Analysis of Scales in Surgical Nursing Postgraduate Theses

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 111 - 124, 27.12.2021

Hafize Savaş , Berrin Pazar

Öz

Aim: Systematically examining whether the scales developed in the field of surgical nursing meet the validity and reliability standards, identifying their shortcomings, and to being guide for future research.
Material and Method: This study employed document analysis, which is a qualitative research design. The National Thesis Center database was screened for postgraduate theses published in surgical nursing between 2011 and 2021. The data were analyzed using content analysis to see whether the theses met the scale development criteria.
Results: The literature review revealed 193 relevant postgraduate theses. The doctoral theses focused mainly on scale development, while the master’s theses focused mostly on scale adaptation. Most scale development studies were carried out in the field of surgical nursing. The sample consisted of seven scale development theses, which were analyzed. Most of the theses followed the scale development stages. However, they lacked scale guidelines, confirmatory factor analysis, and criterion validity.
Conclusion: The theses had satisfactory literature reviews and developed relevant scales that contributed to the field. Most theses followed the scale development process and adhered to the validity and reliability criteria completely. We think that this study will help researchers improve the scales available in nursing and encourage nurses to develop new scales.

Anahtar Kelimeler

Nursing, surgical nursing, scales, validity, reliability

Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Lisansüstü Tezlerinde Geliştirilen Ölçeklerin Analizi

Öz

Amaç: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği alanında geliştirilen ölçeklerin ölçek geliştirme standartlarına uygunluğunu sistematik bir biçimde incelemek, eksiklikleri saptamak ve gelecek çalışmalar için yol gösterici olmaktır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Ulusal Tez Merkezi veri tabanında 2011 -2021 yılları arasında hemşirelik alanında yayınlanan tezler taranmıştır. Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim dalında geliştirilen ölçeklerin içerik analizleri yapılmıştır. Veriler ölçek geliştirme standartlarına uygunluk açısından sistematik olarak incelenmiştir.
Bulgular: Hemşirelik alanından yayınlanan ölçek geliştirme ve uyarlama konulu 193 lisansüstü tez bulunmuştur. Ölçek geliştirme çalışmaları daha çok doktora tezlerinde, ölçek uyarlama çalışmaları ise daha çok yüksek lisans tezlerinde gerçekleştirilmiştir. En çok ölçek çalışması Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği anabilim dalında gerçekleştirilmiştir. Bu alanda yapılan tezlerden, ölçek geliştirilen yedi lisansüstü tez çalışmasının analizi yapılmıştır. Tezlerin çoğunda ölçek geliştirme aşamalarına uyulduğu belirlemiştir. Ancak ölçek yönergesi hazırlama, doğrulayıcı faktör analizi ve ölçüt geçerliliği konularında ölçeklerde eksiklik olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Sonuç olarak çalışmada analiz edilen tezlerde literatürde taramalarının iyi yapıldığı, ihtiyaca yönelik olan ölçeklerin geliştirilerek alana katkı sağlandığı tespit edilmiştir. Cerrahi hastalıkları hemşireliği alanında geliştirilen ölçeklerin çoğunda ölçek geliştirme sürecine uyulduğu özellikle geçerlik ve güvenirlik uygulamalarında kriterlere tam anlamıyla uyum sağlandığı belirlenmiştir. Çalışmamızın hemşirelik alanında kullanılan ölçeklerin gelişmesinde ve ölçek geliştiren hemşirelere rehber olacağını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, cerrahi hemşireliği, ölçekler, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Karagözoğlu Ş. Bilim, bilimsel araştırma süreci ve hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2006;13(2):64-71.
• Erkuş A. Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme ı.temel kavramlar ve işlemler. 4th ed. Ankara: Pegem Akademi; 2019.
• Şahin MG., Öztürk NB. (2018). Eğitim alanında ölçek geliştirme süreci: Bir içerik analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2018;26(1):191-199.
• Ayhan Y, Kocaman G, Bektaş M. Kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutum ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. HEMAR-G. 2015;17(2/3):21-35.
• Dönmez YC, Soyer Ö, Van Giersbergen MY. Türkiye’de yapılan cerrahi hastalıkları hemşireliği doktora tezlerinin incelenmesi (1991-2015). HEMAR-G. 2018;15(4):248-255.
• Öncel S, Sümen A. Türkiye'de halk sağlığı hemşireliği alanında yürütülen lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics. 2017;3(1):20-8.
• Taş G, Dikeç G, Baysan Arabacı L. Türkiye’de ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliği alanında yürütülen lisansüstü tezlerin niceliksel ve içerik açısından incelemesi. J Psychiatric Nurs.2019;10(3):173-180.
• Ardahan M, Özsoy S. Türkiye’de hemşirelik araştırmalarındaki eğilimler: yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;4(4): 516-534.
• Dirlik E.M. Ölçek geliştirme konulu doktora tezlerinin test ve ölçek geliştirme standartlarına uygunluğunun incelenmesi. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology. 2014;5(2):62-78.
• Çüm S, Koç N. Türkiye’de psikoloji ve eğitim bilimleri dergilerinde yayımlanan ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmalarının incelenmesi. Journal of Educational Sciences & Practices. 2013;12(24):115-35. Özdemir Z. Sağlık bilimlerinde likert tipi tutum ölçeği geliştirme. HUHEMFAD. 2018;5(1):60-68.
• Dağcı M, Baydur G, Kaynak K, Minigü L, Polat Ş. Türkiye’de 1991-2019 yılları arasında yapılan cerrahi hastalıkları hemşireliği lisansüstü tezleri. Ordu University J Nurs Stud. 2019;2(3):159-169.
• Baykul Y, Turgut F. Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık;2019.
• Gül Ş, Sözbilir M. Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Education and Science. 2015;40(178):85-102.
• Kıral B. Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020;8(15):170-189.
• Merriam SB. Case study research in education: A qualitative approach. San Francisco: Jossey-Bass;1988.
• Yıldırım A., Şimşek H. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8 th ed). Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2011.
• Acar Güvendir M, Özer Özkan Y. Türkiye'deki eğitim alanında yayımlanan bilimsel dergilerde ölçek geliştirme ve uyarlama konulu makalelerin incelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences. 2015;14(52):23-33.
• Karataş Z. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2015; 1(1): 62-80.
• Lawshe CH. A quantitative approach to content validity. Personnel psychology. 1975;28(4):563-575.
• Davis LL. Instrument review: Getting The Most From A Panel Of Experts. Applied Nursing Research.1992;5.194-197.
• Yeşilyurt S, Çapraz C. Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;20(1):251-264.
• MacCallum RC, Widaman KF, Zhang S, Hong S. Sample size in factor analysis. Psychological Methods.1999;4(1):84-99.
• Comrey AL., Lee HB. A first course in factor analysis. Hillsdale, New Jersey: Erlbaum;1992.