Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri kalıcılığı arttırmak, verimli öğrenmeyi sağlamak, öğrencilerin dikkatini çekmek gibi sebeplerle derslerinde eğitsel medya kullanmaktadır. Eğitsel Medya doğru zamanda doğru kişilerce doğru kişilere kullanıldığı sürece etkili olmaktadır. Bu sebeple eğitsel medya kullanımının öneminin yanında eğitsel medya seçimi de büyük öneme sahiptir. Tony Bates bu konuda eğitsel medya seçimi ve uygulamasını kapsayan birtakım kriter ve sorulardan oluşan Sections modelini tasarlamıştır. Bu model birtakım sorular ile öğretmenlerin eğitsel medya seçimini doğru ve etkili şekilde yapmalarını sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çalışma eğitsel medya seçiminde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin öncelik verdikleri hususları belirleyerek, bu hususların Sections modeli ile örtüştüğü noktaları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi, durum çalışması deseni, yarı yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılarak nitel bir yaklaşım benimsenmiştir. Araştırma sonucunda örneklem grubunun eğitsel medya seçerken dikkat ettikleri öğrencinin hazır bulunuşluğu, dikkat çekiciliği, konuya uygunluk, kullanımının kolay olması kriterleri Sections modelinin öğrenci, kullanım kolaylığı ve öğretim süreci aşamaları ile benzer olduğu görülmüştür. Bu bağlamda katılımcıların ifadelerinden Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin Tony Bates’ın belirlemiş olduğu eğitsel medya seçim rehberindeki bazı noktaları eğitsel medya seçimi için kullandığı sonucuna ulaşılabilir.
* Bu çalışma Doç. Dr. Muhammed Ali Yazıbaşı danışmanlığında 28.09.2023 tarihinde sunduğumuz/tamamladığımız “Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitsel Medya Seçimi Ve Sections Modelinin Uygulanabilirliği (Kahramankazan Örneği)” başlıklı yüksek lisans tezi esas alınarak hazırlanmıştır.
Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.
*(Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Yayın Etiği Kurulu Başkanlığının 08.12.2022 Tarih , 20-1257 Nolu kararı ile Etik Kurul Kararı alınmıştır.)
Kaynakça
Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 8. Baskı., 2019.
Alpar, Demet vd. “Öğrenci Merkezli Eğitimde Eğitim Teknolojileri Uygulamaları”. HAYEF Journal of Education
4/1 (23 Mart 2012). https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuhayefd/issue/8786/109853
Balcı, Ali. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Pegem Akademi Yayıncılık, 2015.
Baltacı, Ali. “İslam Eğitim Tarihinde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Kullanımı: Tarihsel Bir Analiz”. Bingöl
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12 (31 Aralık 2018), 75-98.
Bates, Tony. Dijital Çağda Öğretim. çev. Esra Öztürk - Zeki Tuman. Ankara: Açık Mektep, İkinci Baskı., 2020.
http://acikderskitabi.com/dijital/
Cafoğlu, Zuhal (ed.). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Grafiker Yayınları, 2007.
Cevizci, Ahmet. Eğitim sözlüğü. İstanbul: Say, 2010.
Creswell, John W. Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. çev. Selçuk Beşir Demir.
Ankara: Eğiten Kitap, 3. Baskı., 2017.
Demirel, Özcan. Öğretme Sanatı. Pegem Akademi Yayıncılık, 2006.
Demirel, Özcan - Eralp Altun (ed.). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık, 6. Baskı., 2012.
Eyüboğlu, Yiğit Can - Çelik, Aslı. “Din Eğitiminde Araç Olarak Müzikal Materyal Tasarımı”. Akademik Sanat 17
(31 Aralık 2022), 1-26.
Göğüş, Aytaç - Yetke, Şebnem. “Öğretme Yöntemlerinin Çeşitlendirilmesi ile Öğrenci Motivasyonunun
Artırılması: İngilizce Dersi Öğretmen Liderliği Örneği”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 27/2 (01
Ağustos 2014), 283-306. https://doi.org/10.19171/uuefd.47578
Güneş, Adem. “Din Eğitiminde Materyal Kullanımı”. Din Eğitimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık, 3. Basım, 2021.
Güngör, Özcan (ed.). Bilimsel Araştırma Süreçleri Yöntem, Teknik ve Etiğe Giriş. Ankara: Grafiker Yayınları, 1.
Baskı., 2018.
İnce, Betül. Di̇n Kültürü Ahlak Bilgisi Ve İmam Hatip Meslek Derslerii Öğretmenlerinin Öğreti̇m Teknolojisii Ve Materyal Kullanımına İlişkin Görüşleri. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Kolektif. Eğitimde Üretim Tabanlı Çalışmalar İçin Nitel Araştırma Yöntemleri. ed. M. Yaşar Özden - Levent
Durdu. Ankara: Anı Yayıncılık, 1. Baskı., 2016.
