Sivas'ta akarsu çevresinden toplanan yumuşakçalarda trematod larval dönemlerinin araştırılması

Yıl 2020, Cilt: 77 Sayı: 3, 343 - 348, 01.09.2020

Fatih Akyıldız Serpil Değerli

Öz

Amaç: Trematodlar, hem insan hem de hayvan sağlığı için önemli olan parazitlerin yassı solucanlar sınıfındandır. yapılan çalışmalar incelendiğinde, trematodların larva şekillerine ev sahipliği yapan yumuşakçalar üzerinde çok az çalışma olduğu görülmektedir. Çalışmamızda, tıbbi öneme sahip yumuşakçaların bulunabileceği akarsu etrafından toplanan yumuşakçaların tür ayrımının yapılması, bu türlerde yerleşim gösteren trematod larval şekillerinin araştırılması amaçlanmış ve bölgenin risk düzeyinin ortaya konması hedeflenmiştir.incelenmesi ışık mikroskobu altında yapılmıştır. Nehrin mineral analizi, İleri Teknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde yumuşakçaların temel ihtiyaçları dikkate alınarak analiz edilmiştir.Bulgular: Çalışmada, 165 Lymnaea truncatula, 1650 Planorbis intermixtus ve 657 Oxyloma elegans olmak üzere üç farklı salyangoz türü saptandı. Diseke edilen türler içerisinde, 165 Lymnaea truncatula’nın 16 %10 ’sında, 1650 Planorbis intermixtus’nın 332 %20 ’sinde larval trematodlar bulundu. Akarsuyun analizinde çözünmüş oksijen miktarının DSÖ’nün saptadığı verilerden yüksek olduğu ve kalsiyum miktarının Avrupa birliği standartlarının üzerinde olduğu saptanmıştır.Sonuç: Trematodların ara konakları olan tatlı su salyangozları, hayvanlarda ve insanlarda sağlık tehlikelerine neden olabilir. Bu salyangozların prevalansının belirlenmesi, yaşadığımız coğrafyanın trematod hastalıklarının risk haritasını belirlemek açısından önemlidir. Sonuç olarak yumuşakçaların tür tayininin yapılması ve yaygınlığının araştırılmasının, ülkemizdeki trematod hastalıklarının risk haritasının belirlenmesi açısından önemli olduğu kanısına varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Lymnaea, Oxyloma, Planorbis, tıbbi malakoloji, trematoda

Investigation of trematode larval stages in molluscs collected from surrounding the river in Sivas

Öz

Objective: Trematodes are a class of flatworms with parasites that are important for both human and animal health. When the studies on trematodes in our country are examined, it is seen that there are very few studies on the molluscs wich intermediate host of trematodes and larval shapes. In our study, it was aimed to determine the types of gastropod samples collected from the stream where the molluscs of medical importance can be found, and to investigate the trematode larval shapes located in these species and to determine the risk level of the region. Methods: The study was carried out between April and June 2019, approximately 5 km north of Sivas province, around a river which is fed with natural spring waters and whose depth is measured as maximum 50 cm, with abundant trees, rich in vegetation. Mollusca samples were collected twice a week by visiting the study area. Collected samples were taken into bottles with clean water and brought to laboratory and examined under microscope and keys were used to identify mollusca species. Species were determined by considering the crust structure and anatomical features. Then, the molluscs were crushed and the examination of the larval stages inside them was performed under a light microscope. Mineral analysis of the river was analyzed by considering the basic needs of molluscs in Advanced Technology Research and Application Center. Results: In the study, three different snail species, 165 Lymnaea truncatula, 1650 Planorbis intermixtus and 657 Oxyloma elegans, were detected. Among the dissected species, larval trematodes were found in 16 10% of 165 Lymnaea truncatula and 332 20% of 1650 Planorbis intermixtus. It was determined in the water analysis that the amount of dissolved oxygen and calcium amount were above the standards. Conclusion: Freshwater snails, as the intermediate hosts of trematodes, can cause health hazards in animals and humans. Determining the prevalence of these snails is important for determining the risk map of trematode diseases of our geography. It has been concluded that determining the species and investigating the prevalence of these molluscs is important for determining the risk map of trematode diseases.

Anahtar Kelimeler

Lymnaea, Oxyloma, Planorbis, medical malacology, , trematoda

Kaynakça

• 1. Taylan Özkan A, Korkmaz M, Kuman A, Ayçiçek H, Tanyüksel M. Fascioliasis Tanısında Erişkin Antijeni İle Pbs Ve Rpmı 1640’da Elde Edilen Ekskresyon/ Sekresyon Antijenlerinin Elisa Yöntemiyle Karşılaştırılması. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 2005; 62(1): 17-26.
• 2. Chontananarth T, Thanawan Tejangkura NW, Chimburut C. Morphological characteristics and phylogenetic trends of trematode cercariae in freshwater snails from Nakhon Nayok Province, Thailand. The Korean journal of parasitology 2017; 55.1: 47.
• 3. Aldhoun JA, Podhorský M, Holická M, Horák P. Bird schistosomes in planorbid snails in the Czech Republic. Parasitology international 2012; 61(2): 250-9.
• 4. Akbulut M, Odabasi DA, Kaya H, Celik ES, Yildirim MZ, Odabasi S, et al. Changing of Mollusca fauna in comparison with water quality: Saricay Creek and Atikhisar Reservoir models (Canakkale-Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 2009; 8(12): 2699-707.
• 5. Poulin R, Tsukushi K, Clément L. “Evolution, phylogenetic distribution and functional ecology of division of labour in trematodes.” Parasites & vectors 2019; 12(1): 1-10.
• 6. Özcel MA, Özbel Y, Ak M. Özcel’in Tıbbi Parazit Hastalıkları. Türkiye Parazitoloji Derneği, 2007.
• 7. Kılıçaslan I, Özbek M. Contributions to the knowledge on the distribution of freshwater Mollusca species of Turkey. Review of Hydrobiology 2010; 3.2: 127-44.
• 8. Dere T, Boztuğ D, Tayhan N, Yıldırım N, Danabaş D, Gülşad U. Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli)’nin Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 2012; 2.2: 93-106.
• 9. Schwelm J, Soldánová M, Vyhlídalová T, Sures B, Selbach C. Small but diverse: larval trematode communities in the small freshwater planorbids Gyraulus albus and Segmentina nitida (Gastropoda: Pulmonata) from the Ruhr River, Germany. Parasitology research 2017; 117.1: 241-55.
• 10. Choubisa SL, Jaroli VJ, Sheikh Z. First record of a rare transversotrematid cercaria larva (Trematoda: Digenea) from Rajasthan, India: focus on seasonal occurrence and host-specificity of diverse cercariae. Journal of Parasitic Diseases 2017; 41.2: 496-502.
• 11. Abdulkadir FM, Maikaje DB, Umar YA. Cercarial Diversity in Freshwater Snails from Selected Freshwater Bodies and Its Implication for Veterinary and Public Health in Kaduna State, Nigeria. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Animal and Veterinary Sciences 2018; 12(2): 52-8.