Authentication and Evaluation of the Hadiths in the Books of the Sufis Regarding the Prophet Encouraging the Wearing of Woolen Clothes

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 38 - 61, 30.03.2023

Necmi Sarı

https://doi.org/10.32711/tiad.1245601

Öz

Giyim kuşamla ilgili olarak sûfîlerin eleştirildiği konulardan biri de yün elbise giymenin sünnet olduğu hususuna inanmalarıdır. Mutasavvıfların yün elbise giymenin faziletine dair eserlerinde kaydettikleri hadislerin bir kısmı yün elbise giyilmesini teşvik eden hadislerden, diğer bir kısmı ise Hz. Peygamber ile sahâbe ve tâbiînin yün elbise giydiklerinden söz eden rivâyetlerden oluşmaktadır. Bu rivâyetlerin bir bölümü merfû, diğer bir bölümü mevkûf ve maktû hadislerdir. Bu rivâyetlerden yün elbise giyilmesini teşvik eden merfû hadislerin çoğunluğu uydurma veya zayıf hadisleri konu edinen kitaplarda geçen zayıf veya mevzû hadislerden oluşurken, başta Kütüb-i Sitte olmak üzere muhtelif temel hadis kaynaklarında geçtiğini tespit ettiğimiz Hz. Peygamber ile sahâbe ve tâbiînin yün elbise giydiklerinden söz eden rivâyetlerin geneli sahih veya hasen hadislerdir. Bu çalışmada, mutasavvıfların kitaplarında geçen ilgili hadislerin sened ve metin cihetinden sıhhat dereceleri incelenmiştir. Bu çerçevede rivâyetlerin yer aldığı bütün hadis kaynaklarından istifade edilmiş, ayrıca bu rivâyetler hakkında âlimlerin görüş ve düşüncelerini tespit için hadis şerhleri yanında tasavvuf kitaplarına da müracaat edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Sufi Books, Clothing, Wearing a Wool Dress, Narration, Takhrīj, Evaluation

Hz. Peygamberin Yün Elbise Giymeyi Teşvik Ettiğine Dair Mutasavvıfların Kitaplarında Geçen Hadislerin Tahric ve Değerlendirilmesi

Öz

Giyim kuşamla ilgili olarak sûfîlerin eleştirildiği konulardan biri de yün elbise giymenin sünnet olduğu hususuna inanmalarıdır. Mutasavvıfların yün elbise giymenin faziletine dair eserlerinde kaydettikleri hadislerin bir kısmı yün elbise giyilmesini teşvik eden hadislerden, diğer bir kısmı ise Hz. Peygamber ile sahâbe ve tâbiînin yün elbise giydiklerinden söz eden rivâyetlerden oluşmaktadır. Bu rivâyetlerin bir bölümü merfû, diğer bir bölümü mevkûf ve maktû hadislerdir. Bu rivâyetlerden yün elbise giyilmesini teşvik eden merfû hadislerin çoğunluğu uydurma veya zayıf hadisleri konu edinen kitaplarda geçen zayıf veya mevzû hadislerden oluşurken, başta Kütüb-i Sitte olmak üzere muhtelif temel hadis kaynaklarında geçtiğini tespit ettiğimiz Hz. Peygamber ile sahâbe ve tâbiînin yün elbise giydiklerinden söz eden rivâyetlerin geneli sahih veya hasen hadislerdir. Bu çalışmada, mutasavvıfların kitaplarında geçen ilgili hadislerin sened ve metin cihetinden sıhhat dereceleri incelenmiştir. Bu çerçevede rivâyetlerin yer aldığı bütün hadis kaynaklarından istifade edilmiş, ayrıca bu rivâyetler hakkında âlimlerin görüş ve düşüncelerini tespit için hadis şerhleri yanında tasavvuf kitaplarına da müracaat edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Tasavvuf Kitapları, Giyim Kuşam, Yün Elbise Giymek, Rivâyet, Tahric, Değerlendirme, Hadith, Sufi Books, Clothing, Wearing a Wool Dress, Narration, Takhrīj, Evaluation

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî. el-Müsned. 6 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1398/1978.