Komisyon. Pedagojik Formasyon İçin Öğretim İlke Ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık, 3. Baskı., 2017.
Konuk, Nebiye - Güntaş, Selime. “Sosyal Medya Kullanımı Eğitimi Ve Bir Eğitim Aracı Olarak Sosyal Medya
Kullanımı”. International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries 3/4 (31 Ağustos 2019), 1-25.
Korkmaz, Mehmet. “Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak Filmleri Kullanma Durumları”.
Bilimname 2017/33 (29 Mayıs 2017), 35-66. https://doi.org/10.28949/bilimname.345561
Korkmaz, Mehmet. “İmam Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Materyal Geliştirme Durumları”. Bilimname
2018/35 (30 Nisan 2018), 175-216. https://doi.org/10.28949/bilimname.380607
M.E.B. Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri (2017).
Merriam, Sharan B. Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. ed. Selahattin Turan. çev. Kolektif vd.
Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2009.
Russell, Bertrand. Eğitim Üzerine. çev. Alişan Uğur. Cem Yayınevi, 2020.
Scott, David - Morrison, Marlene. Eğitim Araştırmasında Temel Fikirler ve Kavramlar. çev. Ümit Tatlıcan. İstanbul: Sentez Yayınları, 1. Baskı., 2016.
Whitehead, Alfred North. Eğitimin Amaçları Eğitimde Reform Çağrısı. çev. Hasan Ünder - Raşit Çelik. Fol Kitap,
2020.
Yanpar Yelken, Tuğba. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık, 14. Baskı., 2017.
Yaşlı, Muhammed Emin. Ortaöğretim Kurumları 9. Ve 10. Sınıf Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Nitelikli
Materyal Ve Verimliliğe Olan Etkisi (Konya İl Merkezi Örneği). Konya: Selçuk Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi,
2007.
Yorulmaz, Bilal. “Teknoloji Destekli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinin Öğrenci Başarısı ve Kalıcılığına Etkisi”.
Değerler Eğitimi Dergisi 3/10 (01 Temmuz 2005), 113-138.
Din Öğretiminde Materyal Geliştirme Kılavuzu. thk. Zeliha Karaağaç - Hasan Topal. Ankara: Din Öğretimi
Genel Müdürlüğü, 2014.
“Dr. Tony Bates ile Covid-19 sonrası açık üniversitelerin rolü ve geleceği konuşuldu”. Erişim 04 Haziran 2024.
https://gazete.anadolu.edu.tr/kampus/40636/dr-tony-bates-ile-covid-19-sonrasi-acik-universitelerin-rolu-ve-gelecegi-konusuldu
Religious Culture and Moral Knowledge Teachers' Criteria for Educational Media Selection and Similarities with Sections Model
Religious Culture and Ethics Teachers use educational media in their lessons to enhance retention, ensure efficient learning, and capture students' attention. Educational media is effective as long as it is applied to the right individuals at the right time. Therefore, the selection of educational media, in addition to its usage, holds great importance. Tony Bates has designed the Sections model, which consists of a set of criteria and questions that encompass the selection and application of educational media. This model aims to help teachers make the right and effective choices when selecting educational media. This study aims to identify the priorities of Religious Culture and Ethics teachers in the selection of educational media and to reveal the points where these priorities align with the Sections model. A qualitative approach was adopted in the research, using the semi-structured interview technique. The study's findings indicate that the criteria considered by the sample group when selecting educational media—such as student readiness, attention-grabbing, relevance to the subject, and ease of use—are similar to the student, ease of use, and teaching process stages of the Sections model. Consequently, it can be concluded from the participants' statements that the group of Religious Culture and Ethics teachers utilizes certain aspects of Tony Bates' educational media selection guide for their media choices.
Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 8. Baskı., 2019.
Alpar, Demet vd. “Öğrenci Merkezli Eğitimde Eğitim Teknolojileri Uygulamaları”. HAYEF Journal of Education
4/1 (23 Mart 2012). https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuhayefd/issue/8786/109853
Balcı, Ali. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Pegem Akademi Yayıncılık, 2015.
Baltacı, Ali. “İslam Eğitim Tarihinde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Kullanımı: Tarihsel Bir Analiz”. Bingöl
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12 (31 Aralık 2018), 75-98.
Bates, Tony. Dijital Çağda Öğretim. çev. Esra Öztürk - Zeki Tuman. Ankara: Açık Mektep, İkinci Baskı., 2020.
http://acikderskitabi.com/dijital/
Cafoğlu, Zuhal (ed.). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Grafiker Yayınları, 2007.
