Su Okuryazarlığının Geliştirilmesinde Bir Kaynak Olarak ProjectWET Etkinliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 77 Sayı: EK-4, 219 - 232, 01.05.2020

Nazihan Ursavaş

Öz

Amaç: Artan nüfus ve küresel ısınma gibi çevresel sorunlar nedeniyle sularımız tehlike altındadır. Suyun sürdürülebilir kullanımında bireylerin, su okuryazarı olması büyük öneme sahiptir. Bu nedenle bu çalışmada bireylerin su okuryazarı olarak yetiştirilmesinde bir kaynak olarak kullanılabilecek ProjectWET etkinliklerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan doküman inceleme yöntemine göre gerçekleştirilen bu çalışmada, ProjectWET tarafından hazırlanan ve öğretmenlerin sınıf içi ve sınıf dışı uygulamalarda öğrencilerinin suyu daha yakından tanımalarını ve bu konuda bilgi, tutum ve davranışlarının gelişimine katkı sağlayabilecek etkinliklerin yer aldığı ProjectWET Curriculum ve Activity Guide 2.0 kitabında yer alan toplam 64 etkinlik ile bu etkinlikler içerisinden doğrudan uygulaması yapılan yedi etkinlik incelenmiştir.Bulgular: Çalışmadan elde edilen sonuçlar iki bölümde sunulmuştur. Birinci bölümde tüm etkinliklerin değerlendirilmesi yapılırken; ikinci bölümde ise Türkiye’deki koordinatörlüğün kullanımına sunulan ve üç yıldır uygulaması yapılan yedi etkinlik değerlendirilmiştir. Kitapta 64 etkinlik ve 19 farklı konu bulunmaktadır. Her bir konu içeriğindeki etkinlik sayısı 1 ile 15 arasında değişmiştir. Etkinlikler 12 farklı ders kapsamında kullanılabilecek niteliktedir ve en fazla etkinliğe sahip ders Çevre Bilimi n= 36 görülmüştür. Bunun yanında tüm etkinlikler sınıf seviyelerine, öğretim yöntemlerine, yaşam becerilerine ve okuryazarlığın alt boyutlarına göre de incelenmiştir. Uygulaması yapılan yedi etkinliğin ise 14 konu içeriğine sahip olduğu, 10 farklı derste kullanılabileceği, küçük değişikliklerle tüm sınıf seviyelerinde uygulanabileceği, 17 farklı öğretim yöntemi ile öğretilebileceği, beş yaşam becerisini kapsadığı ve okuryazarlığın tüm alt boyutlarını içerdiği bulgusu elde edilmiştir.Sonuç: Su okuryazarlığının geliştirilmesinde, gerekli kaynak veya materyallerin eksikliğini yaşayan öğretmenler için ProjectWET etkinliklerinin sahip olduğu konu içeriği, işlenebileceği dersler, kullanılan farklı öğretim yöntemleri, hitap ettiği sınıf seviyesi, barındırdığı yaşam becerileri ve okuryazarlık alt boyutları nedeniyle disiplinler arası bir yaklaşımla hem sınıf içi hem de sınıf dışı ortamlarda kullanılabilir olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle verilecek eğitimlerle daha fazla öğretmen ve eğitimciye kazandırılmalı ve gerçekleştirilecek uygulamalarla bireylerde su okuryazarlığının geliştirilmesine katkıda bulunulmalıdır

