The Stylistic Classification and Analysis of Hadiths that Prohibit Imitation of Non-Muslims and Command Opposition to Them

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 702 - 719, 30.06.2025

Necmi Sarı

https://doi.org/10.32711/tiad.1653321

Öz

This study examines the attitude of the Prophet Muhammad towards avoiding resemblance to and opposing non-Muslims within the framework of the stylistic variations employed in the Prophetic Sunnah. The Prophet’s approach to warning against imitating non-Muslims is rooted in the objective of preserving the religious and cultural identity of the Islamic community. This principle became a legislative ruling during the Medinan period and was adopted as a significant Sunnah that reinforced the identity consciousness of Muslims. The Prophetic practices were shaped through various methods, including warnings (tarhīb), commands, prohibitions, and practical guidance, all of which contributed to the development of a distinct consciousness among Muslims in terms of belief and lifestyle. In this context, the differentiation from Jewish and Christian practices should not be viewed merely as a formal distinction but rather as a strategy for constructing an independent Islamic identity in terms of mindset and value system. Given the increasing cultural interactions in the era of globalization, it is evident that this Sunnah is not merely a historical practice but also a principle that safeguards Muslim identity. This study meticulously explores the critical role of the Prophet Muhammad in shaping the identity of the Muslim ummah and examines the Prophetic understanding of opposition to non-Muslims, along with the methods developed in this regard.

Anahtar Kelimeler

Hadisth , Non-muslim , Prohibition of Imitation , Command to Differ , Style

Müslüman Olmayanlara Benzemeyi Yasaklayan ve Onlara Muhalefeti Emreden Hadislerin Üslup Bakımından Tasnifi ve Tahlili

Öz

Bu çalışmada, Hz. Peygamber’in gayrimüslimlere benzememe ve onlara muhalefet etme hususundaki tutumu, Nebevî Sünnet’in kullandığı üslup çeşitleri çerçevesinde ele alınmıştır. Hz. Peygamber’in gayrimüslimlere benzemekten sakındırmaya yönelik yaklaşımı, İslam toplumunun dini ve kültürel kimliğini muhafaza etme amacına dayanır. Bu ilke, Medine döneminde teşriî bir hüküm haline gelmiş ve Müslümanların kimlik bilincini güçlendiren önemli bir sünnet olarak benimsenmiştir. Nebevî uygulamalar, terhîb/korkutma, emir, nehiy ve fiilî yönlendirmelerle şekillenmiş, Müslümanların inanç ve yaşam tarzı bakımından farklı bir bilinç oluşturmasına katkıda bulunmuştur. Bu bağlamda, Yahudi ve Hristiyan pratiklerinden ayrışma, sadece şekilsel bir farklılık değil, aynı zamanda zihniyet ve değerler sistemi açısından da bağımsız bir İslami kimlik inşa etme stratejisi olarak değerlendirilmelidir. Günümüzde küreselleşme ile artan kültürel etkileşimler düşünüldüğünde, bu sünnetin sadece tarihsel bir uygulama değil, Müslüman kimliğini koruyucu bir ilke olduğu açıktır. Bu çalışma, Hz. Peygamber’in İslam ümmetinin kimlik inşasında oynadığı kritik rolü ve gayrimüslimlere muhalefet konusundaki sünnet anlayışını detaylı bir şekilde ele almakta ve bu çerçevede geliştirdiği yöntemleri incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

