GİYİM MODASIYLA KİMLİĞİN TEMSİLİ ÜZERİNE

Yıl 2022, , 103 - 120, 30.06.2022

Sevda Demir Parlak

https://doi.org/10.54976/tjfdm.1116294

Cited By: 3

Öz

Kimlik temsilinin önemli göstergelerinden biri olan giysiler, bireylerin var olma sorunsalıyla yakından ilgili olup, sosyo-kültürel yaşamın yansıtıcılarıdır. Giysiler aracılığı ile görsel bir iletişim dili olan moda toplumsal, kültürel ve sosyo-ekonomik simgesel anlamları içerir ve var olmak, görünür olmak, anlaşılmak ve kimlik yansımasını ifade etmek ihtiyacında olan birey için temel bir araç görevi üstlenmektedir. Kurgulanmış bir sistem olan moda, tüketime dayalı bir ivme içerisinde yer almakta ve toplumsal kimliklerin kolektif yüzlerine yönelik hareket etmektedir. Bu sistem bireyleri, moda olana dolaysıyla tüketime yönlendirmekte ve giysiler aracılığıyla kimliklerin dışavurumu sorunsalını bu döngüye dâhil etmektedir. Bu noktadan hareketle çalışmada, giyim modası bağlamıyla toplumsal kimliğin ifadesi esas alınmış, çağdaş moda tarihi ile sınırlandırılmıştır. Kimlik kavramı, kişisel ve toplumsal kimliğe ilişkin tanımlamalar yapılmış, kapsamları kısaca incelenmiştir. Çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturan moda olgusu ele alınarak, tarihsel süreç içerisinde giyim modası yoluyla öne çıkan bireysel ve toplumsal kimlik ifadelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Giysiler aracılığı ile kimliğin temsiline ilişkin simgesellik, karakteristik örneklerle ele alınmış, görsellerle desteklenerek analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Moda, Giyim, Tasarım

ABOUT THE PRESETATION OF THE IDENTITY WITH CLOTHING FASHION

Öz

Garments, one of the significant indicators of the presentation of the identity, are closely related to existing problem and are the reflectors of the socio-cultural life. Fashion, a visual communicative language through clothes, contains social, cultural and socio-economic symbolic meanings and takes on the role of a basic means for the individual who is in the need of existing, being visible, being understood and expressing the identity reflection. Being a constructed system, fashion is in an acceleration based on consumption and acts appealing to the collective faces of social identities. This system channels individuals into what-is-fashionable, thus consumption, and includes identities’ expression problem into this circle through clothes. Within this context, this study is based on the social identity in terms of clothing fashion and is restricted by the contemporary fashion history. Definitions on identity concept, personal and social identities were presented and their scopes were analysed briefly. In this study, individual and social identity expressions that have gained prominence with clothing fashion during the historical process were aimed to analyse by discussing the fashion concept which forms the notional frame of the study. Figurativeness which is related to the representation of the identity through garments were discussed with characteristic examples and were analysed with supporting visuals.