Anahtar Kelimeler

Su, su eğitimi, su okuryazarlığı, ProjectWET etkinlik

Evaluation of ProjectWET Activities as a Resource in Improving Water Literacy

Öz

Objective: Due to the increasing population and environmental issues such as global warming, water is threatened. In the sustainable use of water, it is very important for individuals to be water literate. In this study, it is aimed to evaluate ProjectWET activities in terms of different variables, which can be used as a resource in training of water literate individuals.Methods: This study is carried out according to the document analysis, one of the qualitative research. In this study, 64 activities in ProjectWET Curriculum and Activity Guide 2.0 book, which is prepared by ProjectWET Foundation and contains activities that can contribute to the development of knowledge, attitude and behaviors of students inside and outside of the classroom, were examined.Results: Results obtained from the study are presented under two sections. While all activities are evaluated in the first part, seven activities offered to use and have been practised by Turkey Host Instituton for three years are evaluated as the second part. There are 64 activities and 19 different subject matter. Each subject matter contains activities at least one and upmost 15. Activities can be used within 12 different konu içeriğindeki etkinlik sayısı 1 ile 15 arasında değişmiştir. Etkinlikler 12 farklı ders kapsamında kullanılabilecek niteliktedir ve en fazla etkinliğe sahip ders Çevre Bilimi n= 36 görülmüştür. Bunun yanında tüm etkinlikler sınıf seviyelerine, öğretim yöntemlerine, yaşam becerilerine ve okuryazarlığın alt boyutlarına göre de incelenmiştir. Uygulaması yapılan yedi etkinliğin ise 14 konu içeriğine sahip olduğu, 10 farklı derste kullanılabileceği, küçük değişikliklerle tüm sınıf seviyelerinde uygulanabileceği, 17 farklı öğretim yöntemi ile öğretilebileceği, beş yaşam becerisini kapsadığı ve okuryazarlığın tüm alt boyutlarını içerdiği bulgusu elde edilmiştir.Sonuç: Su okuryazarlığının geliştirilmesinde, gerekli kaynak veya materyallerin eksikliğini yaşayan öğretmenler için ProjectWET etkinliklerinin sahip olduğu konu içeriği, işlenebileceği dersler, kullanılan farklı öğretim yöntemleri, hitap ettiği sınıf seviyesi, barındırdığı yaşam becerileri ve okuryazarlık alt boyutları nedeniyle disiplinler arası bir yaklaşımla hem sınıf içi hem de sınıf dışı ortamlarda kullanılabilir olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle verilecek eğitimlerle daha fazla öğretmen ve eğitimciye kazandırılmalı ve gerçekleştirilecek uygulamalarla bireylerde su okuryazarlığının geliştirilmesine katkıda bulunulmalıdır

