Türkiye’de atom kavramının eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin içerik analizi

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 133 - 158, 31.12.2024

Ali Kaya

Öz

Bu araştırmanın amacı, 2000-2023 yılları arasında Türkiye’de atom kavramının eğitim-öğretimi alanında yapılmış olan lisansüstü tezlerin içerik analizini yapabilmektir. Araştırmada, nitel araştırma deseni içerisinde kullanılan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Tezlere, Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) “Tez Merkezi” taranarak ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak “Tez Sınıflama Formu” ve “Tez Tarama Formu” kullanılmıştır. 2000-2023 yılları arasında yapılan ve tam sürümüne ulaşılan 51 teze içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Tezler 25 farklı üniversitede, birden fazla veri toplama aracı ve analiz yöntemi kullanılarak yürütüldüğü gözlenmiştir. Tezlerde en fazla Prof. Dr. öğretim üyesi akademisyenlerin danışmanlık yaptığı belirlenmiştir. Tezlerin tamamına yakının araştırma-inceleme şeklinde yürütüldüğü, araştırma yöntemi olarak en fazla nitel araştırma yaklaşımının ve araştırma modeli olarak en çok yarı deneysel modelin kullanıldığı, genellikle öğrencilerin örneklem grubu olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Tezlerde en çok kullanılan veri toplama araçları mülakat ve başarı testleri iken, analiz tekniği olarak da t-testi ve içerik analizin kullanılmıştır. Tez konusu seçiminde en fazla öğretim yöntemlerinin denendiği çalışmalar yapılmıştır. Öğrencilerin atom kavramını anlamakta güçlük çektikleri ve kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Atom, Lisansüstü tezler, İçerik analizi

Etik Beyan

Bu çalışma dökuman analizi olduğu için etik kurul kararı gerektirmemektedir.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

yok

Content Analysıs of Graduate Theses Made ın the Fıeld of Educatıon of the Concept of Atom ın Turkey

Öz

This study aims to conduct a content analysis of the postgraduate theses on the education of the concept of atom in Turkey from 2000 to 2023. The study utilized the document analysis method, a qualitative research design approach. It was observed that the theses were conducted in 25 different universities, using more than one data collection tool and analysis method. The most widely used data collection tools in the theses were interviews and achievement tests, while t-tests and content analysis were used as analysis techniques. In the selection of thesis topics, the studies in which teaching methods were tried the most were conducted. It was determined that students had difficulty in understanding the concept of atom and had misconceptions.

Anahtar Kelimeler

Atom, Graduate Theses, Content Analysis, Türkiye

Etik Beyan

Since this study is a document analysis, it does not require an ethics committee decision.

Proje Numarası

yok

Контент-анализ аспирантских диссертаций, выполненных в области образования концепции атома в Турции

Öz

Целью данного исследования является проведение контент-анализа диссертаций аспирантов по образованию в области концепции атома в Турции с 2000 по 2023 год. В исследовании использовался метод анализа документов, качественный подход к проектированию исследований. Было отмечено, что диссертации проводились в 25 различных университетах с использованием более одного инструмента сбора данных и метода анализа. Наиболее широко используемыми инструментами сбора данных в диссертациях были интервью и тесты достижений, в то время как t-тесты и контент-анализ использовались в качестве методов анализа. При выборе тем диссертаций проводились исследования, в которых больше всего были опробованы методы обучения. Было установлено, что студенты испытывали трудности с пониманием концепции атома и имели неправильные представления.

Anahtar Kelimeler

Турция, Атом, Аспирантура, Контент-анализ

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Adbo, K., ve Taber, K. Learners’ mental models of the particulate nature of matter: A study of 16-year-old Swedish science students. International Journal of Science Education, 31(6), 757- 786.
• Aguiar, J. G., & Correia, P. R. (2016). Using concept maps as instructional materials to foster the understanding of the atomic model and matter–energy interaction. Chemistry Education Research and Practice, 17(4), 756-765.
• Akıllı M., 2011. Fen bilgisi eğitimi 2. sınıf öğrencilerine “atomun yapısı” konusunun 3d bilgisayar modelleri yardımıyla öğretimi, Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Akyol, D., (2009) Fen alanlarında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin zihinlerindeki atom modellerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Alkan M., (2022) Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin atom kavramına ilişkin algılarının metafor aracılığıyla belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.