Hadis , Gayri Müslim , Teşebbüh Yasağı , Muhalefet Emri , Üslup

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî. el-Müsned. 6 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1398/1978.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâil el-Buhârî. Sahîhu’l-Buhârî. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Çanga, Mahmut. Kur’an-ı Kerim Lugatı. İstanbul: Timaş Yayınları, 1989.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahmân ed- Dârimî. es-Sünen, nşr. Hüseyn Selîm Esed ed-Dârânî. 4 Cilt. Riyâd: Dâru’l-Muğnî, 1421/2000.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as es-Sicistânî. es-Sünen. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz b. Muhammed b. İbrahim Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Erul, Bünyamin. “Zeyd b. Hârise”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 44/319-320. İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
• Görmez, Mehmet. “Tergîb ve Terhîb”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40/508-509. İstanbul: TDV Yayınları, 2011.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî. es-Sünen. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• İbn Sa’d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa’d b. Menî’ el-Basrî el-Bağdâdî. et-Tabakâtü’l-kübrâ. nşr. Muhammed Abdülkâdir ʻAtâ’. 9 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1410/1990.
• Küçükosman, Hasan. “Hz. Peygamber’e İsnad Edilen Müstehcen İçerikli Bir Rivayetin Tahlil Ve Tenkidi”. Kocaeli İlahiyat Dergisi 6/2 (Aralık 2022), 653-688.
• Mâlik, Ebû Abdillâh Mâlik b. Enes el-Asbahî. el-Muvatta’. nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʻArabî, 1406/1985.
• Muhammed Fuâd Abdülbâkî. el-Mu’cemu’l-müfehres li elfâzi’l-hadîsi’n-nebevî (Concordance). 8 Cilt. Leiden: Mektebetü Brill, 1355/1936.
• Müslim, Müslim b. el-Haccâc. Sahîhu Müslim. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Mütercim Âsım Efendi. Kâmûsu’l-Muhît Tercümesi (el-Okyânûsu’l-Basît fî Tercemeti’l-Kâmûsi’l-Muhît). nşr. Mustafa Koç - Eyyüp Tanrıverdi. 6 Cilt. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2013.
• Nesâî, Ahmed b. Şuayb b. Alî en-Nesâî. es-Sünenü’s-süğrâ. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dâru’s-Selâm, 1420/1999.
• Sarı, Necmi. Hadislerde Teşebbüh Yasağı. Marmara Üniversitesi, Basılmış Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Sarı, Necmi. Hadislerde Teşebbüh Yasağı. İzmir: Duvar Yayınları, 2024. https://www.duvaryayinlari.com/icerik/e-kitaplar/hadislerde-tesebbuh-yasagi-doc-dr-necmi-sari-isbn-978-625-5530-82-0.
• Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed et-Taberânî. el-Mu’cemu’l-kebîr. nşr. Hamdî Abdülmecîd es-Silefî. 25 Cilt. Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ys., ts.
• Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed et-Taberânî. el-Mu’cemu’l-evsat. nşr. Târık b. ‘Ivazullâh b. Muhammed - ‘Abdulmuhsin el-Hüseynî. 10 Cilt. Kâhire: Dâru’l-Haremeyn, 1415/1995.
• Tahâvî, Ebû Ca’fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme et-Tahâvî. Şerhu me’âni’l-âsâr. nşr. Muhammed Zührî en-Neccâr. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1416/1996.
• Tâhirü’l-Mevlevî. Müslümanlıkta İbadet Tarihi. nşr. Abdullah Işıklar. İstanbul: Bilmen Basımevi, 1963.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ et- Tirmizî. el-Câmiʻu’s-sahîh. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Tokpınar, Mirza. ‘Men Teşebbehe bi-kavmin fe-hüve minhum’ Hadisi Üzerine Bir İnceleme. Hadis Tetkikleri Dergisi 3/2 (2005), 85-109.
• Uludağ, Süleyman. “Rağbet ve Rehbet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 34/408-409. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
• Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed ez-Zebîdî. Tâcü’l-ʿarûs min cevâhiri’l-Kâmûs. nşr. Abdüssettâr Ahmed Ferrâc - Hüseyin Nassâr - Mustafa el-Hicâzî -Abdüsselâm Hârûn. 40 Cilt. Kuveyt: Matbaatü Hükûmeti’l-Kuveyt, 1406/1986