Anahtar Kelimeler

Water, water education, water literacy, ProjectWET activity

Kaynakça

• 1. Campbell NA, Reece JB, Urry LA, Cain ML, Wasserman SA, Jackson RB. Biology. 8th Edition. California: Pearson Benjamin Cummings, 2009.
• 2. Alemari SMK. Kıbrıs’ın kuzeyinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yakındoğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, 2016.
• 3. McBride BB. Essential elements of ecological literacy and the pathways to achieve it: perspectives of ecologists. PhD Dissertation Univ of Montana Missoula University, 2011..
• 4. Wood GV. Water literacy and citizenship: education for sustainable domestic water use in the East Midlands. PhD Thesis, University of Nottingham. 2014.
• 5. Havu-Nuutinen S, Kärkkäinen S, Keinonen T. Primary school pupils’ perceptions of water in the context of STS study approach. International J Environ Sci Educ, 2011; 6(4): 321-39.
• 6. Ünal Çoban G, Akpınar E, Küçükcankurtaran E, Yıldız E, Ergin Ö Elementary school students’ water awareness. Int Res Geogr Environ Educ. 2011; 20(1):65–83.
• 7. Tomanbay M. Dünyada su ve küresel ısınma sorunu. Ankara: Phoenix Yayınevi. 2008.
• 8. Amarasinghe UA, Sharma BR. Strategic analyses of the national river linking project (NRLP) of India, Series 2. Workshop on analyses of hydrological, social and ecological Issues of the NRLP. Colombo, Sri Lanka: International Water Management Institute. 2008.
• 9. Otaki Y, Sakura O, Otakı M. Advocating water literacy. Mahasarakham Int J Eng Technol, 2015; 1(1): 36-40.
• 10. Hui-Shuang H. Construction of the index system of water literacy and application in a case study of four Chinese communities. J Discrete Math Sci Cryptogr, 2018; 21(2): 485-91.
• 11. ProjectWET Curriculum ve Activity Guide Generation 2.0. Montana: ProjectWET Foundation. 2011.
• 12. Koç MH. Sınıf öğretmenlerinin etkinlik hazırlama ve uygulama süreçlerinin değerlendirilmesi. Yaşadıkça Eğit, 2019; 33(1): 69-84.
• 13. Bal AP. Yeni ilköğretim matematik öğretim programının öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sos Bil Enst Derg, 2008; 17 (1): 53-68.
• 14. Horoks J. Robert A. Task design to highlight taskactivity relationships. J Math Teach Educ, 2007; 10(4): 279-87.
• 15. Özmantar MF, Bozkurt A, Demir S, Bingölbali E, Açıl E. Sınıf öğretmenlerinin etkinlik kavramına ilişkin algıları. Selçuk Üni Ahmet Keleşoğlu Eğit Fak Derg, 2010; 30: 379-98.
• 16. Karip E, Köksal K. Etkili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi. Eğit Yönet, 1996; 2(2): 245-57.
• 17. Brody M. Development of a curriculum framework for water education for educators, scientists and resource managers. J Environ Educ, 1995; 26(4): 18–29.
• 18. Cowitt BA, Gunckel KL, Anderson CW. Students’s developing understanding of water in environmental systems. Rep Res, 2009; 40(3): 37-51.
• 19. Ursavaş N, Aytar A. Determining the changes in water literacy understanding of teachers brought byaction-oriented water training. Gül A, Uzel N, eds. Current Researches in Environmental Education. Lithuania: SRA Academic Publishing, 2019: 15-38.
• 20. Middlestadt S, Grieser M, Hernandez O, Tubaishat K, Sanchack J, Southwell B, et al. Turning minds on and faucets off:Water conservation education in Jordanian schools. J Enviro Educ, 2001; 32;(2): 37-45.
• 21. Brody MJ. Student understanding of water and water resources: areview of the literature. The Annual Meeting of The American Educational Research Association. April, 12-16, Atlanta-USA. 1993.
• 22. Bowen GA. Document analysis as a qualitative research method. Qual Res J, 2009; 9(2): 27-40.
• 23. Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. 2006.
• 24. Roberts P, Priest H. Reliability and validity in research. Nurs Stand, 2006; 20: 41-5.
• 25. Miles MB, Huberman AM. Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. 2nd ed. CA: Sage. 1994.
• 26. Gürkan B. Examination of secondary school teachers’ opinions regarding interdisciplinary teaching. Pegem Eğit Öğr Derg, 2019; 9(1):91-124.
• 27. Drake M, Burn RC. Meeting standarts through integrated curriculum. USA: Association for Supervision and Curriculum Development. 2004.
• 28. Ergin Ö. Su farkındalığı üzerine bir eğitim projesi. TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi. Mart, 20-22, Ankara-Türkiye. 2008.
• 29. Kılınç B, Demir Atalay S, Kara A, İlkyaz A, Bayhan B, Hekimoğlu MA. Okul öncesi çocuklara verilen su ürünleri eğitiminin farkındalık oluşumuna etkisinin belirlenmesi. Su Ür Derg, 2016; 33(2): 129-38.
• 30. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. 2013.
• 31. Ursavaş N, Karal E. Fen bilimleri öğretmenlerinin yaşam becerileri hakkındaki düşünceleri ve fen kazanımlarıyla ilişkilendirmedurumları. Akdeniz Eğit Araş Derg, 2019; 30 (13): 246-69.
• 32. Excellence in EE — Guidelines for learning (K-12). USA: North American Association for Environmental Education. 1999.
• 33 Simmons D. Papers on the development of environmental education. USA: North American Association for Environmental Education. 1995.