• Ahmet Naim. Hadis Usûlü (Tecrîd Mukaddimesi). nşr. Mesut Çakır. İstanbul, Ravza Yayınları, 2009.
• Akşemseddin, Şemseddin Muhammed b. Hamza. Defʿu metâʿini’s-sûfiyye. İstanbul Ün. Ktp. Nadir Eserler Bölümü, nr. 4786; Milli Kütüphane nr. 60 Zile 78/2, 19a-39b.
• Amr Abdülmun’im Selîm. Savnü’ş-şer’i’l-hanîf bi beyâni’l-mevdû’ ve’d-daîf. 2 Cilt. Tantâ: Dâru’d-Dıyâ’, 1419-1420/1998-2000.
• Aydınlı, Abdullah. Doğuş Devrinde Tasavvuf ve Hadis. İstanbul: Seha Neşriyat, 1986.
• Aydınlı, Abdullah. Hadis Istılahları Sözlüğü. İstanbul: İFAV, 2011.
• Aydınlı, Abdullah. “Merfû”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 29/180-181. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Aydınlı, Abdullah. “Mevkuf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 29/438-440. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Begavî, el-Hüseyn b. Mes’ûd. el-Envâr fî şemâʾili’n-nebiyyi’l-muhtâr. nşr. İbrâhîm el-Ya’kûbî. 2 Cilt. Dımaşk: Dârü’l-Mektebî, 1416/1995.
• Beyhakî, Ahmed b. Hüseyn. Şuʻabü’l-îmân. nşr. Muhammed Sa’îd Zağlûl. 9 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1410/1990. nşr. Muhtâr Ahmed en-Nedvî. 20 Cilt. Bombay (Hindistan): ed-Dârü’s-Selefiyye, 1406/1986.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâil. Sahîhu’l-Buhârî. nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâil. el-Edebü’l-müfred. nşr. Muhammed Fuâd ‘Abdülbâkî. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1417/1997.
• Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. İstanbul: Ağaç Kitabevi Yayınları, 2009.
• Çakan, İsmail Lütfi. Hadis Usûlü. İstanbul: İFAV, 2009.
• Deylemî, Şehredâr b. Şîrûye. Müsnedü’l-firdevs (Müsnedü firdevsi’l-ahbâr/Firdevsü’l-ahbâr bi mesûri’l-hitâb). nşr. Saîd b. Besyûnî Zağlûl. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1406/1986.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as es-Sicistânî. es-Sünen. (Mevsûatü’l-hadîsi’ş-şerîf el-Kütübü’s-Sitte içinde). nşr. Sâlih b. Abdülazîz b. Muhammed b. İbrahim Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillâh. Hilyetü’l-evliyâ’ ve tabakâtü’l-asfıyâ’. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1387/1967.
• Ebü’ş-Şeyh el-İsfahânî, Abdullâh b. Muhammed. Ahlâku’n-nebî ve âdâbüh. nşr. Sâlih b. Muhammed el-Vüneyyân. 4. Cilt. Riyâd: Dârü’l-Müslim, 1418/1998.
• Ebü’t-Tayyib el-Azîmâbâdî, Muhammed Şemsü’l-Hak b. Emîr Alî ed-Diyânüvî. Avnü’l-ma’bûd Şerhu Süneni Ebî Dâvûd (İbnü’l-Kayyim’in Tehzîbü Süneni Ebî Dâvûd’u ile birlikte). 6 Cilt (12 Cüz). Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1410/1990.
