Psikolojik Sözleşme ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki ilişki

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 247 - 262, 26.12.2022

Güneş Han Salihoğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı psikolojik sözleşme ihlalinin ve örgütsel sessizlik üzerindeki etkisini incelemektedir. Bu bağlamda çağrı hizmetleri sektöründe çalışan 128 kişiye çevrimiçi anketle ulaşılığ veriler toplanmıştır. Anket formu üç bölümden oluşmaktadır. İlk olarak katılımcıların demografik bilgilerini içermektedir. İkinci bölümünde çalışanların psikolojik sözleşme ihlali algılılarını belirlemek amacıyla Robinson ve Morrison (2000) tarafından geliştirilen ve toplamda dokuz ifadeden oluşan Psikolojik Sözleşme ihlali ölçeği kullanılmıştır. Üçüncü bölümde ise örgütsel sessizliği belirlemek amacıyla Knoll ve Dick tarafından toplamda 20 maddeden oluşan örgütsel sessizlik ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerin analizinde demografik faktörlerin belirlenmesinde betimleyici istatiksel analizler ve değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre psikolojik sözleşme ihlali ve örgütsel sessizlik arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sözleşme, Psikolojik sözleşme ihlali, Örgütsel sessizlik

The Relationship Between Psychological Contract and Organizational Silence

Öz

The aim of this research is to examine the effect of psychological contract violation on organizational silence. In this context, data on 128 people working in the call services sector were collected through an online survey. The questionnaire form consists of three parts. First, it includes the demographic information of the participants. In the second part, the Psychological Contract violation scale, developed by Robinson and Morrison (2000) and consisting of nine statements in total, was used to determine the employees' perceptions of psychological contract violation. In the third part, organizational silence scale consisting of 20 items was used by Knoll and Dick to determine organizational silence. In the analysis of the research data, descriptive statistical analyzes were used to determine the demographic factors and correlation and regression analyzes were used to determine the relationship between the variables. According to the findings, it was determined that there is a positive relationship between psychological contract violation and organizational silence.

Anahtar Kelimeler

Psychological contract, Psychological contract violation, Organizational silence

Kaynakça

• Altınöz, M., Çakıroğlu, D., Çöp, S., & Kahraman, E. (2017). Örgütsel sessizliğin örgütsel sinizm üzerine etkisi: Bir alan araştırması. Electronic Journal of Vocational Colleges-November/Kasım.73-79.
• Doğan, S. & Demiral, Ö. (2009).Örgütsel bağlılığın sağlanmasında personel güçlendirme ve psikolojik sözleşmenin etkisine ilişkin bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (32). 47-80
• Dyne, L., Ang, S. & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies, 40:6.
• Eroğlu, A. H., Adigüzel, O., & Öztürk, U. C. (2011). Sessizlik girdabı ve bağlılık ikilemi: İşgören sessizliği ile örgütsel bağlılık ilişkisi ve bir araştırma. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 16(2).
• Genç. N. & Koçel, T.,(2014). Örgütsel sessizlik ve tecahül-i arifane: iki farklı konudan aynı davranış düzlemine. 2.Örgütsel Davranış Kongresi. Kayseri,129-136.
• Güney, M., & Turan, M. (2021). Psikolojik sözleşme ihlali ile örgütsel bağlılık arasında örgütsel güvenin aracılık rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 356-374.
• Koçel, T. (2010). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basın Yayım Dağıtım A. Ş.
• Levınson, W. A.; (2004), “Empower Your Employees”, Industrial Engineer, December, 36(12), s.28.
• Mıllıken, F. J., Morrıson, E. W. and H. Patricia E. (2003).An Exploratory study of employee silence: ıssues that employees don't communicate upward and why. Journal of Management Studies 40:6 September, pp. 1453-1476.
• Morrıson, E. W. Sandra L. Robınson. (1997). When employees feel betrayed: a model of how psychological contract violation develops.Academy of Management Review, 22(1), 226-256.
• Örücü, E., & Biyan, N. A. (2018). Psikolojik sözleşme ihlali ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki: İmalat sektörüne yönelik bir araştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 45-72.
• Özdaşlı, K., & Çelikkol, Ö. (2012). Psikolojik Sözleşme: Kavramsal çerçeve ve bir içerik analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 141-154.
• Özgen, H. M., & Özgen, H. (2010). Psikolojik sözleşme ve boyutlarının iş tatmini örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkileri: Tibbi satış temsilcileri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 1-19.
• Pıerce, J. L. Randall B. D.(1987). Organizational commitment: pre-employment propensity and ınitial work experiences. Journal of Management, 13(1), ss.163-178.
• Pınder, C. C. ve Harlos K. P. (2001). “Employee Silence: Quiescence and Acquiescence as Response to Perceived Injustice.” Research in Personnel and Human Resources Management, 20, s:331-369.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tayfun, A., Çatır, A. (2013). Örgütsel sessizlik ve çalışanların performansları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt:5, Sayı:3, 114-134.
• Topaloğlu, H., & Arastaman, G. (2016). Örgütlerde psikolojik sözleşme üzerine kuramsal bir değerlendirme. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 25-36.
• Üçok ,D. I., & Torun, A. A.(2015. Örgütsel sessizliğin nedenleri üzerine nitel bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi,2(1):27-37.
• Walker, A. ,Dorothy M. (2006). The application of the psychological contract to workplace safety. Journal of Safety Research, 37(5), ss.433-441.
• Örücü, E., & Biyan, N. A. (2018). Psikolojik sözleşme ihlali ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki: imalat sektörüne yönelik bir araştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 45-72.
• Uzun. İ., (2018). Psikolojik sözleşme ihlal algısının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 19(41), 141-160.
• Hatipoğlu, Z., & Akduman, G. (2019). Psikolojik sözleşme ihlalinin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde kişilik özelliklerinin aracı rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 2129-2151.