The Fashion Showcase Designs Developed During the Republic of Turkey: From Showcase Design to Visual Merchandising

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 167 - 190, 30.06.2024

Gamze Uğurlu

https://doi.org/10.54976/tjfdm.1380183

Öz

The establishment of the Republic marked the beginning of a period of rapid modernization in which important steps were taken towards Westernization in Turkey. In this process, interior design and showcases were significantly affected by the political, economic and social conditions of the period, as well as international developments. As a result of this development, showcases began to be created with a more functional and simple design approach and began to gain a modern identity.The article aims to create analyzes based on visual sources by providing a comprehensive look at the transformation of modern showcases from pre-Republican showcase examples. The transformation of the showcases in the work is also striking. In the article, this transformation is examined through both historical pre-Republican showcases and today's modern showcases. While this review sheds light on the evolution of window design throughout history, it also helps shed light on the social, cultural and economic factors behind this change.
The primary focus of the article is to highlight the important turning points of window design in the Republican period and the distinctive features of these periods. In this context, the remarkable changes and innovations in the transition from window display to visual merchandising will be examined in detail. In addition, the article will investigate how window designs were affected by the political climate, economic dynamics and international relations of the period.

Anahtar Kelimeler

Republic of Türkiye, Window Display Designs, Modernization Process, Store Design, Visual Merchandising

Türkiye Cumhuriyeti Döneminde Vitrin Tasarımı Modası: Vitrin Tanziminden Görsel Mağazacılığa

Öz

Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte, Türkiye'de modernleşme süreci hızlanarak batılılaşma yolunda önemli adımlar atılmıştır. Bu süreçte iç mekân ve vitrin tasarımları, dönemin siyasi, ekonomik ve sosyal koşullarının yanı sıra, uluslararası gelişmelerden de etkilenerek önemli bir gelişim göstermiştir. Bu gelişim sonucunda vitrin tasarımları modern bir kimlik kazanarak daha işlevsel ve sade bir tasarım anlayışı içerisinde oluşturulmaya başlamıştır. Makalede Cumhuriyet öncesi vitrin örneklerinden günümüz modern vitrin tasarımlarının dönüşümüne ilişkin bütüncül bir perspektif sunulacak olup, görsel kaynaklar üzerinden analizler oluşturma amaçlanmaktadır. Araştırmadaki vitrin tasarımlarının dönüşümü büyük bir dikkat çekmektedir. Bu dönüşüm, makalede hem geçmişe dönük Cumhuriyet öncesi vitrin örneklerinden hem de günümüzdeki modern vitrin tasarımlarından yola çıkarak incelenmektedir. Bu inceleme, vitrin tasarımının tarihî süreç içindeki evrimini açıklayarak, aynı zamanda bu değişimin ardındaki sosyal, kültürel ve ekonomik etkenleri de görmeye yardımcı olmaktadır. Makalenin ana odak noktalarından biri, vitrin tasarımının Cumhuriyet dönemindeki önemli dönemeçlerini ve bu dönemlerdeki belirgin özelliklerini vurgulamaktır. Bu çerçevede, vitrin tanziminden görsel mağazacılığa geçiş sürecindeki dikkate değer değişimler ve yenilikler ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Ayrıca, makalede, vitrin tasarımlarının dönemin politik atmosferinden, ekonomik dinamiklerinden ve uluslararası ilişkilerden nasıl etkilendiği de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Vitrin Tasarımları, Modernleşme Süreci, Mağaza Tasarımı, Görsel Mağazacılık