• Efendioğlu, Mehmed. “Maktû”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27/457-458. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Daîfu’l-Câmii’s-sağîr ve ziyâdetuh. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1410/1990.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Daîfu Süneni’t-Tirmizî. Riyâd: Mektebetü’l-Meârif, 1420/2000.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Da’îfu’t-Tergîb ve’t-terhîb. 2 Cilt. Riyâd: Mektebetü’l-Meârif, 1421/2000.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Sahîhu’l-Câmi’i’s-sağîr ve ziyâdetuh. 2 Cilt. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1408/1988.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Sahîhu’l-Edebi’l-müfred li’l-İmâmi’l-Buhârî. Cübeyl: Dâru’s-Sıddîk, 1415/1994.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Silsiletü’l-ehâdîsi’d-da’îfe ve’l-mevzûa ve eseruhâ’s-seyyi’ fi’l-ümme. 14(3) Cilt. Riyâd: Mektebetü’l-Meârif, 1412/1992.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Silsiletü’l-ehâdîsi’s-sahîha. 7(3) Cilt. Riyâd: Mektebetü’l-Meârif, 1415/1995.
• Eraydın, Selçuk. Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: İFAV, 2001.
• Fettenî, Muhammed Tâhir. Tezkiretü’l-mevzûât (Sonunda müellifin Kânûnu’l-mevzûât ve’d-duafâ’sı ile birlikte). Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1415/1995.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed. İhyâʾü ʿulûmi’d-dîn. 5 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
• Güngör, Haydar. “Hz. Peygamber (s.a.s.) Döneminde Kullanılan Kıyafetler”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [Dergiabant: Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi] 4/8 (2016), 48-68.
• Hâkim, Ebû Abdillah el-Hâkim en-Nîsâbûrî. el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn (Zehebî’nin Telhîsu’l-Müstedrek’i ile birlikte). 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, ts.
• Hatîb el-Bağdâdî, Ahmed b. Alî. Muvazzıhu evhâmi’l-cem’ ve’t-tefrîk. nşr. Abdulmu’tî Emîn Kal’acî. 2 Cilt. Beyrût: Dârü’l-Ma’rife, 1407/1982.
• Hatîb el-Bağdâdî, Ahmed b. Alî. el-Müntehab min kitâbi’z-zühd ve’r-rekâik. nşr. Âmir Hasan Sabrî. Beyrut: Dârü’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1420/2000.
• Hatîb el-Bağdâdî, Ahmed b. Alî. Târîhu Bağdâd. 18 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-ʻArabî, ts.
• Hennâd, Hennâd b. Serî. Kitâbü’z-Zühd. nşr. Abdurrahmân b. Abdülcebbâr el-Firyevâî. 2 Cilt. Kuveyt: Dâru’l-Hulefâ’ li’l-Kitâbi’l-İslâmî, 1406/1985.
• Heysemî, Nûruddîn Alî. Mecmaʻu’z-zevâid ve menba’u’l-fevâid. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1408/1988.
• Hücvîrî, Alî b. Osmân. Keşfü’l-mahcûb. çev. Mahmûd Ahmed Mâzî Ebu’l-Azâim. nşr. Ahmed Abdürrahîm es-Sâyih – Tevfîk Alî Vehbe. Kâhire: Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Dîniyye, 1428/2007.
• İbn Adî, Abdullâh b. Adî. el-Kâmil fî duafâi’r-ricâl. nşr. Kurul. 7 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1405/1985.
• İbn Arrâk, Alî b. Muhammed. Tenzîhü’ş-şerîa ani’l-ahbâri’ş-şenîati’l-mevzûa. nşr. Abdülvehhâb Abdüllatîf - Abdullah Muhammed es-Sıddîk. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1401/1981.
• İbn Asâkir, Alî b. el-Hasen ed-Dımaşkî. Târîhu medîneti Dımaşk ve zikru fadlihâ ve tesmiyetü men hallehâ mine’l-emâsil evi’ctâze bi nevâhîhâ min vâridîhâ ve ehlihâ. nşr. Alî Şîrî. 70 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1419/1998.
• İbnü’l-Cevzî, Abdurrahmân b. Alî. el-‘İlelü’l-mütenâhiye fi’l-ehâdîsi’l-vâhiye. nşr. Halîl el-Meys. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2003.
• İbnü’l-Cevzî, Abdurrahmân b. Alî. el-Mevzûât. nşr. Tevfîk Hamdân. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1415/1995.