Anahtar Kelimeler

Identity, Fashion, Clothing, Design

Kaynakça

• Argyle M, 1992. The Social Psychology of Everyday Life. p.92, Routledge, London and New York.
• Alyakut Ö, 2016. “Postmodern Toplumda Kadın Kimliğinin Bedeni Üzerinden İnşası”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9 Sayı: 47, Aralık, ss. 696-708.
• Akdemir N, 2018. “Sosyal Kimliğin Görünür Temsili: Giyim ve Moda”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, Cilt 17, Sayı 4, ss. 1390-1392.
• Baudrillard J, 2021. Tüketim Toplumu Söylenceleri/Yapıları, Çev. N. Tutal, F. Keskin, 15 Basım, ss. 102-113, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bauman Z, 2000. Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları, Çev. İ. Türkmen, s.124, Ayrıntı, İstanbul.
• Buch OV, 2017. Moda Praksisi, s.21, Yeni İnsan Yayınevi, İstanbul.
• Crane D, 2003. Moda ve Gündemleri, Çev. Ö. Çelik, s.28, 269, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Davis F, 1997. Moda, Kültür ve Kimlik, Çev. Ö. Arıkan, Cogito-54, ss. 21-205, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
• Demir Parlak S, 2021. “Çağdaş Japon Moda Tasarımcılarının Batı Modasında Yaratığı Yenilikçi Kavram ve Siluetler” Art&Design-2021, Uluslararası Sanat ve Tasarım Araştırmaları Kongresi ve Sergisi, (Sözlü Bildiri), ss. 1672-1687, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi ve Kayseri Üniversitesi, Online, Niğde, Türkiye. https://drive.google.com/file/d/1RbsXc4NoCPeMr_o7RdCySbrTPqB-rJcq/view
• Evecen A, 2015. “Baudrillard'dan Modern Toplumlara Özgü Bir Moda Kavramı Çözümlemesi”, Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık, s. 216-226. English B, 2013. A Cultural History of Fashion in the 20th and 21st Centuries, p. 136, Bloomsbury Publishing, London-New Delhı-New York-Sydne.
• Fogg M, 2014. Modanın Tüm Öyküsü, Çev. E. Gözgü, s. 12, 268, 284, 292, 294, 384 Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
• Fukai A, Vinken B, Franket S, Kurino H, 2010, Future Beauty 30 Years of Japanese Fashion, s.45, 46, Merrell Publishers Limited, Barbican Centre, London.
• Hebdige D, 2004. Altkültür-Tarzın Anlamı, Çev. S. Nişancı, Babil Yayınları, İstanbul.
• Köse H, 2007. “Kültürel/Siyasal Bir Kimlikleşme Aracı Olarak Giyim-Kuşam Modası”, ICANAS38 38 - Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Cilt.2, ss.457-472, s. 258, 263, 264, Ankara, Türkiye.
• Mackenzie M, 2017. …izmler Modayı Anlamak, Çev. M. Tuna, s. 115, 116, Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
• Mcrobbie A, 2013. Postmodernizm ve Popüler Kültür, Çev. A. Özdek, 1. Baskı, s. 16, Parşömen Yayıncılık, İstanbul.
• Slater D, 1997. Consumer Culture and Modernity, p.136, Polity, Cambridge.
• Smart B, 2010. Consumer Society, p.44, Sage, Londra.
• Şeyhun MH, 2008. “Siyah Çanta Üzerine Bir Deneme”, Cogito İnsan Giyinir, Sayı:55, ss.137-140, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Tajfel H, & Turner JC, 1985 The Social Identity Theory of Intergroup Behavior. In Worchel S, & Austin WG, (Eds.), Psychology of Intergroup Relations, 2nd ed. pp. 7-24, Nelson-Hall, Chicago.
• Turner J, 1987. Rediscovering The Social Group: A Self-Categorization Theory. p. 30, Basil Blakcwell, Oxford.
• Tortora PG, Eubank K, 2006. Survey of Historic Costume, Fourteen Edition, p. 178, Fairchild Publications, New York.
• Waquet ve Laporte DM, 2011. Moda, Çev. I. Ergüden, s.77, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Yağlı S, 2013. “Gündelik Hayatın Bir alanı Olarak Moda Aracılığıyla Kültürün Yeniden İnşası”, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Yıl: 4 (Kasım) Sayı: 7, s.147.
• Yanıklar C, 2018. “Postmodern Tüketim, Tüketim Kültürü ve Toplumsal Kimliğin İnşası”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35, s. 233, 242.
• Varlı Gürer Z, 2015. Giyimin Dili: Siyasal İletişimde Giyim Kodlarının Rolü, s. 47, 83, Volga Yayıncılık, İstanbul.
• Zenk HK, 200). De l´art au Produit: l´exploitation de l´art Dans Les Publicités de Mode Vestimentaire, Universite Pantheon-Assas-Paris II, p.10, Institut Français De Presse, Memoire Du Diplomede L’ıfp Anée Universitaire, Paris.
• URL-1: https://renatagorreri.wordpress.com/2020/07/18/i-blue-jeans-di-marylin/, Erişim Tarihi: 15.04.2022
• URL-2: https://imgur.com/gallery/0N6qaXC?nc=1, Erişim Tarihi: 15.04.2022
• URL-3: https://fmcjosephinewang1.blogspot.com/2019/10/mood-board-1-vivienne-westwood.html, Erişim Tarihi: 10.04.2022
• URL-4: https://luxuryactivist.com/beauty/pleats-please-by-issey-miyake-happy-one/, Erişim Tarihi: 12.04.2022
• URL-5: https://www.maramarietta.com/the-arts/fashion/yohji-yamamoto/, Erişim Tarihi: 13.04.2022
• Demir Parlak, S. (2020). Kadın Giyim Modasında Siyah Renk, ss. 105-106. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil ASD, (Yayınlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi), İzmir