BİYOMİMETİK YAKLAŞIMIN MODA AKSESUAR ÜRÜN TASARIMINDA UYGULANMASINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA: ŞEKİL HAFIZALI AKSESUARLAR

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 22, 28.02.2022

Öznur Enes

https://doi.org/10.54976/tjfdm.1061457

Öz

Problem çözme becerisi, insanın geçmişten günümüze değişim ve dönüşüm gösterdiği, yaşamını sürdürebilmesi için karşı karşıya olduğu hayati bir zorunluluktur. Bu zorunluluk içerisinde günün koşullarına uygun farklı yaklaşımlar, malzemeler ve üretim yöntemleri kullanmış olsa da, doğanın kendi içerisinde oluşturmuş olduğu sistemi uygulama yolunu deneyimlemesi, insanın, bulunduğu çevre ile uyum sağlamasını olanaklı hale getirmiştir. Doğadan ilham alma, yeni bir eylem olmamasına karşın önce biyomimetik sonra biyomimikri kavramları ile bilinir hale gelirken; doğayı taklit etme eylemi bir tasarım yaklaşımı olarak hem inovatif hem de sürdürülebilir tasarımların ortaya çıkmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada, biyomimetik kavramı tasarım yaklaşımı olarak irdelenecek olup, moda aksesuar ürün tasarımda biyomimetik tasarım yaklaşımı bağlamında örnek çalışma olarak Araneus Diadematus örümceğinin fonksiyonel yapısından ilham alınarak tasarlanmış şekil hafızalı malzemelerden biri olan nitinol telin kullanıldığı tasarım projesi sunulacaktır. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü'nde bitirme projesi (Rüstem, 2015) olan çalışma, biyomimetik ve şekil hafızası kavramlarını bir araya getiren yenilikçi moda aksesuar ürünü olarak literatürde (Bengisu, Ferrara, 2018) yerini almıştır.

Anahtar Kelimeler

Biyomimetik, biyomimikri, şekil hafızası, moda aksesuar, tasarım

A STUDY ON IMPLEMENTING THE BIOMIMETIC APPROACH IN FASHION ACCESSORY PRODUCT DESIGN: SHAPE MEMORY ACCESSORIES

Öz

Problem-solving skill is a vital necessity that a person has to change and transform from the past to the present and to survive. Although he used different approaches, materials, and production methods in line with the conditions of the day, experiencing the way of applying the system that nature has created within himself has made it possible for a man to adapt to his environment. Although inspiration from nature is not a new action, it first became known with the concepts of biomimetics and then biomimicry; The act of imitating nature, as a design approach, enables both innovative and sustainable designs to emerge. In this study, the concept of biomimetics will be examined as a design approach, and a design project using nitinol wire, one of the shape memory materials designed with inspiration from the functional structure of the Araneus Diadematus spider, will be presented as a case study in the context of biomimetic design approach in fashion accessory product design. The work, which is a graduation project (Rüstem, 2015) at Dokuz Eylul University, Faculty of Fine Arts, Textile and Fashion Design Department, Accessory Design Major, has taken its place in the literature(Bengisu, Ferrara, 2018) as an innovative fashion accessory product that brings together the concepts of biomimetics and shape memory.