Kaynakça

• Aksoy,O. (1975). Ah Nerede [Film]. Arzu Film, İstanbul
• Akçura, G. (2018). Anneler günü. https://manifold.press/anneler-gunu, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Akçura, G. (2018). Deli Kızın Çeyizi’nden Modern Vitrine. https://manifold.press/deli-kizin-ceyizi-nden-modern-vitrine, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Akçura, G. (2018). Göz Avlama Sanatı. https://manifold.press/goz-avlama-sanati, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Akçura, G. (2018). Kartondan Şişeler, Pamuktan Karlar, Kaya Tuzundan Buzlar…. https://manifold.press/kartondan-siseler-pamuktan-karlar-kaya-tuzundan-buzlar, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Azaklı, M.Ö. (2021). Görsel Mağazacılık: Perakendede Etkili Vitrin Tasarımı ve Mağaza İçi Sergileme Yöntemleri, Literatür Yayınevi, İstanbul.
• Anneler Günü [Image]. (2018). Retrieved from https://manifold.press/anneler-gunu
• Bayraktar, A. (2011). Görsel Mağazacılıkta Vitrinlerin Önemi. İstanbul, Beta Yayınları.
• Magforher. (2022). Beymen Galataport Açıldı [Image], Retrieved from https://www.magforher.com/beymen-galataport-acildi/, Erişim tarihi: 11.11.2023
• Canbakal Ataoğlu, N. (2020). “Çağdaş Vitrin Tasarımlarının Temel Tasarım İlkeleri ile İncelenmesi”. IDA: International Design and Art Journal, 2(2), 262-280.
• Claus, E., & Garaus, M. (2015). Store Design and Visual Merchandising, Second Edition, Business Expert Press, Retrieved 26 December 2023 from https://www.perlego.com/book/402676/store-design-and-visual-merchandising-second-edition-pdf (Original work published 5 March 2015)
• Çakıcı, D., (2023). Atatürk Dönemi Yerli Malı Kullanımı ve Milli Tasarruf Çabalarında Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti’nin Yeri ve Faaliyetleri (1929-1938). Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Online), 8(Dr. Recep Yaşa’ya Armağan), 2339- 2373. 10.24186/vakanuvis.1334835
• Çapan, M. (2021). İstanbul'un tadı tuzu; Markiz, Lebon, İnci…., Independent, https://www.indyturk.com/ node/446846/haber/i̇stanbulun-tadı-tuzu-markiz-lebon-i̇nci…, Erişim Tarihi: 19.10.2023
• En iyi İSF Vitrini ödülü | Vogue Türkiye [Image]. (2012). Retrieved from https://vogue.com.tr/metropol/en-iyi-isf-vitrini-odulu Erişim Tarihi: 10.11.2023
• Gaste Arşivi [Image]. (n.d.). Ulus 9 Eylül 1946 sayfa 4, https://www.gastearsivi.com/gazete/ulus/1946-09-09/4, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Gaste Arsivi [Image]. (n.d.). Vakit 13 Aralık 1931 sayfa 1, https://www.gastearsivi.com/gazete/vakit/1931-12-13/1 Gazeteduvar, (2020). Pera ve Galata’da Yahudi İzleri 3: Beyoğlu moda yaşamında bonmarşeler ve terzilerimiz, https://www.gazeteduvar.com.tr/konuk-yazar/2020/07/03/pera-ve-galatada-yahudi-izleri-3-beyoglu-moda-yasaminda-bonmarseler-ve-terzilerimiz, Erişim Tarihi: 17.10.2023
• Boyner (n.d.). Geçmişten Günümüze Boyner Grup, Boyner Grup [Image]. Retrieved from https://www.boynergrup.com/tr/tarihce
• Genç, M., Özeltürkay, E. Y. (2015). Geleneksel ve online mağazalardan ürün satın alım süreçlerinde tüketici görüşlerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (2), 303-318. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/32044/354333
• Gürbilek, N. (2014). Vitrinde Yaşamak: 1980’lerin Kültürel İklimi. İstanbul: Metis.