Cevizci, Ahmet. Eğitim sözlüğü. İstanbul: Say, 2010.
Creswell, John W. Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. çev. Selçuk Beşir Demir.
Ankara: Eğiten Kitap, 3. Baskı., 2017.
Demirel, Özcan. Öğretme Sanatı. Pegem Akademi Yayıncılık, 2006.
Demirel, Özcan - Eralp Altun (ed.). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık, 6. Baskı., 2012.
Eyüboğlu, Yiğit Can - Çelik, Aslı. “Din Eğitiminde Araç Olarak Müzikal Materyal Tasarımı”. Akademik Sanat 17
(31 Aralık 2022), 1-26.
Göğüş, Aytaç - Yetke, Şebnem. “Öğretme Yöntemlerinin Çeşitlendirilmesi ile Öğrenci Motivasyonunun
Artırılması: İngilizce Dersi Öğretmen Liderliği Örneği”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 27/2 (01
Ağustos 2014), 283-306. https://doi.org/10.19171/uuefd.47578
Güneş, Adem. “Din Eğitiminde Materyal Kullanımı”. Din Eğitimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık, 3. Basım, 2021.
Güngör, Özcan (ed.). Bilimsel Araştırma Süreçleri Yöntem, Teknik ve Etiğe Giriş. Ankara: Grafiker Yayınları, 1.
Baskı., 2018.
İnce, Betül. Di̇n Kültürü Ahlak Bilgisi Ve İmam Hatip Meslek Derslerii Öğretmenlerinin Öğreti̇m Teknolojisii Ve Materyal Kullanımına İlişkin Görüşleri. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Kolektif. Eğitimde Üretim Tabanlı Çalışmalar İçin Nitel Araştırma Yöntemleri. ed. M. Yaşar Özden - Levent
Durdu. Ankara: Anı Yayıncılık, 1. Baskı., 2016.
Komisyon. Pedagojik Formasyon İçin Öğretim İlke Ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık, 3. Baskı., 2017.
Konuk, Nebiye - Güntaş, Selime. “Sosyal Medya Kullanımı Eğitimi Ve Bir Eğitim Aracı Olarak Sosyal Medya
Kullanımı”. International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries 3/4 (31 Ağustos 2019), 1-25.
Korkmaz, Mehmet. “Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak Filmleri Kullanma Durumları”.
Bilimname 2017/33 (29 Mayıs 2017), 35-66. https://doi.org/10.28949/bilimname.345561
Korkmaz, Mehmet. “İmam Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Materyal Geliştirme Durumları”. Bilimname
2018/35 (30 Nisan 2018), 175-216. https://doi.org/10.28949/bilimname.380607
M.E.B. Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri (2017).
Merriam, Sharan B. Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. ed. Selahattin Turan. çev. Kolektif vd.
Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2009.
Russell, Bertrand. Eğitim Üzerine. çev. Alişan Uğur. Cem Yayınevi, 2020.
Scott, David - Morrison, Marlene. Eğitim Araştırmasında Temel Fikirler ve Kavramlar. çev. Ümit Tatlıcan. İstanbul: Sentez Yayınları, 1. Baskı., 2016.
Whitehead, Alfred North. Eğitimin Amaçları Eğitimde Reform Çağrısı. çev. Hasan Ünder - Raşit Çelik. Fol Kitap,
2020.
Yanpar Yelken, Tuğba. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık, 14. Baskı., 2017.
Yaşlı, Muhammed Emin. Ortaöğretim Kurumları 9. Ve 10. Sınıf Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Nitelikli
Materyal Ve Verimliliğe Olan Etkisi (Konya İl Merkezi Örneği). Konya: Selçuk Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi,
2007.
Yorulmaz, Bilal. “Teknoloji Destekli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinin Öğrenci Başarısı ve Kalıcılığına Etkisi”.
Değerler Eğitimi Dergisi 3/10 (01 Temmuz 2005), 113-138.
Din Öğretiminde Materyal Geliştirme Kılavuzu. thk. Zeliha Karaağaç - Hasan Topal. Ankara: Din Öğretimi
Genel Müdürlüğü, 2014.
“Dr. Tony Bates ile Covid-19 sonrası açık üniversitelerin rolü ve geleceği konuşuldu”. Erişim 04 Haziran 2024.
https://gazete.anadolu.edu.tr/kampus/40636/dr-tony-bates-ile-covid-19-sonrasi-acik-universitelerin-rolu-ve-gelecegi-konusuldu
Medet, Hacer Hicret - Yazıbaşı, Muhammed Ali. “Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitsel Medya Seçimi Kriterleri Ve Sections Modeli Ile Benzerlikleri”. Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi 8/4 (Aralık 2024), 621-640. https://doi.org/10.32711/tiad.1496198.