Anahtar Kelimeler

Biomimetics, biomimicry, shape memory, fashion accessory, design

Kaynakça

• Bengisu, Murat, Ferrara, Marinella (2018). Materials that Move / Smart Materials, Intelligent Design (SpringerBriefs in Applied Sciences and Technology), Springer Pub., Chapter 9, Switzerland, pp.10-11
• Benyus, Janine (1997). Biomimicry Innovation Inspired by Nature, William Morrow Company Inc., NY, pp.7-15
• Benyus, M.J., (2013). Biomimicry Resource Handbook; A Biomimicry Primer, Biomimicry 3.8 Institute, Montana, USA, pp.1-10
• Colombo, B. (2007). Biomimetic Design For New Technological Development, University of Art and Design Helsinki, Cumulus Working Papers, Finland, p.43
• Emile, Olivier, Albert Le Froch, Vollrath, Fritz (2006). “Shape Memory in Spider Draglines”, Springer Nature Limited, Vol. 440, 30 March, Nature Publishing Group, p.621
• Hargroves, Karlson, Smith, Michael (2006). Innovation Inspired by Nature: Biomimicry, ECOS. 129. 27-29. 10.1071/EC129p27, pp. 27-29
• İkinci, Özlem (2010). “Plastikten Esnek, Çelikten Dayanıklı Örümcek İpeği: Sırrı Çözülemeyen Biyopolimer”, Bilim ve Teknik Dergisi, Şubat Sayısı, ss. 26-33
• Kapsali, Veronika (2009). Biomimetics and The Design of Outdoor Clothing, Textiles for Cold Weather Apparel, Chapter: Biomimetics and the Design of Outdoor Clothing, Woodhead Publishing Limited, Editors: John Williams, pp.113-130
• Montana, Hoyos, Alberto, Carlos, Fiorentino, Carlos, (2016). “Bio-Utilization, Bio-Inspiration, and Bio-Affiliation in Design for Sustainability: Biotechnology, Biomimicry, and Biophilic Design”, The International Journal of Designed Objects, Volume 10, Issue 3, pp. 2-18
• Pathak, Shivi (2019). “Biomimicry: (Innovation Inspired by Nature)”, International Journal of New Technology and Research (IJNTR) ISSN: 2454-4116, Volume-5, Issue-6, June, pp. 34-38
• Pohl, Göran & Nachtigall, Werner (2015). Biomimetics for Architecture & Design / Nature—Analogies—Technology, Springer Pub., Springer International Publishing Switzerland, ISBN 978-3-319-19120-1, pp.29-31
• Reis, R.L. & Weiner, S. (2005). Learning from Nature How to Design New Implantable Biomaterials, Kluwer Academic Publishers, p.105
• Rüstem D., Gözde (2015). Biyomimetik Kavramının Araştırılması, Takı Tasarımı Koleksiyonu Üzerine Bir Uygulama, (Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Öznur Enes), Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü, Aksesuar Tasarımı Anasanat Dalı Lisans Tezi, İzmir, Türkiye
• Toptaş, Ersin & Akkuş, Nihat (2007). “Şekil Hafızalı Alaşımlar ve Endüstriyel Uygulamaları”, Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, www.teknolojikarastirmalar.com, ISSN:1304-4141, ss.15-22
• Toptaş, Ersin & Akkuş, Nihat & Genç, Garip (2008). “Şekil Hafızalı Alaşımlı Telin Elektrik Akımı Altındaki Davranışının Deneysel İncelemesi”, Proceedings of 12th International Materials Symposium (IMSP’2008), Ekim 15-17, Denizli, Türkiye, s.1157
• URL-1: https://ystudios.com/insights-passion/biomimicry-design (Erişim Tarihi: 11.09.2021)
• URL-2: https://biomimicry.org/what-is-biomimicry/ (Erişim Tarihi: 05.08.2021)
• URL-3: https://biomimicry.org/what-is-biomimicry/ (Erişim Tarihi: 08.10.2021)
• URL-4: https://toolbox.biomimicry.org/introduction/ (Erişim Tarihi: 05.09.2021)
• URL-5: https://biomimicry.org/what-is-biomimicry/ (Erişim Tarihi: 06.09.2021)
• Vollrath, Fritz & Nørgaard, Thomas & Krieger, Michael, (2000). “Radius Orientation in The Cross Spider Araneus Diadematus”, European Arachnology 2000 (S. Toft & N. Scharff eds.), Aarhus University Press, Aarhus, 2002. ISBN 87 7934 001 6 (Proceedings of the 19th European Colloquium of Arachnology, Århus 17-22 July 2000), pp. 107-116
• Zhou, Zhi-Guo& Liu, Zhi-Wen (2008). “Biomimetic Cilia Based on MEMS Technology”, Journal of Bionic Engineering, Volume 5, Issue 4, December, pp.358-365