in Canadian communities (2001–2007). J Water Health, 2012, 10(1): 69-86.
• Azlan A, Khoo HE, Idris MA, Amin I, Razman MR.Consumption patterns and perception on intake of drinking water in Klang Valley, Malaysia. Pakistan J Nutr, 2012; 11(6): 584.
• Tuluk B, Kayserili Orhan F, Kaşali K. Erzurum ili şebeke sularının fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kaliteleri üzerine bir araştırma. İnönü ÜniTurgut Özal Tıp Merk Derg, 2017; 24(1):25-30.
• Elal Muş T, Çetinkaya F. Bursa’da içme ve kullanma sularında indikatör ve bazı patojen bakterilerin varlığının araştırılması. Toprak Su Derg, 2017; 6(1): 6-1.
• Çiner F. Su kullanımında tüketici davranışları ve farkındalık-Niğde örneğinde bir alan araştırması. Pamukkale Üni Müh Bil Derg, 2017; 23(9): 1019-26.
• Demirci AŞ, Gümüş T, Demirci M. Damacana suların mikrobiyolojik kalitesi üzerine pompa temizliğinin etkisi. Tekirdağ Zir Fak Derg,2007; 4(3): 271-5.