• İbnü’l-Cevzî, Abdurrahmân b. Alî. Telbîsü İblîs. nşr. Eymen Sâlih. Kâhire: Dârü’l-Hadîs, 1422/2001.
• İbn Ebi’d-Dünyâ, Abdullah b. Muhammed. et-Tevâdü’ ve’l-humûl. nşr. Muhammed Abdülkâdir ʻAtâ’. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1410/1990.
• İbn Hacer, Ahmed b. Alî el-ʻAskalânî. Lisânü’l-Mîzân. 7 Cilt. Kâhire: Dârü’l-Kitâbi’l-İslâmî, ts.
• İbn Hacer, Ahmed b. Alî el-ʻAskalânî. Takrîbü’t-Tehzîb. nşr. Ebü’l-Eşbâl Sağîr Ahmed Şâğıf el-Pâkistânî. Riyâd: Dâru’l-ʻÂsıme, 1416/1995.
• İbn Hacer, Ahmed b. Alî el-ʻAskalânî. Tehzîbü’t-Tehzîb. nşr. Mustafa Abdülkâdir ‘Atâ’. 12 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1415/1994;
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. Kitâbü’l-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-duʿafâʾ ve’l-metrûkîn. nşr. Hamdî Abdülmecîd es-Silefî. 2 Cilt. Riyâd: Dâru’s-Sumey’î, 1420/2000.
• İbnü’l-Kayserânî, Ebü’l-Fazl Muhammed b. Tâhir. Safvetü’t-tasavvuf. nşr. Ahmed eş-Şerebâsî. Kâhire: Matbaatü Dâri’t-Te’lîf, ts.
• İbnü’l-Kayserânî, Ebü’l-Fazl Muhammed b. Tâhir. Zahîretü’l-huffâz el-muhrec ʿale’l-hurûf ve’l-elfâz (ez-Zahîre fi’l-ehâdîsi’z-zaʿîfe ve’l-mevzûʿa. nşr. Abdurrahmân b. Abdülcebbâr el-Feryevâî. 5 Cilt. Riyâd: Dârü’s-Selef, 1416/1996.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd. es-Sünen. nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• İbnü’s-Salâh, Osmân b. Salâhuddîn eş-Şehrezûrî. Ulûmü’l-hadîs (Mukaddimetü İbni’s-Salâh). nşr. Nûreddîn İtr. Dımaşk: Dârü’l-Fikr, 1406/1986.
• İbn Teymiyye, Takıyyuddîn Ahmed. Mecmûu’l-fetâvâ. nşr. Abdurrahmân b. Muhammed. 37 Cilt. Riyâd: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 1412/1991.
• İmamzâde, Muhammed b. Ebû Bekir el-Buhârî. Şirʿatü’l-İslâm ilâ dâri’s-selâm. (bk. Seyyid Alizâde Ya’kûb b. Ali. Mefâtîhu’l-cinân fî şerhi Şirʻati’l-İslâm. nşr. Ahmed Hâdî el-Kassâr. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1432/2011.
• Koçyiğit, Talat. Hadis Terimleri Sözlüğü. Ankara: Rehber Yayınları, 1992.
• Köycü, Erdoğan. “Âyet Hadîs ve Kültür Bağlamında Libâs Literatürü Üzerine Bir Deneme”. Siyâsî Sosyal Kültürel Yönleriyle Türkiye ve Rusya-3. Ankara: Berikan Yayınevi, 2019, 239-258.
• Köycü, Erdoğan. “Libas (Giyim-Kuşam)”. Bireysel ve Sosyal Hayatta Hadis I. İstanbul: Lisans Yayınları, 2019, 355-376.
• Kuşeyrî, Abdülkerîm b. Hevâzin. er-Risâletü’l-Kuşeyriyye. nşr. Abülhalîm Mahmûd – Mahmûd b. eş-Şerîf. Kâhire: Matâbiu Müesseseti Dâri’ş-Şa’b, 1409/1989.