• Eğilmez, E. (1974). Köyden İndim Şehire [Film]. Arzu Film, İstanbul, https://www.imdb.com/title/tt0252619/
• Küçükerman, Ö. (2015). Sanayi-i Nefise Mektebi'nden Endüstri Tasarımına Mobilya [Image].
• Vogue (2022). Moda ve Sanatın Eşsiz Manzarası, Vogue Türkiye [Image]. Retrieved from https://vogue.com.tr/haber-moda/moda-ve-sanatin-essiz-manzarasi Erişim tarihi: 11.11.2023
• Morgan, T. (2016). Visual Merchandising Third Edition ([edition unavailable]). Laurence King. Retrieved 26 December 2023 from https://www.perlego.com/book/1455928/visual-merchandising-third-edition-windows-and-instore-displays-for-retail-pdf (Original work published 2 February 2016)
• Okuyucu, Ş. E. (2019). Erken Cumhuriyet Döneminde Mekânsal Değişimlerin Popüler Yayınlar Üzerinden Okunması: Konutta İç Mekan Deneyimlenmesi, Online Journal of Art and Design, Volume 7, Issue 1, January 2019, http://www.adjournal.net/articles/71/715.pdf
• Özaydın, G., Firidin, E. Ö. (2016), Büyük Kentsel Projeler Olarak Alışveriş Merkezlerinin İstanbul Örneğinde Değerlendirilmesi. Mimarlık Dergisi. 347. http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik& DergiSayi=361, Erişim Tarihi: 27.12.2023
• Özkan, S. (2009). Hazır Giyim Mağazalarında Tasarım ve Marka Kimliği İlişkisi: Polo Garage Mağazalarının Analizi, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İç Mimari Tasarım Programı, İstanbul, 2009
• Öztürk, S. G., Sofuoğlu, H. Z., Ahat, K. (2018). Ayakkabı Sektöründe Vitrin ve Mağaza İçi Tasarımları Üzerine Tüketici Görüşleri. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), 1-16.
• Reklâmgen. (n.d.). 90'larda Türkiye ve Reklâmcılık Sektörü, Reklâmgen. https://www.reklâmgen.com/90larda-turkiye-ve-reklâmcilik-sektoru/ Erişim Tarihi: 10.11.2023
• Salman, P., (2016) Görsel mağaza tasarımı neleri kapsar? https://avmdergi.com/gorsel-magaza-tasarimi-neleri-kapsar/, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Salt Beyoğlu, (2019). Deli Kızın Çeyizinden Modern Vitrine Konuşma: Gökhan Akçura . https://saltonline.org/tr/2137/deli-kizin-ceyizinden-modern-vitrine, Erişim Tarihi: 18.10.2023
• Şumnu U, Uluyurt B (2019). “Ankara’nın Kentsel Yaşamına İz Bırakmış Bir Mekân: Vakko Kızılay Mağazası”. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(1), 175- 195. 10.5505/jas.2019.43434.
• Şumnu U (2020). “Sümerbank’tan Gima’ya: Ankara’da Mağazacılığın Mekânsal Dönüşümü”. Ankara Araştırmaları Dergisi, 8(2), 361- 380. 10.5505/jas.2020.69672
• Taşdemir, G. (2020). “Herkesin Öyküsüne Ait Bir İç Mekânın Tarihi: Birtan Kundura”, Ankara. Ankara Araştırmaları Dergisi, 8(1), 127- 142. 10.5505/jas.2020.64592
• Tosun Ç, ÖZSU A (2014). “Cumhuriyet döneminin Art Deco mobilya tasarımları: Selahattin Refik Sırmalı ve Atatürk'ün çalışma Odası”. Ankara Araştırmaları Dergisi, 2(2), 216- 235.
• Vakko, yine, yeniden İzmir'de!.. [Image]. (2021). Retrieved from https://www.haberchannel.com/vakko-yine-yeniden-izmirde Erişim tarihi: 11.11.2023
• Yazı-yorum, (2018) Eski Beyoğlu’nu Anlatan Okumanız Gereken 11 Öykü, https://www.yazi-yorum.net/2018/07/24/eski-beyoglunu-anlatan-okumaniz-gereken-11-oyku/, Erişim Tarihi: 17.10.2023
• Yılmaz, A., (1988). Arkadaşım Şeytan [Film]. Gülşah Film, İstanbul, https://www.youtube.com/watch?v=-_34YpmcFSo&list=PLWPGLs8VKMfgcPKlLPEZTxk1MQV9GdlPc&index=13