• Mahmûd b. Muhammed el-Haddâd. Tahrîcu ehâdîsi İhyâi ‘ulûmi’d-dîn. 7 Cilt. Riyâd: Dâru’l-‘Âsıme, 1408/1987. Mahmûd et-Tahhân. Teysîru mustalahi’l-hadîs. Riyad: Mektebetü’l-Meʻârif, 1432/2011.
• Mehmet Ali Aynî. Tasavvuf Tarihi. haz. Hüseyin Rahmi Yananlı. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2017.
• Muhammed Avvâme. Hükmü’l-amel bi’l-hadîsi’d-daîf beyne’n-nazariyye ve’t-tatbîk ve’d-da’vâ. Cidde: Dârü’l-Minhâc – Medine-i Münevvere: Dârü’l-Yüsr, 1437/2017.
• Muhammed Emîn el-Irâkî. el-Mevzûât fi’l-İhyâ’ ev el-i’tibâr fî Hamli’l-esfâr. nşr. Ali Rızâ b. Abdullah. Beyrut: Mektebetü Lîne, 1414/1993.
• Mizzî, Ebü’l-Haccâc Yûsuf b. Abdurrahmân el-Mizzî. Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. nşr. Beşşâr ‘Avvâd Ma’rûf. 35 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1422/2002.
• Münâvî, Muhammed Abdürraûf. et-Teysîr şerhu’l-Câmiʻi’s-sağîr. nşr. Mustafâ Muhammed ez-Zehebî. 6. Cilt. Kâhire: Dârü’l-Hadîs, 1421/2000.
• Münâvî, Muhammed Abdürraûf. Feyzü’l-kadîr şerhu’l-Câmiʻi’s-sağîr min ehâdîsi’l-beşîri’n-nezîr. nşr. Ahmed Abdüsselâm. 6 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1422/2001.
• Münzirî, Zekiyyüddîn Abdülazîm b. Abdilkavî. et-Terğîb ve’t-terhîb mine’l-hadîsi’ş-şerîf. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1422/2001.
• Müslim, Müslim b. el-Haccâc. Sahîhu Müslim. nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Nesâî, Ahmed b. Şuayb b. Alî. es-Sünenü’s-süğrâ. nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dâru’s-Selâm, 1420/1999.
• Öngören, Reşat. “Sûfî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37/471-472. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
• Öngören, Reşat. “Tasavvuf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40/119-126. İstanbul: TDV Yayınları, 2011.
• Polat, Salahattin. “Zayıf Hadislerle Amel”. Hadis Araştırmaları Tarih Usûl Tenkid Yorum (İstanbul: İnsan Yayınları, 2014), 127-156.
• Serrâc, Ebû Nasr Abdullah b. Alî et-Tûsî. el-Lüma’. nşr. Abdülhalîm Mahmûd - Tâhâ Abdülbâkî Sürûr. Kâhire: Dârü’l-Kütübi’l-Hadîse, 1380/1960.
• Seyyid Alizâde Ya’kûb b. Ali. Mefâtîhu’l-cinân fî şerhi Şirʻati’l-İslâm. nşr. Ahmed Hâdî el-Kassâr. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1432/2011.
• Sühreverdî, Ömer b. Muhammed. ʿAvârifü’l-maʿârif. nşr. Ahmed Abdürrahîm es-Sâyih – Tevfîk Alî Vehbe. Kâhire: Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Dîniyye, 1427/2006.
• Süyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân. el-Câmiʿu’s-sağîr min ehâdîsi’l-beşîri’n-nezîr. 2 Cüz. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1423/2002.
• Süyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân. el-Le’âli’l-masnûa fi’l-ehâdîsi’I-mevzûa. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1417/1996.
• Süyûtî, Celâlüddîn Abdurrahmân. el-Medrec ile’l-müdrec. nşr. Subhî el-Bedrî, es-Sâmerrâî. Kuveyt: ed-Dârü’s-Selefiyye, 1400/1980.
• Şahyar, Ayşe Esra. “Zayıf Hadisle Fezâil Konusunda Amel Edilebilirlik Fikrinin Doğuşu ve Gelişimi”. Hadis Tetkikleri Dergisi 1/1 (İstanbul 2003), 31-49.
• Şevkânî, Muhammed b. Alî. el-Fevâidü’l-mecmûa. nşr. Abdurrahmân b. Yahyâ el-Mu‘allimî. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1416/1995.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. el-Mu’cemü’l-evsat. nşr. Târık b. ‘Ivazullâh b. Muhammed ve ‘Abdulmuhsin el-Hüseynî. 10 Cilt. Kâhire: Dâru’l-Haremeyn, 1415/1995.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. el-Mu’cemü’l-kebîr. nşr. Hamdî Abdülmecîd es-Silefî. 25 Cilt. Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʻArabî, ys., ts.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. el-Mu’cemü’s-sağîr (er-Ravdu’d-dânî ile’l-mu’cemi’s-sağîr li’t-Taberânî). nşr. Muhammed Şükür Mahmûd el-Hâcc. 2 Cilt. Beyrut ve Ammân: el-Mektebü’l-İslâmî ve Dâru ‘Ammâr, 1405/1985.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. Müsnedü’ş-Şâmiyyîn. nşr. Hamdî Abdülmecîd es-Silefî. 4 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1409/1989.
• Tayâlisî, Ebû Dâvûd Süleymân. el-Müsned. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, ts.; nşr. Muhammed b. Abdülmuhsin et-Türkî. 4 Cilt. Kâhire: Dâru Hecr li’t-Tıbâa ve’n-Neşr, 1419/1999.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ. el-Câmiʻu’s-sahîh. nşr. Sâlih b. Abdülazîz Âlu’ş-Şeyh. Riyâd: Dârü’s-Selâm, 1420/1999.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ. eş-Şemâilü’l-Muhammediyye. nşr. İzzet Ubeyd ed-De’âs. Beyrut: Dârü’l-Hadîs, 1405/1985.
• Uysal, Muhittin. Peygamber Günlerinde Giyim Kuşam ve Süslenme. Konya: Yediveren, 2004.
• Uysal, Muhittin. Tasavvuf Kültüründe Hadis. Konya: Yediveren, 2001.
• Yıldırım, Ahmet. Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadislerdeki Dayanakları. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2000.
• Vekî’ b. el-Cerrâh, er-Ruâsî. Kitâbü’z- Zühd. Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1424/2003.
• Yananlı, Hüseyin Rahmi. “Tasavvufun Sözü ve Özü”. Mehmed Ali Aynî Tasavvuf Tarihi. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2017, 331-347.
• Yılmaz, Kâmil. Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarîkatlar. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1997.
• Yücel, Ahmet. Hadis Usûlü. İstanbul: İFAV, 2021.
• Zeynüddîn el-Irâkî, Abdürrahîm b. el-Hüseyn. el-Muğnî ‘an hamli’l-esfâr fi’l-esfâr fî tahrîci mâ fi’l-İhyâi mine’l-ahbâr (bk. Mahmûd b. Muhammed el-Haddâd. Tahrîcu ehâdîsi İhyâi ‘ulûmi’d-dîn. Riyâd: Dâru’l-‘Âsıme, 1408/1987).
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. el-Kâşif fî ma’rifeti men lehu rivâye fi’l-Kütübi’s-sitte. nşr. Muhammed ‘Avvâme - Ahmed Muhammed el-Hatîb. 2 Cilt. Cidde: Dârü’l-Kıble li’s-Sekâfeti’l-İslâmiyye ve Müessesetü ‘Ulûmi’l-Kur’ân, 1413/1992.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Mîzânü’l-i’tidâl fî nakdi’r-ricâl. nşr. Alî Muhammed el-Becâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, ts.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Siyerü a’lâmi’n-nübelâ’. nşr. Şuayb el-Arnaût - Hüseyn el-Esed. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1412/1992.
• Zekî Mübârek. et-Tasavvufu’l-İslâmî fi’l-edeb ve’l-ahlâk. 2 Cüz (1 Cilt halinde). Kâhire: Müessesetü Hindâvî li’t-Ta’lîm ve’s-Sekâfe, 2012.